Сөз деген не? Сөз- заттың атауы- зат есім- Сөз табы Сөз-қимыл атауы – етістік- Сөз табы Сөз- сапаның атауы-сан есім- Сөз табы Сөз- санның атауы-сан есім-Сөз табы
1-жаттығу арқылы сөз таптары туралы білімдерін еске түсіру: 1-топ: Айналаңа бір уақыт зер салып қарашы. Сені жан-жағыңнан заттар қоршап тұр. Осы заттардың атын білдіретін сөздерді зат есімдер дейміз. 2-топ: Заттырдың қимылын, іс-әрекетін білдіретін сөздер етістіктер деп аталады. 3-топ: Заттар түрі, түсі, сапасына қарай бөлінеді. Тілімізде мұндай белгілер сын есім деп аталады. 4-топ: Заттар ретіне және санына қарай бөлінеді. Мұндай белгілеріне қарай сан есім деп аталады. 2-жаттығу Әр сөз табы туралы білетініңді айт Зат есім Етістік Нені білдіреді? Сын есім Қандай сұрақтарға жауап береді? Сан есім 1-топ Заттың атын білдіретін сөздерді зат есім дейміз. Сұрақтары: кім? не? кімдер? нелер? 2-топ Заттың қимылын, іс-әрекетін білдіретін сөздерді етістік дейміз. Сұрақтары: не істеді? не қылды? қайтті? 3-топ Заттың сынын, сапасын білдіретін сөздерді сын есім дейміз. Сұрақтары: қандай? қай? 4-топ Заттың санын, ретін білдіретін сөздерді сан есім дейміз. Сұрақтары: қанша? неше? нешінші? Көркем жазу. Ққ Ққ 3 – жаттығу Сөздерді оқы. Оларға сұрақ қойып, мағыналарына қарай кестеге орналастыр І топ: Зат есім - Жұлдыз, тау, ата, ақын, адам, құс ІІ топ: Етістік - Оқыды, жуынды, жүзді ІІІ топ: Сын есім - Көк, үлкен, биік, жасыл ІV топ: Сан есім - Екі, жеті, отыз
4-жаттығу Сөздерді оқы. Қайсысы заттың атын, қайсысы заттың қимылын білдіретінін анықта. Қайық, бала, бақа, доп, құс, ұшақ, ағаш, балақай. Жүзеді, секіреді, ұшады, өседі, жүреді. Қайық жүзеді. Бала жүреді. Бақа секіреді. Доп секіреді. Құс ұшады. Ұшақ ұшады. Ағаш өседі. Балақай жүреді. 5-жаттығу Жаңылтпашты оқып, жатқа айт Үш кіші ішік піштім, Бес кіші ішік піштім. Неше кіші ішік піштім? * Сөздердің қай сөз табына жататынын анықта Үш – сан есім. Кіші – сын есім. Ішік – зат есім. Піштім – етістік. Мақалды толықтыр, етістікті тап І - топ Ата-ананың сөзін жерге ....... ( тастама) Байып алсаң – менмендікке.......... (бастама) Әке көрген оқ ............ (жонар) Шеше көрген тон ...... (пішер) ІІ-топ Қарт кісіні ............. (қадірле) Өзің де қарт .......... (боларсың) Ана сүтін .......... (ақтамағанды) Ешкім.......... ( мақтамайды) ІІІ – ІҮ топ Меңзердің көрсеткен жолымен, мақалдарды оқы Көптің күші көлдей Ырыс алды- ынтымақ 6-жаттығу Мәтінді оқы. Мәтіннен борсық туралы не білгеніңді айтып бер. Борсық – Қазақстанда кең тараған жануар. Дене тұрқы 75 сантиметрден асады. Орманды, таулы, далалы, сулы жерлерді кездеседі. Борсықтар қыста ұйқыға кетеді. Бірақ қыстың жылымық күндерінде оянып, інінен шығатын кездері де болады. Борсықтың терісі мен майын ем үшін қолданатындықтан, көптеп ауланады. Білгендерімізді сәйкестендіру тестін орындау арқылы тиянақтай түсейік. 7-жаттығу Сөздер мен сөз таптарын сәйкестендір Зат есім әдепті, қызық, қоңыр, қышқыл Етістік жеті, тоғыз, жиырма, елу, мың. Сын есім аққу, емен, оқулық, ауа Сан есім биледі, өсті, тазалады, ұшты. Сөздердің орнын ауыстырып сөйлем құрау, сын есімдерді табу, сұрақ қою. а) Көтерді, үйлер, биік, бой, қалада. ә) Оқыды, Қайрат, кітап, қызықты. б) Терді, бақшадан, Айгүл, алма, қызыл. в) Бар, Айжанның, добы, ала. |