Белдемшені? шы?у тарихы

Уақыты:

14.ХІ. 15 жыл

Пәні Технология

Класы 8

№10

Сабақтың тақырыбы

Белдік бұйымдар. Белдемше түрлері, тарихы.

Сабақтың мақсаты

1. Оқушыларға белдікті бұйымдардың түрлері және шығу тарихы туралы ақпарат беру

2. Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін, логикалық ойлауын дамыту;

3. Эстетикалық талғамға, кездесетін қиындықтарды жеңе білуге, бірізділікке, еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже

Белдік бұйымдардың тарихымен танысады, киімдерді ажырата біледі және шығармашылық қабілеттерін дамытады.

Кезеңдері

Мұғалімнің іс әрекеті

Оқушының іс әрекеті

Қолданылатын

әдістер

Ресурс

Ұйымдастыру

• Оқушылармен амандасу,түгелдеу;

• Үй тапсырмасын сұрау

• Класты топтастыру

Жауаптарын береді

Әуе шар таңдау арқылы, топтасады.

Сұрақ –жауап

Жигсо әдісі

Диалог,ББҮ,

Галереяға саяхат.

, бағалау парағы.

Технология оқулықтары,

А4 қағаз,

Түрлі түсті карандаштар

Қызығушылы ояту

«Белдікті киімдер тарихынан» слайд презентация көрсетіп бағыттаушы сұрақтар қою арқылы тақырыпты ашу

Тігін машинасының алабұйымдарының сәйкестендіру тест тапсырмасы.

1 айырып тігетін табан

Мағынаны тану

АКТ –слайд

Белдемше түрлері

Сергіту сәті

«Мәтінмен жұмыс»

Киім- адам мәдениетінің құрама бөлігі. Киімнің шығуы аяздан, ыстықтан және басқа да климат жағдайынан қорғану керектігінен пайда болды.

Әр түрлі киімге жататын бұйымдарды екі негізгі топқа бөлуге болады: белдікті және иықты. Белдікті бұйымдарға белдемше, шалбар, белдемше шорты, шорты жатады. Белдікті бұйымдарда белдемше ең көп топты құрайды. Белдемше костюмнің бөлігі ретінде жеке болып табылады немесе көйлектің бөлігі болуы мүмкін. Әдемілік, қарапайымдылық және қолайлылық – міне, әйелдің ең көп тараған бел киімі – белдемшеге қойылатын талаптар осылар.

Белдемше қыз балалардың ең қажетті киім түрі болып саналады. Белдемше өте ыңғайлы, әмбебап киім түріне жатады, әрі ешқашан сәннен шықпайды.

Белдемшенің шығу тарихы.

Белдемше көне тас ғасырында аң терісін беліне кыстырып қолданған кезден пайда болған.

Испанияның орта ғасырдағы әйелдері дүрия белдемшелерін асыл тастармен,металдармен

әшекейленген. Ол өте ауыр болғандықтан оған арнайы қаңқа-кринолиндер жасалған. Шотландияда белдемшелер тек қыздар мен әйелдер киімі емес,ұлдар мен ерлердің ұлттық киімі болып саналған.

ХҮІІ ғасырда Францияда сән шығарушылары болған. Францияда әйелдер ВЕРТЮГАРДАН ден аталатын белдемше киген. Х1Х ғасырыда қыздарынң белдемшелері кең етекті,бірнеше қабаттан тұратын,ұзын болды.Оларды қымбат матадан желбір салып,гүлмен әшекейлеген.

ХІХ ғасырда орыс деревнясында ПОНЕВА белдемше түрін киген. ХІХ ғасырдың бірінші жарты

ғасында каркас-кринолиндерді жылқы қылынан тоқылған зығыр тысты маталар ауыстырды. ХІХ ғасырдың екінші жартысынан бастап белдемшелер кринолинсіз тігіле бастады. ХХ ғасырда белдемшенің ұзындығы өзгере бастады. 1965 жылы қысқа белдемше,шалбар белдемше сәнге айналды. Заманның өзгеруіне байланысты белдемшенің ұзындығы мен көлемі кішірейді. Өйткені қыз-келіншектер де қызмет істеп, көлікпен жүре бастады. Мұндай жағдайда кең әрі ұзын белдемшелер көп ыңғайсыздықтар тудырды. Сондықтан « mihhi» және « maksi» белдемше деп аталады.

