Білім беру ?рдісінде жа?а технологияларды ?олдану

Білім беру ?рдісінде жа?а технологияларды ?олдану
Білім саласында?ы міндеттерді ж?зеге асыру ?шін, мектеп ?жымында ?р м??алім к?нделікті ізденіс ар?ылы барлы? жа?алы?тар мен ?згерістерді саба?тарында енгізіп отырады. ?азіргі білім беру саласында?ы о?ытуды? озы? технологияларын ме?гермейінше жан-жа?ты сауатты маман болу м?мкін емес. Жа?а технологияны ме?геру м??алімні? интеллектуалды?, к?сіптік, адамгершілік ж?не к?птеген адами ?абілетті? ?алыптасуына игі ?серін тигізеді. ?зін-?зі дамытып, о?у-т?рбие ?рдісін тиімді ?йымдастыруына к?мектеседі. О?ыту мен т?рбиелеуге ты? ?діс-т?сілдер енгізілді. Н?тижесінде т?тас педагогикалы? ?рдістер ?згертіліп, білім беруді? тиімді деп таныл?ан жа?а технологиялары д?ниеге келеді. Кез-келген о?ыту технологиясы м??алімнен тере? теориялы?, психологиялы?, педагогикалы?, ?дістемелік білімді, ?лкен педагогикалы? шеберлікті, ш?кірттерді? жан д?ниесіне тере? ??іліп, оны ??ына білуді талап етеді. Сонды?тан о?ушыны? рухани ?суіне жа?дай ту?ыза алатын, жа?алы?тарды ?абылдау?а даяр, ?з ?рекетіне ?згеріс енгізе алатын педагогтар ?ана б?гінгі ?о?амны? м?ддесі мен ?р баланы? ?рдісінен шы?а алады. Ойы ж?йрік, а?ылы жетік, б?секеге ?абілетті, ?згерістерге бейім, жеке т?л?аны тек ?ана педагог ?алыптастыра алады. Бастауыш сынып м??алімі ?шін о?ушы жазылма?ан та?та секілді таза, п?к. Бастауыш сыныпта о?ытуды? негізгі міндеті-баланы? жеке басыны? жан-жа?ты ?алыптасуын ?амтамасыз ету, оны? ?абілеттерін аны?тау мен дамыту, білімдерін ашу, д?рыс т?сінік ?алыптастыру. Білім беруді? т?рлі т?сілдері ?рт?рлі білім жетілдіру курстарында о?ытылып отырады. ?аза?стан Республикасыны? жалпы білім беретін мектептеріні? педагогтарын Кембридж университетіні? білім берудегі т?сілдерін ?ш де?гейлі курс ар?ылы жалпай о?ыту ?ол?а алын?ан. Осы о?у жылыны? с?уір айында ?ш айлы? ?шінші де?гейдегі о?ыту басталып маусым айында ая?тал?ан болатын. Курс екі тілде о?ытылып ?р облыстарда ж?не Астана ?аласы бойынша арнайы дайындал?ан тренерлер д?рістер ж?ргізді. Білім беруді? кешенді міндеттерін ж?не м??алімні? ?рт?рлі жа?дайларда ж?мыс істейтіндігін ескерсек, тиімділік деген с?зге аса м?н беріп сол курста негізге алын?ан жеті модуль туралы ?ыс?аша то?талайын.

1. Білім беру мен білім алуда?ы жа?а т?сілдер
Білім беру – жекелеген ??былыс немесе да?ды емес, ол о?ушыларды? о?у?а ?абілетін жа?сарту?а м?мкіндік беретін педагогикалы? тетіктерді? бірт?тас кешені деп ай?ындал?ан. Ба?дарлама жалпы ал?анда ?лемдік д?режеге жету ма?сатын к?здей отырып, жа?аша ?ырда ?олданылатын технологияларды тиімді пайдалану.
