П?ні: ?зін-?зі тану
М??алімі: Сатанова Айнур Ракимжановна, педагог-психолог, ?зін-?зі тану м??алімі
?аласы: ?аражал
Мектебі: №1жалпы білім беретін орта мектебі
Сыныбы: 8 «?»
Саба?та? та?ырыбы: Іздегенде табылатын ?асы?нан.
Саба?ты? ма?саты: «Дос», «Досты?» ??ымдарыны? адамгершілік ??ндылы? ретіндегі м?нін ашу.
Саба?ты? міндеттері:
• Достар арасында?ы рухани жа?ынды?ты? м?нін ??ындыру.
• Айнала ?орша?ан адамдар?а тілеулес, ізгі ниеттерін дамыту.
• Жауапкершілікке, сезімталды??а т?рбиелеу.
К?рнекілігі: ?нтаспа, ?ла?атты с?здер, плакат.
Саба?ты? т?рі: ой ?оз?ау.
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і
1. О?ушылармен с?лемдесу.
2. О?ушыларды 3 топ?а текшелермен б?лу. (?ызыл, жасыл, сары)
3. Сыныптастарына б?гінгі к?нге с?ттілік тілеу.
ІІ. ?й тапсырмасын с?рау
1-тапсырма
?зі? кешіре аласы? ба? Кешірім туралы ?з ойы?ды жаз. (4-5 о?ушы?а о?ыту.)
ІІІ. Жа?а саба?
1. Кіріспе с?з.
- Балалар, мына та?амды татып к?рі?дерші, д?мі туралы не айтар еді?дер? (д?мсіз, т?зсыз) (Барлы? о?ушы?а ?асы? беру керек).
- Балалар, ендеше ?мірде доссыз адамды да осы та?ам?а ??сату?а болады ма?
Мені? ?орытынды с?зім: Доссыз адам ?міріні? м?ні, с?ні болмайды, та?амны? т?зсыз д?мі болма?ан секілді.
- Сонымен, балалар, «Доссыз адам – т?зсыз та?ам!» деп бекерге айтылма?ан. Ендеше, «ДОС» с?зіне д?м кіргізейікші, ол ?андай болу керек, ол кім?
2. Ой ша?ыру. (Постермен ж?мыс)
"Дос дегеніміз кім?" (О?ушылар постер ар?ылы ?з ойларын орта?а салады.)
Енді постерлерімізді бір-бірімізбен ауыстырайы?. ?з ойлары?ызды стикерге жазып ?осы?ыздар. ?р топ ?здеріні? постерлерін ?ор?айды.
Мысалы: Жолдас, сыр б?лісетін адам, сенімді дос, к?мекші, мені ?те жа?сы т?сінетін адам, ?ам?оршы ?иынды?та бірге болар, ?андай жа?дай болмасын бірге болатын адам т.б.
3. ?ран айту.
Ендеше, бір - бірімізбен ?ол алыса отырып, ?з ?ранымызды айтайы?шы.
Дос болайы? б?ріміз,
Жарассын досты? ?німіз.
Иы?тасып ж?рейік,
?иынды?та б?ріміз. (?имылмен к?рсету )
ІV.??гімелесу (Топтасып тал?ылау)
О?ушылар бірігіп с?ра?тарды тал?ылап, ?з ойларын орта?а салады. Сосын ?р топ ?з ойларын айтады.
І топ. – Дос с?зіні? ма?ынасына ??іліп к?рді?дер ме?
-Досты? к?п болуы м?мкін бе?
ІІ топ. -?з достары? жайлы не айтасы?дар?
-Сыныптас пен досты? айырмашылы?ы бар ма?
ІІІ топ. – Досы?ды жо?алтпас ?шін о?ан деген ?кпе?ді кешіре білу керек пе?
-«Адал досты?» дегенді ?алай т?сінесі?дер?
Балалар ?л мен ?ызды? досты?ына сенесі?дер ме?
Доссыз адам ?мір с?ре ала ма?
V.О?у а?параты
Осы істеген ж?мыстарымызды? ?орытындысын шы?арайы?. 1 о?ушы?а а?паратты о?ыту.
