Тіл ?старту

Сыныбы: 6 «Б», «Ғ» Күні _______________

Сабақтың тақырыбы: Тіл ұстарту

Сабақтың міндеті:

Білімділік: Өткен тақырыптарды қайталата отырып, жаттығу жұмыстарын орындату, еске түсіру.

Дамытушылық: Ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту. Сөйлеу тілін жетілдіру, сөздік қорларын молайту.

Тәрбиелік: Отансүйгіштілікке, ұлтжандылыққа, намысшыл болуға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: дәстүрлі

Сабақтың типі: қайталау сабағы

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, баяндау, салыстыру, талдау, түсіндіру

Пәнаралық байланыс: әдебиет, тарих

Сабақтың көрнекілігі: оқулықтар, үлестірме, қима қағаздар, плакаттар, интерактивті тақта, анықтағыштар, сөздіктер

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру:

1) оқушылармен амандасу

2) оқушыларды түгендеу

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

Ереже жаттау.

Көмекші есімдер мен көмекші етістіктерді қатыстырып мәтін құраңдар.

ІІІ. Қайталау сабағы:

Сұрақ-жауап:

1. Дефис арқылы жазылатын шылауларды атаңдар. (-ақ, -ау, -ай, -мыс (-міс), -ды, -ді)

2. Септеулік шылау дегеніміз не? Мысал келтіріңдер. (Септеулік шылаулар белгілі септік тұлғадағы толық мағыналы сөздермен тіркесіп келіп, оған қосымша (мезгілдік, мекендік, шектік, себептік, мақсаттық т. б.) мән үстеп тұрады да, оны екінші сөзбен сабақтастыра (бағындыра) байланыстырады.)

3. Одағай сөздерге тән ерекшеліктерді айтыңдар. (1. Адамның көңіл күйін, сезімін білдіреді; 2. Демеулік шылаулар секілді үлкен күшке ие, олар да тұтас бір мәтін арқалайтын «жүкті» бір өзі көтере алады. 3. Еліктеу сөздер сияқты одағай сөздерге де этнолингвистикалық сипат тән; 4. Сөйлемде оқшауланып тұрады)

4. Одағай сөздер ойға үстейтін мәніне қарай неше түрге бөлінеді? (көңіл күй, ишарат, шақыру)

5. Демеулік шылаулар деген не? ( Олар өзі шылауында тұрған сөзге я сөйлемге күшейту, тежеу, шектеу, сұрау, болжалдык, күмән сияқты қосымша мағына үстейді, бірақ септеулік пен жалғаулықтар сияқты сөздерді де, сөйлемдерді де байланыстыра алмайды.)

6. Жалғаулық шылаулардың ережесін айтыңдар. (Жалғаулық шылау сөз бен сөзді, сөйлем мен сөйлемді салаластыра (тең дәрежеде) байланыстырады.) 

7. Көмекші сөздер дегеніміз не? (Лексикалық толық мағынасы ұмытылған, басқа сөздерге тіркесе қолданылатын сөздер).

Сөздерді әр бағанға топтастырып жазыңдар.

Жарқ-жұрқ, ойбай, пәлі, сырты, гүрс, еді, сияқты, маң-маң, бәрекелді, шөре-шөре, және, тұсы, ет, қарш-қарш, дейін, немесе, қиқаң-қиқаң, паһ, асты, сарт, деген, бірақ, жазда.

Карточка №1

Сын есімнің қосымшаларын сызықша арқылы бөліп жаз.
Үлгі: сый-лы, қонақ-шыл…
Сыйлы, қонақшыл, бәтуасыз, қайғылы, тіртіпті, шұбырынды, щұрайлы, сыйлас, көңілшек, ажарлы, сыртқы, мемлекеттік, күдікті,ақылды.

Карточка №2

Қызықты тор көздер.
Көлденең шақпақтарға төмендегі ұғымдардың аттарын жазыңдар.
1.Дерексіз бір ұғым аты.
2.Туыстық атау.
3.Заттың ұғымды білдіретін қимыл аты .
4.Ұлы жазушы.
5.Ұстаз сөзінің синонимі.

Карточка №3

Берілген сөздерге оның тұсындағы жұрнақтардың тиістісін қойып, олардан басқа мағыналы зат есімдер пайда болғанын аңғар.
Оқу, егін, өн - шылық, - іс,– лық.
Шаруа, өндір - ші, - ім, - ын
Су, ер, от - шылық, - ғыншы
қу, біл, жақсы - лық, - лік, - ім

.

Терме диктант

Екеуі әр нәрсені әңгіме етіп ауылға қарай аяңдады. Біреуі әлдебір әңгіменің басын бастаса, екіншісі аяқ жағына қарап әкетіп жалғастыра береді. (Қ. Жұмаділов)
Үлкені Айгүл жетінші сыныпта оқиды. Қалбалақтап жүріп үшеуіне жақсылап шай береді. Екеуінің бірталайдан бері көрісіп отырғаны осы. Екеуі әр нәрсені әңгіме етіп, сол арада тағы біраз тұрып қалды. Ертеңіне Жанбай ата үшеуіміз ертелеп Жасылкөлге аттандық. Етекте тұрып күн нұрын үшінші рет қарсы алдық . Екеуміз енді айнала көз тастадық. Кешке Жастай аға екеулерініз үйге келіңіздер. Үшеуі салтанатты дастарқан жайылған кең залға өтті. (Ы.Кененбаев)

Мәтіннен сан есімдерді теріп жазыңдар.

ІV. Үйге тапсырма:

5 сөйлем жазып, сөйлем мүшесіне талдау жаса.

V. Бағалау. Сабаққа белсене қатысып отырған оқушылар бағаланады.