Ашық сабақ сан есім

Сабақтың мақсаты: Білімділігі: «Сан есім» тақырыбын тірек-сызба бойынша меңгерту барысында жаттығулар орындату.

Дамытушылығы: Ақыл-ойын, логикалық ойлау жүйесін дамыту, сөздік қорын молайту, шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелігі: Оқушыларды адамгершілікке, достыққа, тапқырлыққа тәрбиелеу.

Түрі: жаңа сабақ

Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, талдау, ажырату, топтау, жазбаша дәлелдеу.

Көрнекілігі: слайдтар, интерактивті тақта, тірек-сызба, суреттер сызбалар, кесте.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру бөлімі.

Топқа бөлу

Қанша? Неше? Нешінші? Нешеу? сұрақтары бойынша топқа бөлу.

а) Психологиялық дайындық.

Қане балалар, мені көріп тұрғандар 1 шапалақ, естіп тұрғандар 2 шапалақ, сабаққа дайын оқушылар 3 шапалақ. - Жақсы отырыңдар. Шапалақ даусынан сендердің бүгінгі сабаққа дайындықпен келгендерің сезіліп тұр.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. Мақалдар жазып келіп, ішінен сын есімді тауып сызу.

1.Жақсы сөзге жан семіреді,

Жаман сөзден жан қорқады.

2.Өнерлі бала сүйкімді.

3.Сабағы жаман жемістің, дәні де жаман.

4.Ақылды қария, ағып жатқан дария.

ІІІ. Өткенді білмегеннің-ертеңі болмайды. (Өткен тақырыпты пысықтау)

«Тірек-сызба» бойынша жұмыс.

«Ой қозғау» Сөздер мағынасына қарай неше сөз таптарына бөлінеді? (Қандай?)

Сөз таптары

Зат есім

Сан есім

Етістік Сын есім

-Біз осылардың ішінде қайсысын өттік? (Зат есім, Етістік, Сын есім)

1.Зат есім дегеніміз не, қандай сұраққа жауап береді?

2.Етістік дегеніміз не, қандай сұаққа жауап береді?

3.Сын есім дегеніміз не, қандай сұраққа жауап береді?

ІІІ. Жаңа сабақ.

Қызығушылықты ояту.

Жарайсыздар. Ал енді балар назарымызды тақтаға аударып көріңіздерші.

Ребус

«Елу жылда ел жаңа» 

Бұл ұғымды ана тілінде біз қалай атаймыз?

-Олай болса осы бір халық даналығынан қалған асыл сөзді қалай түсінесіңдер?

– «Елу жылда ел жаңа» дегеніміз Біздің еліміз 70 жыл Ресейдің қарамағында болса, енді міне арасына бірнеше жылдар салып менің елім Егеменді, тәуелсіз ел атанды.

-13 жылдың ішінде басқа елдер қызығы да, қызғана да қарайтын жаңа Астана бой көтерді.

-Олай болса оқушылар біздің мақалымыз, сұрақтарға берген жауабымыз, қандай сөз табының арқасында ойымызды анық жеткізе алдық?

-Сан есім.

-Бүгін сәуір айының нешесі?

-жиырма сегізі

-Дәл қазір сағат неше?

-бірден жиырма минут кетті.

- сабаққа кешікпеу үшін сен нешеде келесің?

-он екіде

-Нешінші сыныпта оқисың?

-Үшінші

-Сенің сыныбыңда неше оқушы бар?

-Жиырма бес.

-Міне балалар біз сан есімдердеі сөзбен сөзді байланыстыру үшін ғана емес, күнделікті өмірімізде сан есімдерден құралады екен.

-Олай болса  біздің бүгінгі өтетеін тақырыбымыз қандай сөз табы болмақ?

-Сан есім.

а) Сан есімнің негізгі белгілері;
ә) Анықтама туындату (бала пікірі).
Сан есім
Сұрақтары: Неше? Нешінші? Қанша?
Ереже: Заттың санын,ретін білдіреді.

Сан есім

Заттың санын, ретін

білдіреді реттік, есептік, жинақтық

Дара, күрделі Қанша? Неше? Нешінші? Нешеу?

Бүгінгі сабағымызда біз сан есімге байланысты жаттығу жұмыстары мен әр түрлі тапсырмаларды орындаймыз. Олай болса, жаттығу жұмыстарын орындауға кірісейік!

Дәптермен жұмыс.

Бүгінгі күннің жадын жазайық.

Бүгінгі тақырыбымыз қандай дыбыстан басталып тұр? (С)

Олай болса, Сс- әрпін көркем етіп жазайық.

Көркем жазу. Сс Сс Сс

Сәлем-сөздің анасы.

Оқулықпен жұмыс. 9-жаттығу. Сан есімдерді байланысты сөзімен қоса теріп жазу

155 метр, 34 қабат.

