?ызылорда облысы. Жа?а?ор?ан ауданы. № 3 мектеп – интернатыны? бастауыш сынып м??алімі Искакова Г?лзада Ибадулла?ызы.
Саба?ты? та?ырыбы: Т???ыш ?арышкер (Олжас С?лейменов)
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: Олжас С?лейменовты? «Т???ыш ?арышкер» ?ле?іні? мазм?нын т?сіндіру,
т???ыш ?арышкер туралы ма?л?мат беру;
Дамытушылы?: Ж?мба?тар шешу ар?ылы о?ушыларды? ойын, ?иялын, зейіндері мен есте са?тау ?абілеттерін, с?з тіркестері ар?ылы с?йлеу тілдерін дамыту;
Т?рбиелік: О?ушыларды ?жымды??а, досты??а, ?арышкерлерді ?мытпау?а, ??рметтеуге, таби?атты аялау?а т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: аралас саба?.
Саба?ты? типі: жа?а материалды игерту.
Саба?ты? формасы: топты?, ж?пты?.
Саба?ты? ?дісі: т?сіндіру, с?ра? – жауап, ??гімелеу, талдау.
К?рнекілігі: интерактивті та?та, ойын элементтері, слайд.
Саба?ты? барысы:
?йымдастыру кезе?і:
а) О?ушылармен амандасу.
?) О?ушыларды т?гелдеу.
б) О?у ??ралдарын дайындау.
в) Назарларын саба??а аудару.
Психологиялы? дайынды?:
- Осы біздер ?андаймыз?
- Талабы биік таудаймыз!
- Біз нені ?натамыз?
- Жа?сылы?ты ?натамыз,
Жаманды?тан тез ?ашамыз.
- ?алай о?имыз?
- К?п о?имыз. Тере? о?имыз.
- Жанып т?р?ан шыра?пыз.
Тол?ынды су б?ла?пыз.
- Біз кімбіз?
- Елімізді ?ркендететін,
?аза? тілін к?ркемдететін,
Бабалар?а та?зым ететін,
Аналар?а бас иетін
Елта?басымен е?селі,
Туымен т??ырлы,
?н?ранымен айбатты –
?аза? еліні? болаша?ымыз!
?й тапсырмасын с?рау.
М. Т?режанов: «Б?лб?лды? ?ні» ??гімесін мазм?ндау.
1 – топ. К?рініс к?рсету.
2 – топ. Б?лб?лды сипаттау.
3 – топ. Автор туралы м?лімет.
?ызы?ушылы?тарын ояту:
Саба? бастамас б?рын, топ?а б?лініп, ат ?ойып алайы?. Ол ?шін мен сендерге ж?мба? жасырамын, ?ай топ ж?мба?ты? жауабын д?рыс тапса сол топ атты иеленеді.
- Та?мен к?зін ашады.
?лемге н?рын шашады. (к?н)
- ?ара??ыда жымы?дай, жанады,
Жары? т?ссе бірден с?ніп ?алады. (ж?лдыз)
- ?демі т?нде,
Мен ж?рсем, ж?реді бірге. (ай)
?р топ ?з топтары жайлы айтып ?теді.
К?н - К?ннен, оны айнала ?оз?алатын 8 ?лкен планетадан (Меркурий, Шолпан, Жер, Марс, Юпитер, Сатурн, Уран ж?не Нептун.) планетта серіктерінен, мы?да?ан кіші планеталардан, шамамен 1011 кометадан ж?не толып жат?ан метеорлы? денелерден ??рал?ан ?арышты? денелер ж?йесі.
Ай – Жерді? таби?и серігі, ?зінен жары? шы?армайтын Жерге е? жа?ын аспан денесі. Ол Жерді эллипстік орбита бойымен айналады. Ай Жер т?різді, диаметрі 3476 км (Жер диаметрінен 4 еседей аз)
Ж?лдыз – ?те к?шті ?ыз?ан газдан (плазмадан) т?ратын, ?зінен жары? шы?аратын ж?не таби?аты жа?ынан К?нге ??сас аспан денелері. К?н Жерге жа?ын бол?анды?тан ?ана ?лкен болып к?рінеді. Ж?лдыздар Жерден ?те ?ашы? орналас?анды?тан, телескоппен ?ара?анны? ?зінде де н?ктедей ?ана болып к?рінеді.
Телескоп туралы видео к?рсету
Жа?а саба?:
- Балалар, та?тада?ы ?рнектерді? м?нін тауып, ?су ретімен орналастырса? б?гінгі ?тетін та?ырыбымызды? аты шы?ады.
Т?? ?ыш ?а рыш кер
70*2 490:7 8*5 120:40 10:10
«Ой ?оз?ау»
- Ендеше, біз б?гін Олжас С?лейменовты? «Т???ыш ?арышкер» ?ле?ін ?теміз.
- Та?та?а ?арайы?шы балалар, ?арышкер с?зін с?з ??рамына талдайы?шы.
- С?з ??рамы неден т?рады?
- Т?бір мен ?осымшадан.
- ?арышкер ?ай с?з табы?
- Зат есім.
- Балалар, ?арышкер дегеніміз кім?
?арышкер – ?арыш?а ?шу кезінде ?арышты? техниканы сына?тан ?ткізетін ?рі оны пайдаланатын адам. Адамны? ?арыш?а ?шуынан кейін (1961) пайда бол?ан маманды?.
- ?андай ?арышкерлерді білеміз?
