Саба? та?ырыбы: Ескерткіші Тайырды?
Ма?саты:1. ?з ?лкемізден шы??ан а?ын а?амызды ма?тан етуге ?йрету.
2. ?ле?ді сезінуге, бойдан ?ткізе білуге да?дыландыру.
3. ?ле? ар?ылы к??іл к?йді білдіруге болатынын, ?ле? ар?ылы
жа?сылы?ты паш етуге болатынын т?сіндіру.
?дісі: 1. А?ын ?мірбаянына шолу.
2. ?ле?дерін м?нерлеп о?у.
Саба? ?раны: ?лгі еттік жа?сыларды? ?мір жолын,
Жастарды? ?рге бассын істері деп.
(Хамит Маданов)
Саба? барысы:
- Тайыр Жароков 26 ?ырк?йек 1908 жылы ?азіргі Б?О Б?кей ордасы ауданыны? Жетібай ауылында д?ниеге келген.
- 1965 жылы 11 ?арашада 56 жастан 57 жас?а ?ара?ан ша?ында Алматы ?аласында ?айтыс бол?ан.
- 1920 жылы ауылда?ы орыс – ?аза? мектебін бітірген.1923 жылы а?ын ?зіні? е? ал?аш?ы «К?лімдейді к?міс к?н» ?ле?ін жаз?ан.
- Орынбор ?аласында?ы ?аза? халы? а?арту институтын ж?не ?аза? педагогикалы? институтында о?ы?ан.
- ?ОС ?атыс?ан.
- Т. Жароков аудармашылы?пен де айналыс?ан. Ол туыс?ан халы?тарды? а?ын – жазушыларыны? шы?армаларын аудар?ан.
- Пушкин.
- Лермонтов
- Некрасов
- Шевченко
- Маяковский
- Сурков
7.Тайыр а?ын ?зіні? ?скен ортасына да арнап к?птеген ?ле?дер жаз?ан.
«Тезірек к?ргім келеді»
«Нарын т?ні»
«То?та бір»
«Мен бар?анда»
«Нарын к?ріністерін есі?е алса?»
8.«Нарын» поэмасын жазып, 1958 жылы Ж?нібекке келіп о?ырмандар
алдында о?ып берген.
9.1968 жылы а?ынны? 60 жасына зайыбы М?нира мен баласы Бекет келген.
10. 1988 жылы а?ынны? 80 жасына зайыбы М?нира мен баласы Бекет келді.
11. 2008 жылы да мектебімізді? алдында?ы а?ын ескерткішіне та?зым ету
?шін облыс а?ындары келіп, а?ынны? 100 жылды?а атап ?тілді.
12.?аза? ССР министрлер советіні? 1966 жыл?ы 2 а?панда?ы
№93 ?аулысымен жергілікті органдарды? ?сыныстары ескеріле отырып,
?аза?ты? белгілі а?ыны Тайыр Жароковты м??гі есте ?алдыру ма?сатында
«К?йгенк?л» совхозы Тайыр Жароков атында?ы совхоз деп аталды.
Кейіннен сол совхоз?а а?ын ескерткішін орнатты. Ескерткішті аудан е?беккерлері ?з ?аражаттарына жасат?ан.
Ескерткішті? ашылу салтанатына а?ын М. ?аниев ?ле? арна?ан
(о?ы?ан ?сем Ерболатова)
Ескерткіші Тайырды?
( М. ?аниев)
Шытырман ша? т?р?ан кезде шы?ында,
Бір о?и?а болды симас ??ым?а.
Т?рып алды ескерткіші Тайырды?,
Тек к?семдер т?ру?а р??сат т??ыр?а.
?арап ?за? ?андыра алмай ??марын,
Ерлік екен, - деді еріксіз б?лары?.
Шын риза болып, т?рып еліне,
Ж?бан а?ын т?кті жырды? шынарын.
?аза? болып ту?анына ма?танып,
Деді де ол : «Бар ма біздей м?рт халы?!»
?за? т?рды ескерткішті? жанында,
Ж?зі жайнап Тахауи Ахтанов.
Жазуды о?ып жаз?ан тас?а ?ашалып,
?уаныштан кеткендей боп жасарып.
«?асиеті?е ризамын, хал?ым » - деп,
Хамит а?ын екі к?зге жас алып.
?аза? ?шін тындыр?андар к?п істі,
Саясатты? ?ысымында б?лісті.
Бюродан со? ша?ырылып, бюро?а,
С?гістен со? алып жатты, с?гісті.
Шенні? емес, елді? ?амын жегендер,
Ісі менен ?аза? деген кеме?гер.
Ерсі?іздер! Есіне алар сізді елі,
Е?бегіміз бос?а кетті деме?дер.
?р кезде де ермін деген ?ай ?лды?,
Намыстарын т?тату?а дайынмын.
Дегендей боп ?лі де т?р т??ырда,
Міз ба?пастан ескерткіші Тайырды?.
Жерлес а?ын атамыз Са?ын?али Сейітов а?ын рухына арнап «Тайыр Жароков атында?ы совхозда» ?ле?ін жазды.(о?ушы м?нерлеп о?иды)
Т. Жароков – даламыздай ке? а?ын. Бірде ?лы а?ын М?хтар ?уезов пен С?бит М??анов арасында?ы кикілжі? кейінгілерге к?ле?кесін т?сірмесін деп ?з ?йіне ша?ырып, ашы? с?йлесуге м?мкіндік берген.
«Бізді? бар арманымыз осы екі ?лкенні? жігі ашылмаса, ренжіспесе, араздаспаса ?аза? ?дебиеті ?ауымыны? ?йыт?ысы т?гел, отбасы берекелі, ша?ыра?ы биік, егіні шы?ымды болма?» деп т?сінеміз.б?гін екеуіде бір – біріне кірбі?сіз, ажарлы ?арасып, ?зілдесіп, ?лылы?тарына т?н жылы жарасты?пен ??гімелерін ая?тап, жайра? ?оштас?андары ?уантты.
-?за?ынан болсын!, - деп Тайыр а?ын ?зіні? ке?, періште тазалы?ымен тілек тілеген, - деп есіне алады Дихан – баба ?білев.
Бізді? міндетіміз аталарымызды? е?бегіне салын?ан а?ын ескерткішін ?астерлеу, к?ту. Ескерткішті бастап?ы ?алпында іні – ?арындастарымыз?а аманат ретінде ?алдыру ?лкен сын болып т?р. А?ын ?ле?дерін о?у, жинау ?нерге ?йретсе, тарих?а к?з?арастары?ызды шы?дайды.
А?ыл?а ж?гініп, с?зге то?тай білуді ?йренсе?дер б?гінгі саба?ым ма?сатына жетті деп есептеймін.
?олданыл?ан ?дебиеттер: 1.Тайыр Жароков «?ле?дер жина?ы»
2. ?. Ж?ма?алиев «?айран, Т?ке?!..»
Егемен ?аза?стан газеті ,14 а?пан 2009жыл.