kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Тақырыбы: " Қысқарған сөздер "

Нажмите, чтобы узнать подробности

Қысқарған  сөздер  туралы  түсінік  беру;

Оқушыларды  адамгершілікке  тәрбиелеу, Отансүйгіштікке,  әдемілікке  тәрбиелеу;

Оқушылардың  ой-өрісін  тәрбиелеу

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Тақырыбы: " Қысқарған сөздер "»

Ақтөбе облысы, Мұғалжар ауданы, Қаракөл ауылы  А. Жұбанов атындағы орта мектеп Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Умерзакова Айнагуль Кинесовна

Ақтөбе облысы, Мұғалжар ауданы, Қаракөл ауылы

А. Жұбанов атындағы орта мектеп

Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі

Умерзакова Айнагуль Кинесовна

Қысқарған сөздер

Қысқарған сөздер

Сабақтың мақсаты:  а) білімділік - күрделі сөздердің бір түрі қысқарған сөздің   жасалу жолдарын және емлесін түсіндіру, алған  білімдерін   пысықтау, тексеру, бағалау;  э) дамытушылық - оқушылардың білім дағдыларын   жинақтау, деңгейлік тапсырмалар арқылы дамыта  оқыту; б)тәрбиелік -оқушыларды елжандылыққа,  инабаттылыққа,   әдемілікке тэрбиелеу.

Сабақтың мақсаты:

а) білімділік - күрделі сөздердің бір түрі қысқарған сөздің

жасалу жолдарын және емлесін түсіндіру, алған

білімдерін

пысықтау, тексеру, бағалау;

э) дамытушылық - оқушылардың білім дағдыларын

жинақтау, деңгейлік тапсырмалар арқылы дамыта

оқыту;

б)тәрбиелік -оқушыларды елжандылыққа,

инабаттылыққа,

әдемілікке тэрбиелеу.

Сабақтың түрі:АКТ Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сүрақ-жауап, сөздікпен жұмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жүмыс жүргізу. Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сұрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау. Сабақтың барысы: а) Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Психологиялық дайындық « Жүректен-жүрекке »
  • Сабақтың түрі:АКТ
  • Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сүрақ-жауап, сөздікпен жұмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау.
  • Сабақтың көрнекілігі: кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жүмыс жүргізу. Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сұрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау. Сабақтың барысы:
  • а) Ұйымдастыру кезеңі.
  • Сәлемдесу.
  • Психологиялық дайындық
  • « Жүректен-жүрекке »

Тренингін өткізу.

Үй тапсырмасы Сұрақтар әлемі

Үй тапсырмасы

Сұрақтар әлемі

Сөзжасамнан өткенді қайталау сұрақтары. Сөз тұлғасы деп нені атаймыз? Мысалы айт. Түбір мен қосымша. Мысал келтір. Дара, күрделі сөздер. Мысал келтір. Біріккен сөз деген не? Оның емлесі. Мысал. Қос сөз деген не? Неше түрі бар? Мысал. Қайталама қос сөз қалай жасалады? Мысалмен айт. Қосарлама қос сөз қалай жасалады? Мысалмен айт.
  • Сөзжасамнан өткенді қайталау сұрақтары.
  • Сөз тұлғасы деп нені атаймыз? Мысалы айт.
  • Түбір мен қосымша. Мысал келтір.
  • Дара, күрделі сөздер. Мысал келтір.
  • Біріккен сөз деген не? Оның емлесі. Мысал.
  • Қос сөз деген не? Неше түрі бар? Мысал.
  • Қайталама қос сөз қалай жасалады? Мысалмен айт.
  • Қосарлама қос сөз қалай жасалады? Мысалмен айт.
Адасқан әріптер

Адасқан әріптер

  • ЫҚСАРҚНАҒ ӨЗСЕРД
Жаңа сабақ   Жаңа ақпарат

Жаңа сабақ

Жаңа ақпарат

Кейбір күрделі атаулар, мемлекет, мекеме, ұйым аттары бірнеше сөздің тіркесінен құралып, кейде қысқартылып та қолданыла береді. Мысалы: Қазақстан Британ техникалық университеті деген ҚБТУ болып қысқартылып та жұмсалады. Осындай күрделі атаулардың белгілі тәсілдермен қысқартылып алынуын қысқарған сөздер дейді .

Кейбір күрделі атаулар, мемлекет, мекеме, ұйым аттары бірнеше сөздің тіркесінен құралып, кейде қысқартылып та қолданыла береді. Мысалы: Қазақстан Британ техникалық университеті деген ҚБТУ болып қысқартылып та жұмсалады. Осындай күрделі атаулардың белгілі тәсілдермен қысқартылып алынуын қысқарған сөздер дейді .

