Мақсаты: Жанұядағы әке мен бала арасындағы қарым қатынасты нығайту. Ұлттық салт - дәстүрімізге байланысты әке орнының ерекше екендігін ұғындыру. Әкеге деген бала махаббатын ояту. Көрнекіліктер: мақал-мәтелдер, суреттер
Просмотр содержимого документа
«Ата көрген оқ жонар»
Мақсаты: Жанұядағы әке мен бала арасындағы қарым қатынасты нығайту. Ұлттық салт - дәстүрімізге байланысты әке орнының ерекше екендігін ұғындыру. Әкеге деген бала махаббатын ояту. Көрнекіліктер: 1. Әке - асқар тау. 2. Әке көрген оқ жонар, Шеше көрген тон пішер. 3. Жақсы әкенің даналығы - балаға мың жылдық азық. 4. Әке - шаңырақтың негізгі тірегі. 5. Жаманнан жақсы туады, жақсыдан жаман туады - адам айтса нанғысыз. 6. Әке - балаға сыншы. 7. Бір бала бар – атаға жете туады, бір бала бар – атадан өте туады, бір бала бар - кері кете туады. 8. Ана - сая болар бағың болса, Әке - асқар тауың 9. Әке - асқар тау, ана қайнар бұлақ, бала жағасындағы құрақ.
Өнеге сағат барысы: («Әке туралы монолог» видео ролик көрсетіледі.) 1 - жүргізуші. Сізсіз әке - ең ақылды, ең шыншыл, Сізсіз әке - ең жақыным, ең сыршыл. Шуақ шашқан қашанда асыл жүрегің, Жанымдасың, қамқорымсың білемін. Қабыл алғын бала – жүрек тілегін... «Әке - бәйтерек, бала жапырақ» деп қазағымыз айтқандай бүгінгі мектебімізде өткелі отырған «Әкешім - бәйтерегім» атты бастауыш сынып оқушыларының өнеге сағатына қош келдіңіздер! Ән: «Әкешім - бәйтерегім» орындалады.
1 - оқушы: Нағыз әке ақылгөй де асқар жан, Барлық ұрпақ әкелерден басталған. Ал, әкелер, өздеріңе арналған Бүгінгі той, қуаныш пен мерекең. 2 - оқушы: Есімде бейнесі әкемнің Күлімдеп қарайтын Мен саған талпынсам Құшағын жая сап, көтеріп алатын.
3 - оқушы: Бойға қуат береді Әй жарайсың дегені Мен әкемнен әр кезде Соңы естігім келеді. 4 - оқушы: Әкешім тілеуімді тілеп жүрген, Аумайсың жарығы мол ашық күннен. Шаршайсың жұмыс істеп біздер үшін. Ақылды балаларың оны білген. 5 - оқушы: Ыстық - ау кім - кімге де әке деген, Суыққа шалындырмай, мәпелеген. Өмірдің соқпағымен өрге тартып, Алдымен адам бол деп жетелеген. 6 - оқушы: Әр сөзінің ақырын, Жақсылыққа тірейді. Қадап айтып ақылын, Көпке бақыт тілейді. 7 - оқушы: Әкем шытса қабағын - «Байқа балам» дегені. Алған көп - ақ сабағым, Жақсы көрем мен оны. 8 - оқушы: Арқа сүйер панасың, Ақылы мол данасың Адал етіп өсірген, Мендей ерке баласын. 9 - оқушы: Қамқорсың әке өмірде, Қуатым сенсің көңілге. Әлпештеп мені өсірдің, Ұшармын ертең көгіңде. 10 - оқушы Аңсаймын жылы сөзіңді, Ақылшым болған кезіңді. Есімде әке сақтаймын, Асқар биік өзіңді. 11 - оқушы: Арманым едің аңсаған, Әкелсем бақыт мен саған. Ұрпағың болып жалғадым, Қуаншы, әке, сен маған. 12 - оқушы: Теңіздей шалқып жүремін, Сүйенер сенсің тірегім. Барсам да қайда, жан әке, Өзіңмен бірге жүрегім. 13 - оқушы: Көкке өрмелеп көңілің, Нұрға толсын өмірің. Бақытты бол, жан әке, Ұзақ болсын ғұмырың. 14 - оқушы: Асқар тау әкешім бар сүйенішім, Ізгілік, адалдықты сүйеді шын. Қабақ шытса балалық қылығыма, Ешқашан болмақ емес ренішім. 1 - Жүргізуші: Көмегімен біздерді мәпелеген, Ардақты жан өмірде әке деген. Бақыттымын өмірде әкем барда, Сол бастаушым - биікке жетелеген
2. «Әке» деген сөз қандай жақын, қандай ыстық десеңші!. Өмірде әкесін жақсы көрмейтін бала жоқ шығар, өйткені бала үшін әкенің орны бөлек қой. Менің өмірдегі қымбат, ең қымбат адамым ол - сіз менің сүйікті әкешім. Сіз менің кішкентайдан ақылшым, қамқоршым болдыңыз. Мен сізден көп тәрбие алдым. Сіздің бақытты аман - сау болуыңызды тілеймін. Әкелерге сұрақтар қою 1. Балаңыздың туған күні, айы, жылы 2. Балаңыздың сізді қатты қуантқаны, әлде ренжіткені есіңізде ме? 3. Балаңыздың ізгі қасиеттері 4. Балаңыздың жаман қасиеттері 5. Балаңыздың пікірімен санасасыз ба? 6. Балаңыздың үйдегі тұрақты міндеттері не? Ән:
