Саба?ты? ма?саты: балалар?а ?ыс туралы білім беру, ауа райында?ы ?згерістерді т?сіндіру, ?ыс мезгіліндегі орман жануарларыны? тіршілігі туралы м?лімет. Балаларды? ?ыс?а деген ?ызы?ушылы?ын арттырып, жануарлар?а деген ?ам?орлы??а т?рбиелеу.
Просмотр содержимого документа
«"?ыс" ашы? саба?ы»
Қостанай облысы
Жангелдин ауданы
Ақшығанақ ауылы
Қ.Топаев атындағы орта мектебі
Базарова Әсел Төлендіқызы
Шағын орталық тәрбиешісі
Ашық сабақ
Тақырыбы: Қыс
Сабақтың мақсаты: балаларға қыс туралы білім беру, ауа райындағы өзгерістерді түсіндіру, қыс мезгіліндегі орман жануарларының тіршілігі туралы мәлімет. Балалардың қысқа деген қызығушылығын арттырып, жануарларға деген қамқорлыққа тәрбиелеу.
- жарайсыңдар, балалар. Қыс мезгілі басталды. Қыс мезгілінде желтоқсан, қаңтар, ақпан айлары жатады. Қыстың бас кезінде қүннің қысқарып,түннің ұзаратын мезгілі. Аспанды бұлт басып түнеріп тұрады. Қар жапалақтап, ұшқындап жауады. Жердің беті, үйлердің төбесі, ағаштың басы аппақ қар жамылған. Қатты суық аязды күні қар ұшқыны қиыршық, түйіп болып, күннің жылы кезінде- қар үлпегі жапалақтап түседі, ал аязды күні аяқ астындағы қар сықырлайды. Үскірік аяз болады. Қар қатты, жұмсақ, омбы.
Омбы- қалың жауған қар. Омбы қарда жүру қиын болады. Ал, енді балалар қыс, қар сөздеріне сөйлем құрап айтып көрейік.
оқушы: Қыс келіп суыта бастады.
оқушы: Қыста адамдар жылы киінеді.
оқушы: Мен қыста қардан аққала жасадым.
оқушы: Жер бетін аппақ қар басты.
оқушы: Қарды ұстасаң қолың тоңады.
Жарайсыңдар, балалар. Ал енді қыс туралы кім қандай таппақ біледі екен?
1-оқушы: Қандай қызық қыс деген?
Бәрін шебер істеген.
Бақша, бауды, тауды да
Бояған ақ түспенен.
2-оқушы: Қандай суық қыс деген?
Қалтырайды құс деген.
Құлақшынды кимесең,
Құлағыңды тістеген.
3-оқушы: Сұлық жатыр ақ дала,
Сирек жортқан аң ғана.
Көтеріп бір аяғын
Қаздарым тұр аулада.
4-оқушы: Кыс келді, қыс боранды,
Қырат көрпе оранды.
Қыс келді, біз қуандық
Мәз болып біз ойнадық.
Жарайсыңдар, өте жақсы, балалар. Ал, енді ормандағы жануарлардың қысқы тіршілігі туралы әңгімелейік. Мына жерде үлкен апан бар екен. Осы үлкен апанда үлкен орман жануары жатыр. Ол қандай жануар деп ойлайсыңдар?
Балалар: Аю
Дұрыс айтасыңдар, балалар бұл жерде аю жатыр екен. Аю жаз бойы семіріп алып, қыс бойы жылы інінде ұйықтайды. Осы жануар туралы кім қандай тақпақ біледі?
Қыс келді, қыс иықтап,
Қалды аюлар ұйықтап.
Қыс келді, қыс мұз қарлы
Қыраулы да, ызғарлы.
Ал енді балалар абдың апанының үстінен не көріп тұрсыңдар?
Балалар: Ағашты.
Осы ағаштың діңінде қандай орман жануары бар деп ойлайсыңдар?
Балалар: Тиын.
Қазір тексеріп көрейік. Дұрыс айттыңдар, балалар. Бұл тиіндер де жаз бойы жинаған азықтарымен қыс бойы қоректеніп індерінде жатады.
Балалар: Тиіндер немен қоректенеді?
Жаңғақпен. Тиін туралы кім тақпақ, өлең біледі?
Еркін жүрген тиінға,
Жаңғақ теру қиынба?
Қыстық азық жинады.
Күздің алып сыйын да.
Мына ағаштың түбінде қандай орман жануары жатыр екен? Осы жасырынған жануар туралы жұмбақ жасырамын. Балалар, сендер жауабын табыңдар.
Дегендей ешкім тимесін,
Алыпты қадап инесін. (кірпі)
Кірпі де, балалар, басқа орман жануарлары сияқты, жаз бойғы жинаған азықтарын қыс бойы інінде жатып қорек етеді екен. (Балалар кірпі туралы тақпақ айтады).
Тиіскенді түйреген,
Киімі бар инеден.
Кірпі деген мен едім,
Алмаларды түйреген.
Ал енді балалар үстіндегі тоны аппақ, қар түстес осы жерде бір жануар жатыр, ол не деп ойлайсыңдар?
Балалр: Қоян.
Дұрыс айтасыңдар, қоян бұта түбін кеміріп жатыр. Бұл қоян қыс бойы тіршілігін жасап азығын табады. Себебі үстіндегі тоны аппақ қар секілді, байқалмайды. Жыртқыштардың көзіне түспей, өз қорегін тауып жүреді.
Балалар қоян туралы білетін, тақпақ, жұмбақтарын айтады.
Сергіту сәті:
Жүріңдер, балалар,
Сырғанақ тебеміз.
Құрыспай-құрышпай.
Шынықсын денеміз.
Аяққа бау тағып,
Шаңғыңды майлап ал.
Биялай, малақай.
Бәрін де сайлап ал.
Жақсылап байқашы
Аяғың тоңбай ма?
Жел үріп, қар кіріп,
Қонышыңа толмай ма?
Балалар, біз орманнан қандай жануарларды көрдік?
Аю, тиін, қоян, кірпі. Балалар аталған аңдардың мүсінін жасайды.
Сабаққа жақсы қатысқан балаларды марапаттау, қорыту.