Саба?ты? та?ырыбы: Ерлерді? бас киімдері
Білімділік ма?саты:
О?ушыларды? ?аза?ты? ?лтты? киімдері туралы ал?ан ма?л?маттарын естеріне т?сіре отырып, білімдерін бекіту.
Дамытушылы? ма?саты:
Сауатты жазу?а, д?рыс с?йлеуге, ?з бетімен ж?мыс істеуге ?йрету, с?здік ?орын дамыту ж?не ?аза? тілінде еркін с?йлей білу ?рекеттерін жетілдіру.
Т?рбиелік м?ні:
Мемлекеттік тілді ??рметтеуге, отанс?йгіштікке, адамгершілікке, ?дептілікке т?рбиелеу. ?аза? тілі мен ?дебиеті, тарихы, салт-д?ст?рі, мен ?неріне ?ызы?ушылы?тарын арттыру.
?лтты? киімдерді? т?рлері Бас киімдерXIX ?асыр мен XX ?асырды? бас кезіндегі ?аза?ты? ?лтты? киімдеріне зерттеу ж?ргізген И.В.Захарова мен Р.Р.Ходжаева ер адамдарды? бас киімдерін 6 топ?а б?леді. Олар мынандай:
1. Д??гелек, же?іл, ?зін сырып, кестелеп матадан тіккен ж?не ?алпа?, тыма? астынан киетін кішігірім бас- киім – та?ия.
2. Матадан тігілген кішкентай, етегі терімен к?мкерілген баскиім – т?бетей.
3. Киізден тігілген баскиім – ?ал-па?.
4. ?алы? матадан тігілген башлы? (к?л?пара).
5. Тері ?аптал?ан жылы баскиім – б?рік.
6. А? терісінен жасалып, суы?та киетін баскиім – тыма?.
Ерлерді? бас киімдері
Та?ия – ша?ын с?тен, ш??а, бар?ыт т?різді маталардан тігіледі. Ол зерлі, ?кілі, о?алы, сырма, шоша? т?бе, тікше, ?атипа т?різді бірнеше т?рге б?лінеді. ?ытайда?ы Шы?жан ?аза?тарыны? найман тайпасында?ы ?ызай руында «?ызай та?ия» бар.
?алпа? – а? киізден, ?алы? матадан жасалады. Ол биік т?белі болып келеді. ?ойды? а? ж?нінен, ?озыны? а? к?зем ж?нінен, ешкіні? а? т?бітін ?осып бас?ан шымыр киізден тігеді.
М?ра? – екі жа?ы ?ош?ар м?йізді, лауазымды адамдар киетін ?алпа?. Оны с?н – салтанат?а киеді.
Тыма? – а?ны?, малды? терісінен тігілген ?ыс?ы баскиімдерді? жылысы. Биік т?белі, ма?дайы, екі ??ла?ы бар, арт?ы етегі желке, жотаны жауып т?рады.
?азіргі заман бас киімдері бізді? ?аза? хал?ымызды? ?лтты? бас киімдеріні? ?лгісімен, формасына негізделіп пішіліп, тігілуде. Б??ан д?лел ретінде ?азіргі жастарымыз с?н ?лгісімен мерзімге лайы? бас киімдерді киюде. Мысалы, ?ысты? тыма?, б?рікті ?рт?рлі а?дар терісінен тігілгенбас киімдерді жиі кездеседі.