2. Сыни т?р?ыдан ойлау?а о?ыту
Сын т?р?ысынан ойлау дегеніміз - ой ?оз?ай отырып, о?ушыны? ?з ойымен ?згелерді? ойына сыни ?арап, естіген, білгенін талдап, салыстырып, реттеп, с?рыптап, ж?йелеп, білмегенін ?зі зерттеп, д?лелдеп, т?жырым жасау?а ба?ыттау. ?з бетімен ж?не бірлесіп шы?армашылы? ж?мыс жасау.
3. О?ыту ?шін ба?алау ж?не о?уды ба?алау
Ба?алау –одан ар?ы білім туралы шешімді ?абылдау ма?сатымен о?ытуды? н?тижелерін ж?йелі т?рде жиынты?тау?а ба?ыттал?ан ?ызметті белгілеу ?шін ?олданылатын термин. М??алімдер мен о?ушылар ?здеріні? ?андай ма?сат?а жететіндеріні? ?лшемдерін т?сіну. Осы?ан байланысты ба?дарлама критерийлі ба?алау т?сілдерін ?арастырады.
4. О?ытуда а?паратты? – коммуникациялы? технологияларды АКТ пайдалану
О?ытуда а?паратты?-коммуникациялы? технологияларды пайдалану ?о?амда?ы ?згерісті танып білуге ж?не оларды тез ?абылдауда мол м?мкіндік береді. Жоспарлан?ан саба?ты тиімді ?ткізуге к?мектеседі, о?ушыны? ой ?рісіні? дамуына, зерттеулік ж?мыстар ж?ргізуіне ы?пал етеді. Ба?дарлама со?ында м??алімдер а?паратты?-коммуникациялы? технологияларды сенімді ж?не сыни т?р?ыдан пайдаланушылар?а айналады.
5. Талантты ж?не дарынды балаларды о?ыту
Талантты ж?не дарынды о?ушылар?а білім беруді дамытуды? инклюзивті т?сілі негізінде осындай балаларды аны?тау туралы ой-пікірлер мен зерттеулер жасау. О?ушыларды? ?абілеттерін дер кезінде аны?тай білген ?стаз болаша? талантты да тани біледі.
6. О?ушыларды? жас ерекшеліктеріне с?йкес білім беру ж?не о?у
Белгілі бір ша?ты? кезе?ге т?н анатомиялы?-физиологиялы? ж?не психологиялы? ерекшеліктерді ?детте жас ерекшеліктері деп атайды. Сонды?тан педагогика ж?не психология балаларды? жас ерекшеліктеріндегі шира?ты?ты, ?згерімпазды?ты ай?ындайды, т?рбиеленушіні? ж?не ?орша?ан ортамен жасайтын ?арым-?атынастар ж?йесіне т?уелді болатынын атап к?рсетеді. Сол себепті бастауыш сынып о?ушыларына сергіту с?тін ж?ргізуде жас ерекшеліктерді ескеріп отырып орындату ?ажет.
7. Білім беруді бас?ару ж?не к?шбасшылы?
Атал?ан модуль білім беруді? кез келген ж?йесіндегі т?ра?ты даму мен ?згерістерді? сырттан енгізілуі м?мкін емес, олар на?ты сыныптарда?ы м??алімдерді? т?жірибесі мен т?сініктеріндегі ?згерістерден бастау алу керек деген т?жырым?а саяды. ?андай жа?дай болмасын, ?зі?ізді? ?мірлік ?станымы?ызды та?дай білу, адамды? к?шбасшылы??а негізделеді. Олай болса, ба?дарламаны? негізгі идеясы сыни т?р?ыдан ба?алау, ?згерту ж?не т?жірибе мен білім саясатын ?айта ба?алау м??алімдер бастамасымен барлы? де?гейлерде ?згерістерді? іске асырылатыны негізделеді. Мектеп ж?мысыны? ба?дарламасына балалар?а к?шбасшы болу?а ?йрететін тренингтер, р?лдік ойындар кіреді.
