Саба?: №6
Сынып: 5 «?»
К?ні: 12.10.2015 жыл
Та?ырыбы: ?арышты зерттеу
Ма?саты:
Білімділік: О?ушылар?а, ?арышты зерттеу туралы т?сіндіру.
Дамытушылы?: ?з бетінше ізденіспен шы?армашылы? т?р?ыда ж?мыс істеуге да?дыландыру. ?з ойларын еркін де сауатты, на?ты жеткізу ?абілеттерін арттыру.
Т?рбиелік: Жан-жа?тылы??а, ізденімпазды??а баулу, ты?дай ж?не с?йлей білу м?дениетін арттыру.
Саба?ты? типі: Жа?а білім беру саба?ы
Саба?ты? т?рі: Ашы? саба?
Саба?ты? ?дісі: 1. С?ра?-жауап.
2. ??гіме-д?ріс.
Саба?ты? к?рнекілігі: ?осымша деректер, о?улы?, т.б.
Саба?ты? жоспары:
І. ?йымдастыру кезе?і.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру.
1. С?ра?-жауап.
?орытындылау.
ІІІ.Жа?а саба?.
1. ??гіме-д?ріс.
?орытындылау.
IV. Жа?а саба?ты бекіту.
V. ?орытындылау, ба?алау.
VІ. ?йге тапсырма беру.
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.
О?ушыларды т?гендеу, о?у ??ралдарын дайындатып, зейіндерін саба??а аударту.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру.
1. С?ра?-жауап.
1. ?андай ?аламшарлар К?н ж?йесіне жатады. (Меркурий, Шолпан, Жер, Марс, Юпитер, Уран, Сатурн, Нептун)
2. ?аламшарлар ?андай топ?а б?лінеді? (жер ж?не алып)
3. К?нге ?те жа?ын орналас?ан ?аламшар (Меркурий)
4. К?н ж?йесінде Марс нешінші орында? (4)
5. К?нге жа?ыныра? орналас?ан ?аламшарларды ата. (Меркурий, Шолпан, Жер, Марс)
6. Алып ?аламшарларды ата. (Юпитер, Сатурн, Уран, Нептун)
7. Е? ?лкен ?аламшар? (Юпитер)
8. Тастан, м?здан ж?не тоза?нан т?ратын ?аламшар? (Сатурн)
9. 2006 жыл?а дейін К?н ж?йесіні? е? алыста?ы ж?не е? кішкентай ?аламшары болып есептелді. (Плутон)
10. Марсты? серіктері (Фобос пен Деймос)
2. ?аламшарларды ?з ретімен орналастыр
(Меркурий, Шолпан, Жер, Марс, Юпитер, Уран, Сатурн, Нептун)
?орытындылау.
ІІІ.Жа?а саба?.
1. ??гіме-д?ріс.
Жа?а саба? ??гіме-д?ріс беруден басталады.
Поляк жазушысы Станислав Лемні? айтуы бойынша адамдар Жерді игеруден не болмаса ?з денесіні? ??рлымымен танысудан б?рын ?арышты? ке?істік, онда?ы ж?лдыздар к?бірек ?ызы?тыр?ан. Ал?аш?ы «?лкейкіш д?рбіні?» 1609 жылы Галилео Галилей ойлап шы?ар?ан. Біра? оны? к?ру м?мкіншілігі тек ?ана ?ш есе ?лкейтті. Д?л сол жылы Галилей кескінді отыз есе ?лкейтетін д?рбі ойлап шы?арып ал?аш рет Айды ба?ылаудан бастайды.
Оптикалы? телескоптар жары?ты линза?а немесе айна таба?ша?а жинау ар?ылы к?ріністі аны?тайды.
Радиотелескоптар ?арышты? объектілерден б?лініп шы?атын дыбыстар мен импульстерді? таба?шасына жинау ар?ылы ж?мыс істеді.
?арышты? телескоптар ?арышты? ке?істікте орналастырылады. Оны? м?мкіншілігі к?п. Себебі жер атмосферасы ?арышты? денелерді ба?ылау?а кедергі жасамайды.
Ал?аш?ы ?аза? ?арышкері То?тар ?уб?кіров ?арыш?а 1991жылы ?шты. Одан кейінгі ?арышкер Тал?ат М?сабаев ?арышта ?ш рет болды. ?шінші ?арышкер Айдын Аимбетов.
IV. Жа?а саба?ты бекіту
Космос ?лемінде
- Ал?аш?ы телескопты кім ойлап тапты?(Галилео Галилей)
- Та??ы немесе кешкі жары? ж?лдыз ?андай планетаны? аты? (Шолпан)
- «Ж?лдыз» деген с?зі бар ?андай ?ле? жолын білесіз? (Аспан?а ?араймын, Ж?лдызды санаймын)
- ?арыш?а адамзат ?ш?ан?а дейін не жіберді? (Иттер: Лайка, Белка, Стрелка, т.б.)
- ?арыш?а ?шатын ракеталар ?ай ?арыш айла?ынан ?шырылады? (Бай?о?ыр)
- ?йелдер арасынан 1963 жылы ал?аш рет ?арыш?а кім ?шты? (Валентина Терешкова)
- Космос корабльдерінде тама?тар ?айда са?талады? (Тюбиктерде)
- ?арышкерге дене жатты?улары ?шін гантельдер керек пе? (Жо?, ?йткені космоста олар ?з салма?тарын жо?алтады)
- ?арышка ?шу кезінде космонавт киетін киім ?алай аталады? (Скафандр)
- ?арышкерлер к?ні (12 с?уір)
А?ылды портфель
?арышкерлерді? аты
?арышкерлер
?ш?ан жылдары
Бол?ан уа?ыттары
?арыш кемесіні? аты
Лайка
1957 жыл
3 ?араша
5-7 са?аттан со? ?лді
Спутник - 2
Ю.Гагарин
1961 жыл
12 с?уір
108 минут
Восток
Т.?уб?кіров
1991 жыл
2 ?азан
8 т?улік
Союз ТМ-12
Т.М?сабаев
1994, 1998, 2001 жылдар
126, 208, 8 к?н
Союз ТМ-19,
Союз ТМ-27
Союз ТМ-32
А.Аимбетов
2015 жыл
8 т?улік
Союз ТМА-18М
Кестені толтыр
?арышкерді? аты
Не істеді
Лайка
Ю.Гагарин
Т.?уб?кіров
Т.М?сабаев
А.Аимбетов
V. ?орытындылау, ба?алау.
VІ. ?йге тапсырма беру.
?йге: ?арышты зерттеу