Mavzu: Inson – ezgulik ijodkori
Darsning maqsadi: O’quvchilarga Vatanning buyuk boyliklari deganda sen nimalarni tushunishi, «Milliy istiqlol g'oyasi va ma'naviyat asoslari» fani tayanadigan asos nima ekanligi,Sen maktab bilan bog'liq yana qanday tuyg'u va tushunchalarni bilishi, Daftaringga «istiqlol» so'zi bilan bog'liq tushunchalarni bir tartibda yozib, har birini sharhlashga harakat qilishi, Sen televizordan ko'proq qanday ko'rsatuvlarni ko'rasan, ularning foydasi yoki ziyoni haqida tushuntirish.
- Ta`limiy: Bolalarga MIG` va MA haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta’limiy ravishda yoritib berish: O’quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne’mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug’ maqsadimiz, eng ulug’ g’oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi, Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug’ maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda, jamiyatda bo’shliq bo’lmagani kabi, insonning qalbi va ongida ham bo’shliq bo’lmasligini tushuntirish.
- Tarbiyaviy: Bilimli, sog’lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O’z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to’g’ri yo’l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g’oyalarning hayotbaxsh kuchini to’g’ri anglab, vayronkor g’oyalarga vaqtida zarba berishga o’rgatish. Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o’zar, birlashmagan to’zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko’rsatish bilan o’quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o’rgatish;
- Rivojlantiruvchi: O’quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o’quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo’lib, guruhlar bilan ishlash, test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.
Kommunikativ kompetensiya:
jamiyatda o‘zaro muloqotga kirishish uchun ona tili va birorta xorijiy tilni o‘zlashtirish hamda muloqotda foydalana olish;
Axborot bilan ishlash kompetensiyasi:
mavjud axborot manbalaridan (televizor, radio, gazeta-jurnal, telefon, kompyuter va boshq.) foydalana olish;
O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
shaxs sifatida doimiy ravishda o‘z-o‘zini rivojlantirib, jismoniy, ma’naviy, kamolotga intilish;
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
oilasi manfaatlari uchun xizmat qilish, yordamga muhtojlarga saxovatli bo‘lish;
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
Vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda umuminsoniy va milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish;
DTS talablari: Bolalarga MIG` va MA fani haqida ma`lumot berish.O’quvchilar dars davomida o’rganishi kerak bo’lgan bilim, ko’nikma, va malakalar
Dars turi: Amaliy, og`zaki
Dars jihozi: 1. 7 sinf “MIG` va MA” darsligi
2.Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch
3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari
4. Doska, bo’r, daftar, ruchka
Shuni bilginki, dunyoda bilim va ma'rifatning chegarasi yo'q. Binobarin, Vatan haqidagi bilimlar ham nihoya bilmaydi. Chunki sen bilan biz yashayotgan ota-bobolanmiizdan meros mana shu muborak zamindagi har qaysi narsa — ona yurtimizning bir parchasi. Uning har qanch tuprog'ida, odamlarining sodda va beg'ubor qalbida ulkan tarix va madamyat, qanchadan qancha bilim yashirin.Sen mustaqillik, ozodlik va istiqlol so'zlari o'zaro ma'nodosh ekanini yaxshi bilasan. Vatanning eng buyuk boyliklaridan biri - uning mustaqilliigi. Shuni yodda tutginki, mustaqillik va ozodlik hech qachon, hech qaysi davrda osonlik bilan qo'lga kiritilmagan. Istiqlolga erishish, uni asrab- avaylash, mustahkamlash, mustaqillikka tayanib, o'z xalqi va millatini dunyoga tanitish, uning imkoniyatlarini namoyon etish uchun shu elnj ng mard va jasur, bilimdon va ma'rifatli farzandlari yillar davomida kurash olib boradi, kerak bo'lganda, bu ezgu maqsad yo'lida jonini ham ayamaydi.Bugun biz — butun O'zbekiston xalqi bahramand bo'lib yashayotgan mustaqil hayot ham ana shunday fidoyi insonlarning asrlar davomida olib borgan mashaqqatli kurash va zahmatlari tufayli barpo etilgan. Shu ma'noda mustaqillikning o'zi beqiyos bir tarix, necha-necha avlodlar umri davomida o'rganiladigan bilimlar xazinasi, katta hayot maktabidir.Biz o'z Vatanimizga sodiq bo'lib, buyuk ajdodlarimiz va bugungi zamondoshlarimizning sharafli va mas'uliyatli ishini