- ?арыш айла?ы дегеніміз не?
- ?аза?станны? ?арыш айла?ы бар ма?
- ?алай аталады?
- Бай?о?ыр.
Картадан Бай?о?ырды к?рсетеді.
О?ушылар ?з ойларын орта?а салады.
Адам ерте кезден-а? ?арыш денелеріні? Жердегі ??былыстар?а ?серін зерттеп, білуге тырыс?ан.
- Бізді? заманымызда ?арыш ?алай зерттелуде ж?не ?арыштан алын?ан а?параттарды? шаруашылы? ?шін ?андай ма?ызы бар?
1 – о?ушы. Негізгі ?арыш?а жол 1957 жылы 4 – ?азанда ашыл?ан.
2 – о?ушы. ?азіргі кезде ?арышты игеру тез ал?а басуда. Аз?ана уа?ытта Жер т??ірегінде екі мы??а жуы? жасанды серік ?шырылады. Соларды? ішінде адам ?за? уа?ыт т?рып зерттеу ж?мыстарын ж?ргізуге арнал?ан орбиталы? стансалар да бар.
3 – о?ушы. Автомат стансалар к?н ж?йесіні? алты планетасына жіберіліп, олар туралы ?ылыми деректер алынды.
4 – о?ушы. Жерді? жасанды серіктері халы? шаруашылы?ына суреттер ауа райын к?н ілгері болжау?а, аса апатты ??былыстардан алдын ала са?тану?а м?мкіндік береді.
5 – о?ушы. Жасанды серіктер ар?ылы телехабарлар беріледі, алыс жерлермен радио, телефон байланыстары ж?ргізіледі.
6 – о?ушы. ?арыш ??рал – жабды?тары Жерді? таби?и серігі -Айды да зерттей бастады.
Автор жайлы м?лімет. Италияда?ы т?тенше
1936 жылы Алматыда ж?не ?кілетті елшісі
д?ниеге келген саяси ж?не ?о?ам
?айраткер 1989 жылдан «Семей
«Ар?ыма?тар» Жазушы, а?ын Невада ?оз?алысыны?
1961 жылы шы?ты т?ра?асы
2002 жылдан ЮНЕСКО – да?ы ?аза?станны? т?ра?ты ?кілі.
?ле?ді ?нтаспадан ты?дату.
- ?ле? кім туралы?
- Юрий Алексееич Гагарин туралы.
Юрий Гагарин туралы ма?л?мат беру (слайд)
(Бейнебаян к?рсету)
О?улы?пен ж?мыс:
О?ушылар?а тізбектей о?у ?дісі бойынша о?ыту. ?ле?ді с?ра? – жауап ар?ылы талдау, ??гімелеу.
- А?ын Гагаринні? а? жолын неліктен «ала б?тен» дейді?
- Неліктен а?ын ел, тарих, ?ле?, байта? даланы ж?не таби?атты ана?а те?ейді?
- А?ын Гагаринні? жерді с?йетіндігін, ?адірлейтіндігін ?алай білген?
Сергіту с?ті:
«Анашым» ?нін айту.
?аза? хал?ыны? ?арышкерлері туралы ??гімелеу.
Т. ?уб?кіров туралы м?лімет беру.
Бай?о?ыр ?арыш айла?ынан 1991 жылы ?азан айыны? 2 – сі к?ні ?аза?ты? ?а?арманы То?тар О??арбай?лы ?уб?кіров ?аза?станда т???ыш болып ?арыш?а ?шты. Ол сапарынан аман – есен жерге ?онды.
Тал?ат М?сабаев – Алматы облысында д?ниеге келген. Ол е? ал?аш ?арыш?а 1994 жылы ?шты. Ол ?ш м?рте ?арыш?а ?ш?ан.
Д?птермен ж?мыс:
Ю. А. Гагарин – ?арыш?а 1961 жылы ?шты.
Т. О. ?уб?кіров – 1991 жылы ?шты.
Т. М. М?сабаев – 1994 жылы ?шты.
Жа?а саба?ты бекіту:
«Бал жинау» ойынын ойнау.
С?ра?тары:
- ?ле?ні? авторы кім?
- ?арыш?а Гагарин ?ашан ?шты?
- ?аза?ты? т???ыш ?арышкері кім?
- Тал?ат М?сабаев туралы не білесі??
- ?азіргі та?да Бай?о?ыр ?арыш айла?ын ?ай ел ме?геріп жатыр?
- ?арышкерлер туралы ?ле? неліктен осы б?лімде берілген деп ойлайсы??
Жа?а саба?ты ?орытындылау:
- Балалар біз осындай зымыранды ?ай п?ннен жасады??
- Е?бек п?нінен.
- Оны жасау сендерге о?ай болды ма?
- Жо?.
- ?рине жо?.
- Зымыран ?ш?анда ауа райы ?андай болады?
- Ендеше зымыран ?шыруды? бізге ?андай пайдасы мен зияны бар екенін мына бейнебаяннан тамашалайы?. (Мультимедиядан зымыранны? ?шырылуы к?рсетіледі)
?йге тапсырма беру:
- ?ле?ді жаттау.
- «?арышкер бол?ым келеді» та?ырыбына ??гіме жазу.
- ?арышкерлер туралы м?лімет жинау.
Ба?алау:
Саба??а белсенді ?атыс?ан о?ушыларды ба?алау, мада?тау.
Италиядағы төтенше 
1989 жылдан «Семей 
