Ашы? саба? "Т?бір мен ?осымша"

Саба?ты? та?ырыбы: Т?бір ж?не ?осымша

Саба?ты? ма?саты:

Білімділік – ?аза? тіліндегі ?осымшаларды? т?бір с?зге жал?ану за?дылы?тары туралы ??ымдарын дамыту, ж?рна? пен жал?ауды? ат?аратын ?ызметін таныту;

Дамытушылы? – фонетика, лексика тараулары бойынша ал?ан білімдеріне с?йене отырып сауатты жазу?а, о?у да?дыларын жетілдіруге, д?рыс с?йлеуге машы?тандыру.
Т?рбиелік – ана тілін ?адірлеуге, білімділікке, сауаттылы??а т?рбиелеу;

Саба?ты? т?рі: жа?а білімді ме?герту саба?ы.
Саба?ты? к?рнекілігі: сызба, суреттер, кеспе карточкалар.
Саба?ты? ?дiсi: Топпен ж?мыс, шы?армашылы? ж?мыс,

Саба?ты? барысы:
I. ?йымдастыру кезе?і
а) Саба??а дайынды?ын тексеру.
?). Психологиялы? дайынды?:
- Балалар, б?гiнгi саба?ымыз?а ?она?тар келiп отыр. Кона?тар?а к?рсететін ?зiмiздi? бiлiмiмiздi жина?тап алайы?, оларды? алдында ?ят?a ?алмайы?. Бар бiлiмiмiздi, ?нерiмiмiздi аянбай к?рсетейік.
- Кел, балалар ойлайы?,
Жазайы? та, ойнайы?.
?андай с?ра? болса да,
Таппай оны ?оймайы?.
Саба?ты ?аза? тiлi туралы та?па?пен бастау.
- ?аза? тiлi - ?з тiлiм, ана тiлiм,
Абай, М?хтар с?йлеген дара тiлiм.
?астерлейді ?л - ?ызы? м??гі сені,
Болаша?ым, ба?ытым, дана тiлiм,- дей келiп, балалар ендi ?аза? тiлi саба?ымызды бастаймыз.
Б?рі?де саба??а ынтамен, белсендi ?атысып отыры?дар.
б). Ой коз?ау.
- Балалар, б?гiнгi саба?та бiз б?ріміз «Бiлiм елiне саяхат» жасаймыз. Саяхатымызды? ?ызы?ты болары аны?.
Саяхатымызды? басы «Мектеп аялдамасынан» басталма?.

II Жа?а та?ырып: Т?бір мен ?осымша

С?зді? бастап?ы ма?ыналы б?лшегін т?бір дейді. Мысалы: бас, кітап, мектеп.

?осымша екі т?рлі: ж?рна? ж?не жал?ау. Ж?рна? ?зі жал?ан?ан с?зді? ма?ынасын езгертеді немесе жа?а ма?ына тудырады. Жал?ау ?зі жал?ан?ан с?зді? ма?ынасын ?згертпейді, ол с?зді бас?а с?збен байланыстырады.

III Бекіту

- Б?гiн саба?та бiз ?ткендi ?айталаймыз. «Бiлгiрлер» аялдамасына да жетіппіз. Енді мынандай тапсырмамен карточка берiледi.
1 топ : Т?бiр с?здi тауып, та?та?а шы?ып, жазады. (К?зде, а?аштар, жапыра?тар, ?ардан, терезеге)
2 топ: Т?бiр с?зге жал?анатын ?осымшаны жазады. (- мен,- та,- ге,- тар,- дан)
Шы?армашылы? ж?мыс.
3 топ: Осы с?здер бойынша к?з туралы ?з беттерімен ?ыс?а м?тін ??растырып айтады.
Сергimу с?ті:
Сонымен міне, балалар «Бiлгiрлер» аялдамасына да жетiппiз.
- Кiтап туралы ма?ал - м?телдерді кім бередi?
«Кiтапты жастан о?ы»
«О?ымай бiлiм ж??пас,
Бiлiмсiзден ?нер шы?пас».
- О?улы?тары?да?ы 40 беттi ашы?дар. М?ндагы 1- жатты?у?а назар аударайы?. С?здерге ж?рна? жал?ау ар?ылы туынды с?здер жасап жазы?дар. Біл, бас, іл, ?нер, сурет, ?н.

- Енді келесі жатты?у?а келсек, арты? с?зді алып тастау керек. Мысалы:Сар?айды, жапыра?тар, ?ыс?арды, г?лдеді; арты? с?з: г?лдеді.

Жа?сы, балалар, келесi аялдама?а да жетiп калды?дар, Б?л «Мергендер» аялдамасы екен. Ендi оны? да тапсырмасын орындап, ?зiмiздi? ма?сатымыз?а жетейік. «Мергендер аялдамасы» бiзге арнап мынандай тапсырма дайындапты:
«Бес жол ?ле?» ??растыру
Кім? ?арышкер
?андай? Мы?ты, батыр, ерж?рек
Не істейді? аспан?а ?шады
Не ?шін? Аспан ?лемін зеріттейді?
Ой т?йін: маманды? иесі.

IV ?орытынды.
Балалар, бiз белгiлi «Бiлiм еліне» саяхат жасап, бiлiм к?рсетіп, енді ?зімізді? с?йiктi сыныбымыз?а оралайы?.
Сонымен, балалар, б?гiнгi саба?та не iстедiк? («Бiлiм еліне» саяхат жасады?, жатты?улар орындап, семантикалы? карта толтырды?).
?андай та?ырыпты ?ттік? (Т?бiр мен ?осымша)
?андай у?де беремiз?
«5» болсын алар ба?амыз,
Бiлiмнен ба?ыт табамыз,
?нер бiлiм к?п о?ып,
?се берсiн санамыз.
V. Ба?алау. Мада?тау.
VI. ?йге тапсырма беру: 6 – жатты?у, ереже.