Адамдарды? бір-біріне деген адал сенімі, ?зара тілеулес орта? к?з?арасы досты??а ?ластырады. Досты? дегеніміз адамдарды? ?зара жауапкершілігі, сыйласты?ы мен бір-біріне ?ам?орлы?ы, рухани жа?ынды?тары. Досты? ?арым-?атынас адамдар?а ?зара сенім ж?ктейді.Достар бір-біріне ?уанышта да, ?иыншылы?та да ниеттес, ?ам?ор болады. Досты? -сыйласты?ты?, мейірбанды?ты? м?лдір к?зі. Оны уа?ыт та, ?иынды? та ?зе алмайды.
VІ.М?тінмен ж?мыс (3 топ?а б?ліп о?ыту, мазм?нын айту)
«Екі дос» а?ыз ??гіме.
Екі дос бір егістікте ж?мыс істейтін. Біріні? отбасы, балалары бар, ал екіншісі жал?ыз басты еді. К?н бат?ан?а дейін ж?мыс істеп, достар тап?ан ?німді тепе - те? етіп екіге б?ліп алатын. Бір к?ні жал?ыз басты адам ішінен: «?німді ж?не шы??ан пайданы тепе - те? б?лгеніміз д?рыс
болмады, мен жал?ыз т?рамын, сонды?тан да айтарлы?тай к?п ?ажеттілігім де жо?» деп ойлады. Осындай оймен, т?н сайын бір ?ап ?німді досыны? ?йіні? алдында?ы сарай?а жасырын апарып т?рды.
Досы да ішінен: «?нім мен пайданы бірдей б?лгеніміз д?рыс емес, мені? отбасым бар, ?артай?ан ша?ымда олар ма?ан ?арайды. Ал досымны? болса ешкімі жо?, ?артай?ан кезінде о?ан ?арайтын адам болмайды» деп ойлайды. Осылайша б?л да т?н жамылып, ?йден шы?ып досыны? ?орасына ?німді апарып т?рады. Алайда ?орада?ы ?аптарды? саны неліктен азаймайтынына екі дос та т?сінбей ж?реді. Бір т?ні бір - біріні? ?орасына жасырын ?ап тасып ж?ргенде, олар кездесіп ?алады. Сонда ?ана олар бол?ан жайды? м?нін т?сінеді. ?аптарды жерге ?оя салып, достар ??ша?таса кетеді.
-А?ыз ??гімені? идеясы неде?
- Достарды? бір - біріне деген адал ниеті мен досты?ын ?алай ба?алар еді?дер?
- ?з достары?а ?алай к?мек к?рсетіп ж?рсі?дер?
- Достарды? бір - біріне деген адал ниеті мен досты?ын ?алай ба?алар еді?дер?
- ?з достары?а ?алай к?мек к?рсетіп ж?рсі?дер?
Кестемен ж?мыс.
М?тін бойынша негізгі ойды ма?сат ете отырып, о?ушылар кестені толтырып, білімдерін бекіте т?седі.
Адалды?
Жанашырлы?
А?ылдылы?
Кішіпейілділік
Екі досты? шынайы досты?ы.
Екі досты? бір-біріні? жа?дайын іштей т?сінуі.
Екі досты? бір-біріне айтпай жа?сылы? істеуі.
Екі досты? бір-біріне адалды?ы, жанашырлы?ы.
VІІ.Ойын
Шарты: ?р топ бір с?ра??а жауап беру ?шін бір ?ріп та?дап аламыз. С?ра?ты? жауабына сол ?ріптен басталатын с?здер айтамыз.
?лгі: А - ?рпі
- Сен досы?ды ?алай жа?сы к?ресі??
- Адалым, арда?ым …
- ?мірде дос болмаса не болар еді?
- ?иын, ?ызы? емес
С - ?рпі
- Досы?ды неліктен жа?сы к?ресі??
- Сырлас, сымбатты бол?анды?тан….
- Сені? досы? ?андай?
- ?демі, ?сем
- Досы?мен ?алай араласасы??
- еркін, ерекше
- Досы?ны? ?андай мінезі ?найды?
