Сыныптан тыс шараның тақырыбы: « Қыз – ғұмыр»
Мақсаты: оқушыларды адалдыққа, адамгершілікке, әдемілікке тәрбиелеу, тілге деген, елге , жырға деген сүйіспеншіліктерін арттыру .
Көрнекілігі: ақынның портреті, шарлар, ақын шығармашылығына арналған көрме, гүлдер, сөздер жазылған плакат
Сыныптан тыс шараның барысы:
Жүргізуші: Кеш жарық, қымбатты жыр сүйер қауым! Міне бүгін өлең оқылар кеште тағы да жолықтық. Бүгінгі кеш – қазақтың ақын қызы Фариза Оңғарсынованың 75 жылдық мерейтойына арналған жыр кеші. Жыр әлеміне жаңаша көзқкркспен, жаңаша ағынмен, жаңаша отпен келіп, артына өшпестей өлеңнен мұра қалдырып кеткен Фариза апамызға арналған кеш «Қыз –ғұмыр» деп аталады. Ендеше, кешімізді ашық деп жариялаймыз! Бүгінгі кеште Фариза апамыздың сіңлілері өз бақтарын сынайды, яғни өлең оқып жарысады. Ендеше өлең деп соққан жүректері лүпілдеп тұрған үміткерлерімізді ортаға шақырайық! Олар: Сатқалиева Сымбат, Жумағазиева Айдана, Сейлхан Сыйлыгүл, Салихова Қарлығаш, Есболова Жаннұр, Ысқақ Айнұр, Лұқпанова Альбина, Ғалымжанова Айгерим.
--- Бүгінгі сайысымыз екі бөлімнен түрады. Бірінші бөлімде үміткерлер ақын апамыздың бір өлеңін жатқа оқыса, екінші бөлімде берілген өлеңді жалғастырады.
---- Үміткерлердің өнерін бағалайтын әділқазылар алқасымен таныс болыңыздар; әділқазылар алқасының төрайымы – Муканова Н.С., әділқазы мүшелері – Мендіғазиева А.М., Чиркова Г.Н.
--- Ортаға бірінші үміткерімізді шақырамыз! ( оқушы шығып бір өлең оқиды)
--- Ортаға екінші үміткерімізді шақырамыз! ( оқушы шығып бір өлең оқиды)
--- Фариза Оңғарсынова 1939 жылы 25 желтоқсанда Атырау облысында дүниеге келіпті. Отбасында оныншы перзент екен. Жылы –Қоян, жұлдызы –Таутеке.
--- Ортаға үшінші, төртінші үміткерімізді шақырамыз!
--- Фариза апамыздың өзімен жарыса дүниеге қазақтың біраз біраз азаматтары, яғни құрдастары бар екен. Олар : Әбіш Кекілбаев, Асқар Сүлейменов, Қоғабай Сәрсекеев, Қалдарбек Найманбаев.
------ Ортаға бесінші үміткерімізді шақырамыз! ( оқушы шығып бір өлең оқиды)
--- Ортаға алтыншы үміткерімізді шақырамыз! ( оқушы шығып бір өлең оқиды)
--- Мектепте оқып жүргенде Фариза апамыз математика мен геометрия сабақтарынан , орыс тілінен диктант жазудан алдына жан салмайды екен.
------ Ортаға жетінші үміткерімізді шақырамыз! ( оқушы шығып бір өлең оқиды)
--- Ортаға сегізінші үміткерімізді шақырамыз! ( оқушы шығып бір өлең оқиды)
--- Фариза апамыз институтты бітіргесін Балықшы ауданына қарасты Еркінқала орта мектебінде оқытушы болып жүмыс істейді. Кейін Дамбы ауылындағы «Қызыл балық» колхозындағы мектепте сабақ береді. Одан кейін Атырау облыстық газет редакциясында, «Лениншіл жас», «Қазақстан пионері», қазіргі «Ұлан» газеттерінде қызмет атқарады.
--- Фариза апамыз ақиық ақын Мұқағали Мақатаевпен сырлас әрі мұңдас болған. Фариза Мұқағалиға : Жай ойнап жүрегі оның жауындаған,
Селдетсе, сескенердей дауыл далам.
Ей, әлем, құшағыңды аш, тербет жанын,
Келеді Қарасаздан дауыл- балаң! – деп өлең арнаса, Мұқағали да Фаризаға өлең арнаған екен. Ендеше соны тыңдап көрелік. ( «Фариза қыз» М.Мақатаев. Оқитын : Абуов Ержан )
--- Мұқағалидың Фаризаға арнаған жалынды өлеңін оқыған Абуов Ержан.
--- Әділқазылардан І бөлім бойынша пікірлерін сұраймыз.
( Әділқазылар өз пікірлерін айтады)
--- Сайысымыздың екінші бөлімі де келіп жетті. Сайысымыздың шарты бойынша әр оқушы берілген өлеңді жалғастырады.
(ІІ бөлімнен кейін көрме таныстырылады. )
--- Фариза апамыздың өлеңдері де, кітаптары да өте көп. «Шілде», «Мен саған ғашық емес ем», «Алғашқы сабақ», «Сөз сыры», «Сұхбат» , « Дауа» кітаптары соның айғағы. Апамыз өлеңдерінде алыстан ештеңе іздемейді, қзінің өмірінен, көргендерінен жазады. Ең бастысы, апамыз қыздар туралы жазады. Өлеңдерін қазақтың қараторы бойжеткендеріне арнайды. Ең алдымен солардың ішкі сезімін, махаббатын, қуанышы мен қайғысын, бақытын жырлайды. Оның өлеңдерін бүгін ылғи қыздардың оқуында да бір үлкен сыр бар. Бүгінгі кешіміздің «Қыз – ғұмыр» аталуы да сондықтан .
--- Кешімізді қорытындылау үшін сөз кезегін әділқазыларға береміз.
(Әділқазы алқасы сөз сөйлеп, жеңімпаздарды марапаттайды)
--- Қыздарымызды жеңістерімен құттықтай отырып, сөзді тағы да апмыздың өзіне береміз. Ф.Оңғарсынова қыздарға арнап бата шығарған екен. Кешіміздің соңын батамен аяқтайық! ( Майемер АБылай бата береді)
Талдай бой берсін,
Сұңғыла ой берсін
Жаздай жамал берсін,
Таңдай жанар берсін.
Анаға шуақ болсын,
Ағаға қуат болсын.
Нәзік жаны болсын,
Елінің ары болсын.
Басына өнердің бағы қонсын,
Ақ орданың шамы болсын!!!
Әумин!
--- Жыр әлемінде жолыққанша күн жақсы болсын!