Бастауыш сыныптарда инновациялы? технологияны ?олдану

Инновациялы? технологияларды ?олдану
жолында?ы м??алімні? к?сіби ?суі.

?аза?стан Республикасыны? Президенті Н.?.Назарбаев ?зіні? «?аза?стан-2030» жолдауында: «.О?ушыларды ?аза?станды? патриотизм мен шы?армашылы? жа?ынан дамы?ан жеке т?л?а ретінде т?рбиелеу аса ?ажет,... б?гіннен бастап ?лтты? мінез-??лы?, биік тал?ампазды?, т?к?ппарлы?, тектілік, білімділік, ?лтты? намыс ?асиеттерін сі?іріп ?алыптастыру керек» - деген болатын. Елбасымызды? ал?а ?ой?ан зор міндеттерін іске асырушылар – жастар. Олай болса, сол жастар?а сапалы біліммен ?атар, салауатты т?рбие беру ?рине, Ма?жан Ж?мабаев айт?андай мектебіміз бен ?стаздар?а байланысты.
Т?рбиені? екінші сы?ары – білім.
М.?уезов «Халы?ты халы?пен, адамды адаммен те?естіретін - білім» - деп атап к?рсеткеніндей, елімізді? болаша?та ілгері басуы ?шін е? алдымен білім ?ажет. Рухани ?лтты? ?ажеттілікке жара?ан білім – е? мы?ты білім, рухани ?лтты? т?рбие н?рімен сусында?ан ?рпа? ?ана – болаша?ты г?лдендіріп, т?уелсіз елді ны?айтатын болады.
?стаз алдында?ы басты ма?сат – сапалы білім мен саналы т?рбие беру, т?л?аны? заман талабы мен а?ымына сай ?алыптасуына ы?пал ету екендігін б?ріміз білеміз. Сол ма?сат?а жету ?шін с?ра?тар туындайды.
Саба?ты ?алай пайдалы, ?ызы?ты етіп ?ткізуге болады? Мектептен шы??ан о?ушы б?гін ал?ан білімні? пайдасы, жа?алы?ы туралы айта алатын д?режеде о?ыту ?рдісін ?алай ?йымдастыру?а болады? О?ушы болаша? маман ретінде б?гінгі к?н талабына с?йкес болып, жа?а к?сіби міндеттерді шешуге дайын болу ?шін не істеу керек?
Осы с?ра?тарды шешуді? бір жолы – о?ытуда инновацияны ?олдану, я?ни м??алімні? жа?а ?аруы ретінде инновациялы? ?діс–т?сілдерді ке?інен пайдалану. Инновация дегенімізді? ?зі жа?алы?ты енгізу, жа?алы? ?келу, жа?а ?дістеме мен жа?а технология.
?ытай даналы?ына с?йенсек: «Ауызша айтыл?анды ?мытамын. К?рсетсе?, м?мкін есімде са?тармын. ?атысушы болсам, мен т?сінемін» делінген. Осы с?здерден инновациялы? о?ытуды? м?ні ?з к?рінісін табады.
Жа?а инновациялы? ?дістерді пайдалануды? ?дістері неде?
1) ?азіргі уа?ыт жа?алы? пен инновация уа?ыты. К?нделікті ?мірде жа?а білім мен жа?алы?тармен кездесеміз. Б??ан о?ыту ?рдісі де с?йкес болу керек.
2) жа?алы?ты пайдалану о?ушыны? ойлау ?абілетін жа?алы??а икемдеп, алдын ала болжам жасау?а ?йретеді.
3) инновациялы? ?дістер б?л белсенді о?ыту ?дістері. А?паратты белсенді т?рде сі?ірген о?ушы жадында ?здері айт?анны? 80% са?талса, ?здері істегенні? 90% ?алады.
Жа?а о?ыту технологиясыны? т?рлері к?п. Кейбіреуін атап айтатын болса?, о?у мен жазу ар?ылы сын т?р?ысынан ойлауды дамыту (о?ушыларды? белсенділігі жо?арылап, ?здеріні? к?штеріне деген сенімдері арта бастайды), М.М.Жанпейісованы? «Модульдік о?ыту технологиясы» (о?ушыларды? интеллектуалды ж?не шы?армашылы? потенциалын дамыту?а ба?ыттал?ан), Ж.?араев пен Ж.Кобдикованы? «?ш ?лшемді ?дістемелік ж?йесі» (де?гейлік тапсырмалар беру ар?ылы дамыта о?ыту идеясы ж?зеге асырылады).
Сонымен ?атар, де?гейлеп саралап о?ыту?а то?талып ?тсем, ?детте саба?ты жа?сы о?итын, жалпы ?зірлігі жеткілікті, ізденімпаз о?ушылар ?р сыныпты? 30-40% ??райды, олар тапсырманы ж?йе-ж?йесімен д?йекті т?рде белгіленген уа?ыт ішінде орындап шы?ады, ал ?лгерімі орташа немесе т?мен о?ушылар ?осымша тапсырмаларды ысырып ?ойып, ?уелі негізгі элементтерді орындайды да, оларды ?бден ме?герген со? барып, ?осымша тапсырмалар?а ?айта айналып со?ады. О?ушылар тапсырманы? негізгі б?лігін белгіленген уа?ытта, я?ни 15-17 минутта орындап шы?уы ?шін мен тапсырманы? саны мен к?рделілігін м??ият іріктеп аламын. Саба? кезінде интерактивті та?тамен ж?мыс істеуді д?рыс ?йымдастыру, о?ытуды? ?р де?гейлі ?дісін ?олдану?а жа?дай жасайды. Б?л ?діс тапсырманы? мазм?ны мен к?рделілік д?режесін ?згерту ар?ылы о?ушыларды? материалды игеру ?ар?ыныны? м?мкіндіктерін ескере отырып, олар?а ?р т?рлі к?мек к?рсетуге жол ашады.
Осы ма?сатпен Ж.А.?араевты? де?гейлеп саралап о?ыту технологиясын пайдаланамыз. Инновациялы? технологияларды ?олдану
жолында?ы м??алімні? к?сіби ?суі.

