Жаңа заманауи оқу үрдістері арқылы қазақ тілінен сапалы білім беру

Солтүстік Қазақстан облысы

Қызылжар ауданы

«Пеньково орта мектебі» КММ

қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі

Карибаева Ж.М

Жаңа заманауи оқу үрдістері арқылы қазақ тілінен сапалы білім беру

«Сіз қанша өмір сүрсең де, өмір бойы оқуың тиіс»

Сенека

Әр адамның өз жолы бар-ол таңдаған және өмір бойы жүретін жол. Менің жолым-менің саналы таңдауым-мұғалім болу!

Менің педагогикалық ұстанымым : "Егер бір нәрсені бастасаңыз, онда мұны барынша жақсы істеу керек!»

Осы формулаға сүйене отырып, мен үнемі оқимын. Әр мұғалімі сабақты балаларға қызықты, эмоционалды және жайлы болатындай етіп құруға тырысады.

Менің әдістемелік тақырыбым: "Жаңа заманауи оқу үрдістері арқылы сапалы білім беру". Бұл тұрғыда әдістемелік әдебиеттен жаңа нәрсе білуге ғана емес, сонымен қатар семинар мен жаңашыл мұғалімдердің жұмыстарынан бір нәрсе табуға тырысамын. Өз білімімді жетілдіру тақырыбы бойынша жұмыс істей отырып, дидактикалық және дамыту ойындарының көптеген түрлерін интернет-ресурстардан алдым және сабақ әзірлемелерін, түрлі жаттығулар мен тапсырмаларды құрастыруға тырысамын. Егер бала жұмысқа қызығушылық танытса, оң, эмоционалдық көңіл-күйде болса, онда сабақтың тиімділігі айтарлықтай артады.

Қазақ тілі сабақтарында сын тұрғысынан ойлауды дамыту стратегияларын қолдану оқу материалын жақсы меңгеруге мүмкіндік береді деп есептеймін. Бастауыш мектеп әрі қарай оқу үшін іргетасты қалайды. Диагностика нәтижесі бойынша оқушылар жаңа сатыға көшуге дайын. Олар өз білімдерін жаңа жағдайларда қолдана алады, іс жүзінде қолдана алады.

Мектеп әрқашан жаңа оқу жолдарын іздеуде, оқушылардың саналы ойлауын, адами қарым-қатынасты ізгілендіруде. Мен соңғы уақытта өзгерістер болып жатқан білім беру жүйесінде жұмыс істейтін мұғалім ретінде, жаңартылған оқу бағдарламасына көшу,үнемі жаңа,прогрессивті педагогикалық ізденісте жүрмін.Мұғалім өз қызметінде тоқтай алмайды,ол үнемі жаңа нәрсеге ұмтылуы, үнемі оқып, жетілдірілуі тиіс. Жаңартылған оқу бағдарламасы курсынан өткеннен кейін менің көзқарасым мен оқушының тұлғасына деген көзқарасым өзгерді. Қазіргі таңда заманауи педагогтің басты міндеті баланы заманауи қоғам шындығында бағдарлауға, ақпаратты өз бетімен табуға және талдауға үйрету екені анық. Мен өзіме өте маңызды ойларымды өз оқушыларыма жеткізуге тырысамын. Оқыту тәсілдері мен әдістері балалардың ақыл-ойы мен сезімдеріне ақыл азығын берсе, олардың дамуын қамтамасыз еткен жағдайда ғана оқу процесі табысты болуы мүмкін деп ойлаймын. Сабақта шығармашыл педагог ешқашан иллюзия жасамайды, оқушыларды тақырыпты одан әрі меңгеруге, қойылған міндеттерді өз бетінше шешуге ынталандырады. Менің ойымша, педагогикалық табысқа жету – бұл өз ісіне жанкештілік, еңбекқорлық, кәсіпқойлық, моральдық тазалық. Менің жұмысымда басты нәрсе- тек менің кәсіби білімдерім ғана емес, сонымен қатар балаларды сүйе білу, олардың әрқайсысына сену. Педагогикалық шеберлік, іске адалдық, пәнді терең білу, балаларға деген махаббат, олардың әрқайсысында ең жақсы қасиеттерді дамыта білу-осының бәрі менің педагогикалық қызметімді анықтайды.

