Таза бұлақ

Сабақ:әдебиеттік оқу

Мектеп:10

Күні:16.02.2017

Мұғалімнің аты:Медетбекова Г.Б

Сынып:3 «А»

Қатысқандар: Қатыспағандар:

Тақырыбы

Таза бұлақ

Сабақтың мақсаты:

Таза бұлақ мәтінінің негізгі идеясын ашып түсіндіру .Өз бетінше оқу арқылы функционалды сауаттылығын арттыру.Оқушылардың ой-санасын сөздік қорын дамыту.Оқушыларды ұжымдық қарым қатынасқа қалыптастыру.

Бағалау критерийі

Сұраққа толық жауап береді.

Әңгіменіңмазмұнын толық ашады.

Өз бетінше оқиды.

Дескриптор

-әңгіме екенін дәлелдейді,

-түрлерін ажыратады

-топтастырады ,сипаттайды

Ресурстар:

Кестелер ,суреттер, бейне фильм, илюстрациялар,бағалау құралдары, А4 пішіндегі қағаз парақтары,оқулық.

Тірек сөздер

Пәнаралық байланыс

Дүниетану,көркем әдебиет

Сабақтың басы:

Ұйымдастыру кезеңі.Оқушылардың сәлемдесуі

Психологиялық дайындық

Дайындық кезеңі

Үй тапсырмасын сұрау.

Үйге берілген Самал «Мысал» әңгіменің мазмұнын сұрау.

Мазмұнын 4 оқушы айтады. Сұрақтар қою.

1.Самал жел жылдың қай мезгілінде соғады? (жазда)

2.Самал жел деген не? (қоңыр салқын майда жел)

3. Шық деген не? ( жылы ауа салқын жер бетіне жанасқанда су тамшылары пайда болады. Ол шөп немесе топырақ бетінде түзеледі. Оны шық деп атайды)

4. Шық пен самал жел бір мезгілде бола ма?

5. Оны қалай байқадың?

6. Таңғы самалға неліктен барлығы риза болды?

Топтық жұмыс:

Желдің түрлері

дауыл

құйын

аңызақ тентек жел

боранды жел ыстық жел

Сабақтың тақырыбы :Таза бұлақ

Балалар бүгін мен сендермен бір пазл ойынын ойнағым келіп отыр Қане 3 топқа пазлдарды берейінші сендер маған осыларды құрастырып беріңдер.

1-топ. Өрмекші ,құмырсқа, қарлығаш. (әңгімелеу)

2-топ. Бақша ағаштары. (өздері әңгімелеу)

3-топ. Автор Ыбырай Алтынсарин. (мәлімет алу)

Ыбырай Алтынсаринның қандай әңгімелерін, шығармаларын білесіңдер?

Міне, балалар бүгін біз осы Ыбырай Алтынсаринның тағы бір әңгімесімен танысады екенбіз. Ол үшін мына бейнероликті көрейік.

Бұл бейнероликтен нені байқадыңдар?

Бұлақ деген не? Су жиналып, топыраққа сіңіп ойыс жерге жиналады. Жиналған су шығатын жол іздеп, су өтпейтін қабаттың еңіс-еңіс жағына қарай ағады. Су жол тауып бұлақ түрінде сыртқа шығарады. Мұны бұлақ немесе бастау дейді. Бұлақ көрсең көзін аш деп бекер айтпаған. Бұлақ-су.Олай болса су-тіршілік көзі. Судың қажет емес жері жоқ. Жейтін тамағымызда , тіпті денеміздің көп бөлігі де судан тұрады .Бірақ осы табиғаттың байлығын сақтап өз орнымен жұмсамаудың салдарынан адамзатқа келер зияны көп .Мысалы: көптеген жіберген қателеріміздің салдарынан бүгінде Арал теңізі тартылып , тұз пайда болған .Олар адамға және жануарларға өте зиян. Сондықтан да судың да ,сұрауы бар екенін үнемі еске салып суды үнемді пайдалану керек.

Оқулықпен жұмыс.

Мәтінді іштей оқыту, теріп оқыту, рөлге бөліп оқыту.