- жайдарлы, жар?ын, жанашырлы?
VІІІ.Шы?армашылы? ж?мыс (дос туралы баяу ?ле? ?ою)
1 Топ: «Мені? с?йікті досым» та?ырыбына ша?ын ой-тол?ау жазу.
2 Топ: Дос, досты??а байланысты ма?ал - м?телдер жазу.
3 Топ: Досты??а байланысты сахналы? к?рініс к?рсету.
ІХ.Д?йекс?з
1. С?здерден д?йекс?з ??рау. Сосын ма?ынасын ашу.
І топ. Дос адам арты? с?рамайды. ( Махм?т ?аш?ари)
ІІ топ. Дос досты? кемшілігін кешіре береді. (Ж?сіп Баласа??н)
ІІІ топ. Досы жо?пен сырлас, досы к?ппен сыйлас. (Абай)
2. Та?тада?ы д?йекс?зді? ма?ынасын айту.
Жа?сымен дос болса?,
Алды?нан шы?ар елпектеп.
Жаманмен дос болса?,
Сырты?нан ж?рер ?сектеп. (Махамбет ?теміс?лы)
Х.Кинодан ?зінді к?ру.
Ой б?лісу.
Хатико. Самый верный друг.
ХІ.Жа?даятты шешу (топпен ж?мыс)
1. Тал?ат ?анша ?уреленсе де, есепті шы?ара алмай ?ойды. Мектепке келе сала к?ршісі Зейнепті? д?птерін с?рап, одан к?шіріп алды. Ал?аш?ыларын к?шіріп, келесі есепке келгенде Зейнепті? ?атесін бай?ап ?алды. Біра? Тал?ат ?з д?птеріне есепті? шешуін д?рыстап жазды. Алайда ол б?л
туралы Зейнепке айт?ан жо?.
2. Сені? е? жа?ын досы? ?зінен кіші баланы? ?ялы телефонын тартып
алды. Сынып жиналысында оны тал?ылап жатыр. Ол сенен к?мек к?тіп отыр. Сен не айтар еді??
3. Сені? досы?ды ?лкен балалар к?ш к?рсетіп со?ып жатыр. Сені? олар?а
шама? жетпейді. Сен не істейсі??
ХІІ.«С?йлемді ая?та» жатты?у (та?тамен ж?мыс)
?ш топ?а с?йлемдер беріледі. Топта?ы о?ушы с?йлемді жал?астыру керек.
І топ: ?рбір адам?а дос керек, ?йткені.
ІІ топ: Адал дос деген.
ІІІ топ: Сыйласты? бар жерде.
ХІІІ.?орытынды:
Б?гінгі саба?тан не алды?дар?
Не ?йренді?дер?
ХІV.Ж?ректен ж?рекке
1. "Досты?-Тілек а?ашы" (достарына арнап тілекті жазып, а?аш?а іледі)
2. М??алім о?ушылармен бірге ?лкен ше?берге жиналып «Жан Досым» ?ле?ін ?нтаспа?а ?осылып айтады.
1)Іздегенде табылатын ?асы?нан
К??ілі бар ?ыз?алда?тай ашыл?ан
К?ріспесек са?ыныштан ж?дейтін
Кім бар жа?ын бала к?нгі досы?нан
Жан досым, ?стем болсын мерейі?
?р?ашан же?ісі?ді к?рейін
Сырымыз да бітпесін
Жырымыз да бітпесін
Жырымыз да бітпесін
2)?ос б?та?ы секілденіп а?ашты?
?атар т?рып г?лімізді сан ашты?
Жол тапса? біз бірге ж?ріп жол тапты?
Адасса? та бірге ж?ріп адасты?
Жан досым, ?стем болсын мерейі?
?р?ашан же?ісі?ді к?рейін
Сырымыз да бітпесін
Жырымыз да бітпесін
Жырымыз да бітпесін
ХV.?й тапсырмасы
«Мені? досымны? бейнесі» деп ?з достарымызды? бейнесін салу.
1-тапсырма. 25 бет.
?арым-?атынас ?андай жа?дайда досты??а ?ласады? Ойы?ды жазу.