Мен үшін негізгі міндет-оқушыларды оқыту, дамыту және тәрбиелеу уәждемесін арттыру үшін тиімді жағдайларды анықтау, сыныпты тиімді басқару, барлық оқушыларды білім беру үдерісіне барынша толық тарту, сабақ барысында оқушылардың жоғары танымдық белсенділігін қолдау, сабақтың мақсатына жетудің кепілі болып табылады. Адамзат дамуының осы кезеңінде проблемалық оқыту жай ғана қажет, өйткені проблемалық оқыту логикалық ойлауға қабілетті шығармашылық тұлғаны қалыптастырады, түрлі жағдайларда шешім табуға қабілетті, өзін-өзі талдауға, өзін-өзі дамытуға қабілетті білімді жинақтауға қабілетті. Сондай-ақ оқыту үдерісіне жеті модульді енгізу бағдарламасы бойынша жұмыс істеймін."Оқыту мен оқытудағы жаңа тәсілдер" модулі оқытудың қозғаушы күші не екенін, оқытушыға осындай оқыту ортасын құру қаншалықты маңызды екенін түсінуге мүмкіндік берді, соның арқасында оқушылар білім беру үдерісіне белсенді қатысады. Оқу үдерісі оқушылардың нақты оқу мүмкіндіктерін ескере отырып, әр адамға білімді оңтайлы қарқынмен меңгеруге мүмкіндік береді. Сабақта оқу жұмысының барлық түрлерін қолдануға тырысамын: жеке, жұптық, топтық. Сабақтар өз кезегінде мақсаттарға, әдістер мен формаларға байланысты топтарға бөлінуі мүмкін. Олар сыныптан тыс жұмыста да кеңінен қолданылады. Бұл-" ертегі-сабақ"," саяхат-сабақ"," жарыс – сабақ " және т.б. сабақтардың барлық түрлерінде бір стимул-мақсатқа жетудің міндеті.

"Синквейн", "ми шабуылы, "ыстық орындықтар", "айқас сұрақтар әдісі", "табыс ағашы", "Борт журналы", "Ассоциации", "қалың және жұқа сұрақ", "Венн диаграммасы" және т. б.

Мен сабақтың әр кезеңінде әр түрлі жұмыс әдістерін, формалары мен түрлерін: шығармашылық сипаттағы тапсырмаларды (шағын шығармалар, сөзжұмбақтар, эссе, ребустар, анаграммалар, пәндік суреттер, байқау-сабақ, көрініс-сабақ, саяхат-сабақ) қолдана отырып, оқуға танымдық қызығушылығын белсендіруге тырысамын.

Сабақта ойын атмосферасын құру оқушылардың танымдық қызығушылығын және белсенділігін дамытады, шаршауды жояды, назар аударуға мүмкіндік береді. Оқушылардың салыстыра, жалпылай, қорытынды жасай, пайымдай, талдай білуін қалыптастыруды білдіретін сыни ойлауға оқытуға үлкен мән беремін. Осы модульді енгізудің арқасында оқушыларда ойлау мүмкіндіктері, ойлау икемділігі, оны бір түрден екінші түрге ауыстыру өседі. Өз бетінше құрастыру, ұғымдарды құру және олармен жұмыс істеу қабілеті, басқа авторлық ақпаратты беру, оны түзету, басқа адамның көзқарасын түсіну және қабылдау қабілеті дамиды. Осы модульдің маңыздылығын түсіне отырып, сабақты сын тұрғысынан ойлауды қалыптастыру барлық кезеңдерде, мақсат қоюдан бастап, рефлексиямен және сабақтың қорытындысын талқылаумен аяқтай отырып жоспарлаймын. Барлық сабақтарда мен проблемалық мәселелер арқылы диалогқа жағдай жасауға тырыстым. Оқушылар өз бетімен мәтінмен жұмыс істеуге, талдау мен синтез жүргізуге, сұрақтар құрастыруға, салыстыруға, оқиғаларға баға беруге үйренеді. Әңгімені белсендіру үшін сабақты ұйымдастырудың ең жақсы түрі топтық жұмыс болып табылады.

