Үшбұрыштар теңсіздігі

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 7.3С Түзудің өзара орналасуы

Мектеп: Атырау қаласы ХББ НЗМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Мүсірова Н.К

Сынып: 7- сынып

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Үшбұрыштар теңсіздігі

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

Үшбұрыштар теңсіздігі

Сабақ мақсаттары

оқушыларға үшбұрыштар теңсіздігі туралы түсінік беру, үшбұрыштар тең-сіздігін есептер шешуде қолдана білу білу дағдысын қалыптастыру.

Бағалау критерийлері

Үшбұрыщтар теңсіздігі теоремасын біледі;

Үшбұрыштар теңсіздігі теоремасын дәлелдей алады;

Үшбұрыштар теңсіздігі теоремасын есептер шығаруда қолданады.

Тілдік мақсаттар

Оқытудың тілдік мақсаты

• үшбұрыш теңсіздігі туралы теореманын берілуін біледі;

• үшбұрыш теңсіздігін есеп шығару барысында қолданады.

Бөлім бойынша лексика және терминология

– үшбұрыш;

– үшбұрыштың бұрыштары;

– тікбұрышты үшбұрыш;

– теңқабырғалы үшбұрыш;

– үшбұрыштар теңсіздігі;

Құндылықтарды

дарыту

Белсенді қарым- қатынас, өзіндік шешім қабылдауды үйрену және оны дамыту.бір – бірінің пікірлері мен ерекшеліктерін құрметтеу, қабылдау, өзара қарым – қатынаста сын тұрғысынан ойлау.

Пәнаралық

байланыстар

Сызу сабағы. Оқушылар үшбұрышты сызады.

Қазақ тілі: Есептерді түсіндіру жолдарында сөйлемдерді байланыстыру, жалғауларды дұрыс жалғау, математикалық тілде сөйлеу.

АКТ қолдану дағдылары

АКТ арқылы сыни тұрғыдан ойлау мен зерттеу дағдыларының дамыту презентация және ActivInspire- мен жұмыс

Бастапқы білім

Сызықтық теңдеулер мен теңсіздіктерді шеше білу; айнымалылар, өрнектер, теңсіздіктер мен теңдіктер ажырата білу; есептеуді дәл жүргізу және кері амалды орындауды түсіну керек.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

1. сабақ

Сабақтың басы

3 минут

5 минут

10 минут

10 минут

Сабақтың ортасы

12 минут

1. сабақ

15 минут

10 минут

12 минут

Ұйымдастыру: (оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру және ынталарын сабаққа аудару).

Оқушылармен сәлемдесу. Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

І. Экспресс-сауал:

Сұрақ жауап:
1.  Үшбұрыш дегеніміз не? Жауабы: Бір түзудің бойында жатпайтын үш нүктені кесінділермен қосқанда шығатын геометриялық фигураны үшбұрыш деп атаймыз.
2. Қабырғалары бойынша үшбұрыштар неше түрге бөлінеді? Үшбұрыштарды ата. Жауабы: үш түрге бөлінеді. Тең қабырғалы, тең бүйірлі, әр түрлі қабырғалы  үшбұрыш.
3. Бұрыштары бойынша үшбұрыштар неше түрге бөлінеді? Үшбұрыштарды ата. Жауабы: үш түрге бөлінеді. Сүйір бұрышты, доғал бұрышты, тік бұрышты үшбұрыш.
4. Үшбұрыштың үлкен қабырғасына қарсы үлкен бұрышы жатады.
5. Үшбұрыштың үлкен бұрышына қарсы үлкен қабырғасы жатады

6. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы деген не? Жауабы: Үшбұрыштың сырт-қы бұрышы үшбұрыштың төбесіндегі бұрышпен сыбайлас бұрыш-ты айтады
7. Тікбұрышты үшбұрыштың гипотенузасы катеттен (кіші, тең, үлкен) болады.

