Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей
Ер Тар?ын жырыны? ?зіндісі
Саба?ты? та?ырыбы: «Ер тар?ын » жырыны? ?зіндісі
Саба?ты? ма?саты: 1.Білімділік.Халы? ауыз ?дебиетіні? к?рделі саласыны? бірі-батырлар жыры туралы ма?л?мат беру. «Ер тар?ын » жырыны? ?зіндісіні? мазм?нымен таныстыру
2. Дамытушылы?. О?ушыларды? ?атыгез жауын женген батыр, Ер тар?ын жайлы білімдерін шы?дау,батырды? ерлігіне ?ызы?ушылы?ын арттыру, с?здік ?орын байыту,?з ойларын ж?йелі т?рде жеткізуге жетелеу
3.Т?рбиелік. Елді жаудан ?ор?а?ан,елі ?шін ерлік к?рсеткен ер азаматтарын ??рметтеуге ту?ан жерін с?юге т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: Аралас саба?
Саба?ты? ?дістері:С?ра?-жауап,к?рнекілік ?з ойын орта?а салу,де?гейлік о?ыту ?дісі.
Саба?ты? к?рнекілігі: Батырды? бейнесі салын?ан плакаттар,тірек сызбасы ,карточкалар, «Жал?асын тап» ойынына арнал?ан ма?алдар жазыл?ан карточкалар
?йымдастыру кезе?і: О?ушыларды? саба??а ?зірлігін ж?не ?ажетті ??рал жабды?тарыны? т?гел болуын ?ада?алау. «Ала?ан жатты?уы»о?ушылар бір бірлеріні? ала?андарынан ?стап жылы тілек лебіздерін айтады.
?й тапсырмасын с?рау. ?йге берілген тапсырма естеріне т?сірілгеннен кейін с?ра?тар ар?ылы білімдерін тексеру.
а)Ма?ал-м?телдер жайлы білетінімізді орта?а саламыз. Алдымен ма?ал-м?тел дегеніміз не?
-Ма?ал –м?телдер ?аза? ауыз ?дебиетіні? е? к?п тара?ан бір б?лігі.
?)ма?алды? м?телден айырмашылы?ы неде?
-Ма?алда на?ты ?орытынды ой,т?жырымды т?йін болады.Д?лелдеу мен ?орытынды пікір бірдей келіп отырады.Ал м?телде ой тікелей білдірілмей жанамалап айтылады.
Ма?сат ?ою кезе?і.
-Балалар сонымен халы? ауыз ?дебиеті шы?армаларына ?андай шы?армалар жатады?
- ма?ал м?телдер,ж?мба?тар,ертегілер,а?ыздар,шешендік с?здер.
-Біз б?гін келесі бір т?рі –батырлар жырымен танысамыз.На?ты айтар болсам «Ер тар?ын» жырыны? ?зіндісімен ,Тар?ын батырды? ?алма? батырымен ?алай шай?ас?анымен,Тар?ынны? сом т?л?асымен танысамыз.Жырды о?ып танысамыз.Осы?ан байланысты алуан т?рлі ж?мыстар ат?арамыз.
Жа?а саба?.
«Ой ?оз?ау»кезе?і.
Бірнеше о?ушы?а тапсырма беріп ,жауап алу.
-Батырлар жыры ?андай шы?арманы? ?лгісі болып табылады?
-Оларды? авторлары бол?ан ба? Болса кім?
-Батырлар жыры неден туында?ан?
Батырлар жырында не суреттелген?
?андай батырлар жайлы жырларды естіп еді??
М??алімні? ??гімесі.
?аза? ауыз ?дебиетіні? ертеден келе жат?ан к?рделі саласыны? бірі-батырлар жыры.Батырлар жылы халы?ты? жазу ?нері болма?ан кезде ту?ан.
Оны жыршы а?ындар шы?арып, ел арасына ауызша айту т?рінде тарат?ан.Жыршы-батырлар жайлы жыр шы?арып ,оны айтып таратушы.
Б?л жырларды? к?пшілігі халы?ты? елді жаудан ?ор?ау, ел ?шін ерлік істеуге бару,ту?ан жерін с?ю сия?ты ізгі тілектерінен ту?ан.Халы? ?зін сырт?ы жауларынан ?ор?ап,аман са?тап ?ал?ан батыр ?лдарын ??рметтеп,ерлігін аузынан тастамай,?лкенге ?неге,кішіге ?лгі еткен.Біз б?гін сондай батырды? бірі-Ер Тар?ынмен танысамыз.