Соңғы уақытта оқушыларды бағалау туралы менің көзқарасым түбегейлі өзгерді. Бағалау оқытуды жақсарту мүмкіндіктерін, осы мүмкіндіктерді жүзеге асыру әдістері мен нысандарын және оқыту қорытындыларын шығаруға бағытталған. Өз сабақтарымда өзара баға беру (жұптардағы ауызша түсініктеме), оқушылардың өзін-өзі бағалауы (смайликтер), "Жетістік баспалдағы" тәсілдері, кері байланыс (мұғалімнің түсініктемесі, кері байланыс тақтасы) сияқты формативті бағалауды қолданамын. Сабақтың соңында рефлексия өткізе отырып, өз балаларымның сабақ туралы пікірлерін естігенде, менің оқушыларым қандай бағытта қозғалатынын, болашаққа алдағы жұмысты жоспарлау үшін не түсініксіз болып қалғанын және барынша тиімділікпен сабақ салуды түсінуге болады.

Жиырма бірінші ғасыр-зияткерлік ақпараттық технологиялар ғасыры, адам өмірінің ақпараттық құраушы қажеттілігі. Ақпараттық-техникалық мүмкіндіктерінің болуы баланың жеке басының дамуына әсер етеді. Сабақта АКТ-ны қолдану оқытудың оң мотивациясын күшейтуге ықпал етеді, оқушылардың танымдық іс-әрекеті белсендіріледі. Сабақтарда коллаборативті орта құру үшін презентациялар, музыкалық жаттығулар мен тренингтер қолданамын. Ақпараттық-коммуникативтік технологияларды қолдану эмоционалдық шиеленісті бәсеңдетуге және оқу үдерісін жандандыруға көмектеседі.Сабақ барысында АКТ иллюстрациялық материал ретінде қолданылады (оның ішінде мәтін, аудио және бейнежазба).

Мен-сынып жетекшімін, бұл әр сабақта және сабақтан тыс тәрбие жұмысын жүргізуді білдіреді. Баланың жан дүниесін ояту, табиғатпен салынған шығармашылық қабілеттерін дамыту, қарым-қатынас жасауға, әр түрлі өмірлік жағдайларда бағдарлауға үйрету, мінез-құлық мәдениетін, қайырымдылық және жанашырлық сезімдерін тәрбиелеу, салауатты өмір салты дағдыларын үйрету - міне, бірінші сыныпты ала отырып, төрт жылға алға қойған негізгі міндеттер. Балалар барлық сынып және мектеп іс-шараларына белсенді қатысады. Осылайша, әрбір сабақта жағымды эмоционалдық атмосфера құрып, оқуға деген уәждемені арттыра отырып, менің жұмысымның нәтижесі оқушылардың сапасы мен үлгерімінің нәтижесі болды.

Оқушыларды қызықтыра, ұғындыра оқыта үйретуді ұйымдастыру әр ұстаздың шеберлігіне, шығармашылығына байланысты. Тілді жақсы білу - толеранттылық мәдениетін қалыптастыруға негіз болатын маңызды фактор. Соңғы жылдары қазақ тілінің мәртебесі өсіп, оның әрекет ету аясы кеңейді. Қазақ тілінде білім беру кеңістігінің ұлғайып, сапалы білім берілуде жаңа технологияларды қолдану өте тиімді деп білемін.