Осы модульдерді тиімді пайдалану ар?ылы ??зыретті м??алім ?з т?жірибесін жетілдіре т?спек. ??зыретті м??алімні? міндеті о?ушыны? жеке т?л?алы? ерекшелігіне м?н беру. ??зырлы білім беруде ?станатын факторы о?ушыны? ?здігінен білімні? м?нін ме?геруі ж?не ба?алай білуі. Ба?дарлама н?тижесінде - т?уелсіз, ?ылым?а ?ызы?ушылы?ы оян?ан, білім алу?а бейім, сенімді, жауапты, сын т?р?ысынан ойлай алатын, ?згелермен еркін тіл табысатын, санды? технологияларда ??зыреттілігін к?рсететін о?ушылар дайындалады.

Просмотр содержимого документа
«Білім беру ?рдісінде жа?а технологияларды ?олдану»

Білім беру үрдісінде жаңа технологияларды қолдану

Білім беру үрдісінде жаңа технологияларды қолдану
Білім саласындағы міндеттерді жүзеге асыру үшін, мектеп ұжымында әр мұғалім күнделікті ізденіс арқылы барлық жаңалықтар мен өзгерістерді сабақтарында енгізіп отырады. Қазіргі білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше жан-жақты сауатты маман болу мүмкін емес. Жаңа технологияны меңгеру мұғалімнің интеллектуалдық, кәсіптік, адамгершілік және көптеген адами қабілеттің қалыптасуына игі әсерін тигізеді. Өзін-өзі дамытып, оқу-тәрбие үрдісін тиімді ұйымдастыруына көмектеседі. Оқыту мен тәрбиелеуге тың әдіс-тәсілдер енгізілді. Нәтижесінде тұтас педагогикалық үрдістер өзгертіліп, білім берудің тиімді деп танылған жаңа технологиялары дүниеге келеді. Кез-келген оқыту технологиясы мұғалімнен терең теориялық, психологиялық, педагогикалық, әдістемелік білімді, үлкен педагогикалық шеберлікті, шәкірттердің жан дүниесіне терең үңіліп, оны ұғына білуді талап етеді. Сондықтан оқушының рухани өсуіне жағдай туғыза алатын, жаңалықтарды қабылдауға даяр, өз әрекетіне өзгеріс енгізе алатын педагогтар ғана бүгінгі қоғамның мүддесі мен әр баланың үрдісінен шыға алады. Ойы жүйрік, ақылы жетік, бәсекеге қабілетті, өзгерістерге бейім, жеке тұлғаны тек қана педагог қалыптастыра алады. Бастауыш сынып мұғалімі үшін оқушы жазылмаған тақта секілді таза, пәк. Бастауыш сыныпта оқытудың негізгі міндеті-баланың жеке басының жан-жақты қалыптасуын қамтамасыз ету, оның қабілеттерін анықтау мен дамыту, білімдерін ашу, дұрыс түсінік қалыптастыру. Білім берудің түрлі тәсілдері әртүрлі білім жетілдіру курстарында оқытылып отырады. Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектептерінің педагогтарын Кембридж университетінің білім берудегі тәсілдерін үш деңгейлі курс арқылы жалпай оқыту қолға алынған. Осы оқу жылының сәуір айында үш айлық үшінші деңгейдегі оқыту басталып маусым айында аяқталған болатын. Курс екі тілде оқытылып әр облыстарда және Астана қаласы бойынша арнайы дайындалған тренерлер дәрістер жүргізді. Білім берудің кешенді міндеттерін және мұғалімнің әртүрлі жағдайларда жұмыс істейтіндігін ескерсек, тиімділік деген сөзге аса мән беріп сол курста негізге алынған жеті модуль туралы қысқаша тоқталайын.

1. Білім беру мен білім алудағы жаңа тәсілдер
Білім беру – жекелеген құбылыс немесе дағды емес, ол оқушылардың оқуға қабілетін жақсартуға мүмкіндік беретін педагогикалық тетіктердің біртұтас кешені деп айқындалған. Бағдарлама жалпы алғанда әлемдік дәрежеге жету мақсатын көздей отырып, жаңаша қырда қолданылатын технологияларды тиімді пайдалану.
2. Сыни тұрғыдан ойлауға оқыту
Сын тұрғысынан ойлау дегеніміз - ой қозғай отырып, оқушының өз ойымен өзгелердің ойына сыни қарап, естіген, білгенін талдап, салыстырып, реттеп, сұрыптап, жүйелеп, білмегенін өзі зерттеп, дәлелдеп, тұжырым жасауға бағыттау. Өз бетімен және бірлесіп шығармашылық жұмыс жасау.
3. Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау
Бағалау –одан арғы білім туралы шешімді қабылдау мақсатымен оқытудың нәтижелерін жүйелі түрде жиынтықтауға бағытталған қызметті белгілеу үшін қолданылатын термин. Мұғалімдер мен оқушылар өздерінің қандай мақсатқа жететіндерінің өлшемдерін түсіну. Осыған байланысты бағдарлама критерийлі бағалау тәсілдерін қарастырады.
4. Оқытуда ақпараттық – коммуникациялық технологияларды АКТ пайдалану
Оқытуда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану қоғамдағы өзгерісті танып білуге және оларды тез қабылдауда мол мүмкіндік береді. Жоспарланған сабақты тиімді өткізуге көмектеседі, оқушының ой өрісінің дамуына, зерттеулік жұмыстар жүргізуіне ықпал етеді. Бағдарлама соңында мұғалімдер ақпараттық-коммуникациялық технологияларды сенімді және сыни тұрғыдан пайдаланушыларға айналады.
5. Талантты және дарынды балаларды оқыту
Талантты және дарынды оқушыларға білім беруді дамытудың инклюзивті тәсілі негізінде осындай балаларды анықтау туралы ой-пікірлер мен зерттеулер жасау. Оқушылардың қабілеттерін дер кезінде анықтай білген ұстаз болашақ талантты да тани біледі.
6. Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес білім беру және оқу
Белгілі бір шақтық кезеңге тән анатомиялық-физиологиялық және психологиялық ерекшеліктерді әдетте жас ерекшеліктері деп атайды. Сондықтан педагогика және психология балалардың жас ерекшеліктеріндегі ширақтықты, өзгерімпаздықты айқындайды, тәрбиеленушінің және қоршаған ортамен жасайтын қарым-қатынастар жүйесіне тәуелді болатынын атап көрсетеді. Сол себепті бастауыш сынып оқушыларына сергіту сәтін жүргізуде жас ерекшеліктерді ескеріп отырып орындату қажет.
7. Білім беруді басқару және көшбасшылық
Аталған модуль білім берудің кез келген жүйесіндегі тұрақты даму мен өзгерістердің сырттан енгізілуі мүмкін емес, олар нақты сыныптардағы мұғалімдердің тәжірибесі мен түсініктеріндегі өзгерістерден бастау алу керек деген тұжырымға саяды. Қандай жағдай болмасын, өзіңіздің өмірлік ұстанымыңызды таңдай білу, адамдық көшбасшылыққа негізделеді. Олай болса, бағдарламаның негізгі идеясы сыни тұрғыдан бағалау, өзгерту және тәжірибе мен білім саясатын қайта бағалау мұғалімдер бастамасымен барлық деңгейлерде өзгерістердің іске асырылатыны негізделеді. Мектеп жұмысының бағдарламасына балаларға көшбасшы болуға үйрететін тренингтер, рөлдік ойындар кіреді.
Осы модульдерді тиімді пайдалану арқылы құзыретті мұғалім өз тәжірибесін жетілдіре түспек. Құзыретті мұғалімнің міндеті оқушының жеке тұлғалық ерекшелігіне мән беру. Құзырлы білім беруде ұстанатын факторы оқушының өздігінен білімнің мәнін меңгеруі және бағалай білуі. Бағдарлама нәтижесінде - тәуелсіз, ғылымға қызығушылығы оянған, білім алуға бейім, сенімді, жауапты, сын тұрғысынан ойлай алатын, өзгелермен еркін тіл табысатын, сандық технологияларда құзыреттілігін көрсететін оқушылар дайындалады.