Күлмеңіздер кәріге

Сыныбы: 2«Б»

Сабақтың тақырыбы:

Күлмеңіздер кәріге М. Дулатов

Мақсаты:

Оқушыларды мәтін мазмұнын тұжырымдау және халқымыздың әдет-ғұрпына тән үлкенді құрметтеу керектігін мәтін арқылы аша түсуге мүмкіндік жасау.

Күтілетін нәтижелер:

А. М.Дулатовтың әңгімесінің мазмұнын түсінеді,өмірмен байланыстыра алады.

В. Үлкенді сыйлап, кішіге қамқор болады, сыпайы сөйлеп, жақсы 

қасиеттерді ажырата алады.

С. Адамның жақсы қасиеттері туралы ой тұжырымдайды.

Қажетті құрал-жабдықтар:

Бейнетаныстырылым, интерактивті тақта, қағаз.

Сабақ барысы:

Сабақ кезең

дері

Уақыты

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріс

пе

2 мин

1.Қызығушылықты ояту

А)Психологиялық дайындық.

Үлкенге де сіз,

Кішіге де сіз.

Баршаңызды құрметтеп,

Бас иеміз біз.

Ә)Үй тапсырмасын тексеру.

Сұрақ: Балалар бұл сөздердің сендердің ойыңызша бүгінгі сабақпен байланысы бар ма? «Серпілген сауал» әдісі арқылы өткен тақырыпты еске түсіру.(Жоғары дәрежелі сұрақ қоюға дағдыландыру)

Оқушы ойланып жауап береді..

Тұсау

кесер

2 мин

(ДОП лақтыру арқылы бір –біріне сұрақ қояды)

-Үлкенді де, кішіні де сыйлайтын бала қандай бала?

-Қайырымды болу үшін балаға қандай қасиеттер қажет?

-Нодардың қайырымды бала екенін қай әрекетінен байқадың?

-Нодар екінші қайық сатып алуды әкесінен неліктен «ақырын ғана» сұрады?

-Әкесі Нодардың бұл қылығына қалай қарады?

-Баласының жақсы қылығын көрген әкенің көңіл күйін жазушы қалай суреттеген?(Әкесі Нодардың қайырымдылығына сүйсініп кетті)

Қайырымдылық сөзінің мағынасын ашу, топтастыру Қайырымдылық - көмекті қажет етушілерге (адам және барлық жандыларға) білдірілетін сүйішпеншілік пен нақты көмек.

Қайырымдылық айналасындағы адамдарға деген ықыласы мен көмегін, адамгершілік қарым-қатынастарын білдіреді

Оқушылар өз ойларын айтады. Жауаптарына қарай сабақтың мақсатын ашу.

Сөзге ассоциация жасап, топтастырды.

Негізгі бөлім:

3 мин

2-мин

7-8 мин

Мағынаны ашу

Бейнетаныстырылым (кәрілік)

Кіріспе

-Балалар, бейнетаныстырылым туралы не айтуға болады?

-Балалардың  пікірін тыңдау.Қорытынды 

-Балалар, қалай ойлайсыңдар, бүгін сабақта не оқып, түсінеміз?

(Сабақтың мақсатын, табыс критерийлерін оқушылармен бірге ашу.)

Сабақтын табыс критерийлері:

1) Мәтін мазмұнын түсініп, өмірмен байланысы туралы білемін.

2) Үлкенді сыйлап,кішіге қамқор болуды, сыпайы сөйлеп, жақсы қасиеттерді ажыратуды үйренемін.

3) Үлкен кісілерге, табиғатқа камқорлық жасауды күнделікті әрекетімде қолдана аламын.

Кәрілік сөзіне ой шақыру

Жеке жұпта топта. Ойларын ортаға салады.

-Сонымен кәрілік дегеніміз не? (топтастыру)

Бейнетаныстырылым

Міржақып Дұлатұлы (1885—1935) — қазақтың аса көрнекті ағартушысы, қоғам қайраткері, ақын, жазушы. Қазіргі Қостанай облысының Жанкелдин ауданына қарасты «Қызбел» ауылында туып өскен. Әкесі шебер адам, ер тұрман жасап, етік, мәсі тіккен. Шешесі — Дәмеш әнші кісі болған. Әкесі балаларын жастайынан оқуға береді. Алғашқыда бала Міржақып ауыл молдасынан оқып, хат таниды. Міржақып анасынан екі жасында, әкесінен он екі жасында айырылып, ағасы Асқардың қолында тәрбиеленеді.

Бүгін біз «Күлмеңіздер кәріге» шығармасымен танысамыз.

4-топқа обзац бойынша бөліп оқып шығуын тапсырам.

«Өкіл» әдісі арқылы мәтіннің мазмұнын ашу

Зерттеушілік әңгіме:

Ойлануға түрткі сұрақтар:

-Бұл көріністен не көрдіңіз?

-Балалар кімге күлді?

-Әкесі не деп ескертті?

-Әкенің қандай сөзі балаларға батты, яғни күлулерін қойды.