davom ettirmoqchi, shu muqaddas yurt, shu muqaddas zaminga munosib farzand bo'lmoqchi bo'lsak, bu ilmni har tomonlama chuqur o'iganishimiz lozim. Ana shundagina biz o'zimizning kimligimizni, qanday buyuk zotlarning zurriyodi ekanimizni yanada teranroq his qilib yashaymiz. Ana shundagina bizni xalqimiz tanlab olgan yo'ldan hech kim, hech qanday kuch qaytarolmaydi. Bu ilmni senga «Milliy istiqlol g'oyasi va ma'naviyat asoslari» fani o'rgatadi.hsda tutgink., Prezidentimiz Islom Karimov farmoyishi asosida joriy etilgan bu tan sendek yosh avlod vakillarining o z xalqi va Vataniga, qanchadan qancha mashaqqatlar evaziga qo'lga kiritilgan mustaqillikka muhabbat ruhida voyaga yetishi uchun xizmat qiladi.Hozir sening qalbing bir-biridan go'zal va shirin orzular bilan limmo-lim. Gohida o'z xalqi va millati ozodligi yo'lida kurashgan jasur insonlar haqidagi filmlarni ко'rib, kitoblarni o'qib, ulardek mard va jasur bo'lging keladi. Ba'zida o'zining betakror iste'dodi bilan ko'pchilikni hayratga solgan mashhur san'atkorlar, mohir sportchilar, donishmand olimlar kabi el-yurt olqishiga sazovor bo'lishni o'ylaysan. Gohida, halol mehnati bilan el-yurt o'rtasida obro'-e'tibor topgan oddiy yurtdoshlarimiz singari, zamonaviy kasblarni egallab, o'z ishing bilan tanilging Keladi. Ana shunday orzularga yetishishda bugun maktabda o'iganayotgan barcha fanlar sen uchun mustahkam poydevor bo'lib xizmat qiladi. Vatanni sevish, un lg ongli va faol fuqarosi, fikri va dunyoqarashi sog'lom, ma'naviyati butun inson bo'lishda senga ayniqsa «Milliy istiqlol g'oyasi va ma'naviyat asoslari» fani ibratli saboqlar beradi.E'tibor qilgan bo'lsang, dunyodagi hamma narsa biron-bir asosga qurilgan bo'ladi. Masalan, uyning yoki sen ta'lim olayotgan maktab binosining ham asosi, ya'ni poydevori bor. Sen bugun o'iganishga kirishayotgan «Milliy istiqlol g'oyasi va ma'naviyat asoslari» fanining ham asosi bor. Bu haqda ko'p gapirish mumkin. Albatta, sen bu so'z va iboralarning mag'zini birdan chaqib olishing qiyin. Kel, birgina «Milliy istiqlol g oyasi asosiy tushuncha va tamoyillari» degan iboraning mazmuni haqida o'ylab ko'raylik.Dunyoda har bir voqea-hodisa bilan bog'liq tushuncha va tamoyillar bo'ladi. Ularning hammasi birgalikda o'sha voqea-hodisaning mohiyatini, ya'ni asl mazmunini ochib beradigan bilim va tasawurlar tizimiga aylanadi. Mana, masalan, sen o'zing yaxshi biladigan «maktab» so'zi bilan bog'liq qancha tushuncha va tamoyillar borligi haqida o'ylab ko'rganmisan? «O'qituvchi», «dars», «darslik», «sumka», «dars vaqti», «tanaffus», «boshlang'ich sinf», «uyga vazifa», «uch ball», «besh baho», «ikki baho», «choraklik», «yozgi ta'til», «kuzgi ta'til», «qishki ta'til», «bahorgi ta'til», «insho», «diktant», «sinfdosh», «parta», «doska», «bo'r», «kutubxona», «daftar», «qalam», «ruchka», «navbatchilik», «ota-onalar majlisi» — bularning barchasi birgina «maktab» so'zi 1 lan bog'liq tushunchalarning bir qismi, xolos. Demak, bitta «maktab» degan oddiy so'z bilan bog'liq shuncha tushuncha va bilim bor ekan, xalqimiz hayotidagi buyuk voqea bo'lgan, mamlakatimiz tarixida butunlay yangi davrni boshlab bergan, kelajakdagi orzu-intilishlarimizni o'zida aks ettiradigan «milliy istiqlol g'oyasi» iborasi bilan bog'liq tushuncha va tamoyillar qanchalik ko'p va ularning ma'no-mazmuni nechog'li murakkab ekani o'z-o'zidan tushunarli bo'lsa kerak.Xulosa qilib aytish mumkinki, milliy istiqlol g'oyasining asosiy tushuncha va tamoyillari mamlakatimiz mustaqiiligi, xalqimizning ozodlik va yangi jamiyat qurish yo'lidagi orzu-intilishlarining mujassami bo'lgan milliy g'oya bilan bog'liq barcha bilim va tushunchalarni qamrab oladi. Bu bilim va tushunchalar Prezident Islom Karimov asarlari asosida tayyorlangan «Milliy istiqlol g'oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar» risolasida o'z aksini topgan. Shuning uchun «Milliy istiqlol g'oyasi va ma'naviyat asoslari» fanining nazariy asosi haqida gap ketganda awalo ana shu nsolani tilga olamiz.
IV darsni mustahkamlash. Savol va topshiriqlar:
- Vatanning buyuk boyliklari deganda sen nimalarni tushunasan?
- «Milliy istiqlol g'oyasi va ma'naviyat asoslari» fani tayanadigan asos nima?
- Sen maktab bilan bog'liq yana qanday tuyg'u va tushunchalarni bilasan?
- Daftaringga «istiqlol» so'zi bilan bog'liq tushunchalarni bir tartibda yozib, har birini sharhlashga harakat qil.