4 оқушы бірін –бірі жалғастырып оқиды.

Таза бұлақ әңгімесінде түсініксіз сөз бар ма?

Ғибрат алу – үлгі алу.

Әңгіменің мазмұнын айтып шығу.

Сергіту сәті.

Жұптық жұмыс:

1. Бұлақ басында кімдер кез болды?

2.Бұлақтың суы қандай екен?

3.Бұлақтың басында не бар екен?

4.Бұлақ басында қандай сөздер жазылған?

5.Жазуды кімдер оқыды?

6.1-ші жолаушы сөзді қалай түсінді?

7.2-ші жолаушы қалай түсінді ?

8.Бұл бұлақ кім-кімге болса да қызмет ете ме?

9.Бұл үшін ақы дәмете ме?

10.3-топ. Бұлаққа адамдар не үшін ынтық болды?

11.3-ші жолаушы қалай түсінді?

Топтық жұмыс:

-Бұдан сендер әр жолаушының пікіріндегі нақыл сөздерді тауып жазыңдар.Жазғандарыңды айтып шығасыңдар.

1-ші жолаушы «адал қызымет ет, еш уақытта жалқауланып, тоқталып қалма, мұратыңа жетесің»

2-ші жолаушы «біреуге жақсылық етсең , ол жақсылығыңды ешкімге міндет етпе »

3-ші жолаушы «көңіліңді, бойыңды осы бұлақтай таза сақта, көңілің сол сияқты сыртқа ашық көріп тұрсын»

Үш жолаушының пікірі бірдей болды ма?жоқ әртүрлі .Үшеуіде жақсы мағанада айтты.

Жолаушылардың пікірімен келісесіңдер ме?

Осы жерде осы ішіне сыртына стратегиясы арқылы немесе әдісі бойынша.

Ішіне сыртына

жағымды мінез құлық жағымсыз мінез құлық

жақсылық жалқаулық,еріншектік,жамандық, лай-қиқым

тазалық шөп-шалам

Жеке сұрақ

Сендерге қай жолаушының пікірі ұнады, қайсысы дұрыс деп ойлайсыңдар?Неліктен?

1.Судың қасиетін ата. түссіз, мөлдір иіссіз исі жоқ.

2.Ол табиғатта неше күйде кездеседі? сұйық, қатты, газ.

3.Қазіргі кезде осы судан не алып жатырмыз? электр қуатын.

Олай болса балалар мына бір тағы бейне суреттерді көріп жіберейік.

Бұлақ – жер бетіне шығып жатқан табиғи жер асты суы. Бұлақтың

3 түрі болады.

1) ыстық бұлақ – санаторияларда адамдарды емдеу үшін пайдаланылады.

2) ащы бұлақтардан тұз өндіріледі.

3) тұщы бұлақтар ауыз су ретінде пайдаланылады.

Ыстық бұлақтар Италия, Камчатка, Исландияда кездеседі.

Топтық жұмыс

1 топ Бұлақтың, көлдің, өзеннің айырмашылығы қандай?

2-топ Отбасында суды үнемдеу үшін не істеуге болады?

3-топ Су тіршілік көзі шағын эссе жазу.

Шығармашылық жұмыс. Өлең жазу

Табиғатым... ,(тамаша)

... тоймайды қараса .(Көз)

Табиғатты ... ,(аялап)

Жүрейікші ... .(жараса)

Сабақты қорыту

ӘҢГІМЕ КЕСТЕСІ арқылы бұлақтың суын тазалаймыз.

1. Әңгіменің аты:

2. Әңгіменің авторы:

3. Әңгіменің кейіпкерлері:

4. Әңгімедегі негізгі ой:

5. Әңгіме немен аяқталды?

6. Әңгіме не берді, не үйретті?

Осы әңгіменің тәрбиелік мәні бар ма?

Үйге тапсырма: оқу мазмұнын айту.Судың қымбаттау немесе арзандау себептерін зерттеу.

Бағалау :

Бүгінгі сабаққа жақсы қатысқандарың үшін осы таза бұлақтай болайық деген ниетпен сендерді осы бұлақ фото қималарымен бағалағым келіп отыр.

