?йымдастыру кезе?і: О?ушыларды? саба??а ?зірлігін ж?не ?ажетті ??рал жабды?тарыны? т?гел болуын ?ада?алау. «Ала?ан жатты?уы»о?ушылар бір бірлеріні? ала?андарынан ?стап жылы тілек лебіздерін айтады.
?й тапсырмасын с?рау. ?йге берілген тапсырма естеріне т?сірілгеннен кейін с?ра?тар ар?ылы білімдерін тексеру.
а)Ма?ал-м?телдер жайлы білетінімізді орта?а саламыз. Алдымен ма?ал-м?тел дегеніміз не?
-Ма?ал –м?телдер ?аза? ауыз ?дебиетіні? е? к?п тара?ан бір б?лігі.
?)ма?алды? м?телден айырмашылы?ы неде?
-Ма?алда на?ты ?орытынды ой,т?жырымды т?йін болады.Д?лелдеу мен ?орытынды пікір бірдей келіп отырады.Ал м?телде ой тікелей білдірілмей жанамалап айтылады.
Ма?сат ?ою кезе?і.
-Балалар сонымен халы? ауыз ?дебиеті шы?армаларына ?андай шы?армалар жатады?
Просмотр содержимого документа
«Ер Тар?ын жырыны? ?зіндісі »
Сабақтың тақырыбы: «Ер тарғын » жырының үзіндісі
Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік.Халық ауыз әдебиетінің күрделі саласының бірі-батырлар жыры туралы мағлұмат беру. «Ер тарғын » жырының үзіндісінің мазмұнымен таныстыру
2. Дамытушылық. Оқушылардың қатыгез жауын женген батыр, Ер тарғын жайлы білімдерін шыңдау,батырдың ерлігіне қызығушылығын арттыру, сөздік қорын байыту,өз ойларын жүйелі түрде жеткізуге жетелеу
3.Тәрбиелік. Елді жаудан қорғаған,елі үшін ерлік көрсеткен ер азаматтарын құрметтеуге туған жерін сүюге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдістері:Сұрақ-жауап,көрнекілік өз ойын ортаға салу,деңгейлік оқыту әдісі.
Сабақтың көрнекілігі: Батырдың бейнесі салынған плакаттар,тірек сызбасы ,карточкалар, «Жалғасын тап» ойынына арналған мақалдар жазылған карточкалар
Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылардың сабаққа әзірлігін және қажетті құрал жабдықтарының түгел болуын қадағалау. «Алақан жаттығуы»оқушылар бір бірлерінің алақандарынан ұстап жылы тілек лебіздерін айтады.
Үй тапсырмасын сұрау. Үйге берілген тапсырма естеріне түсірілгеннен кейін сұрақтар арқылы білімдерін тексеру.
а)Мақал-мәтелдер жайлы білетінімізді ортаға саламыз. Алдымен мақал-мәтел дегеніміз не?
-Мақал –мәтелдер қазақ ауыз әдебиетінің ең көп тараған бір бөлігі.
ә)мақалдың мәтелден айырмашылығы неде?
-Мақалда нақты қорытынды ой,тұжырымды түйін болады.Дәлелдеу мен қорытынды пікір бірдей келіп отырады.Ал мәтелде ой тікелей білдірілмей жанамалап айтылады.
Мақсат қою кезеңі.
-Балалар сонымен халық ауыз әдебиеті шығармаларына қандай шығармалар жатады?
-Біз бүгін келесі бір түрі –батырлар жырымен танысамыз.Нақты айтар болсам «Ер тарғын» жырының үзіндісімен ,Тарғын батырдың қалмақ батырымен қалай шайқасқанымен,Тарғынның сом тұлғасымен танысамыз.Жырды оқып танысамыз.Осыған байланысты алуан түрлі жұмыстар атқарамыз.
Жаңа сабақ.
«Ой қозғау»кезеңі.
Бірнеше оқушыға тапсырма беріп ,жауап алу.
-Батырлар жыры қандай шығарманың үлгісі болып табылады?
-Олардың авторлары болған ба? Болса кім?
-Батырлар жыры неден туындаған?
Батырлар жырында не суреттелген?
Қандай батырлар жайлы жырларды естіп едің?
Мұғалімнің әңгімесі.
Қазақ ауыз әдебиетінің ертеден келе жатқан күрделі саласының бірі-батырлар жыры.Батырлар жылы халықтың жазу өнері болмаған кезде туған.
Оны жыршы ақындар шығарып, ел арасына ауызша айту түрінде таратқан.Жыршы-батырлар жайлы жыр шығарып ,оны айтып таратушы.
Бұл жырлардың көпшілігі халықтың елді жаудан қорғау, ел үшін ерлік істеуге бару,туған жерін сүю сияқты ізгі тілектерінен туған.Халық өзін сыртқы жауларынан қорғап,аман сақтап қалған батыр ұлдарын құрметтеп,ерлігін аузынан тастамай,үлкенге өнеге,кішіге үлгі еткен.Біз бүгін сондай батырдың бірі-Ер Тарғынмен танысамыз.
Жырдың оқушылардың іштей оқуы.
Жырды дауыстап тізбектей оқу.
Сөздік жұмысы.(түсінбеген сөздер мен сөз тіркестерін оқушылардың білетіндерінен сұрап,жауап алынады.Төмендегі сөздерге түсінік беріледі.
Пәрмен-көмек
Тобасы-тілегі
Көңіліне қайғы бітеді-қатты қамығу,түңілу.
Енді осы сөздердің орнына мәндес сөздер қойып,сөйлемдер дәптерге жазып аламыз.
Мазмұны бойынша сұрақ жауап.
а)жырдағы оқиға қай батырлар жйлы құралған?
ә) Тарғынның тұлпары қалай аталады?
б) Тарғын жекпе-жекке кімге шығады?
в) жекпе-жекте шабуылды кім бастады?
г) Жырда қалмақ батырының бойында қандай жағымсыз қасиеттер барын аңғарамыз?
Тақтада Тарғынның бейнесі салынған сурет көрсетіледі.Сурет бойынша оның тұлпарда отырған сом,алып тұлғасын сипаттау (тұлпарын,батырдың киіс үлгілерін, қару-жарақтарын,жауға аттанып бара жатқан келбетін.)
Венн диаграмасымен жұмыс және деңгейлеп оқыту әдісі бір мезгілде жүзеге асарылады.
Тарғын Домбауыл
Жаңа материалды қорытындылау.
Орасан күштің иесі,халқының қамын жеген ердің ісі оңға басып,оның атқан оғынан әділетсіз соғыз бастаған жау батыры қанша мықты болғанымен жеңіліс табады.Тарғын бейнесі арқылы жауыздық әрекетінің іске аспайтыны түбінде әділдік жеңетіні айтылады.
«Жалғасын тап »ойыны жүргізіледі.Мына мақалдардын жалғасын айт.
1.Ер жігіт ел үшін..................
2.Батыр туса-....................
3.Досы көпті................
4.Ерлік пен бірлік...............
Үйге тапсырма беру. Жырды мәнерлеп оқыу,қосымша мәліметтер жинастырып әкелу.
