Тарихи тұлғалар

Тарихи тұлғалар

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

Оқылым. 8.3.4.1 мәтіндердің түрлерін, тілдік ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау;

Айтылым. 8.2.1.1 тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды қолданып, ауызша мәтіндер құрау;

Жазылым. 8.4.3.1 жазба жұмыстарында символ мен кейіптеу түрлерін қолданып жазу;

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Тарихи тұлғалар»

Директордың оқу ісі жөніндегі орынбасары: ________________

Құндылық: Жалпыға бірдей еңбек қоғамы

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ САБАҚ ЖОСПАРЫ

Өз білімін көтеруі: Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану арқылы сабақтың тиімділігін арттыру

САБАҚ: 81

7-бөлім: ТАРИХИ ТҰЛҒАЛАР ТАҒЫЛЫМЫ. Т.Әлімқұлов. «Қараой»

1-2-бөлімше.Тарихи тұлғалар

Мектеп: «№ 117 ЖББМ» КММ

Күні: 9.01.2019 ж.

Мұғалімнің аты-жөні: Шалбаева Кундыз Маратовна

СЫНЫП: 8 «Ж» (Т2) - А₂₊

Қатысқандар: 18

Қатыспағандар: 0

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

Оқылым. 8.3.4.1 мәтіндердің түрлерін, тілдік ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау;

Айтылым. 8.2.1.1 тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды қолданып, ауызша мәтіндер құрау;

Жазылым. 8.4.3.1 жазба жұмыстарында символ мен кейіптеу түрлерін қолданып жазу;

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар орындай алады: мәтіндердің түрлерін, тілдік ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасайды;

Оқушылардың көпшілігі орындай алады: жазба жұмыстарында символ мен кейіптеу түрлерін қолданып жазады;

Кейбір оқушылар орындай алады. тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды қолданып, ауызша мәтіндер құрайды;

Күтілетін нәтижелер:

Тақырыпқа қатысты мәтіндерді мәнерлеп оқиды, мәтіндерден «Мамандық пен кәсіп түрлері туралы ойларын тұжырымдайды..

Жаңа сөздер

Қобалжулы, илану, күдік, көмескілік, дүдәмалы;

Сабақта қолданылатын материалдар:

Интерактивті тақта, слайдтар, А4 парағы, маркерлер, плакат, тақырыпқа қатысты альбомдар, буклеттер, парақшалар, смайликтер.

Оқыту әдістері

Түсіндіру, сипаттау, сұрақ- жауап, жұппен жұмыс, топпен жұмыс.

«Гүл жапырақтары» әдісі ,«Допты лақтыру» әдісі, «Төрт сөйлем» тәсілі, «Сұрақтары бар қорап» әдісі, «Басбармақ» әдісі.

Дереккөздері:

Әдістемелік құрал, дидактикалық материалдар, сөздік.

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Басы

Уәждеу және жаңа тақырыпты жариялау, өткен сабақты

бекіту

13 минут

"Гүл жапырақтары" әдісі арқылы жағымды психологиялық ахуал орнатылады, ол үшін түрлі-түсті гүл жапырақталы таратылады.

«Гүл жапырақтары» әдісі бойынша шеңбер бойы тұрады да, гүл жапырақтарын бір-біріне жақсы сөз, жақсы тілек айтып сыйлайды.

Үй тапсырмасын тексереді: Қайталау

Қалыптастырушы бағалау: «Гүл мен тілек» әдісі арқылы бірін-бірі бағалайды.

Кері байланыс: «Қар кесегі» әдісі арқылы кері байланыс жүргізіледі, бірін-бірі бағалайды.

Гүлкестелер - қималар

Ортасы

Жаңа материалды меңгеру

10-15 минут

Ойтүрткі

«Тарихи тұлға» дегенді қалай түсінесіңдер?
Махамбет батырдың қандай тарихи істеррін атар едіңдер?

Қысқаша өмірбаяны

Махамбет Өтемісұлы (1803, қазіргі Батыс Қазақстан облысы, Жәнібек ауданы - 20.10.1846, қазіргі Атырау облысы, Индер ауданы, Жарсуат ауылы Қараой жерінде - ақын, күйші, Исатай Тайманұлы бастаған көтерілістің (1836 -38) көсемі әрі жалынды жыршысы. Бала кезінен мұсылманша, орысша оқыған. Әкесі Өтеміс елге ықпалды би болған.

Сөздікпен жұмыс.

