Урок самопознаний

Сабақ мақсаты: Оқушылардың «өзін – өзі тану», «өмір» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту.

Міндеттері:

• 4 – сыныпқа арналған «Өзін – өзі тану» пәнінің мазмұнымен таныстыру.;

• Адамгершілік құндылықтарын білуге, өзін және өмірді тануға қызығушылықтарын арттыру;

• Сыйластыққа, кішіпейілділікке, ізгілікке тәрбиелеу.

Ресурстар:

үнтаспа, оқулық, дәптер, «алтын сақа» (асық).

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңi.

1) Тыныштық сәтi.

Ыңғайланып отырыңыздар, денелеріңізді түзу ұстаңыздар. Аяқ-қолыңызды айқастырмаңыз. Қолыңызды тізеңізге немесе үстелге қоюға болады. Көздеріңізді жұмуларыңызды өтінемін.

Елестетіп көріңіз: Күн нұры сіздің төбеңізден өтіп, кеудеңізге қарай бойлап барады. Кеудеңіздің орта тұсында гүл түйнегі орналасқан. Гүлдің түйнегі нұрдан баяу ашылып келеді. Балғын және таза әсем гүл сіздіңәр ойыңызды, әр сезіміңізді, эмоцияңыз бен тілек-қалауыңызды шайып, жүрегіңіздіңқауызын ашты.

Нұр сәулесі сіздің бойыңызға ақырын тарай бастағанын елестетіңіз. Ол біртіндеп күшейе түсуде. Оймен осы нұрды қолдарыңызға түсіріңіз. Сіздіңқолдарыңыз нұрға бөленіп, сәуле шашуда. Қолымыз тек жақсы, ізгі істер істейді және баршаға көмектеседі. Нұр аяқтарыңызға тарады. Аяқтарыңыз нұр сәулесін шашуда. Олар сізді тек жақсылық жасау үшін жақсы жерлерге апарады. Олар нұр мен махаббат құралына айналды.

Одан әрі нұр сіздің аузыңызға, тіліңізге тарады. Тіліңіз тек шындықты және жақсы, ізгі сөздер ғана айтады. Нұрды құлақтарыңызға бағыттаңыз, құлақтарыңыз тек жақсы сөз бен әсем әуенді ғана естиді. Нұр көздерімізге де жетті, көзіміз тек жақсыға қарап, бәрінен жақсылықты ғана көреді. Сіздің басыңыз түгелдей нұрға бөленіп, басыңызға тек ізгі, сәулелі ой келеді.

Нұр бірте-бірте қарқын және шұғылана бастайды, сіздің денеңізден шығып, жан-жағыңызға сәуле шашады. Осы нұрды туысқандарыңызға, мұғалімдеріңізге, достарыңызға, таныстарыңызға бағыттаңыз. Нұрды уақытша түсініспей, ренжісіп жүрген адамдарға да бағыттаңыз, олардың да жүрегі нұрға толсын.

Осы нұр бүкіл әлемге: барлық адамдарға, жан-жануарларға, өсімдіктерге, барлық тірі жанға таралсын... Ғаламның барлық түпкір-түпкіріне нұр бағыттаңыз. Ойша айтыңыз: «Мен нұрлымын... Нұр менің ішімде... Мен Нұрмын».

Осындай Нұр, Махаббат және Тыныштық күйінде отыра тұрыңыз...

Енді осы Нұрды жүрегіңізге орналастырыңыз. Нұрға толы бүкіл әлем сіздің жүрегіңізде. Оны осындай әсем қалыпта сақтаңыз.

Жаймен көзіңізді ашуға болады.

Рахмет.

2)Үй тапсырмасын тексеру.

Сабақ барысын талқылау:

Оқушылардың емін – еркін дұрыс отыруын қадағалау

ІІ. Дәйек сөз.

Адам өміріндегі ең қажетті білім – өзін – өзі тану.

Б.Фонтенель

Адамның бәрі анадан туғанда бірдей болып дүниеге келеді. Оның жақсы болуы да, жағымсыз болуы да өз қолында, оның өзіне, өзгелерге, өмірге, айналасына деген қарым – қатынасынан туындайды. Адам осындай білімдерге өзін – өзі тану арқылы қол жеткізе алады. Сондықтан өзіңнің қандай екеніңді білу үшін – өзіңнің әрбір сөзіңе, іс – әрекетіңе баға бер.

ІІІ. Әңгiмелеу (сұхбат).