Ойын «Кім тапқыр?» Мұғалім дауыстап мақалды оқиды, жоқ сөздің орнына керекті сан есімді оқушы тез тауып айту керек.

1......................... ауыз сөздің тобықтай түйіні бар. (тоқсан)

2......................... теңгең болғанша, ......... досың болсын. (жүз)

3......................... кісінің түсін білгенше, (жүз)

........................ кісінің атын біл. (жүз)

4 Білекті ............ жығады, білімді................. жығады. (бірді) (мыңды)

5 Бас ................... болмай, мал .................. болмайды. (екеу)

6 Білгенің ........., білмегенің ....................(бір тоғыз) (тоқсан тоғыз)

7 ...............жүйрік, ...........тұлпар. (жүзден), (мыңнан)

8..... түгел болса, төбедегі келеді, .....ала болса, ауыздағы кетеді. (төртеу, алтау)

11-жаттығу. Сөйлемдерді көшіріп жаз. Сан есімдердің қай сөзбен байланысып тұрғанын сызбамен көрсет.Олардың қай сөз табы екенін айт.

Айша үшінші сыныпта оқып жүр. Ауылға дейін үш сағаттай жүріппіз. Мектепте алты жүз елудей бала оқиды.

Парақшалармен жұмыс

Дарынды балалармен жеке жұмыс.

1-карточка.Сан есімдерді теріп жаз.

2-карточка.Берілген сандарды сөзбен жаз.

3-карточка.Қай айда 28 күн бар? Сан есімді тап.(ауызша)

4-карточка.Есептік сан есімдерді реттік сан есімдерге айналдыр.(ауызша)

5-карточка.1 жұмыртқа 10 минутта піседі, 5 жұмыртқа неше минутта піседі? (ауызша)

Сергіту сәті. Шаршаған да болармыз бойымызды сергітіп алайық!

Көбелек тұрып ертемен,

Күлімсіреп керілді.

1 деген де-шықпен бетін жуды,

2 деген де- шыр көбелек айналып бұрылды.

3 деген де-еңкейіп жерге жетті,

4 деген де-ұшып кетті.

«Үш қадамды сұхбат» әдісі бойынша 10- жаттығу орындалады.

1-оқушы: жұмбақты жасырады

2-оушы: жұмбақтың шешуін табады

3-оқушы: жұмбақ ішінен сан есімді табады

Алтын терек, он екі бұтақ,

Үш жүз алпыс бес жапырақ.

Логикалық жұмбақ.

Аулада 5 үйрек, 11 түйе, 5 жылқы, 2 сиыр, 2 ешкі,

Қорада 3 үйрек. 2 қоян, 3 түлкі, таба алмасаң,

1 үйрек тығылды, Бол күлкі (25)

Біреуі жығылды,

Қалғаны неше үйрек? (6)

Екі айнасы бар,

Екі найзасы бар,

Төрт сылдырмағы бар,

Бір шыбыртқысы бар. (Сиыр)

Белдеудегі бес ат,

Бесеуі де қасқа ат. (Саусақ)

Топпен жұмыс

«Кім тез ойлайды?» ойыны. Саны бар сөздердің шешуін тауып, екі-үш сөйлем құрастыру.

1 - топ

К+3+ік- күшік

К+2+лік 4- топ

8+көз- сегіз Тү+1- түбір

2 - топ Жел+90- желтоқсан

Дер+5- дербес 9+құмалақ-тоғызқұмалақ

1+қазан- бірқазан

Кү+1

3- топ

Тем+2- темекі

6+бақан- алтыбақан

Тоғызқұмалақ-қазақтың ұлттық ойыны.

Желтоқсан жылдың соңғы айы.

Темекі-денсаулыққа зиян.

«Қабырғаға қарап  оқу»

12-cәуір  ғарышкерлер күні туралы әңгіме жазу

«Автордың  орындығы» оқушылар  жазған әңгімелерін ортаға шығып оқып береді

Семантикалық картамен жұмыс.

Сөз таптары Сөздер	Зат есім	Етістік	Сын есім	Сан есім
Айгүл, дәптер, оқулық	+
Төрт, бес, жүз				+
Жүгір, секір, ойна		+
Қызыл, қызық, биік			+

«Ой толғаныс» сатысы. Оқушылар тест жұмыстарын орындайды.

1.Сан есім қандай сұраққа жауап береді?

А) қандай? Ә) қанша? Б) не?

2.Сан есімді көрсет.

А) белсенді Ә) балық Б) бес

3. Сан есім түрлері

А) есептік, реттік Ә) есептік, қатарлық

4.Көп нүктенің орнына керек санды қой.

Ер................... рет өледі.

Қорқақ ........... рет өледі.

А) бір, бесінші Ә) бір, мың Б) бір, көп

5.Мына сөздер қай сөз табына жатады? алты, он екі, жүз

А) етістік Ә) сын есім Б) сан есім

Тест жауаптарын тексеру

1	2	3	4	5
ә	б	а	ә	б

Дұрыс жауапқа

«5»- 20 ұпай

«4»- 15 ұпай

«3»- 10 ұпай

ІІІ. Қорытындылау.