Бағалау критерийлері

Ойлау дағдыларының деңгейлері

- жаңа сөздерді тыңдайды;

- қайталайды;

- дұрыс айтылумен ауызша жаттығу жүргізеді;

- қазақша –орысша сөздіктен табады;

Білу, түсіну, қолдану (анықтау, түсіндіру)

Қобалжулы - волноваться

Илану- верить; убеждаться

Күдік - сомнение

Көмескілік- неясность; тусклость; нечеткость

Дүдәмалы - сомнение

Ақсүйектер → аристократы;

Азаттық- воля; освобождение; свобода

Шайқас- битва; сражение; схватка

Көсем -вождь

Дескрипторлар

- жаңа сөздерді тыңдады;

- қайталады;

- дұрыс айтылумен ауызша жаттығу жүргізді;

- қазақша –орысша сөздіктен тапты;

ТЫҢДАЛЫМ

Оқулықтағы 1-тапсырманы орындайды.

Бағалау критерийлері

Ойлау дағдыларының деңгейлері

- мәтінді оқындар;

- диалог құру;

Білу, түсіну (анықтау, түсіндіру)

Дескрипторлар

мәтінді оқыды;
диалог құрды;

Қалыптастырушы бағалау: «Басбармақ» әдісі арқылы

оқушылардың басбармақтарын көрсету арқылы тапсырманы қалай түсінгендері жайлы кері байланыс жүргізіледі.

Басбармақ жоғарыға қарай = Мен түсінемін.

Басбармақ көлденең = Мен түсінгендеймін.

Басбармақ төмен қарай = Мен түсінбедім

оқушыларды «»мұғалім бағалайды.

Кері байланыс. «Еркін микрофон» әдісімен топтар бірін-бірі бағалайды

ЖАЗЫЛЫМ

Оқулықтағы 2- тапсырманы орындатады.

Бағалау критерийлері	Ойлау дағдыларының деңгейлері
- Махамбеттің тарихи тұлғасы жайында кластер түзіңдер;	Білу, түсіну, қолдану (анықтау, түсіндіру)

Дескрипторлар

- -Махамбеттің тарихи тұлғасы жайында кластер түзеді;

Қалыптастырушы бағалау: мұғалім тарапынан бағалау. «Жарайсың!» «Тамаша!» «Өте жақсы!» деп мадақтайды.

Кері байланыс: «Допты лақтыру» әдісі бойынша кері байланыс жүргізу.

АЙТЫЛЫМ

Оқулықтағы 3- тапсырманы орындатады.

Бағалау критерийлері

Ойлау дағдыларының деңгейлері

- суреттер топтамасынан қандай ой түйді;

- тірек сөздерді қолданыңдар;

Білу, түсіну, қолдану (анықтау, түсіндіру)

Дескрипторлар

- суреттер топтамасынан қандай ой түйіндеді;

- тірек сөздерді қолданды;

Қалыптастырушы бағалау: мұғалім тарапынан бағалау. «Жарайсың!» «Тамаша!» «Өте жақсы!» деп мадақтайды.

Кері байланыс: Оқушылар бір-бірін тексеру арқылы кері байланыс жүргізеді;

Үйге тапсырма: 92-93 бет;

Сөздерді жаттау;
1- тапсырма. (Әңгімелеу);
2-тапсырма. (жазу)

Интербел-

сенді тақта

92-бет

92 –бет.

Соңы

Бағалау және сабақты қорытындыла

9 минут

Оқулықтағы 4 - тапсырманы орындатады.

Бағалау критерийлері

Ойлау дағдыларының деңгейлері

- мәтінді оқу;

- тақырыбы мен идеясын анықтау;

Білу, түсіну, қолдану (анықтау, түсіндіру)

Дескрипторлар

- мәтінді оқыды;

- тақырыбы мен идеясын анықтады;

Қалыптастырушы бағалау: мұғалім тарапынан бағалау. «Жарайсың!» «Тамаша!» «Өте жақсы!» деп мадақтайды.

Кері байланыс: Оқушылар бір-бірін тексеру арқылы кері байланыс жүргізеді;

92- бет

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыға мейлінше қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілетті оқушыға тапсырманы қалай түрлендіресіз?

Бағалау – оқушы білімін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыс –Денсаулық және қауіпсіздік, АКТ-мен байланыс. Құндылықтармен байланыс (тәрбие элементі).

Оқушының жеке қажеттілігіне сәйкес тапсырманы жоспарлап әдіс-тәсілдерді іріктеп қолдандым. Қабілетті оқушыларды шығармашылық және сын тұрғысынан ойлау дағдыларын дамытуға бағытталған жұмыстар жоспарлады.

Формативті бағалау.

Тақырып аясында өзініңмесінде қалған сөздерін, сөйлемдерін параққа жазады. «Шағын шолу» тәсілімен парақшалар таратады.

География, дүниетану, тарих, еңбекке баулу, ӨСҚН.

