3. Лицеистерді психологиялы? т?р?ыдан ?арым-?атынас?а дайындау
4. Саба??а дайынды?ты тексеру
5. Лицеистер назарын ?йымдастыру
6. Саба?ты? жалпы ма?саты мен оны ж?ргізу жоспарын ашу
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру: О?улы?ты? 40 бетіндегі 10-тапсырмада берілген ма?алдарды жаттау ж?не туысты? атаулар?а ?атысты с?здерге фонетикалы? талдау жасау.
ІІІ. Жа?а материалды зерделеу.
Адамны? жеке басыны? ал?аш?ы ?алыптасуы отбасынан басталады. Оны? ер жетіп ?суі, бойында?ы ал?аш?ы адамгершілік белгілер отбасында ?алыптасады, сонды?тан да ту?ан ?йді? жылуы – оны? к?кірегінде к?п жылдар бойы са?талып, м??гі есінде ж?реді. А?ын с?зімен айт?анда: «Отбасы – таби?ат сыйла?ан кереметтерді? бірі», — десек арты? емес. Жеке адамны? бойында?ы ар-?яты, а?ыл-ойы, адамгершілігі, бас?а адамдармен ?арым-?атынаста, м?дениеттілікті т?рбиелеуде отбасы ал?аш?ы ?адам. Сонды?тан, отбасы ?те ?ажетті, бас?адай ешн?рсемен ?згертуге (ауыстыру?а) болмайтын баспалда?. Отбасы – сыйласты?, жарасты? орна?ан орта. Отбасы – бала т?рбиесіні? е? ал?аш?ы ?жымы.
Отбасыны? басты ?азы?ы, алтын тіреу ді?гегі – бала. Баланы? т?рбиелі болып ?суіне берекелі отбасыны? ?сері мол. Отбасыны? ?рбір м?шесі, ?зара с?йлесіп, не болмаса ата-ананы?, баланы? міндетін ат?ару ?ана емес, береке-бірлік, с?йіспеншілікпен араласса, боса?асы берік, ша?ыра?ы биік отбасына айналары с?зсіз.
?р лицеист ?зіні? отбасы туралы ша?ын ??гіме айтып береді.
Слайд.
С?здік
бауырмалды? – отзывчивость
мейірімділік - жалостливость
ата — дедушка
?же – бабушка
?ке — отец
шеше — мать
а?а – старший брат, дядя
?пке – старшая сестра, тётка
іні – младший брат, братишка
?арындас – младшая родная или двоюродная сестра
жезде – зять
же?ге — жена старшего брата
келін - сноха, невестка
мазар - могила
— Лицеистер сіздер отбасы туралы ?андай ма?ал білесі?дер?
?ке, Ана, бала-б?рі бірігіп жан?яны ??райды. Оны жан?я деп атаймыз. Ар?амызды тірер ас?ар тау-?кеміз,?ор?аныш, с?йінішіміз болар анамыздан ж?не сендер сия?ты балалардан бас?а жан?яда та?ы кімдер болады?
— Туыстар болады.
Олар кімдер?
?арт ата, ?арт ?же, ата, ?же, а?а,іні, апа,?арындас т.б.
Енді назарлары?ды мына а?аш?а аудары?дар. Б?л шежіре а?ашы. Шежіре ( летопись) дегеніміз халы?ты? шы?у тегі, ?рпа?тан-?рпа??а тарауы, ата-баба тарихы деп те айту?а болады. Осы а?ашта к?рсетілген ата-бабамызды? таралуы жайында лицеистер айтып береді.
Отбасыны? басты ?азы?ы, алтын тіреу ді?гегі – бала. Баланы? т?рбиелі болып ?суіне берекелі отбасыны? ?сері мол. Отбасыны? ?рбір м?шесі, ?зара с?йлесіп, не болмаса ата-ананы?, баланы? міндетін ат?ару ?ана емес, береке-бірлік, с?йіспеншілікпен араласса, боса?асы берік, ша?ыра?ы биік отбасына айналары с?зсіз.
VI. Ба?алау.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
білімділік: лицеистердің отбасы туралы түсініктерін кеңейту.
дамытушылық: «Шежіре» сөзінің мағынасын ұғындыру, олардың тіл байлығын молайту, ойлау қабілетін арттыру.
тәрбиелік: лицеистерге Қазақстан Республикасының азаматтық құқықтары туралы білімді дұрыс пайдалануға үйрету, адамгершілігі мол, парасатты тұлғаны тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: дәстүрлі
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, сұхбаттасу.
Сабақты дидактикалық материалдармен қамту: слайд, қосымша материалдар.
Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих
Сабақ барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу
2. Сабақтажұмыс істеугежағдай жасау
3. Лицеистерді психологиялық тұрғыдан қарым-қатынасқа дайындау
4. Сабаққа дайындықты тексеру
5. Лицеистер назарын ұйымдастыру
6. Сабақтың жалпы мақсаты мен оны жүргізу жоспарын ашу
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: Оқулықтың 40 бетіндегі 10-тапсырмада берілген мақалдарды жаттау және туыстық атауларға қатысты сөздерге фонетикалық талдау жасау.
ІІІ. Жаңа материалды зерделеу.
Адамның жеке басының алғашқы қалыптасуы отбасынан басталады. Оның ер жетіп өсуі, бойындағы алғашқы адамгершілік белгілер отбасында қалыптасады, сондықтан да туған үйдің жылуы – оның көкірегінде көп жылдар бойы сақталып, мәңгі есінде жүреді. Ақын сөзімен айтқанда: «Отбасы – табиғат сыйлаған кереметтердің бірі», — десек артық емес. Жеке адамның бойындағы ар-ұяты, ақыл-ойы, адамгершілігі, басқа адамдармен қарым-қатынаста, мәдениеттілікті тәрбиелеуде отбасы алғашқы қадам. Сондықтан, отбасы өте қажетті, басқадай ешнәрсемен өзгертуге (ауыстыруға) болмайтын баспалдақ. Отбасы – сыйластық, жарастық орнаған орта. Отбасы – бала тәрбиесінің ең алғашқы ұжымы. Отбасының басты қазығы, алтын тіреу діңгегі – бала. Баланың тәрбиелі болып өсуіне берекелі отбасының әсері мол. Отбасының әрбір мүшесі, өзара сөйлесіп, не болмаса ата-ананың, баланың міндетін атқару ғана емес, береке-бірлік, сүйіспеншілікпен араласса, босағасы берік, шаңырағы биік отбасына айналары сөзсіз.
Әр лицеист өзінің отбасы туралы шағын әңгіме айтып береді.
Слайд.
Сөздік
бауырмалдық – отзывчивость
мейірімділік - жалостливость
ата — дедушка
әже – бабушка
әке — отец
шеше — мать
аға – старший брат,дядя
әпке – старшая сестра, тётка
іні – младший брат, братишка
қарындас – младшая родная или двоюродная сестра
жезде – зять
жеңге — жена старшего брата
келін - сноха, невестка
мазар - могила
— Лицеистер сіздер отбасы туралы қандай мақал білесіңдер?
Әке, Ана, бала-бәрі бірігіп жанұяны құрайды. Оны жанұя деп атаймыз. Арқамызды тірер асқар тау-әкеміз,қорғаныш, сүйінішіміз болар анамыздан және сендер сияқты балалардан басқа жанұяда тағы кімдер болады?
— Туыстар болады.
Олар кімдер?
Қарт ата, қарт әже, ата, әже, аға,іні, апа,қарындас т.б.
Енді назарларыңды мына ағашқа аударыңдар. Бұл шежіре ағашы. Шежіре ( летопись) дегеніміз халықтың шығу тегі, ұрпақтан-ұрпаққа тарауы, ата-баба тарихы деп те айтуға болады. Осы ағашта көрсетілген ата-бабамыздың таралуы жайында лицеистер айтып береді.
Әке – отец
Бала – дитя, мальчик, ребенок
Немере – внук
Шөбере – правнук
Шөбшек – праправнук
Туажат – поколение
Жүрежат – поколение
Жегжат – родственники
Жұрағат – родичи, потомки
Әке-балалы болған ер адам
Бала-ата-ананың перзенті, ұрпағы
Баласының баласы- немере
Немеренің баласы- шөбере
Шөберенің баласы — шөпшек
Ал шөпшектің баласы- немене
Туажат-неменеден туған бала
Жүрежат-туажаттан туған бала
Жегжат-жүрежаттан туған бала
Жұрағат-жегжаттан туған бала
ІV. Үй тапсырмасы туралы ақпарат беру: Менің отбасым тақырыбында әңгіме жазу.
V. Қорытындылау.
Отбасының басты қазығы, алтын тіреу діңгегі – бала. Баланың тәрбиелі болып өсуіне берекелі отбасының әсері мол. Отбасының әрбір мүшесі, өзара сөйлесіп, не болмаса ата-ананың, баланың міндетін атқару ғана емес, береке-бірлік, сүйіспеншілікпен араласса, босағасы берік, шаңырағы биік отбасына айналары сөзсіз.
