?ызылорда облысы,Шиелі ауданы
№206 «Жиделіары?» орта мектебіні?
?аза? тілі п?ні м??алімі Байдуйсенова Молдир
5-сынып ?аза? тілі
Саба?ты? та?ырыбы:?ндестік за?ы
Саба?ты? ма?саты:
а) Білімділік: Танымды? ?абілеттерін арттыра отырып,?ндестік за?ы ж?не оны? т?рлерімен таныстыру.
? ) Дамытушылы? :О?ушыларды? таным де?гейін ке?ейте отырып,с?з байлы?ын,с?здік ?орын,ойлау ?абілеттерін дамыту.
б) Т?рбиелілік:с?йлеу м?дениетіне,ізгілікке,адамгершілікке,бір-бірін ты?дай білуге,?йымшылды??а т?рбиелеу.
Саба? типі: аралас
?дісі: Тест, «Сен білесі? бе?», «Ой ?оз?ау», «Тортінші арты?» ойындары,перфокарта.
Корнекілігі:Интерактивті та?та,суреттер
Саба?ты? барысы:
І ?йымдастыру кезе?і:
О?ушыларды т?гелдеп назарларын жа?а саба??а аудару.О?ушыларды ?ш топ?а б?ліп алып,?р топ?а ба?алау пара?тарын таратып беремін.Бір о?ушы ?атыс?ан о?ушыларды жазып отырады.
ІІ ?й тапсырмасын с?рау.
1)І топ «Дарын» тест с?ра?тарына жауап береді.
ІІ топ «?ибрат» теориялы? с?ра?тар?а жауап береді.
ІІІ топ «?асиет» жатты?у ж?мысын орындайды.
2 ) «Ой ?оз?ау»
1.Тасымал дегеніміз не?
2.Тасмалдау?а келмейтін с?зді ата?
3.313-жатты?уды тексеру
ІІІ Жа?а саба?
(Та?та?а суреттерімен к?рсетілген жазулар шы?ады.)
1.Ж?лдыз-дар(ж?лдыз-дер емес)
2.Терек-тер(терек-тар емес)
3.?й-лер(?й-лар емес)
Суретегі д?рыс жазыл?ан с?здерді т?сіндіре отырып,ережені айтамын.
С?зді бастан ая? бір келкі ?уезбен айтуды ?ндестік за?ы дейміз.
Мысалы:Шарлар,ж?зімдер,ж?зіктер деген с?здер берілген ?осымшалары ?алай жал?ан?ан айтып к?рейікші.О?ушылар ?з білгенін айтады.Д?рыс екендігін т?сіндіре отырып буын ?ндестігіні? ережесін шы?арамыз.
Дауысты дыбыс буын ??райтын бол?анды?тан,с?здегі с?з бен ?осымшаларда?ы дауыстыларды? не бірі??ай жуан,не бірі??ай жі?ішке болып ?ндесуін буын ?ндестігі (сингармонизм)дейміз.
?ндестік за?ына сай ?аза? тіліні? байыр?ы с?здері не бірі??ай жуан,не бірі??ай жі?ішке болып келеді.Мысалы:
Ата,ана,ба?ыт,намыс.
Жуан,жі?ішке дауысты дыбыстар мынадай с?здерде араласып келеді.
1)Бас?а тілден енген с?здерде
Мысалы:кітап, кино, ?азір
2)Біріккен с?здер мен ?ос с?здерде араласып
келеді. Мысалы: шекара, баспас?з, аман-есен, алай-т?лей, т.б.
Буын ?ндестігі бойынша ?осымша с?зді? со??ы
буыныны? жуан-жі?ішкелігіне ?арай ?ндесіп жал?асады.
Со??ы буыны жуан болса-жуан ?осымша, жі?ішке болса-жі?ішке
?осымша жал?анады. Мысалы: Кітап-ты, ?азір-гі, ба?ыт-ты,
математика-дан, т.б.
314-жаттты?у
Тапсырмада?ы жуан с?здерді бір б?лек, жі?ішке с?здерді бір б?лек ж?не аралас с?здерді бір б?лек жазу.
?ш топ ?здері та?та?а орындайды.
«Сен білесі? бе?» ойыны
І топ.
Асан математика. есеп. шы?арды.
О?ушы. ж?гіруден жарыс?а ?атысты.
ІІ топ.
1) Алпамыс ата. екеуі ?ала. ?ыдырды.
2) Білім. болуымыз ?шін саба?. жа?сы о?у керек.
ІІІ топ.
1) Г?лн?р д?кеннен сурет. сатып алды.
2) Саяхатшылар те?ізді кеме. ж?зіп ?тті
І? Бекіту
А) «Т?ртінші арты?» ойыны
Та?та?а сыз?ыш,мысы?,есепшот,?алам суреттері шы?ады.О?ушылыр арты?ын айтады.
?) Перфокарта мен ж?мыс
?осымша
с?здер
о?ушы
кітап
егіз
к?рші
?аз
К?пшік
-лар
-лер
+
-дар
+
-дер
+
-тар
-тер
+
? ?орытынды
1.?ндестік за?ы дегеніміз не?
2.Нешеге б?лінеді?
3.Буын ?ндестігі дегеніміз не?
4.?андай с?здерде жуан ж?не жі?ішке дауысты дыбыстар араласып келеді?
?І ?йге тапсырма
1.Ережелерді жаттау.
2.316-жатты?уды орындау
?ІІ Ба?алау
қосымша
