Қаншаға артық? Қаншаға кем?

Сабақ тақырыбы:

Қаншаға артық? Қаншаға кем?

Мектеп:

Күні : 

Мұғалімнің есімі:

СЫНЫП: 1-сынып

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Оқу мақсаты:

біртаңбалы сандарды оқиды, жазады және салыстырады;

сандарды салыстыру кезінде қолданылатын ұғымдарды біледі;

сандардың қосындысы мен айырмасын, сан-дарды салыстырады (артық/кем), көршілес сан-дарды, сандық аралықтарды, сандар қатарын көрсету үшін сандық сәулені пайдаланады;

“+”, “–”, “=”, “>”, “<” таңбаларын қолданады.

Барлық оқушылар:

Оқушылардың басым бөлігі:

Кейбір оқушылар:

Ресурстар:

сандық сәулені көрсету үшін сынып бөлмесінің ішіне тартылған кір ілетін жіп;

0-ден 10-ға дейінгі сандар жазылған парақшалар;

қыстырғыштар;

ламинатталған қағаздар, маркерлер.

Тірек сөздер

салыстыру.

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларды бір сан екіншіден қанша санға артық немесе кем екенін нақты табу арқылы сандарды салыстыруға үйрету.

Сабаққа байланысты деректі материалдар

Сабаққа қатысты ескертпелер

Сандарды айырмалық салыстыру — салыстыру-дың бір тәсілі. Онда бір сан екіншіден қанша санға артық немесе кем екенін нақтылау арқылы орындалады. Бұл салыстыру оқушыларға таныс тәсіл, яғни екі жиынның элементтерін бір-біріне сәй-кестендіру арқылы салыстырып көрсету. Жұпсыз қал-ған элементтің саны бір сан екіншіден қанша артық немесе кем екенін көрсетеді. Сол сияқты сандарды айырмалық салыстыруды сандық сәуледе орындауға да болады. Сандық сәуледегі бір саннан екінші сан-ға дейінгі бірлік кесінді олардың бір-бірінен қан-ша санға артық не кем екенін көрсетеді. Екі сан-ның арасындағы арақашықтықты зерттеу арқылы, оқушылар сөрелік саннан мәрелік санға дейін сан кесіндісі бойынша неше қадам екенін санайды. Бұл іс-әрекетте сөрелік бірінші сан санауға қосылмайды, ал мәрелік соңғы санды қосып санау керек. Сандық  Кіріспе тапсырма. Сабақта тақырыпты түсінді-ру үшін кір жаятын жіпті пайдаланыңыз. Жіптің бү-кіл ұзындығы бойынан бір-бірінен бірдей қашықтық-та болатындай етіп, түйіншектер байлаңыз. Жіп — сандық сәуленің, ал түйіншіктер — сандық сәуленің нүктелер рөлін атқарады. Сыныптағы оқушылар-дың біреуіне 1-ден 10-ға дейінгі сандар жазыл-ған парақшалардың біреуін таңдап алып, сандық сәуледегі орнын анықтауды ұсыныңыз. Таңдап алған парақшаны қыстырғыштың көмегімен жіпке бекітіңіз. Екінші оқушыға келесі парақшаны алуды ұсыныңыз және оны жіптегі сәйкес келетін нүктеге бекітіңіз. Оқушылардан осы сандарды салыстыруды сұраңыз. Оқушылардың жауабынан кейін осы екі санның арасындағы қадамдар санын санауды ұсыныңыз. Бір қадам — бұл сан кесіндісінің бойымен бір саннан келесі санға дейін қозғалу. Осы қадамдар саны сандық сәуледегі оң жақта тұрған сан сол жақтағы саннан қанша сан кейін тұрғанын көрсетеді. Оқушылармен әңгіме өткізуге арналған сұрақтар:

— Неше жәндік бар? Санаңдар. (3)

— Жәндіктер үшін неше жапырақ керек? Са-наңдар. (5)— Егер әрбір жәндікке бір жапырақтан келсе, онда неше жапырақ артық қалады? (2)

— Жапырақтар неліктен қалды, неге жәндіктер қалмады? (жапырақтар жәндіктерден артық) Қалған екі жапырақ жәндіктердің жапырақтардан қанша кем екенін көрсететінін хабарлаңыз. Және керісінше, жапырақтар жәндіктерден қанша артық. Оқулықтың 44-бетінде көрсетілгендей, екі санның айырмалық салыстыруын сандық сәуле көмегімен көрсетіңіз. Содан кейін “Бір сан екінші саннан қаншаға артық/кем екенін білу үшін, үлкен саннан кіші санды азайту керек” деген ережемен таныстырыңыз.

