Та?ырыбы: ?лысты? ?лы к?ні.
Ма?саты: 1.Балаларды Наурыз мерекесімен, ?аза?ты? салт-д?ст?рімен таныстыру.
2.?ле?дер, ертегілер, ойындар ар?ылы балалар?а ?аза?ты?
салт-д?ст?рін таныту.
3. ?з салт-д?ст?рлерін ??рметтеуге т?рбиелеу.
К?рнекілік: интерактивті та?та, та?ырып?а сай кабинет жабды?тал?ан, на?ыл с?здер, ?лтты? б?йымдар, ?лтты? та?амдар,
Барысы:
Кіріспе: Наурыз жыл басы, к?ктем мейрамы, я?ни ?лысты? ?лы к?ні. Наурыз мерекесінде наурыз к?же дайындалады, дастархан жайылады. Халы? бір-бірін мерекемен ??тты?тайды. Наурызда алтыба?ан ??рылады, ?н салынып, би биленеді. ?р т?рлі ойындар ойналады.
Халы? т?сінігі бойынша Наурызды? 21-нен 22-не ?ара?ан т?ні даланы ?ыдыр аралайды. Б?л т?ні «?ыдыр т?ні» деп аталады. ?ыдыр адамдар?а д?улет дарытып, ба? ?ондырады.
Би: ?аражор?а
Та?па?тар:
- ?лыс к?ні ?ар еріп,
Сай саланы сындырар
Д?ние біткен г?лденер
Жыл басы Наурыз мереке
- Наурыз келді ??т болып
Мына бізге с?т болып,
А??а аузымыз толады
Бір жа?сылы? болады
Ойын: Ар?ан тарту
Ар?ан тарту- халы? арасында ертеден келе жат?ан танымал оындарды? бірі. К?п к?ш ж?мсалатынды?тан ар?ан тарту?а к?біне ер адамдар ?атысады. Ойын ?тетін жер тегіс болуы шарт.
Та?па?:
Наурыз тойын ?демі Наурыз к?ні к?лімдеп
?жем еске т?сірді Шы?ты б?гін шы?ыстан
Біздерге арнап ?демі ?ар?а ?ал?ан т?ншы?ып
Наурыз к?же пісірді Жанданады тіршілік
Салт-д?ст?р
?р ?лтты? ?зіні? салт- д?ст?рлері болады. Мысалы ?аза?ты? салт- д?ст?рлері: шілдехана, т?сау кесу, с?ндет той, ?ыр?ынан шы?ару, келін т?сіру, бесікке салу т,б.
Б?гінгі к?рсетілетін салт-д?ст?р бесікке салу.
Бесікке салу — н?рестені ал?аш бесікке б?леу р?сімі. Бесікке салар?а ша?ырыл?ан ауыл-?йді? ?йелдері шашуын, жол-жорал?ысын ала келеді. Баланы ал?аш?ы б?леу ?лгілі ?рпа??сірген ?адірменді ?йелге тапсырылады. Ол ?зінен бас?а та?ы бір-екі келіншекті? к?мегімен бесікті жабды?тайды, с?биді? ?жесі не шешесі т?бекті? тесігінен балалар?а т?тті ?лестіреді. Осыдан кейін бесікті отпен аластап, баланы б?лейді. Бесікке сал?ан ?йелдерге к?йлек, жаулы? сия?ты сый тартылады. ?лкендер батасын беріп, баланы? ер жетуіне, ананы? ?бірлі-ш?бірлі болуына тілектестік білдіреді. Ж?не Бесік жыры айтылады:
Айыр ?алпа? киісіп,
А?ырып жау?а тиісіп,
Батыр болар ма екенсі??
Барма?тары? майысып,
Т?рлі ою ойысып,
Шебер болар ма екенсі??
Та?дайлары? та?ылдап,
С?зі?ді ж?рт ма??лдап,
Шешен болар ма екенсі??
Та?ы бір н?с?асы:
?лди-?лди а? б?пем,
А? бесікке жат б?пем
Жылама, б?пем, жылама,
Жілік ша?ып берейін.
Бай??танны? ??йры?ын
Жіпке та?ып берейін.
Та?па?:
Наурыз дала г?лімен ?асиеті к?п дейді
Ж?рек ?ні ?осылды Татып к?рдім мен ?зім
Жас ?айы?ны? берілген ?лі аузымнан кетпейді
?мір к?ні ?осылды Д?мі Наурыз к?жені?
Ойын: К?ш сынасу.
Б?л ойын стол ?стінде екі баланы? білек сынасуымен орындалады.2 бала шынта?тарын стол?а тірек ?ол бастарын ай?стырады.Кім білекті стол?а жы?са сол бала же?іске жетеді. А?аш атты? ?стінде атты? басын ?стап т?рып 2-ші ?ашан білектен тартысып сынасу?а да болады.Біра? баланы? ?ауіпсіздігі ?ата? ба?ыланады.
?н: Дастархан
Наурыз к?же- ?лысты? ?лы к?ні ?зірленетін ас. Наурыз к?же аса ?асиетті ас болып саналады. Наурыз к?же жеті т?рлі д?мнен дайындалады:
1.Т?з
2.Су
3.А? ??рт, ?аты?, айран
4. Ет
5.Кеспе
6. Бидай
7. К?ріш не тары
?азан?а су ??йып, ет, ?азы-?артаны салып, ?айнатамыз. Ал?аш ?айна?анда сорпаны? к?бігін алуды ?мытпа?ыз. 1,5-2 са?аттай ?айнатып, етті с?зіп алы?ыз. Енді д?ндерді жа?сылап жуып, бірінші бидайды салып, 5 минут ?айнаты?ыз. Екінші жарманы ж?не к?рішті салып,. 5 минут ?айна?ан со?, тарыны салы?ыз. Тал?амы?ыз?а ?арай т?зда?ыз. Д?ндер пісіп болды-ау дегенде оттан т?сіріп, сал?ын жерге ?ойы?ыз. ?азаннан т?сірілген еттерді ?са?тап турап, барлы?ын сорпа?а айранмен ?осып араластырамыз.
?орытынды:
Жа?артып сана, салтымды,
?уант?ан барша хал?ымды.
Наурыз тойы – ел тойы,
?асырдан асыр да??ы?ды.
?н болып асыл,
Да??ы?ды асыр
?асырдан ?асыр - дегендей
??рметті ?она?тар, балалар к?ктемні? тамаша мерекесі, ?лысты? ?лы к?ні Наурыз ??тты болсын, ?р ша?ыра??а береке, бірлік, м?ртебе ?келсін.?лыс о? болсын, а? мол болсын!