Жырды? о?ушыларды? іштей о?уы.
Жырды дауыстап тізбектей о?у.
С?здік ж?мысы.(т?сінбеген с?здер мен с?з тіркестерін о?ушыларды? білетіндерінен с?рап,жауап алынады.Т?мендегі с?здерге т?сінік беріледі.
П?рмен-к?мек
Тобасы-тілегі
К??іліне ?ай?ы бітеді-?атты ?амы?у,т??ілу.
Енді осы с?здерді? орнына м?ндес с?здер ?ойып,с?йлемдер д?птерге жазып аламыз.
Мазм?ны бойынша с?ра? жауап.
а)жырда?ы о?и?а ?ай батырлар жйлы ??рал?ан?
?) Тар?ынны? т?лпары ?алай аталады?
б) Тар?ын жекпе-жекке кімге шы?ады?
в) жекпе-жекте шабуылды кім бастады?
г) Жырда ?алма? батырыны? бойында ?андай жа?ымсыз ?асиеттер барын а??арамыз?
Та?тада Тар?ынны? бейнесі салын?ан сурет к?рсетіледі.Сурет бойынша оны? т?лпарда отыр?ан сом,алып т?л?асын сипаттау (т?лпарын,батырды? киіс ?лгілерін, ?ару-жара?тарын,жау?а аттанып бара жат?ан келбетін.)
Венн диаграмасымен ж?мыс ж?не де?гейлеп о?ыту ?дісі бір мезгілде ж?зеге асарылады.
Тар?ын Домбауыл
Жа?а материалды ?орытындылау.
Орасан к?шті? иесі,хал?ыны? ?амын жеген ерді? ісі о??а басып,оны? ат?ан о?ынан ?ділетсіз со?ыз баста?ан жау батыры ?анша мы?ты бол?анымен же?іліс табады.Тар?ын бейнесі ар?ылы жауызды? ?рекетіні? іске аспайтыны т?бінде ?ділдік же?етіні айтылады.
«Жал?асын тап »ойыны ж?ргізіледі.Мына ма?алдардын жал?асын айт.
1.Ер жігіт ел ?шін..................
2.Батыр туса-....................
3.Досы к?пті................
4.Ерлік пен бірлік...............
?йге тапсырма беру. Жырды м?нерлеп о?ыу,?осымша м?ліметтер жинастырып ?келу.
Ба?алау.
Просмотр содержимого документа
«Ер Тар?ын жырыны? ?зіндісі »
Сабақтың тақырыбы: «Ер тарғын » жырының үзіндісі
Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік.Халық ауыз әдебиетінің күрделі саласының бірі-батырлар жыры туралы мағлұмат беру. «Ер тарғын » жырының үзіндісінің мазмұнымен таныстыру
2. Дамытушылық. Оқушылардың қатыгез жауын женген батыр, Ер тарғын жайлы білімдерін шыңдау,батырдың ерлігіне қызығушылығын арттыру, сөздік қорын байыту,өз ойларын жүйелі түрде жеткізуге жетелеу
3.Тәрбиелік. Елді жаудан қорғаған,елі үшін ерлік көрсеткен ер азаматтарын құрметтеуге туған жерін сүюге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдістері:Сұрақ-жауап,көрнекілік өз ойын ортаға салу,деңгейлік оқыту әдісі.
Сабақтың көрнекілігі: Батырдың бейнесі салынған плакаттар,тірек сызбасы ,карточкалар, «Жалғасын тап» ойынына арналған мақалдар жазылған карточкалар
Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылардың сабаққа әзірлігін және қажетті құрал жабдықтарының түгел болуын қадағалау. «Алақан жаттығуы»оқушылар бір бірлерінің алақандарынан ұстап жылы тілек лебіздерін айтады.
Үй тапсырмасын сұрау. Үйге берілген тапсырма естеріне түсірілгеннен кейін сұрақтар арқылы білімдерін тексеру.
а)Мақал-мәтелдер жайлы білетінімізді ортаға саламыз. Алдымен мақал-мәтел дегеніміз не?
-Мақал –мәтелдер қазақ ауыз әдебиетінің ең көп тараған бір бөлігі.
ә)мақалдың мәтелден айырмашылығы неде?
