Саба?ты? п?наралы? байланысы: орыс тілі, таби?аттану, ?дебиет.
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і:
а) амандасу
- С?леметсі?дер ме, балалар! Б?гін сендермен саба? ?ткізетін жалпы білім беретін №85 мектепті? ?аза? тілі п?ніні? м??алімі Нуспекова Назг?л М?ратбек?ызы.
?) Саба?ты? ма?сатымен таныстыру.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру:
а) «?о?амды? ж?мыстар» б?лімін еске т?сіру.
- ?ане, балалар, айты?даршы, біз ?андай с?здер ?ттік?
- Сен кімні? ?ол?анатыcы??
- Ана?а сен ?алай к?мектесесі??
?) Грамматикалы? тапсырмалар бойынша т?уелдік, жіктік жал?ауын пысы?тау. Жіктік, т?уелдік жал?ауларына байланысты ?лестірме пара?шалар тарату (1-2 бала ауызша, 1-2 бала та?та?а жазады).
№1 – тапсырма. «?ол?анат» с?зін жікте.
№2 – тапсырма. «Кезекші» с?зін жікте.
№3 – тапсырма. «К?мектесу» с?зін жікте.
№4 – тапсырма. «Ана» с?зін т?уелде.
№5 – тапсырма. «?же» с?зін т?уелде.
№6 – тапсырма. «М??алім» с?зін т?уелде.
ІІІ. Жа?а саба?:
а) кіріспе б?лімі:
Балалар?а жылды? ?р мезгілі жайлы ж?мба? ?ле? жасырылады (бар ?ле? жолдары интерактивті та?тадан шы?ып отырады).
?ар еріп, су а?ады,
Сар?ырап сай?а толады.
К?н ?зарып, жылиды.
Б?л ?ай кезде болады?
Балалар, айты?даршы, б?л ?ле? шума?ында ?ай мезгіл туралы айтылып т?р?
К?ктем мезгілі.
К?ктемде ауа райы ?андай болады?
К?ктемде ?ар ериді, сай-сала?а су толады, а?аштар б?ршік жарады...
Балалар, к?ктемде ?андай мерекелер бар?
Наурыз мерекесі, Аналар мерекесі.
Жа?сы, жарайсы?дар.
2. А? киімді, денелі, а? са?алды,
Со?ыр, мыл?ау, танымас тірі жанды.
?сті-басы – а? ?ырау, т?сі суы?,
Бас?ан жері сы?ырлап келіп ?алды. (Абай ??нанбаев)
- Ал, б?л ?ле?де ?ай жыл мезгілі жайлы айтылып т?р?
- ?ыс туралы.
- Балалар, я?ни ?ыста ауа райы ?андай болады екен?
- ?ыста ауа райы суы?, ?ар жауады, боран со?ады...
Бір жылда т?рт мезгіл бар. Олар: к?ктем, жаз, к?з, ?ыс.
- Жа?сы, балалар, енді келесі екі с?йлемді «Адас?ан с?з» ойыны ар?ылы ??раймыз (интерактивті та?тадан орын т?ртібінсіз орналас?ан с?йлемдер шы?ады, балалар сол с?йлемдерді та?та?а шы?ып, ?аламмен д?рыс ??рауы керек).
1. ?ай мезгіл болса да, таби?атты?, ?демі.
Таби?атты? ?ай мезгілі болса да ?демі.
2. с?йемін, мен таби?атты,
Мен таби?атты с?йемін.
- Б?л с?йлемдерді де д?птерімізге жазамыз.
б) Кітаппен ж?мыс: (124-125 беттер)
1. С?здік ж?мысы
- Балалар, м?тінді о?ымастан б?рын, жа?а с?здермен танысып алайы?. Бірінші мен о?ып берейін, содан кейін сендер хормен о?исы?дар ?рі жеке-жеке о?исы?дар (с?здік д?птерлеріне жаз?ызу).
2. М?тінмен ж?мыс
- Міне, кітапта?ы м?тінді к?ріп т?рсы?дар, сол м?тінді жа?сылап, м?нерлеп о?имыз. М?тін бойынша с?ра?тар?а жауап іздеп ?йренеміз.
1. Бір жылда неше мезгіл бар?
2. ?ыста ауа райы ?андай болады?
3. К?ктемде не ериді?
4. Жеміс-жидек ?ашан піседі?
І?. Ой тол?ау.
- Балалар, сендер бірінші сыныптан бастап ?аза? тілін о?исы?дар, осы жылдан бастап сендерге ?дебиет п?ні ?осылды, кім ?андай жыл мезгілдері туралы ?ле?дер біледі екен? (балалар білетін ?ле?дерін м?нерлеп жат?а айтады).
?. ?орытынды б?лім.
- Балалар, енді біз б?гінгі ?ткен саба?ымызды ?орытайы?. ?андай с?здер ?ттік? Не туралы білдік?
?р бала ?зіні? алдында?ы компьютерден тест ж?мысын ты?дай отырып толтырады, ?зін-?зі тексереді.
1. Бір жылда неше мезгіл бар?
а) 4; ?) 5;
б) 3; в) 2.
