Жоғарғы санатты қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Нұртазина Алма Қанапияқызы. Сынып: он бірінші. Тіл дамыту сабағы:»Астана- тәуелсіздіктің алтын бесігі». Тәуелсіздіктің мерейтойына арналған ашық сабақ.
Өзіңдікі Елің де,
Өзіңдікі – Жеріңде.
Өзіңдікін өзің еткен Бақ-
Тәуелсіздік – төрінде!
(Иран-Ғайып).
Жағдаяты - орыс тілінде оқитын оқушыларды мемлекеттік тілде сөйлеуге үйрету. Мақсат – сұхбаттасу панорамасы арқылы өз тәжірибем барысында тақырып бойынша мәлімет беріп,сұрақ-жауап,материалды меңгерту әдісін қолдану,түрлі көрнекіліктер мен техникалық құралдарды пайдаланудың нәтижелігін дәлелдеу.
Сабақтың мақсаты: Білімділік:оқушылардың «Туған жер»,»Астана» тақырыбына байланысты алған білімдерін жинақтап, ауызша тіл дамыту жұмыстары арқылы бекіту. Дамытушылық: оқушылардың сөйлеу,шығармашылық қабілеттерін дамыту.Логикалық ой-жүйесін қалыптастыру. Өткен тақырып бойынша оқушылардың білімдерін кеңейтіп,сұрақ-жауап, әңгіме,монолог арқылы өз ойын, түсінгенін айта білу дағдыларын қалыптастыру. Тәрбиелік:Отанын сүюге,туған жеріне,еліне деген сүйіспеншіліктерін білдіруге,еліміздің тәуелсіздік алғанына 24жыл толу мерекесін жақсы табыспен,мақтанышпен қарсы алуға тәрбиелеу.Білік дағдысын жетілдіру.Өз заманымыздың озық ойлы,кең өрісті,мәдениетті азаматын тәрбиелеу. Қазақ халқының дініне,діліне және тіліне деген сүйіспеншілігін тәрбиелеу. Сабақтың идеясы:»Ел болу үшін – дініңді,діліңді,тіліңді сақта». Ынталандыру:Болашақта оқушылар алған білімдерін тәжірибе барысында жүзеге асыру қажет. Сабақтың түрі:саяхат сабағы,білім тексеру сабағы. Сабақтың әдісі:сұрақ-жауап,қайталау,сөйлесу,әңгімелеу,талдау,іздендіру,шығармашылық жұмыс,топпен жұмыс,өз ойын,монолог айту,жатқа айту. Пәнаралық байланыс:тарих,әдебиет,ағылшын тілі,орыс тілі. Сабақтың көрнекілігі:интерактивті тақта, компьютер,үлестірмелі карточкалар,диск «Астана»,слайдтар,кесте,үнтаспа,электрондық оқулық.
Сабақтың барысы.
1.Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу,топты сабаққа бейімдеу.Сабақтың мақсатымен таныстыру. Кезекшінің сөзі. 2. Мұғалімнің сөзі. Тақтада Қазақстан картасы,кейін Қазақстан жерінің бірнеше көріністері. Балалар мұғалімнің жетекшілігімен жұлдыздың суретін құрайды. Жұлдыздың 5 сәулесінде 5 сөзді қазақша,орысша,ағылшынша айту керек. Олар: көп ұлтты,экономикасы дамыған,егеменді,тәуелсіз,өркениетті. Ортасында – «Қазақстан» деген жазуды шығарады.Қазақстан қандай ел? Кейін 2 оқушы ағылшынша,қазақша туған жер туралы өлең айтады. Қазақстанның бас қаласы қай қала? – Астана. Өзім Астана туралы қысқаша мәлімет беремін. (Тақтада да жазылған). Ауызекі тілде әңгімелеу: Интерактивті тақтада слайд «Астананың картасы»,кейін «Астананың елтаңбасы». Бір оқушы тақтаға шығып,қаланың елтаңбасы туралы айтып береді. Үй тапсырмасынпысықтау мақсатында Астанаға саяхат жасалады.
