Екі өрнектің қосындысының және айырмасының кубы

Екі өрнектің қосындысының және айырмасының кубы

Мұғалім:Айтбаева Айнұр Есенғалиқызы

Сабақтың мақсаты: Білімділік мақсаты: Қысқаша көбейту формулаларын есептер шығаруда қолдануды үйретуге оқушының ойлауын дамытуға, пәнді оқып үйренуге қажетті білім, білік және іскерлік дағдыларын меңгеруді бекітуге бағытталған. Дамытушылық мақсаты: оқушылардың жеке қасиеттерін қалыптастыру, логикалық ойлауын, математикалық дүниетанымын кеңейту.

Тәрбиелік мақсаты: оқушылардың бір - біріне көмектесу адамгершілігін, өзіндік дүниетанымын қалыптастыру.

Сабақтың типі:   Білім, білік және дағдыны тексеру сабағы және қайталау сабағы.

Сабақтың түрі: Практикалық және   топтық сайыс сабақ.

Сабақтың әдісі: Практикалық әдіс, түсіндіру, сұрақ – жауап, Блум таксономиясы Сабақтың көрнекілігі: презентация, маркер, үлестірмелер, сызбалар (қысқаша көбейту формулалары), бағалау парағы

Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылардың сабаққа қатысуын қадағалап, оқушыларды 3 топқа бөлу, бағалау парақтарын тарату 2. Үй тапсырмасын тексеру.

Бағалау парағында сабақта орындалатын жұмыстар жазылған, әр жұмыс бойынша оқушылар тиісті ұпай алып отырады. Сабақ соңында осы ұпай бойынша бағаланатын болады.

№ 462 Теңдеуді шешіңдер.

,

Жауабы: (0; -2)

Жауабы (0; )

Ұпай саны-1

Ұпай саны-1

№ 463 Ықшамдаңдар және нәтижесін есептеңдер :

• =4 Ұпай сан -1
• Ұпай саны-1
• Ұпай саны-1

Формуланы білемізбе?

1. (а + b)²= а²+2аb+b² 2. а² - b² = (а - b) (а+b) 3. а³- b³ = (а - b) (а²+аb+b²) 4. (а - b)³= а³- 3а²b+3аb²- b³ 5. (а - b)²= а²- 2аb+b² 6. а³ + b³ = (а+b) (а²- аb+b²) 7. (а + b)³= а³+3а²b+3аb²+b³

Тапсырма

(x+y)(x 2 - xy+y 2 )

Жауаптары

Әріптер

x 2 +8х+16

(5x+y) 3

(1 - a) 3

К

1 - 3a+3a 2 - a 3

С

(2x 2 - y 2 )(4x 4 +2x 2 y 2 +y 4 )

x 3 +y 3

П

125x 3 +75x 2 y+15xy 2 +y 3

9m 2 - 30mn+25n 2

(4b-a 2 )(4b+a 2 )

16b 2 – a 4

А

8x 6 - y 6

Ь

Л

Тапсырма

(x+y)(x 2 - xy+y 2 )

Жауаптары

Әріптер

x 2 +8х+16

(5x+y) 3

(1 - a) 3

К

1 - 3a+3a 2 - a 3

(2x 2 - y 2 )(4x 4 +2x 2 y 2 +y 4 )

С

x 3 +y 3

9m 2 - 30mn+25n 2

П

125x 3 +75x 2 y+15xy 2 +y 3

А

(4b-a 2 )(4b+a 2 )

16b 2 – a 4

Ь

8x 6 - y 6

Л

Анықтамалық ақпарат: Блез Паскаль (фр. Blaise Pascal, Маусымның 19 1623 жыл — Тамыздың 19 1662 жыл) - XVII - ғасырда өмір сүрген француз математигі және физигі, пәлсапашы, әдебиетшісі. Математикалық анализ, ықтималдық теориясының, кескіндік геометрияның негізін салушылардың бірі, гидростатиканың негізгі заңының авторы. Паскаль 12 жасынан бастап ғылыммен шұғылданды. Әкесі Этьен математик және астроном болған. Әкесі баласын ғылым үйірмесіне қатыстырған. Сол кезде зерек бала сол кездегі ғалымдармен бірдей ғылым туралы пікірлескен. 16 жасында Паскаль «Қима туралы» еңбегін жазады.