2. Наурыз мерекесі ?ай мезгілде?
а) ?ыста; ?) жазда;
б) к?ктемде; в) к?зде.
3. Біз ?ашан ?за? демалыс?а шы?амыз?
а) к?зде; ?) ?ыста;
б) жазда; в) к?ктемде.
4. К?ктемде ?андай мереке бар?
а) Республика к?ні; ?) Тілдер к?ні;
б) Балалар к?ні; в) Аналар мерекесі.
5. К?н де ысып, ш?п пісіп,
Ел пішенін орады.
Б?л ?ай кезде болады?
а) жазда; ?) к?зде;
б) к?ктемде; в) ?ыста.
6. Бір жылда неше ай бар?
а) 11; ?) 12;
б) 25; в) 16.
7. Даланы? б?рі аппа?...
а) к?з; ?) ?ыс;
б) жаз; в) к?ктем.
8. ?р мезгілде ?анша айдан?
а) 3; ?) 4;
б) 5; в) 6.
9. «Мезгілім» деген с?зде –ім жал?ауы ?ай жал?ау?
а) т?уелдік жал?ау; ?) к?птік жал?ау;
б) жіктік жал?ау; в) септік жал?ау.
10. Наурыз мерекесі ?демі. Ол ?демі. Жіктік жал?ауыны? нешінші жа?ы?
а) І жа?; ?) ІІ жа? сыпайы т?рі;
б) ІІІ жа?; в) ІІ жа? жай т?рі.
- Балалар, ?ара?дар, мына жерде 4 ыдыс бар. Б?ларды? ?р?айсысында сендерге тосынсый бар. Мен ?азір бетіндегі ?а?азда не жазылып т?р?анын алып, сендерге о?ып берейін.
- Мына жасыл т?с сендерге нені елестетеді? (к?ктем).
Сабақтың пәнаралық байланысы: орыс тілі, табиғаттану, әдебиет.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
а) амандасу
- Сәлеметсіңдер ме, балалар! Бүгін сендермен сабақ өткізетін жалпы білім беретін №85 мектептің қазақ тілі пәнінің мұғалімі Нуспекова Назгүл Мұратбекқызы.
ә) Сабақтың мақсатымен таныстыру.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
а) «Қоғамдық жұмыстар» бөлімін еске түсіру.
- Қане, балалар, айтыңдаршы, біз қандай сөздер өттік?
- Сен кімнің қолғанатыcың?
- Анаңа сен қалай көмектесесің?
ә) Грамматикалық тапсырмалар бойынша тәуелдік, жіктік жалғауын пысықтау. Жіктік, тәуелдік жалғауларына байланысты үлестірме парақшалар тарату (1-2 бала ауызша, 1-2 бала тақтаға жазады).
№1 – тапсырма. «Қолғанат» сөзін жікте.
№2 – тапсырма. «Кезекші» сөзін жікте.
№3 – тапсырма. «Көмектесу» сөзін жікте.
№4 – тапсырма. «Ана» сөзін тәуелде.
№5 – тапсырма. «Әже» сөзін тәуелде.
№6 – тапсырма. «Мұғалім» сөзін тәуелде.
ІІІ. Жаңа сабақ:
а) кіріспе бөлімі:
Балаларға жылдың әр мезгілі жайлы жұмбақ өлең жасырылады (бар өлең жолдары интерактивті тақтадан шығып отырады).
Қар еріп, су ағады,
Сарқырап сайға толады.
Күн ұзарып, жылиды.
Бұл қай кезде болады?
Балалар, айтыңдаршы, бұл өлең шумағында қай мезгіл туралы айтылып тұр?
Көктем мезгілі.
Көктемде ауа райы қандай болады?
Көктемде қар ериді, сай-салаға су толады, ағаштар бүршік жарады...
Балалар, көктемде қандай мерекелер бар?
Наурыз мерекесі, Аналар мерекесі.
Жақсы, жарайсыңдар.
2. Ақ киімді, денелі, ақ сақалды,
Соқыр, мылқау, танымас тірі жанды.
Үсті-басы – ақ қырау, түсі суық,
Басқан жері сықырлап келіп қалды. (Абай Құнанбаев)
- Ал, бұл өлеңде қай жыл мезгілі жайлы айтылып тұр?
- Қыс туралы.
- Балалар, яғни қыста ауа райы қандай болады екен?
- Қыста ауа райы суық, қар жауады, боран соғады...
- Бәрекелді, жарайсыңдар.
3. Кестелі жібек көрпедей,
Жас балаша шаттанып,
Құлай кеттім еркелей.
«Кетпе» деп тағы көк шалғын,
Аяғыма оралды.
Жібермей бөгеп алдымды,
Майысып гүлдер бұралды. (Сәкен Сейфуллин)
Қалай ойлайсыңдар, бұл қай кезде болады?
Жазда.
Жазда ауа райы қандай болады екен?
Жазда күн ыстық, түн салқын болады...
Жаз біз үшін тағы несімен ерекше?
Жазда біз демалысқа шығамыз.
4. Көк базарда бұл мезгілде бәрі бар,
Барып, бәрін, бәрін, бәрін ал.
Қай мезгілде жемістер, көкөністер піседі екен?
Күз мезгілінде.
Күзде ауа райы қандай болады?
Күн суыта бастайды, ағаштардың жапырақтары сарғаяды...
Дұрыс, рахмет.
(толықтай әр жыл мезгілінің аты мен суреттері интерактивті тақтада тұрады).
Сонымен балалар, біздің бүгінгі тақырыбымыз қалай аталады екен?
Жыл мезгілдері.
Дұрыс, ал қазір жылдың қай мезгілі?
Қыс мезгілі (осы кезде тақтада бүгінгі күн мен сабақтың тақырыбы жазылады).
ә) Дәптермен жұмыс:
- Балалар, енді дәптерлеріңді ашып, бүгінгі күнді, сабақтың тақырыбын жазып қойыңдар.
- Ендеше, ойымызды тиянақтап, сөйлемдер құрайық (балалар әр түрлі сөйлемдер құрайды, тақтаға шығып жазады).
Бір жылда төрт мезгіл бар. Олар: көктем, жаз, күз, қыс.
- Жақсы, балалар, енді келесі екі сөйлемді «Адасқан сөз» ойыны арқылы құраймыз (интерактивті тақтадан орын тәртібінсіз орналасқан сөйлемдер шығады, балалар сол сөйлемдерді тақтаға шығып, қаламмен дұрыс құрауы керек).
1. қай мезгіл болса да, табиғаттың, әдемі.
Табиғаттың қай мезгілі болса да әдемі.
2. сүйемін, мен табиғатты,
Мен табиғатты сүйемін.
- Бұл сөйлемдерді де дәптерімізге жазамыз.
б) Кітаппен жұмыс: (124-125 беттер)
1. Сөздік жұмысы
- Балалар, мәтінді оқымастан бұрын, жаңа сөздермен танысып алайық. Бірінші мен оқып берейін, содан кейін сендер хормен оқисыңдар әрі жеке-жеке оқисыңдар (сөздік дәптерлеріне жазғызу).
2. Мәтінмен жұмыс
- Міне, кітаптағы мәтінді көріп тұрсыңдар, сол мәтінді жақсылап, мәнерлеп оқимыз. Мәтін бойынша сұрақтарға жауап іздеп үйренеміз.
1. Бір жылда неше мезгіл бар?
2. Қыста ауа райы қандай болады?
3. Көктемде не ериді?
4. Жеміс-жидек қашан піседі?
ІҮ. Ой толғау.
- Балалар, сендер бірінші сыныптан бастап қазақ тілін оқисыңдар, осы жылдан бастап сендерге әдебиет пәні қосылды, кім қандай жыл мезгілдері туралы өлеңдер біледі екен? (балалар білетін өлеңдерін мәнерлеп жатқа айтады).
Ү. Қорытынды бөлім.
- Балалар, енді біз бүгінгі өткен сабағымызды қорытайық. Қандай сөздер өттік? Не туралы білдік?
ҮІ. Тақтамен жұмыс. Қорытынды бөлімін тақтада тұрған «Сөзжұмбақ» арқылы бекіту.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
праздник
красивый
название месяца, праздник
цветок
почки
ветер
тает
урожай
дождь.
ҮІІ. Компьютермен жұмыс.
Әр бала өзінің алдындағы компьютерден тест жұмысын тыңдай отырып толтырады, өзін-өзі тексереді.
1. Бір жылда неше мезгіл бар?
а) 4; ә) 5;
б) 3; в) 2.
2. Наурыз мерекесі қай мезгілде?
а) қыста; ә) жазда;
б) көктемде; в) күзде.
3. Біз қашан ұзақ демалысқа шығамыз?
а) күзде; ә) қыста;
б) жазда; в) көктемде.
4. Көктемде қандай мереке бар?
а) Республика күні; ә) Тілдер күні;
б) Балалар күні; в) Аналар мерекесі.
5. Күн де ысып, шөп пісіп,
Ел пішенін орады.
Бұл қай кезде болады?
а) жазда; ә) күзде;
б) көктемде; в) қыста.
6. Бір жылда неше ай бар?
а) 11; ә) 12;
б) 25; в) 16.
7. Даланың бәрі аппақ...
а) күз; ә) қыс;
б) жаз; в) көктем.
8. Әр мезгілде қанша айдан?
а) 3; ә) 4;
б) 5; в) 6.
9. «Мезгілім» деген сөзде –ім жалғауы қай жалғау?
а) тәуелдік жалғау; ә) көптік жалғау;
б) жіктік жалғау; в) септік жалғау.
10. Наурыз мерекесі әдемі. Ол әдемі. Жіктік жалғауының нешінші жағы?
а) І жақ; ә) ІІ жақ сыпайы түрі;
б) ІІІ жақ; в) ІІ жақ жай түрі.
- Балалар, қараңдар, мына жерде 4 ыдыс бар. Бұлардың әрқайсысында сендерге тосынсый бар. Мен қазір бетіндегі қағазда не жазылып тұрғанын алып, сендерге оқып берейін.
- Мына жасыл түс сендерге нені елестетеді? (көктем).