Астанаға саяхат. Бәйтерек. (оқушылар бір-бірден,қолдарына сурет ұстап әңгімені бастайды). Астана –Бәйтерек монументі Қазақстаннан тыс алыс жерлерде де белгілі. Мұндағының бәрінің де рәміздемелік мәні бар-басындағы алтын күн,метрлік биіктігі, үш аймаққа бөлінген.Металдан,шынымен бетоннан жасалған биіктігі 105 метр, салмағы 1000 тоннадан асатын металл құрылма,бес жүз қадаға орналастырылған. Хамелеон шынысынан жасалған диаметрі 22м. және салмағы 300 тонна. Осы бірегей құрылыс салу идеясын Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев ұсынды. Рәміздері Астана мен Қазақстанның рәмізі ретінде қызмет етеді. Цирк. 2006жылдың қысында Астананың сол жақ жағалауына ұшатын тәрелке келіп қонуы. Оның мөлшері орасан зор.Ол Астана циркіне ие болды. Ғарыштық нысан беймәлім болып аса ұзақ қала алмады. Қала тұрғындарына «ұшатын тәрелке» ұнады да,ол осында біржола қалып қойды. Кенесары ханныңескерткіші(Есіл өзенінің жағалауында). Кенесары ханға арналған мүсінді көптеген адамдар әр түрлі қабылдайды. Оның көркемдік құндылығы,пластикалық шешілуі және тіпті орналасуының- өзі елдің бәріне даусыз болып көрінеді. Мүсінші- Н.Далбай,сәулетші – Ш.Уалиханов.11.05.2001. Барыстар. (Есіл өзеніндегі көпір). Қалаға кіре берісте биік тұрғыларда орнатылған барыстар қалаға апаратын қақпаны ашып,қаланы қорғап тұрған сияқты. Материалы- қола және мәрмәр. Авторы – Г.Досмағамбетов.1998 жылы ашылған. «Астана» мүсіні. ( Ташенов көшесі). «Астана» мүсіні ұлттық киім киген бойжеткеннің бейнесін білдіреді,оның қолында қазақтың дәстүрлі саз аспабы- домбыра бар. Автор осылайша халықтың саздылығы мен руханилығын көрсеткен.Материалы- қола. Мүсінші А.Баярмин. Орталық қалалық кітапхана. Кітап қоры130000 данадан асатын кітап пен журнал. Жыл сайын кітапхана шамамен 8000 тұрақты оқырманға қызмет көрсетеді. Статистика бойынша онда көрермендердің саны 70 мыңнан астам адамды құрайды. Пирамида. (Бейбетшілік пен келісім сарайы). Бір шатырдың астында түрлі діни дәстүрлерді жинайтын құрылыстар бар. Осында мәдениет мұражайы,Өркениеттер университеті де,1500 орындық опера театры орналасқан. «Нұр Астана» орталық мешіті. 2005 жылғы 22 наурызда «Нұр Астана» орталық мешіті ашылды. Ол бетон,болат, гранит пен алюкобондтан жасалған. Мешіттің ішінде төрт мың шаршы метр жерде бес мың діндар ғибадат ете алады. Елтаңба. Қаланың елтаңбасының түстері:алқызыл,көк,ақ,сары.Масақтар алтын әріппен жиектелген.Қалқанның жоғары жағында- қазақтардың ошағының рәмізі,шаңырақ. Төмен жағында – Астана деген жазуы бар. Астананың қазіргі елтаңбасының авторлары – Дембай Салауату мен Аманжол Чианаев. Елтаңба 1993 жылғы маусымда бекітілген. Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті. Университет 23 мамырда 1996 жылы құрылды. Университет үнемі Президент Н.Назарбаев назарында жүреді.2000 жылдан бастап университет халықаралық деңгейдегі жоғары оқу орны ретінде қалыптасуда. Қаланың шежіресі. Оқушылар бір-екі сөйлемнен қаланың тарихын айтып береді. Оқушыларға үлестірме суретті карточкалар беріледі. Астананың ең көрікті ,ең ғажайып ескерткіштері: Бәйтерек,Мешіт,Ұлттық кітапхана,Пирамида,цирк,Кенесары хан ескерткіші,»Астана жұлдызы»,Президент орталығы т.б. Әр оқушы бір ескерткіш туралы баяндайды. (Интерактивті тақтада слайдтар,қолдарында – сурет). Президент орталығына келгенде- диалог ағылшын,қазақ тілінде.Осының бәрі адамның еңбегімен салынған. Еңбек туралы мақалдар үш тілде айтылады. 4. Жаңа білімді алғашқы бекіту. Сұхбаттасу. 5.Ой қозғау. 1.Эссе жазу. Оқушылардың шығармашылық жұмысы. 2.Астананың презентациясы. 6. Алған білімді игерген деңгейін анықтау. Сайыс «Кім жүйрік?». Сұрақтар – слайдтарда! Соңында сұрақ қоямын: Балалар,біз сабағымызды қай мерекеге арнадық? Бүгін сабақта өз еліміз туралы жақсы әңгімелер айттық,еліміздің өсіп-өркендеуіне қуаныштымыз. Сендер өз елдеріңе қандай тілектер айтасыңдар? Балалар өз тілектерін айтып шығады. Берілген білімді бекіту. Insert таблицасы. V- білемін - білгеніме сәйкес келмеді + жаңа ақпарат ?- тереңірек білгім келеді. 7. Грамматикалық тақырып. Сабақтас құрмалас сөйлем. Оқушылар интерактивті тақтада жұмысты орындайды. Сөз---сөз тіркесі—сөйлем. 8.Дидактикалық кезең: сабақты қорытындылау. Міндеті:оқушыларды өзін-өзі бағалауға,бір-біріне сын көзбен қарауға үйрету, әділеттілікке баулу. Дидактикалық принципі: белсенділік,саналылық. 9.Үйге тапсырма: Еліміздің тәуелсіздігіне арнап шығарма жазу. «Мақтанышым туған ел – Қазақстан!