• Қолдану кезеңі. “Жұптық жұмыс ”. Қысқаша көбейту формулаларын пайдаланып есептер шығарамыз. Әр топтан екі оқушыдан шығып, есепті тақтада орындайды. Бір оқушы тақтада есепті жазады, екіншісі қандай формула арқылы шығарылғанын түсіндіреді.

Сергіту сәті. Оқушыларға сан айтылады. Егер ол сан қандай да бір санның квадраты болса, оң қолдарыңды, кубы болса сол қолдарыңды, бір уақытта квадраты да кубы да болса екі қолдарыңды көтеріңдер.

Талдау кезеңі. Оқулықпен жұмыс №454- Ітоп-1, ІІтоп-2, ІІІ топ-3, №458 І топ-1,ІІ топ-2 №470 ІІІ топ-1. Алдымен есеп топта шығарылып, талқыланады. Есеп жауабына қарай топтар бірін - бірі бағалайды.

№ 454

№ 458

• 1)a 3 +3ab(a-b)+b 3 =(a+b) 3
• 2) a 3 -3ab(a-b)-b 3 =(a-b) 3

№ 470

• (a+b) 2 -4ab=(a-b) 2

.

Тест жұмысы (7 минут). Жекелеп жұмыс жасау

1.     Көпмүше түрінде жаз. (5х-4)(5х+4)

А) 25х-16, В) 25х2-16, С) 16-25х2, Д) 25х2-4

2. Көбейтінді түрінде жаз. 81d2-64c2

A) (9d-8c)(9d+8c), B) (8c-9d)(8c+9d), C) 8c2-80c+46d2, D) (9d+8c)(-9d-8c)

  3. Екі мүшенің квадратын көпмүше түрінде жаз. (х+9)2

А) (х+9)(х-9), В) х2-18х+81, С) х2+18х+81, Д) х2-81-18х

4. Үшмүшені екімүшенің квадраты түрінде жаз. в2+2в+1

А) (в-1)(в+1), В) (в-1)2, С) в2-12, Д) (в+1)2

5. Көпмүше түрінде жаз. (m+n)3

A) m3+3m2n+3mn2+n3, B) (m+n)(m-n), C) m2+2mn+n3, D) m3-3m2n+3m2n-n3

6. Көпмүшені екімүшенің кубы түрінде жазыңдар. x3+3x2+3x+1

A) (x+1)3, B) (x-1)3, C) x3-1, D) x2-3xy+y2

7. Көбейткішке жіктеңдер. b3+125

A) (b+5)(b2-5b+25),             B) (b-5) (b2+5b+25), 

C) (-5-b)(b2-5b+25),            D) (5+b)(-b2-5b-25)

8. Екімүшенің квадраты түрінде жаз. а2-14а+49

А) (7+а)2, В) (а-7)(а+7), С) (а-7)2, Д) а2-72

9. Екімүшенің кубы түрінде жаз. у3-3у2+3у-1

А) (у-1)3, В) (у+1)3, С) у3-1, Д) у2+3ху-3х2у+1

Жауаптары

1.      в

2.      а

3.      с

4.      д

5.      а

6.      а

7.      а

8.      с

9.      а

Бағалау . Әр топ басшысы бағалау парағындағы қорытынды ұпайды шығарып, мұғалімге оқушы дәптерлерін жинап береді. Бағалау кестесіне сәйкес оқушылар бағаланады.

Үй жұмысы: Қысқаша көбейту формулалары мен ережелерді жаттау.

№ 467, №471 есептер

Сабақтан алған әсерім

Қай аралда тұрақтадыңыз