Жаңа Қазақстандық Патриотизмді қабылдауға бағытталған «Мәңгілік Ел» жалпыұлттық идеясының базалық құндылықтары.

Рефлексия

«Шабадан. Еттартқыш. Қоқыс жәшігі» әдісі арқылы қорыту, саралау кезеңін жүргізеді.

Шабадан - өзіммен бірге жаңа ақпарат алдым.

Еттартқыш - жаңа ақпаратты түсінудемін.

Қоқыс жәшігі - керек емес ақпаратты қалдырып кетемін деген мағынаны білдіреді.

Білім алушылар стикерлерді тиісінше өзі қалаған суретке жапсырады.

Мұғалім түрлі смайликтер таратып береді. Оқушылар сабақтан алған әсерлерін смайликтерді көрсету арқылы білдіреді.

Қорытынды бағалау: Оқушыларға аты-жөндері жазылған өзара бағалау парағын береді. Әр аттың тұсына өз бағаларын қояды.

Қысқаша өмірбаяны

1824 - 28 ж. Орынбор қаласында Жәңгір ханның ұлы Зұлқарнайынның қасында болды.
1829 ж. Махамбет Ішкі Ордаға Жайықтан жасырын өтті деген айыппен ұсталын, Калмыков бекетіндегі абақтыға 2 жылдай қамалды.
1831 жылы түрмеден қашып шықты, бірақ артынша ақталды.
1834 ж. Исатай батырмен бірігеді. Сол жылы 9 маусымда Жәңгір хан Махамбетті өз жағына тарту мақсатында старшын лауазымын ұсынды. Жер мәселесі, жайылымның тарлығы, орыс империясының қазақ хандығын жою мақсатындағы іс-қимылдары, сондай-ақ, Жәңгір ханның жерді туған-туыстарына бөліп беруі мен ел билігінде қайын атасы Қарауылқожағаүстемдік берген астамшылық әрекеттері бүліншіліктің тууына себепші болды. Қарауылқожа мен Исатай-Махамбет арасындағы тартыс өршіл, наразылық үлкен қозғалысы айналды. Исатай атынан жазылған «Әй, Махамбет, жолдасым!» атты Махамбет толғауы,ондағы «Хан баласы жылады-ай, Жанымды қи деп сұрады-ай» деген жолдар хан ордасын қоршауға алған соғыс күндерінің(1837) шындығын сипаттайды. Осы жылдың қараша айында көтерілісшілер Бекетай құмында өздерінен күші әлдеқайда басым Гекке әскерімен соғысып, жеңіліс табады. Бұл оқиғалар Махамбеттің «Соғыс» жырында бейнеленіп, «Жабығу», «Ереуіл атқа ер салмай» туындыларында жеңілістің күйзелісті күйі шертіледі.
1838 ж. 12 шілдеде Ақбұлақ бойындағы шайқаста Исатай қазаға ұшырап, Махамбет Хиуа жақта 2 жылдай жасақ жинауға әрекет жасады. Бұл ниетінен әрекет шықпаған соң Бөкей ордасына жасырын өтіп, ел ішін паналады. Ақын өмірінде ауыр да сүргінді жылдар жалғасып,
1841 ж. 4 наурызда белгісіз біреулердің көрсетуімен Тілекеев деген қазақтың үйінде отырған жерінде Махамбет қолға түсті. Орал әскерінің 40 мың адамнан құралған жасағы үй несі мен Махамбетті тұтқындал, Калмыков ауылында (қазіргі Тайрақ ауданы) екі апта түрмеле ұстады, кейін Орынборға айдатты (17.3.1841). Орынбор генерал-губернаторы Махамбет ісін әскери соттың қарауына тапсырды.
1841 ж. 7 шілдеде сот «бүліншілікке» тағы араласса, қатаң жазалансын деген үкіммен тұтқыннан босатып, шекарадан өтпеуді қатаң ескертті.
1841 - 45 ж. аралығындағы Махамбет өмірі туралы деректер аз.
1845 ж. ақпанда Махамбет баласы Нұрсұлтанды оқуға орналастырмақ ниетпен Орынборға келді. Шекарадан өтуіне байланысты генерал-губернатор істі қайта қозғады, Кіші жүздің батыс бөлігінің әкімі Б.Айшуақов та Махамбетті қудалауын қоймады. Ол ақынның басына 1000 сом тігіп, оны ұстау үшін арнайы адамдар дай (құрамында хорунжий Ықылас Төлейұлы, беріш руының биі Жаңаберген Боздақұлы, Табын Төрежан Тұрымұлы, беріш руының қазақтары Мұса Нұралыұлы, Жүсіп Өтеуліұлы бар) құралған қарулы жасақ жіберді. Махамбет хорунжий Тұрымұлының қолынан қаза тапты.