Белдемше түрлері және оның негізгі конструкциясы.

Негізгі стилдері:

-класикалық:

-жастарға арналған:

-спорттық:

- джинсі стильі:

- фольклорлық:

-мектеп формасы

СЛАЙД: Белдемше түрлері

Баллон – кең белдемше, етегі таспа арқылы жиналған. 1958 жылы сәнге еніп, 80-90 жылдары қайта сәнге келеді.

Килт – шотландия ерлерінің ұлттық костюмі. Тор-тор матадан тігіледі, алдыңғы бөлігі бір тегіс, артқы бөлігі қатпарлы болып келеді.

Кастен – тік белдемше. Белдігі, алдыңғы, артқы, бүйір тігістерінің үстінен түрлі-түсті жіппен қос тігіс жүргізіледі, белдемшеге геометриялық кескін береді.

Қоңырау – орташа ұзындықтағы тік белдемше, бүкпелері арқылы қоңырауға ұқсайды.

Белдемше: силуэті бойынша - тік, етек жағынан кеңейтілген, етегінен тарылтылған болып келеді. Ал пішімі жағынан – тік, қиықты, конусты болады.Тік белдемшелер бір тігісті, екі немесе үш тігісті; қатпармен немесе қатпарсыз, кең етекті - жиырылған немесе қатпарлы болады.

Мата таңдау.

Белдемшені кез келген матадан тігуге болады. Матаны қолдануына қарай таңдаған жөн.Белдемшені

жылдың төрт мезгілінде киюге болады,сондықтан матаны да соған сәйкес таңдаған дұрыс.

Белдемшеге сән үлгісі мен мата таңдау. Неше түрлі белдемшелердің сызбасын сызып,ішінен біреуін таңдаймыз.Тік белдемше;ұзындығы тізеге дейін,сол жақ бүйір тігісінде сырмалы ілгек орналасқан.Белдігінің ұшындағы түймелік ирек тігін машинасымен өңделген. Бүгінгі күнде қазіргі

заманғы белдемше модельдерінде тарихи кезеңдердегі әртүлі қолдануды және қазіргі заманғы

жаңалықтарды бірге қосып қолданады.

Мысалы: жазда салқын түстегі (ақ, көк, көгілдір), жеңіл маталарды пайдаланамыз. Қыстыкүні жылы түстегі(қара, қызыл) қалың маталарды қолданамыз. Белдемшеге мата таңдау белдемше моделіне, пішініне, мезгілге және фигура ерекшелігіне байланысты таңдайды. Тік белдемше дайындағанда тығыз, ауыр ( жүн, зығыр, тоқыма) маталарды пайдаланған дұрыс. Ал қиық, күліш белдемшелерге жеңіл, жібек маталар қолданылады.

БЕЛДЕМШЕГЕ ҚАЖЕТТІ ӨЛШЕМДЕР:

Белдің жарты орамы БЖО

Мықынның жарты орамы МЖО

Бұйым ұзындығы БҰ

І топ: Ассоциация « Белдік бұйымдар»

ІІ топ: Белдемше түрлері және оның негізгі конструкциясы.

Физминутка « Мен қазақпын...»

Галереяға саяхат

Оқушы қыздар сәнді модель жасау жұмыстарын орындайды.

ББҮ кестесі

Сабақтың қорытындысы

Қорытындылау мақсатында «Аяқталмаған сөйлем» тапсырмасын орындау

• Белдікті киімдер....................................................................................

• Белдемшенің мынадай түрлері..........................................................................бар.

• Белдемшені үлгілеу үшін...............................................................................

• Белдемшені тігу үшін мына өлшемдер................................................................қажет

Ой толғаныс

Үйге тапсырма

-Жұмыс жасау барысындағы жақсы нәтижеге жеткен оқушыларды мақтау.

- Бағалау парағы арқылы бағалау

Белдемше түрлерінен буклет жасау