К?п ме? еллар элек безне? борынгы бабаларыбыз кабил?л?р булып яш?г?нн?р. ?зл?рен? азык эзл?п урман ??м кырларда, елга буйларында й?рг?нн?р. Яфраклар, ?имеш ??м ?семлек тамырлары бел?н тукланганнар. Кайчакта балык тотканнар, ?к?м- т?к?м ?ыйганнар, ??нлек ??м кош- кортлар аулаганнар. Шул ??нлек тирел?рен киеп й?рг?нн?р.
Хайваннар тормышыннан с?йл?мн?ре ??м гади кораллар – таяк, таш, таякка б?йл?нг?н таш бел?н эшли бел?л?ре бел?н аерылганнар. Со?рак ут бел?н эшл?рг? ?йр?нг?нн?р. Тормышлары яхшыра башлаган.
Беренче кешел?р, х?зерге б?бил?р кебек, саный белм?г?нн?р. Х?зерге кечкен?л?рне ?ти-?нил?ре, я апа-абыйлары санарга ?йр?т?, ? борынгыларны санарга бер?? д? ?йр?т? алмаган, берсе д? белм?г?н бит. Тормыш ?зе аларны? ?йр?т?чесе була. ?йр?н?л?ре д? бик ?крен бара.
?йл?н?- тир?не к?з?теп, ?йберл?р к?плегенн?н берне аера ?йр?нг?нн?р. Б?рел?р т?ркеменд?- б?ре башлыгы- бер була, боланнардан и? алдан й?р?чесе бер була, ?рд?к к?т?енн?н берне, орлыклардан берне аера ?йр?нг?нн?р. Бер ??м к?п дип а?лата башлаганнар.
?кренл?п парлы ?йберл?рне аера башлаганнар: к?з, колак, м?гез, канат, кул- ике килеп чыккан. 2 к?з бел?н чагыштырып, 2 ?рд?к турында ?йт? алган. К?пне к?рс? к?п кен? диг?н.
Тормыш ?зе санарга ?йр?тк?н. Зур ??нлекл?рне: болан, поши, зубр аулаганда к?п кеше кир?к булган. ??нлекне чолгап алу килеп туа. И? ?лк?н кеше аю аулаганда 2 кеше ?н янына, 4 аучыны корал бел?н ?н каршына, 3 кешене бер яктан, 3 кешене икенче яктан сакларга куя. ?зе кешел?рне санарга тиеш булган, саный белм?г?ч бармаклары бел?н к?рс?тк?н.
?зл?ренд? к?бр?к ?йберне башка ?йберг? алыштырасы килг?н. 1 таш очлы с?нгене 5 тирег? алыштырырга уйласа, кулын ?ирг? куйган да ??рбер бармагы саен бер тире сораган.
Борынгылар ?з т?н ?лешл?ре бел?н санарга ?йр?нг?нн?р: кул, аяк, бармаклар. Икед?н к?бр?кне 2 ??м бер, 4не 2 ??м 2, 5 не 2, 2 ??м 1 диг?нн?р.
Кайбер халыкларда сан исеме килеп чыгышына карый. Индеецларда -2 -к?зл?р, тибетлел?рд?- канатлар, берле саны- ай дип й?ртел?.
Яш?? ?чен к?р?шт? санау ?кренл?п ?ск?н. Балчыктан ?чпочмак ясаганнар- клин дип аталган. Бер диг?нн?р. 2 ?чпочмак булса, 2.
?кренл?п Рим цифрлары килеп чыга. Кул 5не а?латкан, л?кин аны ясап тормаганнар, галочка куйганнар -5 булган. Бер кул ?ст?, берсе аста- 10 килеп чыккан. Бу саннар х?зер д? с?гатьт? кулланыла.
Зуррак саннар: L -50, С-100, D -500, М -1000.
? без куллана торган саннар Индияд?н килеп чыкканнар.