Кері байланыс:

Бүгінгі сабақта не білдің?

Не білгің келді?

«Ақыл мен Бақыт»( түрікмен ертегісі

«Ақыл айту» фильмінен үзінді көру.(мағынасын ашу)

Ақыл барлық адамда бірдей бола бермейді.

Слайд:№1( Бақытты сәттерден 5-6 сурет көрсету) сөзінің мағынасын ашу.

Қуану Ойындағы арманы

Бақытты болу

орындалу

Өзін ерекше санау

Мәз болу

Айналасынан жаман нәрсені байқамау

Оқулықпен жұмыс:

4 оқушы бірін-бірі жалғастырып оқиды.

Ертегі мазмұнынан түсініксіз сөз бар ма?

Көзайымына айналу-қуанышы болу.

Топпен жұмыс:

1-топ: Неліктен бұл ертегі? Дәлелде.

2-топ: Басты кейіпкерлер кім?

3-топ:Жоспар құру ертегіге.

Әр топ ертегінің мазмұнын айтып шығу.

Сергіту сәті: іс-қимыл

Топпен жұмыс:

1-топ: Ақыл мен Бақыт неге дауласты?

2-топ: Бақыт қандай балаға барып қонды?

3-топ: Бақытты, бірақ ақымақ бала қандай болды?

4-топ: Баланың әкесі патшаның алдыда бірінші рет неге ұялды?

5-топ:Баланың әкесі патшаның алдында екінші рет барғанда неге тағы ұялды?

6-топ: Бақыт балаға қандай жақсылық жасады?

Оқушылар жауап іздейді

Венн диаграммасы арқылы сипаттау.Ортақ қасиетін табу.

Ақыл Бақыт

Ақыл Бақыт

Тез келеді,тез кетеді,ойсыз, жөн жосықты білмейді

Кез келгенде болмайды, сабыр береді,шыдамдылық береді.Ой, сана береді

Адам бойындағы қасиеттер

-Балалар, мен бүгінгі сабағымызды қазақ тілі пәні сабағымен байланыстырғым келіп отыр .

-Ол үшін біз қазақ тілі пәнінен сөз таптарын еске түсірейікші?

-Енді мен сендерге тағы бір топтастыру жұмысын бергім келіп отыр .

-Сендер қазақ тілін жақсы меңгергендеріңді корсетейікші?

-Олай болса қазір сендер осы ертегінің ішінен .

Уәзір , Ақыл мен Бақыт , Ақымақ балаға байланысты етістіктерді тауып жазайықшы?

Әрқайсысының жанына жаздырту.

Уәзір: ұялды, ақылын айтты, жерге кіріп кетті, сарайына барды, көзінше үндемеді,ақылын айтады,

Ақымақ бала: жеп қояды,тағы әкелді,қойнына салып алды,ашу шақырады,

Ақыл : қонды көзайымына айналды жеңді.

Бақыт : паңданыпты, айтысты,қонды.ақылынан айырылды, жеңілді,сақта деді ақымақты.

Осы етістіктер арқылы қандай мінезін аштық

Проблемалық сұрақ:

Ақыл адамға ертегідегідей өзі келіп қонады ма?

-Күтіп жүре берсең өзі келіп қонбайды.

Ол үшін еңбектеніп көп оқып алдында айтып кеткен Ақылдың қасиеттерін сақтап, шығармауға тырысып қана басыңа қондыра аласың деп ойлаймын.

Осы ертегінің тәрбиелік мәні бар ма?

Үйге тапсырма: оқу, мазмұнын айту. «Ақылды болу бір бақыт» тақырыбына өз ойларын жазып келу.

Бағалау:

-Ал балалар бүгін біз сабағымызға өте жақсы дайындалып келіппіз. Сондықтан сендердің білімдеріңді мына медальдар арқылы бағалаймыз .

-Ал сендерге қазіргі кезде өтіп жатқан Алматы қаласындағыАзияда спорттық ойындарын көруге шақырамын.Бұлда біздің үлкен жетістіктеріміз деп ойлаймын.

Кері байланыс:

Бүгінгі сабақта не білдің?

Не білгің келді?