Тест. 1.  Туынды сөзді көрсетіңіз. а) алыстан  ә) үсті  б) қуырдақ, 3. Күрделі сөзді көрсетіңіз. а) білім  ә) үлкен доп б) биыл 4. Қос сөздің жасалу жолын табыңыз. а) шылау арқылы  ә) сөздің тіркесуі арқылы  б) сөздің қайталануы арқылы 5. Жұрнақ арқылы жасалған туынды сөзді табыңыз. а) зейнетпен  ә) зейнетті 6) зейнеткер

Тест.

1. Туынды сөзді көрсетіңіз.

а) алыстан ә) үсті б) қуырдақ,

3. Күрделі сөзді көрсетіңіз.

а) білім ә) үлкен доп б) биыл

4. Қос сөздің жасалу жолын табыңыз.

а) шылау арқылы ә) сөздің тіркесуі арқылы

б) сөздің қайталануы арқылы

5. Жұрнақ арқылы жасалған туынды сөзді табыңыз.

а) зейнетпен ә) зейнетті 6) зейнеткер

Р/с Қысқарған сөздердің

жасалу жолы

Мысалы

 

1. Күрделі атау

Емлесі

Б¥¥ - Біріккен

құрамындағы сөз-

 

¥лттар ¥йымы

ҚХРмен

дердің бас әріпте-

Қазақстан

ТМД - Тәуелсіз

рінен қүралады.

Мемлекеттер

 

Республикасы

 

Достастығы.

достық

 

 

қатынаста. Биыл еліміз-

 

2. Күрделі атау қүра-

дің көп жастары АҚШ-

мындағы бірінші сөз-

қа оқуға жолдама алды.

ҚазМИ -

дің басқы буыны мен

Қазақстан меди-

ҚазТАГ мәлімдеме

цина институты

кейінгі сөздердің бас

жасады. Манар

АлМУ - Алматы

әріптерінен құралады.

ҚазМ¥У-дыц

мемлекеттік

филология

 

факультетінде

университеті

3. Күрделі атаулардың

құрамындағы бірінші

атком - атқару

оқиды.

комитеті

буындарынан немесе

Совхоз, колхоздар

педколледж -

бірінші сөздің басқы

жекелендірілді.

педагогакалық

Мектептің

буыны мен келесі сөз

медпунктінде

колледж

тұгас қалпында да бірі-

гіп қолданылады.

 

тіс дәрігері балаларды

 

4. Техника түрлерінің

емдейді

ГАЗ-51,

( машина, трактор

 

ТК-154,

Ол ГАЗ-53 көлігімен

т.б.) маркаларын

білдіретін шартты

шөп тасиды. Астана-

ИЛ-86,

АН-24

белгілер

дан Ардақ ТУ -154-

 

Ь. Әр түрлі өлшемнің

пен ұшып келді.

атауы

см, мм, км,

 

га, кг, ц, т

1 кг бал жинау үшін

 

ара он тоғыз миллион

 

 

 

 

гүлге қонады.

 

20 км-ден астам жер

жүрдік.

І.Сөздердің бас дыбыстары алынадькСЭС-санитарлық эпидемиялық станция, ЖЭС -жылу электр станциясы. 2.Бірінші сөздің буыны мен қалған сөздердің бас дыбыстары алынады: ҚарМУ, ҚазМИ. З.Сөздердің бас буындары алынады немесе бірінші сөздің бас буыньіна қалған сөз өзгертілмей қосылып алынады: Қазпошта, партком. 4.Техника: Ан-86, Газ-51. 5.Өлшем бірліктері: см., км., мм., т., кг. Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жүмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 102-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Қысқарған сөздерге қосымша жалғап, сөз тіркесі мен сөйлемдер құраңдар. Келесі тапсырма: 103-жаттығу жұмысының шарты: Төмендегі қысқарған сөздерді қатыстырып, бірнеше сөйлем қүрап айтып, жазыңдар. Кеспе қағазымен жүмыс. Қысқарған сөздерге түрлендіру жүмысын жүргізу (төрт жалғау бойынша): Газ-69, медколледж, АҚШ, кг., Ил-86, Қазпошта, СЭС, см. Қысқарған сөзі бар сөйлем жаздырып, оны сөйлем мүшесіне талдату. Мысалы: Менің ағам СЭС-те дэрігер болып қызмет атқарады. Кесте бойынша бір сейлемге фонетикалық талдау жасату.
  • І.Сөздердің бас дыбыстары алынадькСЭС-санитарлық эпидемиялық станция, ЖЭС -жылу электр станциясы.
  • 2.Бірінші сөздің буыны мен қалған сөздердің бас дыбыстары алынады: ҚарМУ, ҚазМИ.
  • З.Сөздердің бас буындары алынады немесе бірінші сөздің бас буыньіна қалған сөз өзгертілмей қосылып алынады: Қазпошта, партком.
  • 4.Техника: Ан-86, Газ-51.
  • 5.Өлшем бірліктері: см., км., мм., т., кг.
  • Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жүмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 102-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Қысқарған сөздерге қосымша жалғап, сөз тіркесі мен сөйлемдер құраңдар.
  • Келесі тапсырма: 103-жаттығу жұмысының шарты: Төмендегі қысқарған сөздерді қатыстырып, бірнеше сөйлем қүрап айтып, жазыңдар.
  • Кеспе қағазымен жүмыс. Қысқарған сөздерге түрлендіру жүмысын жүргізу (төрт жалғау бойынша): Газ-69, медколледж, АҚШ, кг., Ил-86, Қазпошта, СЭС, см.
  • Қысқарған сөзі бар сөйлем жаздырып, оны сөйлем мүшесіне талдату. Мысалы: Менің ағам СЭС-те дэрігер болып қызмет атқарады.
  • Кесте бойынша бір сейлемге фонетикалық талдау жасату.
Оқулықпен жұмыс    Дәптермен жұмыс

