(?ырлы-биюле тамаша)
Максат: - татар милли тарихына, татар телен?, м?д?ниятен? м?х?бб?т тойгысы, ?з халкы бел?н горурлану хисл?ре, ?з халкы?ны? тарихын, аны? у?ай гореф-гад?тл?рен, традициял?рен ?йр?н? шикелле к?рк?м сыйфатлар т?рбиял??;
- халык традициял?ре т??риб?сен? нигезл?неп укучыларда милли ?за? формалаштыру;
- халкыбызны? ?ыр ??м биюл?рен ?йр?н?, башкару;
- эстетик, ?хлак, хезм?т т?рбиясе бир?.
?и?аз:С?хн? ?й кебек итеп биз?лг?н: чиг?ле тастымаллар , ашъяулыклар, суккан паласлар, борынгы челт?рл?р, с?ке, чиг?ле менд?р.
Т?рд? – сандык; алдарак – самавыр, ч?йнек ??м чыянаклар, татар халык ашлары (?чпочмак, ч?кч?к, т?г?р?к ипи) куелган, борынгы ашъяулык япкан ?ст?л.
Катнашалар:
Гайш? ?би
Б?дри абзый – ху?а карт
Х?лим? –аларны? кызлары, карт кыз
Г?лназ– аларны? кызлары
Л?йс?н – к?рше авыл кызы
Илнар – авыл малае
Егетл?р, кызлар – авыл яшьл?ре
Т?зеде: т?рбияче Музипова Р?сил? Рифгатовна
Ноябрь , 2014ел
С?хн?д? ?й к?ренеше. ?би бел?н бабай с?йл?шеп кер?л?р ( Сарман буйларында ?ыры я?гырый)
Бабай. ?й, си?а ?йт?м анасы, ?йд? инде тизр?к!
?би. Тукта инде, тукта, ?йне кемг? калдырыйк ик?н атасы? К?рше Бибинур ?би чирл?п тора бит!
Бабай. Ниг? юкка кайгырасы?, Х?лим?без карт кыз бит, аны ?й сакларга калдырып була инде. Карт кыз янына яшьл?р килми инде, анасы.
?би. Ярар, алайса, шулай ит?рбез. Кызыбызны кис?теп калдырыйк!
(?би Х?лим?не чакыра)
?би. Х?лим? кызым, без к?рше авылдагы абзыйларга кунакка барабыз. Бер?к ?йне сакла, се?еле? Г?лназга да к?з-колак булырсы?. Егетл?р, кызлар ?ыеп аулак ?йл?р ясап ятмагыз!
Х?лим?. Юк, юк тыныч кына й?реп кайтыгыз!
(?би бел?н бабай чыгып кит?л?р)
Г?лназ кер?. Х?лим? апа, мин барысында ишетеп тордым. ?йд? апа аулак ?й ясыйбыз.
Х?лим?. Абау! ?ти бел?н ?ни мине карт кыз диеп, к?з-колак булырга кушып калдырдылар бит. Ачуланмаслармы ик?н?
Г?лназ. ?йд? инде, Х?лим? апа, ясыйк инде, ?зе?д? безне? бел?н бераз к??ел ачырсы?!
Х?лим?. Чакыр инде ипт?ш кызлары?ны!
Г?лназ. Кызлар, ?йд?гез тизр?к, безд? аулак ?й, ?нил?р кунакка киттел?р.
(кызлар кер?л?р, кулларында кул эшл?ре)
Эск?миял?рг? утыралар. “ Каз канаты” (халык ?ыры) ?ырлап кул эшл?рен эшлил?р.
Егетл?р ?ырлап кил? “ Эх,сез матур кызлар” к?ен?.
Егетл?р. ?й, кызлар ачыгыз ишекне, безне? д? уйныйсыбыз кил?.
Кызлар. Бусага ялын т?л?мич? кертмибез!
Егетл?р. Т?либез, т?либез, кертегез инде!
Кызлар. Ялыгыз нинди?
Егетл?р (бер?м-бер?м)
-Мин биим,
-мин ?ырлыйм,
- мин такмак ?йт?м!
(Егетл?р кереп ис?нл?ш?л?р) --------------- Челт?р элдем чит?нг? ?ырын берг? башкаралар.
Кызлар. ?йд?гез такмаклар ?ырлашабыз
Егетл?р. Ис?нмесез. саумысез, ниг? к??? саумыйсыз?
?т?чегез к?к?й салган, ниг? чыгып алмыйсыз?
Кызлар. Безне? песи бигр?к у?ган, л?г?нг? су тутыра,
Бозавыбыз мич башында оек б?йл?п утыра.
Егетл?р Ике сарык юлга чыккан, кулларында чемодан,
Иренн?рен буяганнар, ? битл?рен юмаган.
Кызлар Ике чеби алып китк?н, безне? чишм? улагын
Берсен ?т?ч тотып алып, борган дил?р колагын.
Х?лим?. Бигр?к матур ?ырлыйсыз ик?н. Булдырдыгыз. ? х?зер ?йд?гез уйнап алабыз. “Й?зек салыш” уенын бел?сезме со??
Берг?. Бел?без. Бел?без!
Кыз. ?зем саныйм. З?й. З?й, З?йн?бем. Атны кайда б?йл?де??
Алмагачка б?йл?дем.
Алма т?ште шап итеп, З?йн?п чыкты ялт итеп!
(Кемд? й?зек , шул сикереп чыга)
Х?лим?. Нинди ??за бир?без?
Егет. ?т?ч булып кычкырсын !!!
Кыз . Скрипкада уйнасын!!
Г?лназ ?ле безне? монда к?рше авылдан кунак кызыбыз да бар .?йд?гез аны ?ырлатабыз.
Кунак кызы ?ырлый. “Мо?нар кайтсын авылга ”?ыры
Г?лназ. Бигр?к матур ?ырлыйсы?, Л?йс?н се?елем.
Илнар. И-и-и, кызлар- егетл?р, т?б?т?йле уен да бар бит ?ле , ?йд?гез уйныйбыз.
“ Т?б?т?й” уены
- Бию ( т?б?т?й Артурда кала)
- Нинди ??за бир?без?
Берг?. ?ырласын ,биесен!!!
Артур . Егетл?р,ми?а ярд?м итегез ?ле!!!
- ?ыр ( т?б?т?й Аделинада кала)
- Нинди ??за бир?без?
- ?ырласын!!! ( Эх ,тала-тала-тала ,тала ике бел?гем)
?би бел?н бабай кайтып кер?л?р.
?би. И, карале, карт боларны! Карт кызы?- Х?лим?? нишл?г?н бит! Аулак ?й ясап яталар!
Бабай. Ачуланма, анасы, ?лл? ?зебезне? яшь чакларны онытты? мыни?
?би. И-и, онытыламы со? ул яшь чаклар?!
?би ?ырлап ?иб?р?:
Ак тавыгым бар иде,
йомыркасы пар иде
Безне? д? бит сезне? кебек,
яшь вакытлар бар иде.
Ягез эле, яшл?р, бер биеп т? к?рс?тегез ?ле!!!.
?би. И, онытып та торам бит. Кунактан к?чт?н?чл?р алып кайткан идек. ?йд?гез, ак ?йг? чыгып, ч?й эчеп алыйк.
(?би бел?н бабай алдан чыга, яшьл?р алар артыннан “Каз канаты” ?ырын ?ырлый-?ырлый чыгалар)
П?рд?.