-Мәтіндегі балалардың қылықтарын үлгі етер ме едің?

-Әдептілікті адам кімнен үйренеді деп ойлайсын? Неге?

-Осындай жағдай сенің өміріңде орын алды ма?

-Өмірде осындай балалар бар ма, болса сен оларға не дер едіңдер?

А)Топтарға мынадай тапсырмаларды беру: /топта талдау/

1 топқа: Көршілерінің сөзін тауып оқы. Келемеж қылуды өз сөзіңмен басқаша қалай айтуға болады айтып берші? («мнемоника» техникасы)

2 топқа: «Уәде беру» дегенді қалай түсінесің? (адамды өзінің адал ниетіне салтанатты түрде сендіруі,уәде беруі, куәлік етуі. Қазақ дәстүрінде нан, Құранды ұстап адалдығына ант беру)

3 топқа: Мәтіннен әкесінің сөзін тауып оқы. (Оқушылардың ішкі сезімдерін білу)

4 топқа: Мәтіннің негізгі ойы неде?

«Көршіңді бағала» әдісі арқылы топты бағалау:

1-Жарайсын

2-Маған сенің сабақта жұмыс істегенің ұнады.

3-Сен әлі де жақсыжұмыс істей аласың.

Сергіту сәті.

Мақалдың жалғасын тауып, мағынасын ашып, дәптерге жазу.

1-топ:

-Жас кезімде бейнет бер,

Қартайғанда зейнет бер.

2-топ:

-Кәріге құрмет — балаға міндет.

3-топ:

Кәрі — кәрінің сөзі дәрі.

4-топ:

-Әдепті  бала  ата-анасын мақтатар,

Әдепсіз бала ата-анасын қақсатар.

Жағдаяттар талдау.

1.Сіз отырсыз.Үлкен қарт адам кірді.Бос орын жоқ.Не істер едіңіз?

2.Көшеде бір қарт адам құлап қалды.Сіз не істер едіңіз?

3.Сіз мектепте біреудің сөмкесін тауып алдыңыз.Не істер едіңіз?

4.Сіз дүкенде кезекте тұрсыз.Сіздің артыңызда әжей тұр.Не істер едіңіз?

5.Көшеде,үйде,мектепте таныс кісілер ,мұғалімдер кездессе,не деу керек?

6.Үлкен кісі қолындағы затын көтере алмай келе жатыр.Оған не деу керек?

«Алғыс айту» әдісі. Бүгін сабақта өзіңе ұнаған оқушының іс-әрекетін мақтан тұтып, алғыс айту

Сабақтың табыс критерийлерін анықтау

Видеотаныстырылымнан жазушы туралы білгендерін айтады, қосымша мәлімет алады.

Нағыз құзыреттілікті қалыптастырудағы рольдік ойынды тамашалайды.

Оқушылар топтарда мәтінді оқып, бірге талқылайды, алдына қойылған сұрақтар төңірегінде ойларын біріктіреді.

Оқушылар екінші тақырыпшаның мәтінін оқып, бірге талдап, қойылған сұрақтарға жауап береді.

Ертегіні рольге бөліп оқиды.

Оқушылар формативті бағалап отырады (шапалақтау арқылы)

Мақалдың жалғасын табады

Қоры

тынды:

Сабағымызды қорытындылай келе: қартайса қарт бабаңды сыйлай біл. Күндердің күні болғанда кімдерде кімнің белі дейсің бүгілмес, деп Бұқар жырау данамыз айтқан екен.

Қайырымдылық бар жерде қатыгездікке жол жоқ. Өзгелер үшін жасалған жақсылық адам жанын нұрландырады, адамдық мәртебесін көтереді. Қайырымды бала қашанда ата-анасының мақтанышы болады.

Бейнетаныстырылым. Қарттар үйі

Рефлексия:

-Көзіммен не көрдім? / көрініс,видео, слайдтар,топтық жұмыс,автордың орындығы т.б.

-Құлағыммен не естідім?\ мәтінді оқыдық,жұпта талдау жасадық, сұрақ-жауап, мұғалімнің мадақтауын, т.б.

Ішкі жан дүниеммен не сезіндім? \ қарияларға деген аянышты сезім, екі баланің қылығына қысылу, өкіну, қызға деген сүйіспеншілік, мақтан тұту т.б.

«Қайырымдылық менің қолымнан келе ме?

- Ия, бұл менің қолымнан келеді.

-Мен тырысамын.

-Мен бұны жасамаймын.

(Тақтадағы рефлексиялық нысанаға смайлингтерин жапсыру. )

Үйге тапсырма: Адамгершілік тақырыбына мақалды жаттау. 105-106 бет оқу мазмұндау. Жақсылыққа жақсылық- эссе жазу.

Бағалау.

Бұқар жыраудың нақыл сөзінің мағынасын түйіндеу.

Видеоподкаст көріп, өз отбасындағы тәрбиемен байланыстыра алады.

Рефлексия жасайды.