К?п ме? еллар элек безне? борынгы бабаларыбыз кабил?л?р булып яш?г?нн?р. ?зл?рен? азык эзл?п урман ??м кырларда, елга буйларында й?рг?нн?р. Яфраклар, ?имеш ??м ?семлек тамырлары бел?н тукланганнар. Кайчакта балык тотканнар, ?к?м- т?к?м ?ыйганнар, ??нлек ??м кош- кортлар аулаганнар. Шул ??нлек тирел?рен киеп й?рг?нн?р.
Хайваннар тормышыннан с?йл?мн?ре ??м гади кораллар – таяк, таш, таякка б?йл?нг?н таш бел?н эшли бел?л?ре бел?н аерылганнар. Со?рак ут бел?н эшл?рг? ?йр?нг?нн?р. Тормышлары яхшыра башлаган.
Беренче кешел?р, х?зерге б?бил?р кебек, саный белм?г?нн?р. Х?зерге кечкен?л?рне ?ти-?нил?ре, я апа-абыйлары санарга ?йр?т?, ? борынгыларны санарга бер?? д? ?йр?т? алмаган, берсе д? белм?г?н бит. Тормыш ?зе аларны? ?йр?т?чесе була. ?йр?н?л?ре д? бик ?крен бара.
?йл?н?- тир?не к?з?теп, ?йберл?р к?плегенн?н берне аера ?йр?нг?нн?р. Б?рел?р т?ркеменд?- б?ре башлыгы- бер була, боланнардан и? алдан й?р?чесе бер була, ?рд?к к?т?енн?н берне, орлыклардан берне аера ?йр?нг?нн?р. Бер ??м к?п дип а?лата башлаганнар.
?кренл?п парлы ?йберл?рне аера башлаганнар: к?з, колак, м?гез, канат, кул- ике килеп чыккан. 2 к?з бел?н чагыштырып, 2 ?рд?к турында ?йт? алган. К?пне к?рс? к?п кен? диг?н.
Тормыш ?зе санарга ?йр?тк?н. Зур ??нлекл?рне: болан, поши, зубр аулаганда к?п кеше кир?к булган. ??нлекне чолгап алу килеп туа. И? ?лк?н кеше аю аулаганда 2 кеше ?н янына, 4 аучыны корал бел?н ?н каршына, 3 кешене бер яктан, 3 кешене икенче яктан сакларга куя. ?зе кешел?рне санарга тиеш булган, саный белм?г?ч бармаклары бел?н к?рс?тк?н.
?зл?ренд? к?бр?к ?йберне башка ?йберг? алыштырасы килг?н. 1 таш очлы с?нгене 5 тирег? алыштырырга уйласа, кулын ?ирг? куйган да ??рбер бармагы саен бер тире сораган.
Борынгылар ?з т?н ?лешл?ре бел?н санарга ?йр?нг?нн?р: кул, аяк, бармаклар. Икед?н к?бр?кне 2 ??м бер, 4не 2 ??м 2, 5 не 2, 2 ??м 1 диг?нн?р.
Кайбер халыкларда сан исеме килеп чыгышына карый. Индеецларда -2 -к?зл?р, тибетлел?рд?- канатлар, берле саны- ай дип й?ртел?.
Яш?? ?чен к?р?шт? санау ?кренл?п ?ск?н. Балчыктан ?чпочмак ясаганнар- клин дип аталган. Бер диг?нн?р. 2 ?чпочмак булса, 2.
?кренл?п Рим цифрлары килеп чыга. Кул 5не а?латкан, л?кин аны ясап тормаганнар, галочка куйганнар -5 булган. Бер кул ?ст?, берсе аста- 10 килеп чыккан. Бу саннар х?зер д? с?гатьт? кулланыла.
Зуррак саннар: L -50, С-100, D -500, М -1000.
? без куллана торган саннар Индияд?н килеп чыкканнар.