Оқушыларға бүгінгі күнгі сабақтың тақырыбы мен мақсаты айтылады

ІІ. Жаңа сабақ (Оқушылар жаңа сабақты практикалық жұмысты орындау арқылы өздері ашады)

Практикалық жұмыс

1. Дәптерлеріңізге бір түзудің бойында жатпайтын үш нүкте белгілеңіз.

2. Сызғыштың көмегімен сол нүктелерді қос. Қандай фигура пайда болды?

3. Қабырғаларының ұзындығын тап. Жауабын дәптерге жазып қойыңыз. (мысалы )

Сұрақ:

• Оқушылар үшбұрыштың қабырғаларының арасында қандай өзгешеліктерді байқап отырсыз?

• Үшбұрыштың бір қабырғасының ұзындығы қалған екі қабырғасының ұзындықтарының қосындысынан (кіші, тең, артық) болады?

Оқушылардан ойларын қорытындылап, жинақтап айту сұралады.

Үшбұрыштың әрбір қабырғасы өзге екі қабырғасының қосындысынан кіші болады

Үшбұрыштың әрбір қабырғасы өзге екі қабырғасының айырмасынан үлкен болады. (Теореманы мұғалім көмегімен дәлелдейді)

Теорема: Үшбұрыштың әрбір қабырғасы басқа екі қабырғасының қосындысынан кіші болады.

B

Дәлелдеуі: Кез келген үшбұрышын қарастырып, екенін дәлелдейік. қаьырғасының созындысына қабыырғасына тең кесіндісін салайық. теңбүйірлі

2

1

D

D

A

C

үшбұрышында , ал үшбұрышында олай болса, . Ал үшбұрышта үлкен қабырғаға қарсы үлкен бұрыш жататындықтан, . Бірақ . Теорема дәлелденді.

ІІІ. Сыныппен жұмыс (ауызша)

А) Берілген сандар үшбұрыш қабырғалары бола ала ма? Сұрақтарға «иә», «жоқ» деп жауап беріңіз.

1. а=4 см; в= 4 см; с=8см. (жоқ)

2. a=5 см; в=7 см; с=9 см. (иә)

3. а=2 см; в=3 см; с=5 см. (жоқ)

4. а=12 см; в=15 см; с=8 см. (иә)

5. а=41 см; в=48 см; с=80см. (иә)

6. а=413 см; в=148 см; с=208 см (жоқ)

7. а=51 см; в=46 см; с=81 см. (иә)

В) Тең бүйірлі үшбұрыштың бүйір қабырғасы 3 см болса, онда оның табаны 7 см-ге тең болуы мүмкін бе? Жауабы: жоқ

С) Үшбұрыш қабырғаларының қатынасы 2:3:4-ке тең болуы мүмкін бе? Жауабы: иә

IV. Топпен жұмыс (Оқушыларды топтарға стикерлер көмегімен бөліп аламыз. Әр топтағы оқушыларға бірдей стикерлер беріледі). Әр топқа тапсырмалар беріледі:

1. топ. Негізгі деңгей. А) Тең бүйірлі үшбұрыштың екі қабырғасы: болса, үшінші қабырғасын тап.

B) Теңбүйірлі үшбұрыштың бір қабырғасы - ге, ал басқасы см- ге тең. Осылардың табаны қайсысы болады?

Орта деңгей: АВС үшбұрышының периметрі 15 см. ВС қабырғасы АВ қабырғасынан 2 см үлкен, ал АВ қабырғасы АС-дан 1 см кіші. АВС үшбұрышының қабырғаларын табыңыз.

2- топ. Негізгі деңгей. А) Тең бүйірлі үшбұрыштың екі қабырғасы: болса, үшінші қабырғасын тап.

В) Теңбүйірлі үшбұрыштың бір қабырғасы - ге, ал басқасы см- ге тең. Осылардың табаны қайсысы болады?

Орта деңгей: АВС үшбұрышының периметрі 18 см. ВС қабырғасы АВ қабырғасынан 2 см үлкен, ал АВ қабырғасы АС-дан 3 см кіші. АВС үшбұрышының қабырғаларын табыңыз.

