Х?р?к?тк? м?сь?л?л?р
Х?р?к?тк? м?сь?л?л?р чишк?нд? ?ч т?рле зурлык кулланыла:
S - ераклык (?тк?н юл),
t – х?р?к?т вакыты
V - тизлек – бер вакыт бер?млеге эченд? ?тк?н юл.
Исе?д? тот!
§Ераклык – тизлекне? вакытка тапкырчыгышы;
S =V t
§Тизлек –бер вакыт бер?млеге эченд? ?тк?н юл;
V = S : t
§Вакыт – ?тк?н юлны? вакытка чагыштырмасы
t = S : V
Мотоциклчы 60км/с?г уртача тизлек бел?н 3 с?гать ??м 70 км/с?г уртача тизлек бел?н 2 с?гать барган. Барлык бу вакыт эченд? ул нинди ара ?тк?н? Аны? уртача х?р?к?т ит? тизлеген тап.
Просмотр содержимого документа
«Презентация по математике 4 класс »
Актаныш муниципаль районы
Мәсәде башлангыч мәктәбе
Математикадан проект эше
Башкаручы:
4нче сыйныф укучысы
Билалова Зәлия Данис кызы
Җитәкче:
1нче категорияле укытучы
Салахова Сөрия Рөстәм кызы
2012 ел
Хәрәкәттә-бәрәкәт
Хәрәкәткә мәсьәләләр
Хәрәкәткә мәсьәләләр чишкәндә өч төрле зурлык кулланыла:
S - ераклык (үткән юл),
t – хәрәкәт вакыты
V - тизлек – бер вакыт берәмлеге эчендә үткән юл.
Исеңдә тот!
- Ераклык – тизлекнең вакытка тапкырчыгышы;
S =V t
- Тизлек –бер вакыт берәмлеге эчендә үткән юл;
V = S : t
- Вакыт – үткән юлның вакытка чагыштырмасы
t = S : V
Таблицаны тутыр
Ераклык
124 КМ
Тизлек
62 КМ /СӘГ
595 КМ
Вакыт
?
?
?
28 КМ /СӘГ
4320 КМ
7 сәг
?
3 сәг
6 сәг
Хәрәкәткә мәсьәләләрнең төрләре
Беренче .
Ике предметның бер үк вакытта кара-каршы хәрәкәте.
Икенче.
Бер ноктадан капма-каршы юнәлештәге хәрәкәт
Өченче.
Төрле ноктадан капма-каршы юнәлештәге хәрәкәт
Дүртенче.
Төрле пункттан бер үк юнәлештә хәрәкәт
Мәсьәләне чиш
Мотоциклчы 60км/сәг уртача тизлек белән 3 сәгать һәм 70 км/сәг уртача тизлек белән 2 сәгать барган. Барлык бу вакыт эчендә ул нинди ара үткән? Аның уртача хәрәкәт итү тизлеген тап.
Мәсьәләне таблицага язып чишү уңышлы.
V
t
60 км/сәг
S
70 км/сәг
3 сәг
2 сәг
?
?
1) 60х3=180(км)-3 сәг тә үткән юл
2)70х2=140(км)-2 сәг тә үткән юл
3)180+140=320(км)-барлык юл
4)3+2=5(сәг)-барлык вакыт
5)320:5=65(км/сәг)-уртача тизлек
Җавап:65км/сәг тизлек белән барлыгы 320 км юл үткән.
Кара-каршы хәрәкәткә мәсьәлә.
Ике авылдан ике җәяүле бер үк вакытта кара-каршы юлга чыга. Беренче җәяүленең тизлеге 5 км/сәг, икенче җәяүленең тизлеге 4км/сәг. Авыллар арасындагы ераклык 18 км булса алар ничә сәгатьтән соң очрашырлар?
4км/сәг
5 км/сәг
18 км
Мәсьәләне чишү:
1) 5+4=9(км/сәг) – җәяүлеләрнең якынлашу тизлеге.
2) 18:9=2(сәг) – шул вакыт эчендә алар очрашалар.
Җавап: 2 сәгатьтән соң очрашалар.
Нәтиҗә ясыйбыз
- Кара-каршы хәрәкәткә мәсьәлә чишкәндә “якынлашу тизлеге”н куллану отышлы.
- Капма-каршы хәрәкәткә мәсьәлә чишкәндә “ераклашу тизлеге”н куллану отышлы.
- Якынлашу һәм ераклашу тизлекләре хәрәкәт итүче предметның тизлекләрен кушып табыла.
Юл йөрү
кагыйдәләрен
төгәл үтәгез !