1. Сөзжұмбақ шешу. Бүгінгі өткен тақырып шығады.

1.Өте жақсы баға

2.Жетіден кіші сан

3.Саусақ саны

4.Жаман баға

5.Қос жүзікке ұқсайтын сан

6.Нөлден үлкен, екіден кіші

7.Он тоғыздан кейінгі сан

С

а

н

е

с

і

м

Сан есім кездесетін кісі аттары, жер аттары: Мыңжан, Жүзжасар, Сексенбай, Жетібай.

-Сөзжұмбақтан не деген сөз шықты? Сан есім

-Сан есім деген не?

«Топтастыру» стратегиясы

Сан есім

Бүгінгі сабақта нені үйрендік? Не білдік?

Сабақ ұнады ма?

-Егер ұнаса, күнге күлкіні салып қойыңдар

ҮІ. Бағалау.

Ү. Үйге тапсырма. 202 бет 3- жаттығу

Семантикалық картамен жұмыс.

Сөз таптары Сөздер	Зат есім	Етістік	Сын есім	Сан есім
Айгүл, дәптер, оқулық	+
Төрт, бес, жүз				+
Жүгір, секір, ойна		+
Қызыл, қызық, биік			+

Семантикалық картамен жұмыс.

Сөз таптары Сөздер	Зат есім	Етістік	Сын есім	Сан есім
Айгүл, дәптер, оқулық	+
Төрт, бес, жүз				+
Жүгір, секір, ойна		+
Қызыл, қызық, биік			+

Семантикалық картамен жұмыс.

Сөз таптары Сөздер	Зат есім	Етістік	Сын есім	Сан есім
Айгүл, дәптер, оқулық	+
Төрт, бес, жүз				+
Жүгір, секір, ойна		+
Қызыл, қызық, биік			+

Семантикалық картамен жұмыс.

Сөз таптары Сөздер	Зат есім	Етістік	Сын есім	Сан есім
Айгүл, дәптер, оқулық	+
Төрт, бес, жүз				+
Жүгір, секір, ойна		+
Қызыл, қызық, биік			+

Семантикалық картамен жұмыс.

Сөз таптары Сөздер	Зат есім	Етістік	Сын есім	Сан есім
Айгүл, дәптер, оқулық	+
Төрт, бес, жүз				+
Жүгір, секір, ойна		+
Қызыл, қызық, биік			+

1.Сан есім қандай сұраққа жауап береді?

А) қандай? Ә) қанша? Б) не?

2.Сан есімді көрсет.

А) белсенді Ә) балық Б) бес

3. Сан есім түрлері

А) есептік, реттік Ә) есептік, қатарлық

4.Көп нүктенің орнына керек санды қой.

Ер................... рет өледі.

Қорқақ ........... рет өледі.

А) бір, бесінші Ә) бір, мың Б) бір, көп

5.Мына сөздер қай сөз табына жатады? алты, он екі, жүз

А) етістік Ә) сын есім Б) сан есім

1.Сан есім қандай сұраққа жауап береді?

А) қандай? Ә) қанша? Б) не?

2.Сан есімді көрсет.

А) белсенді Ә) балық Б) бес

3. Сан есім түрлері

А) есептік, реттік Ә) есептік, қатарлық

4.Көп нүктенің орнына керек санды қой.

Ер................... рет өледі.

Қорқақ ........... рет өледі.

А) бір, бесінші Ә) бір, мың Б) бір, көп

5.Мына сөздер қай сөз табына жатады? алты, он екі, жүз

А) етістік Ә) сын есім Б) сан есім

1.Сан есім қандай сұраққа жауап береді?

А) қандай? Ә) қанша? Б) не?

2.Сан есімді көрсет.

А) белсенді Ә) балық Б) бес

3. Сан есім түрлері

А) есептік, реттік Ә) есептік, қатарлық

4.Көп нүктенің орнына керек санды қой.

Ер................... рет өледі.

Қорқақ ........... рет өледі.

А) бір, бесінші Ә) бір, мың Б) бір, көп

5.Мына сөздер қай сөз табына жатады? алты, он екі, жүз

А) етістік Ә) сын есім Б) сан есім

1.Сан есім қандай сұраққа жауап береді?

А) қандай? Ә) қанша? Б) не?

2.Сан есімді көрсет.

А) белсенді Ә) балық Б) бес

3. Сан есім түрлері

А) есептік, реттік Ә) есептік, қатарлық

4.Көп нүктенің орнына керек санды қой.

Ер................... рет өледі.

Қорқақ ........... рет өледі.

А) бір, бесінші Ә) бір, мың Б) бір, көп

5.Мына сөздер қай сөз табына жатады? алты, он екі, жүз

А) етістік Ә) сын есім Б) сан есім