3- топ. Негізгі деңгей. А) Тең бүйірлі үшбұрыштың екі қабырғасы: болса, үшінші қабырғасын тап.

В) Теңбүйірлі үшбұрыштың бір қабырғасы - ге, ал басқасы см- ге тең. Осылардың табаны қайсысы болады?

Орта деңгей: АВС үшбұрышының периметрі 18 см. ВС қабырғасы АВ қабырғасынан 2 см кіші, ал АВ қабырғасы АС-дан 3 см үлкен. АВС үшбұрышының қабырғаларын табыңыз.

Топ мүшелері постерлерін қорғап тұжырымын шығарады.

Бағалану топпен (алдарында критерийлері тұрады)

Жұппен жұмыс (әр жұп өз- өздерін дескриптор бойынша тексереді)

1) Төменде көрсетілген сандардың ішінен үшбұрыштың қабырғалары бола алмайтынын таңдаңыз.

1.

2.

3. 4.

2)Үшбұрыштың екі төбесіндегі екі сыртқы бұрышы тең. Үшбұрыштың периметрі см, ал бір қабырғасы см- ге тең. Үшбұрыштың қалған екі қабырғасын табыңыз.

Жеке жұмыс (шығармашылық деңгей)

1. Егер үшбұрыш қабырғалары 4 және 9 болса, үшінші қабырғаның үлкен бүтін мәні қандай болатынын табыңыз.

2. Теңбүйірлі үшбұрыштың периметрі см- ге, екі қабырғасының айырмасы см- ге тең, ал оның сыртқы бұрыштарының бірі- сүйір бұрыш. Үшбұрыштың қабырғаларын табыңыз.

Есепті мұғалім бағалайды. Барлық есепті орындаған оқушыны «жұлдызшамен»,оқушы есептеулерден қателік жіберген болса «смайликпен», есептің шығару жолында қате бар болса «қызыл түсті смайликпен»

презентация

Қосымша 1

Л.С. Атанасян (аударған Т.Нүсіпбаев, И.Тоқтамысов), 70- бет

Шыныбеков

«Геометрия» Алматы, «Атамұра» баспасы 2013 жыл

Қосымша 2

Қосымша 2

Л.С. Атанасян (аударған Т.Нүсіпбаев, И.Тоқтамысов), 72- бет

Сабақтың соңы

3 минут

Үйге тапсырма:

Сабақты қорытындылау:

Оқушылар біздің мақсатымыз қалай еді?

-Мақсатымызға жеттік пе?

- қойылған тапсырманы қаншалықты орындағандарыңды бағадаңдар, яғни өздеріңнің жұмыстарыңды қай деңгейге жатқызасыздар?

Рефлексия:

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Сабақ барысында оқушылардың өз ойын оқушы мен мұғалім алдында еркін жеткізуіне мүмкіндік тудыру және өзгенің пікірін тыңдап, одан қорытынды жасау дағдыларын қалыптастыру. Есептер баланың қабілетіне байланысты үш деңгейге бөлінген.

Сабақтың басында «ой қозғау» сұрақ- жауап арқылы бағаланды, яғни кері байланыс орнатылды. Жұппен жұмыста оқушылар бір- бірін тексерді. Топпен жұмыс кезінде әр топтан топ басшысы тағайындалып, әр топ өз есебін тақтада сыныптың алдында қорғады.

Сабақ барысында оқушылар сергіту жаттығуларын жасады. Қимыл- қозғалыс оқушы денсаулығы үшін өте қажет деп есептеймін.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған. Әр оқушы оқу мақсатына жетті. Аралас сандарға берілген есептерді шығаруда белсенділік танытты.Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды, ауытқу болған жоқ.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1: Диалогтық оқыту

2: Топтық, жұптық жұмыс: Өзара бір-бірін бағалау

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1: Өмірмен байланысты есептерді шығарту.

2: Сабақты әр түрлі формада өткізу

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?