Балалар к?здері?ді ж?мы?дар. сендерді? ж?ректері? – сендерді? кішкене жар?ыра?ан к?ндері?. Ол да к?н сия?ты жылытады. Сендерді? к?ндері? сендерге жылулы? береді. ?здері?ні? жа?сылы?тары?мен адамдармен б?лісесі?дер. Ал, ?ане жа?сылы? сезімдерімізді ?здерімізді? достарымыз?а, ата – аналарымыз?а, барлы? адамзат?а, келген ?она?тар?а, ма?ан ж?не ?зімізді? кішкене ?ана ?демі жер шарымыз?а, б?ріне-б?ріне жіберейік.
«?алам алу» ?дісі бойынша т?сінгендерін тексеру:
1 - топ ?лек дегеніміз не?
М?тінге с?йеніп, о?ан сипаттама бер.
?лек – нар т?йені? бурасы. Ол жал?ыз ?ркешті. ?ркеші тік. Айбарлы, сескенуді білмейді. кісіге шабады.
??гімедегі жер аттары мен т?йе жейтін ш?птерді? аттарын жазып ал.
(Бозоба, Сарапан, Тас??ды? – жерді? аты; изен, жусан, сар ш?птерді? аты).
2 – топ Балалар М?лкібай атамен бірге ?айда, не ?шін барды?
3 - топ Балалар неден, неге ?атты ?оры?ты?
1 - топ Егер М?лкібай атай барма?ан болса, не болар еді?
2 - топ ??гімені? со??ы с?йлемінен ?андай ?орытынды ой айту?а болады?
3 - топ ??гімені? со??ы с?йлемінен ?андай ?орытынды ой айту?а болады?
б) ??гімедегі М?лкібай атаны? портретін к?рсететін тіркестерді теріп жаз.
(?оржи?ан кішкентай, ары?, кіп-кішкентай ап-ары?) Есі?де болсын! «Т?йесі барды? - киесі бар»
1 - топ Т?йе малына ?атысты ма?алдар жазу
2 – топ Топтастыр
3 – топ Адам аттары мен ?сімдіктер, жер - су аттары
Ботак?з, А?бота, Т?йебай, Бурабай, алабота
«Тал?ылау» ?дісі бойынша саба?ты бекіту:
??гімедегі жер аттары мен т?йе жейтін ш?п аттарын теріп жаз.
Сабақтың мақсаты: Талқылаудың әдістерін қодану арқылы оқушының әңгіме мазмұнын өздігінен түсінуге, белсенді зерттеулер жүргізе отырып, түйе туралы білімдерін кеңейту.
Білімділік: «Үлек» атты әңгімені түсініп оқуға, әңгімелей білуге үйрету; әңгіменің өзекті түйінді ойын ашуға жағдай жасау. Түйені жасына, қолтұқымына, жынысына қатысты атауларды ажырата білуге үйрету.
Дамытушылық: Өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту. Жазушының астарлы, айшықты сөздеріне баланың назарын аудару.
Тәрбиелік: Оқушыларды ұқыптылыққа, жауапкершілікке, татулыққа тәрбиелей отырып, әңгімені түсіну. Көркем сөздің адам ойын дәл жеткізудегі рөлін айқындау, адамгершілікке, ізгілікке баулу.
Күтілетін нәтиже: Оқушылардың мәтін оқи отырып, өз ойын еркін жеткізуге толық түсініктерін қалыптастыру, шығармашылыққа баулу.
Сабақтың түрі: аралас сабақ.
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап, талдау, іздену.
Сабақтың көрнекілігі: суреттер, кесте.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі Сабаққа әзірлігін тексеру. Психологилық дайындық:
Жарқырап күн де ашылды,
Айналаға нұр шашылды.
Қайырлы күн! Біз көңілді баламыз,
Қайырлы күн! Сәлемдесіп аламыз.
Мақсатымыз – білім алу,
Еңбектену арқылы
«5» -ке қолды жеткізу!
Ал, енді балалар 3 топқа бөлінеміз. Ол үшін менің қолымдағы конверттің ішінен суреттерді алып, сол бойынша орнымызға отырамыз.
1 топ – Бота
2 топ – Түйе
3 топ – Үлек
ІІ. «STOP-кадр» әдісі бойынша үй тапсырмасын сұрау: 1. Ә.Асылбеков кім? 2. Ә.Асылбеков қай жылдары өмір сүрген?