Бала үшін әкенің орны бөлек. «Әке» деген сөзді айтқанда өзіңе пана болар, қиындыққа қалдырмас, арманыңа қол созсаң ақ батасын беріп ақ жол тілейтін адамың екенін бала жүрегі сезердей. «Әкең барда орындалар арманың» дегендей, өмірдегі керегіңді алдымен бір Алла, екінші әкең берері анық. Бұл дүниеде алуан түрлі тағдыр бар. сол тағдырдың басты себепкері - біз сияқты балалар. Алайда өмірдің есігін көзі тырнап аша салысымен әкенің «Балам, ботам» деген еркелетер сөзін естімей жетім немесе тастанды бала болып дүниеге келіп жатқан сәбилер де бар. Сәби көңіл әкесі тіпті ол ойлағандай жақсы адам болмасада, «Шіркін, менің әкем болса қандай жақсы болар еді!» деп армандайды. Осындай балаларды көргенімде өзімнің анам да, әкем де бар екеніне өзімді бақытты санаймын. Сол бақытымды ешқашан айырмаса екен деймін. Тамағымның тоқтығы, киімімнің бүтіндігі, оқуымның сапасы, ұйқымыздың тыныштығы - осының бәрі де асқар таудай айбатты әкелердің арқасы. Ендеше бар баланың бақытына бір Алладан кейінгі панасы «Әкелер» аман болса екен деймін. Музыка ойналып тұрады. Көрініс: 1 - жүргізуші: Әке - асқар тау ( әке бастап шығады, балаларға тау суреттері тағылады.) 1 - жүргізуші: Ана - қайнар бұлақ ( ана бастап шығады, балаларға бұлақ суреттері тағылады.) 1 - жүргізуші: Бала жағасындағы құрақ. ( Ең ұзын бала бастап шығады, қалғандары құрақ суретін тағып шығады.) Жүргізуші: Ойлайды әрқашан да бала қамын, Көремін аялаған алақанын. Әкемнен алған асыл қасиетті, Елімнің керегіне жаратамын. Ән:
Көрініс: - «Әке мен бала әңгімесі» деп аталатын көріністі тамашалаңыздар. Баласы: - Ата, онда маған сұрақ қойыңызшы. әкесі: - Балам, үйдің алтын қазығы кім? Баласы: әке, үйдің алтын қазығы - бала. әкесі: - Жоқ, балам, үйдің алтын қазығы - ана. Ана ақылды болса, бала дана болады. Ана тәрбиесі - қызға үлгі, әке тәрбиесі - ұлға үлгі. Ана - ақылшың, әке - қамқоршың, аға - қорғанышың, інің - сүйенішің, қарындасың - қанатың екенін ұмытпа. Әкесі - Балам, жоқты бар, ашты тоқ ететін кім? Баласы: - әке, жоқты бар, ашты тоқ ететін - мейірімді әке. әкесі: - Жоқ, балам, әке қанша мейірімді болса да ананың жаны бөлек. Ашты тоқ, жоқты бар ететін ол - ана. Анасыз бала ұйықтамайды, қатықсыз айран ұйымайды. Әкесі:- Ал, балам, өмір сүру үшін не қажет? Баласы: - Әке, өмір сүру үшін алтын, ақша, мал қажет. Әкесі: - Жоқ, балам, өмір сүру үшін су, от, тұз, қыз, ақыл қажет. Су - тіршіліктің нәрін береді, от - өмірге жалын береді, тұз - астың дәмін келтіреді, қыз - өмірдің сәнін келтіреді, ақыл - өмірдің мәнін келтіреді.
Мақал - мәтелдер Алты аға бірігіп әке болмас, Жеті жеңге бірігіп ана болмас.
Әке балаға қарыз, Бала далаға қарыз.
Әке балаға сыншы.
Әкеден — ақыл, анадан — мейір.
Әкеден безген ұл болмас, Анадан безген қыз болмас.
Әке жүрегі таудан үлкен, Ана жүрегі теңізден терең.
Әкелі бала жаужүрек, Әкесіз бала сұм жүрек (Бұқар жырау).
Әкелі жетім анық жетім, Шешелі жетім жарым жетім.
Әкем аты шапқан сайын өрлейді.
"Әкем бар" деп мақтанба топқа түсері жоқ болса. "Балам бар" деп мақтанба жаман туған боқ болса. "Ағайыным бар" деп мақтанба дос - дұшпаның келгенде қарасуы жоқ болса (Төле би).
Әкем маған ат берді, "далақта да шап" деді. Әкемнің өлерін білсем өнерін сатпас па едім. Әкемнің шоты аса - аса тиеді. Әкенің жақындығы жездедей - ақ. Әкең бермегенді базар береді.
Әкең жақсы кісі еді жел жағыңа пана еді. Анаң жақсы кісі еді жетімдерге ана еді.
Әкең мұрап болғанша отырған жерің ой болсын. Әкеңнің өлгенін жасырсаң, көмгенде қайтпексің? Әкең өлсе де әкеңді көрген өлмесін.
Әке сөзі — оқ, Шеше сөзі — боқ. Әкесі бардың арысы бар, Ағасы бардың жағасы бар, Інісі бардың тынысы бар.
Әкесіз жетім гүл жетім, Шешесіз жетім тұл жетім.
Әкесі қой баға білмегеннің баласы қозы баға алмайды. Әкесі қоңыз атанғанның баласы доңыз атанады. Әкесі құрдастың баласы құрдас. Әкесінің баласы — адамның баласы, адамның баласы — бауырың. Әкесі оқ атпағанның баласы боқ атпайды