Үйлерді салыстыр. Жұмысты топпен ұйымдас-тырыңыз. Оқушыларға үйлерді қабаттарының саны бойынша салыстыруды ұсыныңыз. Тапсырма оқулықтағы иллюстрация негізінде орындалады. Бір оқушы екі үйді биіктігі бойынша салыстыру үшін берілген сұрақтарды оқиды. Екінші оқушы жұптар құрастыру тәсілі бойынша салыстырып, қай үйде қабаттар саны артық немесе кем екенін, яғни қайсы үй биік не аласа екеніне жауап береді. Одан кейін үшінші оқушы үйдің неше қабат биік немесе аласа екенін нақтылайды. Төртінші оқушы жауап-ты ламинатталған параққа жазады. Тапсырманы  орындап болған соң, топтар арасында жауаптарды өзара тексеруді өткізіңіз.

Жауабы:

Д үйі В үйінен 3 қабатқа биік; Г үйі Е үйінен 2 қабатқа аласа; Ғ үйі А үйінен 7 қабатқа биік;

ең биік үй ең аласа үйден 7 қабатқа биік.

Шығарып көр. Оқушылардан тапсырманы өз беттерінше орындауды сұраңыз. Берілген тапсырма айырмалық салыстыруды сандық сәулемен немесе азайту тәсілімен орындауды оқушылардың өздері таңдайды. Салыстыру нәтижесін дәптерге жазуды сұраңыз. Тапсырманы орындаған соң оқушыларға дәптерлерін айырбастап, өзара тексеру жұмысын жүргізіңіз.

Жауабы:                               

> 8       (1-ге);  3          < 7       (4-ке);

< 4       (3-ке); 7          < 10 (3-ке);

10 > 1 (9-ға);  2          < 8       (6-ға).

Орындап көр. Тапсырманы орындау үшін жұппен жұмыс түрін ұйымдастырыңыз. Оқушылар бір-бірімен талдау жасауды және тапсырманы орындайды.

• құзыреттілікті қалыптастыру

Қосымша тапсырмалар

Сабақ барысында оқушылармен өздерінің іс-әрекеттерін және жауаптарын негіздеп айтып бере білуге жаттықтыру жұмыстарын жүргізіңіз.

Салыстыр. Берілген тапсырманы сабақтың со-ңында оқушылардың білімін бағалау үшін қолдануға болады. Бұл тапсырмада оқушылар топтардағы зат-тарды саны бойынша салыстыру керек. Екі топтың заттарын сызықпен қосып, жұптар құрастыр. Одан кейін айырмалық салыстырудың нәтижесін белгілер көмегімен жазыңдар.

Жауабы:

4 > 3 (1-ге); 3 < 4 (1-ге); 8 > 6 (2-ге); 6 < 8 (2-ге).

Бағалау

Оқушылар сабақ соңында:

— сандық сәуленің көмегімен бір санның екін-шісінен қаншаға артық немесе кем екенін анықтай біледі;

— бір санның екіншіден қаншаға артық не кем екенін анықтауды жиындардың элементтерінен жұптар құрастыру арқылы салыстыра білуді мең-гереді.

Сабақты қаншалықты меңгергенін бағалау үшін сыныппен жалпы жұмыс өткізіңіз. Ол үшін жұмыс парағындағы “Қаншаға артық? Қаншаға кем?” тап-сырмаларын пайдаланыңыз.

Оқушылармен жұмыс дәптеріндегі “Жетістік бас-палдағымен” өзін-өзі бағалауға байланысты жұмыс өткізіңіз.