?аза?стан Республикасыны? Президенті Н.?.Назарбаев ?зіні? «?аза?стан-2030» жолдауында: «.О?ушыларды ?аза?станды? патриотизм мен шы?армашылы? жа?ынан дамы?ан жеке т?л?а ретінде т?рбиелеу аса ?ажет,... б?гіннен бастап ?лтты? мінез-??лы?, биік тал?ампазды?, т?к?ппарлы?, тектілік, білімділік, ?лтты? намыс ?асиеттерін сі?іріп ?алыптастыру керек» - деген болатын. Елбасымызды? ал?а ?ой?ан зор міндеттерін іске асырушылар – жастар. Олай болса, сол жастар?а сапалы біліммен ?атар, салауатты т?рбие беру ?рине, Ма?жан Ж?мабаев айт?андай мектебіміз бен ?стаздар?а байланысты.
Т?рбиені? екінші сы?ары – білім.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Бастауыш сыныптарда инновациялы? технологияны ?олдану»

Инновациялық технологияларды қолдану

Инновациялық технологияларды қолдану
жолындағы мұғалімнің кәсіби өсуі.

Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев өзінің «Қазақстан-2030» жолдауында: «...Оқушыларды қазақстандық патриотизм мен шығармашылық жағынан дамыған жеке тұлға ретінде тәрбиелеу аса қажет, . . . бүгіннен бастап ұлттық мінез-құлық, биік талғампаздық, тәкәппарлық, тектілік, білімділік, ұлттық намыс қасиеттерін сіңіріп қалыптастыру керек» - деген болатын. Елбасымыздың алға қойған зор міндеттерін іске асырушылар – жастар. Олай болса, сол жастарға сапалы біліммен қатар, салауатты тәрбие беру әрине, Мағжан Жұмабаев айтқандай мектебіміз бен ұстаздарға байланысты.
Тәрбиенің екінші сыңары – білім.
М.Әуезов «Халықты халықпен, адамды адаммен теңестіретін - білім» - деп атап көрсеткеніндей, еліміздің болашақта ілгері басуы үшін ең алдымен білім қажет. Рухани ұлттық қажеттілікке жараған білім – ең мықты білім, рухани ұлттық тәрбие нәрімен сусындаған ұрпақ қана – болашақты гүлдендіріп, тәуелсіз елді нығайтатын болады.
Ұстаз алдындағы басты мақсат – сапалы білім мен саналы тәрбие беру, тұлғаның заман талабы мен ағымына сай қалыптасуына ықпал ету екендігін бәріміз білеміз. Сол мақсатқа жету үшін сұрақтар туындайды.
Сабақты қалай пайдалы, қызықты етіп өткізуге болады? Мектептен шыққан оқушы бүгін алған білімнің пайдасы, жаңалығы туралы айта алатын дәрежеде оқыту үрдісін қалай ұйымдастыруға болады? Оқушы болашақ маман ретінде бүгінгі күн талабына сәйкес болып, жаңа кәсіби міндеттерді шешуге дайын болу үшін не істеу керек?
Осы сұрақтарды шешудің бір жолы – оқытуда инновацияны қолдану, яғни мұғалімнің жаңа қаруы ретінде инновациялық әдіс–тәсілдерді кеңінен пайдалану. Инновация дегеніміздің өзі жаңалықты енгізу, жаңалық әкелу, жаңа әдістеме мен жаңа технология.
Қытай даналығына сүйенсек: «Ауызша айтылғанды ұмытамын. Көрсетсең, мүмкін есімде сақтармын. Қатысушы болсам, мен түсінемін» делінген. Осы сөздерден инновациялық оқытудың мәні өз көрінісін табады.
Жаңа инновациялық әдістерді пайдаланудың әдістері неде?
1) қазіргі уақыт жаңалық пен инновация уақыты. Күнделікті өмірде жаңа білім мен жаңалықтармен кездесеміз. Бұған оқыту үрдісі де сәйкес болу керек.
2) жаңалықты пайдалану оқушының ойлау қабілетін жаңалыққа икемдеп, алдын ала болжам жасауға үйретеді.
3) инновациялық әдістер бұл белсенді оқыту әдістері. Ақпаратты белсенді түрде сіңірген оқушы жадында өздері айтқанның 80% сақталса, өздері істегеннің 90% қалады.
Жаңа оқыту технологиясының түрлері көп. Кейбіреуін атап айтатын болсақ, оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту (оқушылардың белсенділігі жоғарылап, өздерінің күштеріне деген сенімдері арта бастайды), М.М.Жанпейісованың «Модульдік оқыту технологиясы» (оқушылардың интеллектуалды және шығармашылық потенциалын дамытуға бағытталған), Ж.Қараев пен Ж.Кобдикованың «Үш өлшемді әдістемелік жүйесі» (деңгейлік тапсырмалар беру арқылы дамыта оқыту идеясы жүзеге асырылады).