-Мақалда нақты қорытынды ой,тұжырымды түйін болады.Дәлелдеу мен қорытынды пікір бірдей келіп отырады.Ал мәтелде ой тікелей білдірілмей жанамалап айтылады.
Мақсат қою кезеңі.
-Балалар сонымен халық ауыз әдебиеті шығармаларына қандай шығармалар жатады?
- мақал мәтелдер,жұмбақтар,ертегілер,аңыздар,шешендік сөздер.
-Біз бүгін келесі бір түрі –батырлар жырымен танысамыз.Нақты айтар болсам «Ер тарғын» жырының үзіндісімен ,Тарғын батырдың қалмақ батырымен қалай шайқасқанымен,Тарғынның сом тұлғасымен танысамыз.Жырды оқып танысамыз.Осыған байланысты алуан түрлі жұмыстар атқарамыз.
Жаңа сабақ.
«Ой қозғау»кезеңі.
Бірнеше оқушыға тапсырма беріп ,жауап алу.
-Батырлар жыры қандай шығарманың үлгісі болып табылады?
-Олардың авторлары болған ба? Болса кім?
-Батырлар жыры неден туындаған?
Батырлар жырында не суреттелген?
Қандай батырлар жайлы жырларды естіп едің?
Мұғалімнің әңгімесі.
Қазақ ауыз әдебиетінің ертеден келе жатқан күрделі саласының бірі-батырлар жыры.Батырлар жылы халықтың жазу өнері болмаған кезде туған.
Оны жыршы ақындар шығарып, ел арасына ауызша айту түрінде таратқан.Жыршы-батырлар жайлы жыр шығарып ,оны айтып таратушы.
Бұл жырлардың көпшілігі халықтың елді жаудан қорғау, ел үшін ерлік істеуге бару,туған жерін сүю сияқты ізгі тілектерінен туған.Халық өзін сыртқы жауларынан қорғап,аман сақтап қалған батыр ұлдарын құрметтеп,ерлігін аузынан тастамай,үлкенге өнеге,кішіге үлгі еткен.Біз бүгін сондай батырдың бірі-Ер Тарғынмен танысамыз.
Жырдың оқушылардың іштей оқуы.
Жырды дауыстап тізбектей оқу.
Сөздік жұмысы.(түсінбеген сөздер мен сөз тіркестерін оқушылардың білетіндерінен сұрап,жауап алынады.Төмендегі сөздерге түсінік беріледі.
Пәрмен-көмек
Тобасы-тілегі
Көңіліне қайғы бітеді-қатты қамығу,түңілу.
Енді осы сөздердің орнына мәндес сөздер қойып,сөйлемдер дәптерге жазып аламыз.
Мазмұны бойынша сұрақ жауап.
а)жырдағы оқиға қай батырлар жйлы құралған?
ә) Тарғынның тұлпары қалай аталады?
б) Тарғын жекпе-жекке кімге шығады?
в) жекпе-жекте шабуылды кім бастады?
г) Жырда қалмақ батырының бойында қандай жағымсыз қасиеттер барын аңғарамыз?
Тақтада Тарғынның бейнесі салынған сурет көрсетіледі.Сурет бойынша оның тұлпарда отырған сом,алып тұлғасын сипаттау (тұлпарын,батырдың киіс үлгілерін, қару-жарақтарын,жауға аттанып бара жатқан келбетін.)
Венн диаграмасымен жұмыс және деңгейлеп оқыту әдісі бір мезгілде жүзеге асарылады.
Тарғын Домбауыл
Жаңа материалды қорытындылау.
Орасан күштің иесі,халқының қамын жеген ердің ісі оңға басып,оның атқан оғынан әділетсіз соғыз бастаған жау батыры қанша мықты болғанымен жеңіліс табады.Тарғын бейнесі арқылы жауыздық әрекетінің іске аспайтыны түбінде әділдік жеңетіні айтылады.
«Жалғасын тап »ойыны жүргізіледі.Мына мақалдардын жалғасын айт.
1.Ер жігіт ел үшін..................
2.Батыр туса-....................
3.Досы көпті................
4.Ерлік пен бірлік...............
Үйге тапсырма беру. Жырды мәнерлеп оқыу,қосымша мәліметтер жинастырып әкелу.
Бағалау.
Сарқан қаласы Абай атындағы мектеп-гимназияның
Бастауыш пәнінің мұғалімі
Нахан Назымгүл Ақанайқызы
Полезное для учителя
* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт