"Негізгі және туынды сын есім" қазақ тілі

Сабақ: Қазақ тілі

«Негізгі және туынды сын есім»

Мектеп: Қойтас орта мектебі КММ

Күні: 8.04. 16 ж.

Мұғалімнің есімі: Нукешева Ә.Ө.

Сынып: 3

Қатысқандар Қатыспағандар

саны:7 саны: жоқ

Сабаққа негізделген

оқу мақсаты:

Алдыңғы сабақтарда алған білімдерін  пысықтау; Бұл сабақтарда сын есімдердің тұлғалық жағынан негізгі және туынды сын есім болып бөлінетіні түсіндіріліп, негізгі сын есім жұрнақсыз, басқа сөздермен қосарланбай, тіркеспей, жеке тұрғанда сындық мағына беретіні айтылады.

Түрі: жаңа білімді меңгерту

Әдісі: интербелсенді әдіс-тәсілдер.

Сабақ мақсаттары:

Барлық оқушылар:

• Сын есімнің негізгі және туынды боп бөлінетіндігін біледі.

Оқушылардың басым бөлігі:

• Сөйлемдерден сын есімді табады, мысал келтіреді.

Кейбір оқушылар:

• Туынды сын есімдер жасайды, сөйлемдер құрайды

Оқушылар:

• Сын есім және оның тұлғалық жағынан түрлеріне ажырата алады.

Негізгі сөздер мен тіркестер:

Менің ойымша, ... деп ойлаймын, менің түсінуімше, маған ... ой келді, т.б.

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Талқылауға арналған тармақтар:

Оқулықта берілген жаттығулар жәнеқосымша тапсырмалар.

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Алдыңғы оқу:

Жаттығуларды орындап келу.

Жоспар:

Мұғалімнің іс-әрекеті:

І. Ұйымдастыру.

*«Мен қандаймын» ойыны арқылы ынтымақтастық орта қалыптастыру.

* Топқа бөлу. «Негізгі», «Туынды» деген қағаздар таратып беру.

* Әр оқушыға табыс критерийлері жазылған парақ таратып беру. Сабақ бойы өзін-өзі бағалау жүреді.

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау.

1. «Серпілген сауал» әдісі.

2. Үйде орындаған жаттығуларын тексеру үшін дәптерлерін жинап алып қоямын.

ІІІ. Жаңа сабақты меңгерту.

1. «Конверт-сұрақ» әдісі. Әр топқа конверт беріледі. Ішіндегі сөздер бойынша не айтуға болатыны жайлы ой тастау.

22-жаттығу.

2. «Алтын балыққа арналған аквариум» Кластер құру. Ережені талдау.

3.Электронды оқулықтан қосымша мәлімет беру.

ІҮ. Бекіту.

1. «Миға шабуыл» әдісі.

Тақтадан мақал көрсетіледі.

Сулы жер құрақсыз болмас,

Таулы жер бұлақсыз болмас.

23-жаттығу.

2. Сергіту сәтін жасату.

3. «Сиқырлы сандық» ойыны

Тақтамен жұмыс. Сандықтан алған сөздерді тақтаға жазғызып, сөз құрамына талдату, туынды сын есімдердің түбірі қай сөз табынан жасалғанын айтқызу.

4. «Жұптық әңгіме» әдісі. Оқушыларды алғаш топқа бөлінген қағаздарының түсі бойынша жұптарға бөлу.

25-жаттығу бойынша бір-біріне түсіндіреді, талдайды.

5. «Венн диаграммасы» Берілген негізгі және туынды сын есімдерді салыстырып, олардың ұқсастығы мен айырмашылығын тапқызу.

26-жаттығу.

6. 27-жаттығу. Ұйқасын тауып оқыту. Қабылан туралы қосымша мағлұмат беру.

Ү. Қорытындылау.

«Бас бармақ» әдісі арқылы көңіл-күйлерін білу. Кері байланыс жасау.

- Не білдің?

- Нені білгің келеді?

- Нені түсінбедің?

Әр топ өз «жұлдызын» анықтайды

ҮІ. Үйге тапсырма.

24-жаттығудағы сөздерге сөйлем құрап жазып келу.

ҮІІ. Бағалау. Сабақ бойы қалыптастырушы бағалауды жүзеге асырып отыру. Қалыптастырушы бағалаудан жиынтық баға шығару.

Оқушының іс-әрекеті:

* Оқушылар кезекпен өз есімдерін атап, есімдерінің алғашқы әрпінен басталатын сын есімге қатысты бір сөз айтады. М: Айым – ақылды, т.с.с.

* 1-топ «Негізгі», 2-топ «Туынды» болып бөлініп отырады.

* Оқушылар табыс критерийлері бойынша әркім өз-өзіне баға қойып отырады.

*Оқушылар шеңберге жиналады, допты бір-біріне лақтырып, сын есімнің ережесін айтады, мысал келтіреді.

*Оқушылар дәптерлерін жинап беріп, тексерілген дәптерлерін ашып, бүгінгі күнді жазып дайындайды.

*1-топқа: ақыл – ақылды, тәртіп – тәртіпті.

2-топқа: біл – білгіш, айна – айнадай

Топта талдайды. Топтан бір оқушы не байқағандарын айтып береді.

*Топтан бір оқушы ереже бойынша сызған кластерлерін қорғайды, сөйтіп бүгінгі күнгі жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын өздері ашады.

*Оқушылар тыңдайды, ойларын тиянақтайды.

*Оқушылар оқиды, мақал мағынасын қалай түсінетіндіктерін екі талдап айтып береді, негізгі және туынды сын есімдерді табады.

Артынан жатқа жазады, өзін-өзі тексереді.

*Оқушылар би қимылдарын жасап, сергіп алады.

*Әр оқушы бір-бір сөзден алып, тақтаға жазып, талдайды.

*Оқушылар жұптары бойынша бір-біріне жақын барып, мәтінді оқиды, сын есімдерді табады, қайсысы туынды, қайсысы негізгі екенін айтады.

*Топта біріге отырып, Венн диаграммасын сызып, жаттығуды орындайды, әр топтан бір оқушыдан шығып, қорғайды.

*Оқушылар алдымен өлең бойынша қабыланға сипаттама береді.

*Оқушылар көңіл-күйлері қалай екенін көрсетеді.

*Сұрақтарға жауап береді.

*Өз топтарынан «жұлдыз» болған оқушыларды ұсынады.

*Күнделіктеріне жазып алады.

*Оқушылар табыс критерийі бойынша өзін-өзі бағалайды, мұғалімге ұсынады.

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз)

Ресурстар

Басталуы: 5 -7 мин

«Мен қандаймын» ынтымақтастық ахуал туғызу, сын есім түрімен топқа бөлу, үй тапсырмасын тексеру «Серпілген сауал»

Сөздер жазылған қағаздар

Ортасы : 30-35 мин

Жаңа сабақты меңгерту, «Конверт-сұрақ», «Алтын балыққа арналған аквариум», «Сиқырлы сандық»

Слайд, кластер, қағаз, түрлі түсті бояулар, сандықша

Аяқталуы : 5-8 мин

Қорытындылау, бағалау. «Бас бармақ », қалыптастырушы, жиынтық бағалау

Бағалау парағы, смайликтер

Қосымша ақпарат .

Саралау – сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау – оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері АКТ-мен байланыс

Құндылықтардағы байланыс

*Пікірталасқа түсіру арқылы, топтық жұмысқа, бағалауда басшылық жасату, үйге тапсырманы күрделендіріп, эссе жазып келуді тапсыру арқылы.

* Оқушылардың өзін-өзі, бірін-бірі бағалауын жүзеге асыру үшін бағалау парағын қолданамын және кезеңдер бойынша оқушыларды ынталандыру мақсатында қалыптастырушы бағалауды жүзеге асырамын.

* интерактивті тақтаны қолдануда қауіпсіздік ережесін сақтау керектігін ескердім.

Осы тақырыпты меңгертуде оқушылар бойында бір-біріне деген құрмет, топта жұмыс істей білуге дағдыландыру көзделеді.

Рефлексия

Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Сабақ мақсатына жетті. Оқушылар табыс критерийлері бойынша сабақты меңгерді. Сабақ басында сыныптағы ахуал жақсы қалыптасқандықтан, сабақ аяғына дейін оқушылар белсенді болды. Сабақты меңгертуде жоспарлаған, таңдап алынған әдіс-тәсілдер тиімді болды. Мен берілген уақыт ішінде үлгердім. Сабақ барысында өз жоспарыма ешқандай түзету, өзгерту енгізген жоқпын

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды ( оқытуды да , оқуды да ескеріңіз)?

1.Оқушылардың жаға тақырыпты өз бетінше меңгеруі

2. Оқушылардың өзін-өзі, бірін-бірі бағалауы.

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды ( оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)

1.Топқа бөліп оқыту.

2. АКТ –ны қолдану.

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?

Сыныпта оқушылардың белсенділігін арттыра отырып, өз ойларын еркін жеткізе білуге дағдыландыру, оқушылардың мүмкіндіктерін ескеру.