Сонымен қатар, деңгейлеп саралап оқытуға тоқталып өтсем, әдетте сабақты жақсы оқитын, жалпы әзірлігі жеткілікті, ізденімпаз оқушылар әр сыныптың 30-40% құрайды, олар тапсырманы жүйе-жүйесімен дәйекті түрде белгіленген уақыт ішінде орындап шығады, ал үлгерімі орташа немесе төмен оқушылар қосымша тапсырмаларды ысырып қойып, әуелі негізгі элементтерді орындайды да, оларды әбден меңгерген соң барып, қосымша тапсырмаларға қайта айналып соғады. Оқушылар тапсырманың негізгі бөлігін белгіленген уақытта, яғни 15-17 минутта орындап шығуы үшін мен тапсырманың саны мен күрделілігін мұқият іріктеп аламын. Сабақ кезінде интерактивті тақтамен жұмыс істеуді дұрыс ұйымдастыру, оқытудың әр деңгейлі әдісін қолдануға жағдай жасайды. Бұл әдіс тапсырманың мазмұны мен күрделілік дәрежесін өзгерту арқылы оқушылардың материалды игеру қарқынының мүмкіндіктерін ескере отырып, оларға әр түрлі көмек көрсетуге жол ашады.
Осы мақсатпен Ж.А.Қараевтың деңгейлеп саралап оқыту технологиясын пайдаланамыз.
Ол оқушылардың оқу материалын меңгеру деңгейін 4 түрге бөледі.
1.Репродуктивтік деңгей. Жалпыға бірдей стандартты білім негізіндегі тапсырмалар беріледі. Мұнда оқушылар алдыңғы сабақтарда алған білімдеріне және оқулықта бар мәселелерге байланысты құрылады.
2.Алгоритмдік деңгей. Мұнда оқушы мұғалімнің түсіндіруімен қабылдаған жаңа ақпаратты пайдалана отырып, тапсырманы орындайды.
3.Эвристикалық деңгей. Оқушы өзі ізденіп, қосымша әдебиеттерді пайдалана отырып, жауап береді. Бұл тапсырмаларды орындауда оқушының ой белсенділігі негізгі қызмет атқарады.
4.Шығармашылық деңгей. Оқушы таза өзіндік дағдысын, білім сапасының дамуын қамтамасыз етеді.
Қазіргі кезеңде әр мұғалім үшін көмек болатын «ақпараттық-коммуникативтік технологиялар (АКТ)» деп айта аламын.
Сонымен бірге, Қазақстан Республикасының Президентінің: «Ұлттық бәсекелестік білімділік деңгейімен айқындалады. Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік стандартқа сай мүдделі жаңа білім беру өте қажет»-деген бағдарлы сөзі ұстаздардың алдына қойылар міндеттерді де саралайды. Бәсекеге барынша қабілетті қоғамға ену мақсатын алға қойып отырған еліміздің білім беру саласында нәтижелі ізденістер бастау алуда. «Білім туралы заңда» оқытудың жаңа технологияларын ендіру, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу міндеті айқын көрсетілген.
Ақпараттық технологияның жедел қарқынмен дамуына байланысты түрлерінің қызметі де өзгеруде. Орта білім беру жүйесін ақпараттандырудың мемлекеттік бағдарламасының негізгі мақсаты әлемдік ақпараттық кеңістікке ену. Осы мақсатты жүзеге асыру үшін интернет желісіне қосылу және пайдалану қажет.
Қазір компьютерлер біздің өміріміздің барлық салаларына, оның ішінде білім беру салаларына да енді. Бұған дәлел 1997 жылғы 22 қыркүйекте Қазақстан Республикасы Президентінің «Орта білім беру жүйесін ақпараттандыру» мемлекеттік бағдарламасы.
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының негізгі бағыттарының бірі: компьютер техникасымен қамтамасыз етудің әлемдік көрсеткіштеріне қол жеткізу үшін орта білім беру ұйымдарын Интернет желісіне қосу.
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарына арналған Мемлекеттiк бағдарламасының басым бағыттарының бірі - бiлiм беру ұйымдарына электрондық оқыту жүйесін енгiзу болып табылады.
Мақсаты: Білім беру процесінің барлық қатысушыларының үздік білім беру ресурстары мен технологияларына тең қол жеткізуін қамтамасыз ету.

• ХХІ ғасыр – жаңа технология мен ақпараттандыру ғасыры. Тәуелсіз Қазақстан да сол ғасырға нық қадам басты. Ел өмірінің барлық саласы компьютерлендіре бастады. Ендігі кезекте еліміздің ертеңі болар бүгінгі жас ұрпақ компьютердің қыр-сырын терең меңгеруі тиіс.
Қазіргі кезде ақпараттық-коммуникациялық технологияны дамыту білім беру саясатының ажырамас бөлігі болып табылады. Біз «ақпараттық жарылыс» дәуірінде өмір сүріп отырмыз. Ғылыми білім мен ақпарат көздерінің мөлшері тез өсуде.
АКТ оқыту мақсаты
• бағдарламалау дағдыларын дамыту;
• мәтіндік редактор, электрондық кесте басқа да тәжірибе қосымшаларды пайдалануға үйрету;
• желіден, СВ-КОМ-нан ақпарат іздеуге үйрету, т.б.;
• желі көмегімен қарым-қатынас жасауға үйрету.
Ақпараттық – коммуникациялық технологиялар саласындағы алдыңғы қатарлы жетістіктерді пайдаланып, білімнің жаңа деңгейі мен сапасына қол жеткізуге ұмтылатын педагогтық және ғылыми қауымдастықтың түрлі елдер іскерлік ортасы өкілдерінің басын қосатын үшінші Халықаралық Қазақтан мен ТМД елдерінің білімді ақпараттандыру форумы өтті. «Қашықтан оқыту- үздіксіз білім формасы: тәжірибе және даму болашағы» оқытуға арналған бағдарламалық құралдар жасау әдіснамалық атты ғылыми секциялар жұмыс жасап, тұңғыш рет білім берудің барлық деңгейлеріне арналған екіжүзден аса электрондық басылымдар ұсынылды.
Қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар әрбір оқушының білім беру үрдісіне шығармашылық қабілетін дамытуға айқын мүмкіндіктер береді. Сондай-ақ оқушының танымдық іс-әрекеттері күшейіп, өзіндік жұмыстарды тез орындау мүмкіндіктері артады. Осылайша оқыту құралдарының бірі –электрондық оқулық. Ол оқушыларды даралай оқытуда жаңа информацияларды жеткізуге, сондай-ақ игерілген білім мен біліктерді тесттік бақылауға арналған программалық құрал.
Білім беру жүйесінде электронды оқулықтарды пайдаланып, үлкен табыстарға жетуге болады. Электронды оқулықтарды пайдалану барысында оқушы екі жақты білім алады: біріншісі-пәндік білім, екіншісі-компьютерлік білім. Электронды оқулықтарды пайдалану оқушының өз бетінше шығармашылық жұмыс жасауына, теориялық білімін практикамен ұштастыруына мүмкіндік береді. Электронды оқулыққа оқу технологиялары жинақталған. Мысалы: ойын арқылы оқыту, блокты оқыту, тірек- сигналдар арқылы оқыту, т.с.с. Электронды оқулық арқылы оқушы көптеген қосымша материал ала алады, осы алған мәліметтерін компьютерден көргендіктен есіндежақсы сақтайды, өз бетінше жұмыс жасау қабілеті қалыптасады.
Сонымен қатар, қашықтықтан оқыту және Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011 – 2020 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасындағы басым бағыттардың бірі «E-learning» электронды оқытуды да айта кету керек.
Жас ұрпақты оқытуда осы айтылған инновациялық технологияларды пайдалану – шығармашылық жетістіктің негізгі көзі және мұғалімнің кәсіби өсуінің тура жолы.