Показать полностью

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Ашы? саба? "Т?бір мен ?осымша" »

Талғар қаласы

Абай атындағы №3 жалпы білім беретін орта мектеп

Қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мүғалімі

Игманова Күләйім Амангелдіқызы

Сабақтың тақырыбы: Түбір және қосымша

Сабақтың мақсаты:

Білімділік – қазақ тіліндегі қосымшалардың түбір сөзге жалғану заңдылықтары туралы ұғымдарын дамыту, жұрнақ пен жалғаудың атқаратын қызметін таныту;

Дамытушылық – фонетика, лексика тараулары бойынша алған білімдеріне сүйене отырып сауатты жазуға, оқу дағдыларын жетілдіруге, дұрыс сөйлеуге машықтандыру.
Тәрбиелік – ана тілін қадірлеуге, білімділікке, сауаттылыққа тәрбиелеу;

Сабақтың түрі: жаңа білімді меңгерту сабағы.
Сабақтың көрнекілігі: сызба, суреттер, кеспе карточкалар.
Сабақтың әдiсi: Топпен жұмыс, шығармашылық жұмыс,

Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі
а) Сабаққа дайындығын тексеру.
ә). Психологиялық дайындық:
- Балалар, бүгiнгi сабағымызға қонақтар келiп отыр. Конақтарға көрсететін өзiмiздiң бiлiмiмiздi жинақтап алайық, олардың алдында ұятқa қалмайық. Бар бiлiмiмiздi, өнерiмiмiздi аянбай көрсетейік.
- Кел, балалар ойлайық,
Жазайық та, ойнайық.
Қандай сұрақ болса да,
Таппай оны қоймайық.
Сабақты қазақ тiлi туралы тақпақпен бастау.
- Қазақ тiлi - өз тiлiм, ана тiлiм,
Абай, Мұхтар сөйлеген дара тiлiм.
Қастерлейді ұл - қызың мәңгі сені,
Болашағым, бақытым, дана тiлiм,- дей келiп, балалар ендi қазақ тiлi сабағымызды бастаймыз.
Бәріңде сабаққа ынтамен, белсендi қатысып отырыңдар.
б). Ой козғау.
- Балалар, бүгiнгi сабақта бiз бәріміз «Бiлiм елiне саяхат» жасаймыз. Саяхатымыздың қызықты болары анық.
Саяхатымыздың басы «Мектеп аялдамасынан» басталмақ.

II Жаңа тақырып: Түбір мен қосымша

Сөздің бастапқы мағыналы бөлшегін түбір дейді. Мысалы: бас, кітап, мектеп.

Қосымша екі түрлі: жұрнақ және жалғау. Жұрнақ өзі жалғанған сөздің мағынасын езгертеді немесе жаңа мағына тудырады. Жалғау өзі жалғанған сөздің мағынасын өзгертпейді, ол сөзді басқа сөзбен байланыстырады.

III Бекіту

- Бүгiн сабақта бiз өткендi қайталаймыз. «Бiлгiрлер» аялдамасына да жетіппіз. Енді мынандай тапсырмамен карточка берiледi.
1 топ : Түбiр сөздi тауып, тақтаға шығып, жазады. (Кұзде, ағаштар, жапырақтар, қардан, терезеге)
2 топ: Түбiр сөзге жалғанатын қосымшаны жазады. (- мен,- та,- ге,- тар,- дан)
Шығармашылық жұмыс.
3 топ: Осы сөздер бойынша күз туралы өз беттерімен қысқа мәтін құрастырып айтады.
Сергimу сәті:
Сонымен міне, балалар «Бiлгiрлер» аялдамасына да жетiппiз.
- Кiтап туралы мақал - мәтелдерді кім бередi?
«Кiтапты жастан оқы»
«Оқымай бiлiм жұқпас,
Бiлiмсiзден өнер шықпас».
- Оқулықтарыңдағы 40 беттi ашыңдар. Мұндагы 1- жаттығуға назар аударайық. Сөздерге жұрнақ жалғау арқылы туынды сөздер жасап жазыңдар. Біл, бас, іл, өнер, сурет, ән.

- Енді келесі жаттығуға келсек, артық сөзді алып тастау керек. Мысалы:Сарғайды, жапырақтар, қысқарды, гүлдеді; артық сөз: гүлдеді.

Жақсы, балалар, келесi аялдамаға да жетiп калдыңдар, Бұл «Мергендер» аялдамасы екен. Ендi оның да тапсырмасын орындап, өзiмiздiң мақсатымызға жетейік. «Мергендер аялдамасы» бiзге арнап мынандай тапсырма дайындапты:
«Бес жол өлең» құрастыру
Кім? Ғарышкер
Қандай? Мықты, батыр, ержүрек
Не істейді? аспанға ұшады
Не үшін? Аспан әлемін зеріттейді?
Ой түйін: мамандық иесі.

IV Қорытынды.
Балалар, бiз белгiлi «Бiлiм еліне» саяхат жасап, бiлiм көрсетіп, енді өзіміздің сүйiктi сыныбымызға оралайық.
Сонымен, балалар, бүгiнгi сабақта не iстедiк? («Бiлiм еліне» саяхат жасадық, жаттығулар орындап, семантикалық карта толтырдық).
Қандай тақырыпты өттік? (Түбiр мен қосымша)
Қандай уәде беремiз?
«5» болсын алар бағамыз,
Бiлiмнен бақыт табамыз,
Өнер бiлiм көп оқып,
Өсе берсiн санамыз.
V. Бағалау. Мадақтау.
VI . Үйге тапсырма беру: 6 – жаттығу, ереже.