3. Ә.Асылбековтың қандай шығармаларын білеміз?
ІІІ. Үй тапсырмасын пысықтау: • «Үйрену» өлеңін сұрау
ІҮ. Қызығушылықты ояту
Жұмбақ жасыру
Кезекті бір жануар,
Үстінде екі тауы бар. (Түйе)
Жаңа сабаққа даярлық. «Инсерт» әдісі бойынша жұмыс жүргізу. Ауызша сұрақтар қойылады:
Кіріспе:
Балалар, үлек дегеніміз не?
Ол қандай түйе? • Олай болса, біздің бүгінгі өтетін тақырыбымыз Мамытбек Қалдыбаевтың «Үлек» әңгімесі екен.
Автор туралы қысқаша түсінік беру:
М.Қалдыбаев 1939 жылы, Шымкент облысында, Леңгір ауданында дүниеге келді. Ақын, жазушы.
«Алтын балық» әдісі бойынша мағынаны тану 1. Мамытбек Қалдыбаевтың «Үлек» атты әңгімесін түсініп оқып көріп, мазмұнын айтып көрейік.
2. Оқулықпен жұмыс. Іштей оқу. Тізбектей оқу.
Мәтінді бөліктерге бөлу. Әр бөлікті ретімен әңгімелеу. 3.Сөздік жұмыс. Үлек – нардың бурасы( сыңар өркеш түйені «нар» дейді. «Өкіл» әдісі бойынша топтпрдың түсіндіруі;
Егер Мүлкібай ата бармаған болса, не болар еді?
Портрет дегенміз не?
Тыныштық сәті:
Жай, әсерлі музыка ойналады
Балалар көздеріңді жұмыңдар... сендердің жүректерің – сендердің кішкене жарқыраған күндерің. Ол да күн сияқты жылытады. Сендердің күндерің сендерге жылулық береді. Өздеріңнің жақсылықтарыңмен адамдармен бөлісесіңдер. Ал, қане жақсылық сезімдерімізді өздеріміздің достарымызға, ата – аналарымызға, барлық адамзатқа, келген қонақтарға, маған және өзіміздің кішкене ғана әдемі жер шарымызға, бәріне-бәріне жіберейік.
«Қалам алу» әдісі бойынша түсінгендерін тексеру: 1 - топ Үлек дегеніміз не? Мәтінге сүйеніп, оған сипаттама бер. Үлек – нар түйенің бурасы. Ол жалғыз өркешті. Өркеші тік. Айбарлы, сескенуді білмейді. кісіге шабады. Әңгімедегі жер аттары мен түйе жейтін шөптердің аттарын жазып ал. (Бозоба, Сарапан, Тасқұдық – жердің аты; изен, жусан, сар шөптердің аты). 2 – топ Балалар Мүлкібай атамен бірге қайда, не үшін барды? 3 - топ Балалар неден, неге қатты қорықты? 1 - топ Егер Мүлкібай атай бармаған болса, не болар еді? 2 - топ Әңгіменің соңғы сөйлемінен қандай қорытынды ой айтуға болады? 3 - топ Әңгіменің соңғы сөйлемінен қандай қорытынды ой айтуға болады? б) Әңгімедегі Мүлкібай атаның портретін көрсететін тіркестерді теріп жаз.
(Қоржиған кішкентай, арық, кіп-кішкентай ап-арық) Есіңде болсын! «Түйесі бардың - киесі бар» 1 - топ Түйе малына қатысты мақалдар жазу 2 – топ Топтастыр 3 – топ Адам аттары мен өсімдіктер, жер - су аттары Ботакөз, Ақбота, Түйебай, Бурабай, алабота
«Талқылау» әдісі бойынша сабақты бекіту:
Әңгімедегі жер аттары мен түйе жейтін шөп аттарын теріп жаз.
Мүлкібай атаның портретін көрсететін тіркестерді теріп жаз.
Түйенің түрлерін жаз
Қорытынды. Не үйреніп, не білдік? Стикерге сабақтан алған әсерлерін жазу.
Үйге тапсырма: 1. Мәтінді түсініп оқу, 2. «Менің ботам» тақырыбында әңгіме немесе өлең жазу
Бағалау.
«Ақылдың алты қалпағы» әдісі бойынша әр топ басшылары шығып, оқушыларды қалай, не үшін бағалағандары туралы пікірлелін тыңдау.