Оқулықпен жұмыс

Дәптермен жұмыс

Сергіту сәті Орнын тап ойыны

Сергіту сәті

Орнын тап

ойыны

2- топқа: Қысқарған сөздерді пайдалана отырып, 2 сөйлем құрау

2- топқа:

Қысқарған сөздерді пайдалана отырып, 2 сөйлем құрау

Қорытынды  Жас тілші

Қорытынды

Жас тілші

Үйге тапсырма  Бағалау

Үйге тапсырма

Бағалау

Үйге тапсырма: 101-жаттығу жүмысының орындалу барысын түсіндіремін:  Баспасөз материалдарын оқып, қысқарған сөздерді атаңдар және олардың қандай жолмен  қысқарғанына назар аударыңдар. Қысқарған сөздерді теріп көшіріңдер.
  • Үйге тапсырма: 101-жаттығу жүмысының орындалу барысын түсіндіремін: Баспасөз материалдарын оқып, қысқарған сөздерді атаңдар және олардың қандай жолмен қысқарғанына назар аударыңдар. Қысқарған сөздерді теріп көшіріңдер.


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Внеурочная работа

Категория: Презентации

Целевая аудитория: 6 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
Тақырыбы: " Қысқарған сөздер "

Автор: Умерзакова Айнагуль Кинесовна

Дата: 02.02.2017

Номер свидетельства: 387044

Похожие файлы

object(ArrayObject)#863 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(74) "Саба? жоспары "?ыс?ар?ан  с?здер"  ?аза? тілі"
    ["seo_title"] => string(47) "sabak-zhospary-k-ysk-arg-an-sozdier-k-azak-tili"
    ["file_id"] => string(6) "311546"
    ["category_seo"] => string(16) "nachalniyeKlassi"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1459230190"
  }
}
object(ArrayObject)#885 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(28) "?ыс?ар?ан с?здер."
    ["seo_title"] => string(16) "kyskargansozdier"
    ["file_id"] => string(6) "265623"
    ["category_seo"] => string(16) "nachalniyeKlassi"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1450002953"
  }
}
object(ArrayObject)#863 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(41) "?ыс?ар?ан с?здер. 6-сынып"
    ["seo_title"] => string(22) "kyskargansozdier6synyp"
    ["file_id"] => string(6) "269612"
    ["category_seo"] => string(13) "vsemUchitelam"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1450874506"
  }
}
object(ArrayObject)#885 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(100) "?аза? тілі  п?ні "?ыс?ар?ан с?здер" 4-сынып   Атам?ра баспасы"
    ["seo_title"] => string(48) "kazaktilipnikyskargansozdier4synypatamurabaspasy"
    ["file_id"] => string(6) "323841"
    ["category_seo"] => string(16) "nachalniyeKlassi"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1462218747"
  }
}
object(ArrayObject)#863 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(109) "?аза? тілі п?нінен "С?з таптары" та?ырыбы бойынша саба? жоспар "
    ["seo_title"] => string(65) "k-azak-tili-p-ninien-soz-taptary-tak-yryby-boiynsha-sabak-zhospar"
    ["file_id"] => string(6) "245337"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1446118443"
  }
}


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства