Ашық сабақ "Д д дыбысы және әрпі"

Алғабас жалпы орта мектебі

Толеби ауданы

САБАҚ ЖОСПАРЫ

Пәні: сауат ашу

Тақырыбы: Д д дыбысы және әрпі.

Өткізілетін күні:

Сыныбы: 1

Сабақтың мақсаты:

• д дыбысы және оның әріп таңбасымен танысады;

• д әрпін оқуға, жазуға үйренеді.

• сөйлемдердің бас әріптен басталып жазылатынын ажырата біледі;

• дыбыс пен әріптің айырмашылығы қайталанып, дыбыс туралы алған білімдері пысықталады.

Білімдік:

• д дыбысы және оның әріп таңбасымен танысады, оқуға, жазуға үйренеді;

• өткен дыбыстарды қайталайды;

• зейінін сабаққа аударып отыру керек екенін бақылайды;

• дыбыс пен әріпті ажырата білуге;

• кеспе әріптерден буын, сөз, сөйлем құруға;

• д дыбысы бар сөздерге дыбыстық талдау жасай білуге үйренеді.

Дамытушылық:

• д дыбысы кездесетін сөздерді қатыстырып, сөйлемдер құрастыру арқылы ойлау қабілеттерін,

жаңылтпаш жаттатқызу арқылы тілдерін ұстарту, ауызекі сөйлеулерін;

• өзбетінше, жұппен, топпен жұмыс істеу дағдыларын дамытады;

• Венн диаграммасы әдісін, суреттерді пайдалана отырып оқушылардың ойын қозғау арқылы сабаққа

деген ынтасы, қызығушылықтарын арттырады;

• сөздерді салыстырып оқуға дағдыланады ;

• сөздік қорын, ой-өрісін, шығармашылығын, белсенділігін, сабаққа деген қызығушылығын

дамытады.

Тәрбиелік:

• тапсырмалар арқылы оқушылар жұмыс жасай отырып, алғырлыққа, тапқырлыққа,

байқампаздыққа, көркем жазуға;

• жазуға қолдарын жаттықтырады;

• оқу іс-әрекеті барысында еңбекқорлыққа, ұқыптылыққа;

• бір-бірімен қарым-қатынас жасауға;

• бірін-бірін тыңдауға, дәлелдеуге, ортақ шешімге келуге тәрбиленеді.

Пәнаралық байланыс:

әдебиеттік оқу, қазақ тілі

дүниетану.

Сабақтың түрі:

7 модульге негізделген жаңа сабақ.

Қолданылатын әдіс-тәсілдер:

1.

өздігінен жұмыс;

4.

сыныппен жұмыс;

7.

түсіндіру;

2.

жұппен жұмыс;

5.

сұрақ–жауап;

8.

сөзжұмбақ шешу;

3.

топпен жұмыс;

6.

әңгімелеу;

9.

эвристикалық әдіс.

Сілтеме:

• «Әліппе» оқулығы , Ұ.Ботабаева, К.А. Ерешева, Б.К. Игенбаева, Алматы «Атамұра» баспасы, 2012 жыл

• Әдістемелік құрал, Ұ.Ботабаева, К.А. Ерешева, Б.К. Игенбаева, «Алматыкітап» баспасы, 2012 жыл

• Дидактикалық материалдар, Ш. Әуелбаев, Ә. Наурызбаева, Р. Ізғұттынова, С. Тәжімбетова, «Алматыкітап» баспасы, 2010 жыл

• Диктанттар мен мазмұндамалар жинағы, М.Қ.Солтанғазина, «Алматыкітап» баспасы, 2010 жыл

• Электронды оқулық.

Көрнекіліктері:

• интерактивті тақта;

• әріптер;

• А-4 қағаздары;

• электронды оқулық;

• суреттер;

• маркерлер;

• бейнетаспа;

• түрлі түсті борлар;

• постерлер;

• Алдаркөсенің суреті;

• стикерлер;

• ватман.

Күтілетін нәтиже:

1.

«Сауат ашу» пәнінен алған білімдерін еске түсіреді;

2.

әңгімелеу туралы білім, білік, дағдыларын қалыптастырады;

3.

сөйлеу не үшін қажет екенін үйренеді;

4.

дыбыстарды өзара ажырата біледі;

5.

дауысты жуан және жіңішке дыбыстарды өзара ажырата біледі;

6.

сөздік қорларын байытады;

7.

дыбыстық талдау жасауға;

8.

жаңа танысқан сөздерді өмірде пайдалануға үйренеді;

9.

туған жерге, өз тіліне сүйіспеншілігі дамиды;

10.

еңбек сүйгіштікке тәрбиеленеді;

11.

сабаққа қызығушылықтарын әрі қарай дамытады;

12.

өз ойларын ортаға сала білуге ;

13.

бір-бірінің пікірін тындауға, ортақ шешімге келуге үйренеді;

14.

өзіндік, жұптық, топтық жұмыс түрлерінде іс-әрекеттері, белсенділіктері арттырады;

15.

сыни ойлауға үйренеді.

Бағалау:

Топ басшысын топ мүшелері бағалайды.

Бағалау парағына бір- бірін бағалайды.

Қолдарына қызыл, жасыл, сары бағдаршам көздерін көрсетеді. Оқушылардың қолында қызыл, сары болса топ басшысы түсінбеген жерлерін түсіндіреді.

Топ басшысы топ мүшелерін бағалайды.

Бағдаршам

Қызыл түс – түсінген жоқпын.

Жасыл түс – бәрі түсінікті.

Сары түс – әлі де практика қажет.

Үй жұмысына нұсқаулық:

36-37 беттер, оқу;

Әрекет кезеңдері

Мұғалімнің іс–әрекеті

Оқушының іс–әрекеті

Күтілетін нәтиже

Мотивациялық қозғаушы

Балалар орындарыннан тұрып

Армысын, алтын күн!

Армысың, көк аспан!

Армысың, жан досым!

Жылуыма жылу қос,

Міне, менің қолым.

Балалар орындарынан тұрып шаттық өлеңін айтады.

Іздену–ұйымдас-тырушылық

- Балалар, бүгін бізге қонаққа Алдаркөсе келіпті. Алдармен бірге «Әріптер бағына» саяхатқа шығамыз.

-Алдар немен жүреді?

- «Әріптер бағына» қандай көлікпен барсақ екен?

- Ат қалай жүреді? Аттың жүрісін тілімізбен көрсетейік.

- Балалар, мен ол баққа Алдармен бірге «Білім көлігімен» барғым келіп отыр. Ал сендер осы көлікке отыруға дайынсыңдар ма?

- Онда біз өткен әріптерді қайталайық.

- Тасбақа деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Oрындық деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Нан деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Робот деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Ғарыш деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Піл деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Аққу деген сөз қандай дыбыстан аяқталады?

- Шағала деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Қауын деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Лақ деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Ай деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Алма деген сөз қандай дыбыстан басталады?

- Дыбыстар неше топқа бөлінеді?

- Жарайсыңдар! Дұрыс айтасыңдар!

- Онда қарап отырмайық.

Ал, балалар, ойнайық.

Ойнайық та, ойлайық.

Қандай жұмбақ болса да

Шешпей оны қоймайық.

Мен сендерге жұмбақ жасырайын.

Дауылда бар, боранда жоқ.

Дәуірде бар, заманда жоқ.

Қандай дыбыс?

- Бүгін біз қандай  дыбыс және әрпімен танысамыз?

- Д  дыбысынан басталатын сөздер айтыңдаршы?

- Дұрыс айтасыңдар доп д дыбысынан басталады.

- Д дыбысы дауысты ма? Әлде дауыссыз ба?

- Қандай текшемен белгілейміз?

- Дұрыс, дауыссыз дыбысты көкпен белгілейміз.

- Неге? Не үшін?

- Неге ол дауыссыз деп саналады?

- Қәне, д дыбысын барлығымыз айтайық.

- Дауыссыз дыбыстар қалай айтылады?

- Дұрыс айтасыңдар дауысымыз еркін шықпайды, созылып шықпайды, бөгет болады.

- Қәне, альфавит ішінде Д дыбысын табайық.

Сергіту сәті. 

Ал, балалар, тұрайық,

Бойымызды созайық.

Бір отырып, бір тұрып,

Біз тынығып алайық.

Жазу дәптермен жұмыс:

-Д дыбысына мысалдар келтіріңдер. Осы сөздерді алақанмен шапалақтап ұра отырып буынға бөлейік.

- Дұрыс, өте жақсы.

-Ал, енді буындарды оқиық.

-Қәне, дәптердегі д әрпін үлгіге қарап жазайық.

Жазу жолдың ортасында сергіту сәтін орындайды. 

Бала, бала, балақан,

Қәне қайсы алақан.

Саусақтарың әйбәт,

Былай, былай, ойнап.

Топ – топ басайық

Жалаудан күн жасайық

Жаса – жаса жарқын күн

Жаса – жаса алтын күн.

Жазуымызды жалғастырайық.

-Атқа мініп жүреді.

-Атпен барайық.

• Ия, дайынбыз.

- Өткен әріптерді қайталайды.

- Тасбақа деген сөз Т дыбыстан басталады.

– Oрындық деген сөз О дыбыстан басталады.

– Нан деген сөз Н дыбыстан басталады.

– Робот деген сөз Р дыбыстан басталады.

– Ғарыш деген сөз Ғ дыбыстан басталады.

– Піл деген сөз П дыбыстан басталады.

– Аққу деген сөз У дыбыстан аяқталады.

– Шағала деген сөз Ш дыбыстан басталады.

– Қауын деген сөз Қ дыбыстан басталады.

– Лақ деген сөз Л дыбыстан басталады.

– Ай деген сөз А дыбыстан басталады.

– Алма деген сөз А дыбыстан басталады.

- Дыбыста екі топқа бөлінеді: дауысты, дауыссыз.

Дауыл – боран,

Дәуір – заман.

-         Д дыбысы.

• Д дыбыс және әрпімен танысамыз.

-         Доп, домбыра, дәптер, демалыс, дәрі, дәрігер, дала, дуадақ, дауылпаз.

-         Дауыссыз

-         Көк.

- Ол дауыссыз дыбыс.

• Ол әндетіліп, созылып айтылмайды.

Барлығы хормен айтады.

-         Ол созылмайды.

Тақтадағы әріптердің ішінен 1 оқушы көрсетеді.

Сергіту сәтін қимылмен көрсетеді.

- Доп, домбыра дәптер.

- Доп, дом-бы-ра, дәп-тер.

- Д-а, да. Д-о, до. Д-у, ду. Да-ла. Да-на.

Дәптердегі Д әрпін үлгіге қарап жазады.

Сергіту сәтін қимылмен көрсетеді.

Жазуларын жалғастырады.

Оқулықпен жұмыс

• Балалар, оқулықты 36 бетте ашайық.

• Осы беттегі берілген сөздерді оқып шығайық.

• Ал, енді ... оқиды, қалғандары тыңдап отырады.

Балалар оқулықтарын ашады.

Балалар хормен оқып шығады.

Аталған бала оқып шығады.

Рефлексивтік-

қорытындылау

Қорытындылау:

Тақтадағы сөзжұмбақты шешейік.

- Жел толтырылған, резинадан жасалған ойыншық?

- Қай музыкалық аспаппен күй орындайды?

- Оқу құралының бірі, оған жазу жазамыз.

- Жазық жер, алаңқай.

- Осы шешілген сөздер қай дыбыстан басталады?

- Ал, енді біз жаңылтпаш жаттайық.

 Доп деп, доп теп.

- Ал, балалар Алдаркөсеге айтыңдаршы қандай әріппен таныстыңдар?

- Д дыбысы қандай дыбыс?

- Дыбыстар нешеге бөлінеді?

-         Доп.

-         Күйді домбырамен орындайды.

-         Дәптерге жазу жазамыз.

-         Жазық жер, алаңқай - дала.

-         Д дыбысынан басталады.

Хормен қайталайды.

 Доп деп, доп теп. (2-3 рет қайталайды)

-    Бүгін біз Д әрпімен таныстық.

-         Д – дауыссыз дыбыс.

-         Дыбыстар екіге бөлінеді.

Бағалау.

Топ басшысын топ мүшелері бағалайды.

Топта отырған оқушылар бір- бірін бағалайды.

Топта отырған оқушылар сабақты талқылайды.

Топ басшысы топ мүшелерін бағалайды.

«Талқылау бойынша серіктестер»

Серіктестерімен талқылау:

«Бағдаршам»

Қажетті түстерін көтеріп көрсетеді.

Қызыл түс – түсінген жоқпын.

Жасыл түс – бәрі түсінікті.

Сары түс – әлі де практика қажет.

• Не оңай болды?

Ұсыныс болса айтады.

• Не қиын болды?

• Не білгіңіз келеді?