Мұғалім сыйы. Данышпан диқан

 Османлы патшаларынан бірі Анадолуда бір диқанның ағаш егіп жатқанын көріп, сүйсінеді де оған: 
- Ей ата! Жасыңыз болсада біразға келіпті, бұлағашеккеніңізденсізгенепайда? Босқаәурегетүсіпжатырсызғой?- дейді. Диқанбылайдепжауапбереді: 
- Патшам! Біз аталарымыздыңеккенағаштарыныңжемістерінжедік. Ендібалаларымыздаосыағаштардыңжемістерінжейді. 
Бұлжауаппатшағаұнап, «Бәрекелді»дейді. Солдәуірлердепатшаныңбәрекелдідепайтқанадамдарынабірәмиян алтын беру әдетболғанекен. Патшадиқанғабірәмияналтынбергізеді. Бұләдеттіұнатқандиқан: 
- Патшам, қараңызағашқазірденбастапжемісінберіпжатыр,- дейді. 
Бұлжауаптапатшағаұнап, тағыда«Бәрекелді»дейді. Екіншіәмияндыдаалғандиқанмүмкіншілікті жібермеуге тырысып, бұлжолы: 
- Патшам, бұлағашнеткенберекеліағаш, басқаағаштаржылынабірретөнімберсе, бұлағашекіретжемісберді,- дейді. 
Бұлжауаптапатшағақаттыұнап, тағыда«Бәрекелді!»дейді. Соныменүшіншіәмияналтындыалады. 
Патшаныңжанындағыуәзірі, бұлжердетұрғансайынқаншамаалтынныңкетіпжатқанынбайқап, дереупатшаныбірсылтауларменолжерденалыпкетеді.

• Неліктен адамдар екіншісі туралы естеріне алмады деп ойлайсыңдар?

• Екі достың әрекеттеріне деген көзқарастарың қандай?

• Жазғы демалыстарыңды қалай өткіздіңдер?

• 3 – сыныпта «Өзін – өзі тану» пәнінен үйренгендеріңді естеріңе түсіріп айтып беріңдер

• Сыныптастарыңның бойынан қандай өзгерістер байқадыңдар?

• Өз бойларыңда мақтауға лайықты қандай жақсы қасиеттер бар деп ойлайсыңдар?

• Жазғы демалыс кезінде осы қасиеттеріңді қандай әрекеттеріңмен байқадыңдар? Аңыз арқылы тек ізгі істер ғана адамды ұлы ететінін, жасаған жақсылық зая кетпейтінін, қашан да алдыңнан шығатынын ұғындық. Жасаған жақсылық сәттілікпен, күтпеген қуанышпен, қайырымдылықпен де оралуы мүмкін. Оқушыларды сабақ тақырыбына тарту мақсатында сұрақтар қойылады.

• «Өзін – өзі тану» пәні бойынша меңгерілген кейбір адамгершілік құндылықтар мен адами қасиеттерді оқушылардың есіне түсіру мақсатында мәтінмен жұмыс ұйымдастырылады.

Мәтінмен жұмыс

Аталған жақсы қасиеттерді оқушылармен бірлесе оқу.

Мақтай неге мақталар? Е.Өтетілеуов

Оқушылардың жауаптары тыңдалады.

-Сендердің жауаптарыңды тыңдап қуанып тұрмын. Өзін – өзі тану сабақтары сендерді өлеңде айтылған жақсы қасиеттерге баулитындығына өздерің – ақ көз жеткізіпсіңдер. Осылайша жақсы қасиеттерді бойға сіңіре білсеңдер, рухани адамгершілігі мол адам болып өсіп жетілетдеріңе мен сенімдімін.

Мәтінмен жұмыс

Достық, қайырымдылық құндылықтарының мәнін еске түсіру мақсатында әңгіме жүргізу

IV. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.

Оқушылар бір – бірінің жақсы қасиеттерін айтып шығуы үшін ойын ұйымдастырылады.

Балалар дөңгелене отырады, «алтын сақа» оқушылардың біреуіне беріледі, ол жанындағы отырған баланың жақсы қасиетін айтып мадақтайдыда, алтын сақаны оның қолына ұсынады. Осылайша жалғасады.

Мысалы: Әсел, маған сенің ақкөңілдігің ұнайды. Ербақыт сен мейірімді ұлсың. Аяулым сен сүйкімді қызсың. Айгул сенің күлкің жарасымды.

Әрі жылдам, әрі құрбысының жақсы қасиетін дәл айтқан оқушы жеңімпаз болады.

Қорытындылау

-4 – сыныпта өзін – өзі танудан: «Білім», «ұжым», «арман», «өнер», «тіл», «Отан», «достық», «махаббат», «кешірім», «ынтымақ», «құрмет», «еңбек», «төзімділік пен табандылық», «сабырлылық», «жақсылық», «денсаулық» және «табиғат» құндылықтары туралы түсініктерімізді кеңейтеміз, оларды өмір жағдаяттарында қолдануды үйренеміз. Дәптерде берілген сұрақтардың тұсына жауап жаздыру:

Мен кіммін?

Менің мінезім қандай?

Менің мінезімнің жағымды жақтары қандай?

Менің мінезімнің осал жақтары қандай?

Мен қандай болуым керек?

1. Топпен ән айту.

1. Үй тапсырмасы.

Өнегелілік туралы әлеует оқып келу

1. Соңғы тыныштық сәтi.