Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешу.

Сынып: 6«а»

Күні: 10.04.2017ж.

Сабақ тақырыбы:

Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешу .

Сабақ негізделген оқу мақсаты.

Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешуді үйрету.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар:

• Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешуді үйренеді.

Оқушылардың басым бөлігі:

• Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешудің жағдайларын пайдаланып есептер шығарады.

Кейбір оқушылар:

• Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешудің жағдайларын пайдаланып есептер құрастырады.

Жетістік критерийі

- Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешуді үйренеді.

- Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешуге есептер құрастыра алады.

Тілдік мақсат

Оқушылар:

• Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешудің жағдайларын түсіндіре алады.

Негізгі сөздер мен тіркестер:

Функця, аргумент, коэффициент т.б

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Талқылауға арналған тармақтар:

Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешудің жағдайлары.

Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесінің бір айнымалысы бар теңдеуге байланысы.

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Жүйелерді дұрыс жаза алады.

Сабақта қамтылатын құндылықтар

• Азаматтық жауапкершілік

• Потриотизм

• Өмір бойы оқу

• Ынтымақтастық

• Өзіңе және өзгелерге құрмет.

Алдыңғы тақырып

Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесі.

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар

Үй тапсырмасын тексеру, «Реставрация», «Миға шабул»,

«Ойлан, тап, есепте»,«Еркін жазу» әдісі.

Ресурстар

«Қызығушылықты ояту»

10 минут

Сыныптың ахуал қалыптастырамын.

Мақсатымыз білім алу

Міндетіміз еңбектену

Еңбек етіп топтаса

«5»-ке қолды жеткізу.

Сабақтың барысымен таныстырып бағалау критерийін түсіндірдім.

Бағалау критерийлері:

1. Үй тапсырмасын тексеру 8 ұпай

(Әр-бір дұрыс жауапқа 1 ұпайдан)

1. Реставрация әдісі 6 ұпай

(Әр-бір дұрыс жауапқа 1 ұпайдан)

1. Біліміңе білім қос 2 ұпай

2. Кітап білім бұлағы 6 ұпай

(Әр-бір дұрыс есепке 1 ұпайдан)

1. Ойлан, тап, есепте 4 ұпай

Бағалау шкаласы:

«5» 26-26 ұпай

«4» 23-18 үпай

«3» 18-10 ұпай

«2» 10-0 ұпай

Үй тапсырмасын тексеру (әр-бір есепке бір ұпайдан)

№1440

1) у₌ 3- х 2) у₌ 4- 2,5х 3) у₌ 1,5- х

х 0 8 х 0 2 х 0 7

у 3 0 у 4 -1 у 1,5 -3,5

1) у₌ 3- 1,75х 2) у₌ 2- 1,4х 3) у₌ 1- х

х 0 4 х 0 5 х 0 3

у 3 -4 у 2 -5 у 1 0

№1441

1. 7х+2у=14 у=(14-7х):2 2) 5х+4у=15 х=(15-4у):5

(1;у) (2;у) (0;у) (х;0) (х;5) (х;-5)

(1;3,5) (2;0) (0;7) (3;0) (-1;5) (7;-5)

«Реставрация» әдісі

1) Функция ............. түрлі әдіспен беріледі.

2) Сызықтық функцияның формуласы ................

3) Сызықтық функцияның графигі .................. болады.

4) Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің формуласы ....................

5) Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің графигі .....................болады.

6) Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулерді шешудің ..................... тәсілі бар.

Дескриптор

1) Функция .......3...... түрлі әдіспен беріледі.

2) Сызықтық функцияның формуласы ..у₌кх+l......

3) Сызықтық функцияның графигі ..түзу.... болады.

4) Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің формуласы ..у₌ах+by......

5) Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің графигі ....түзу...болады.

6) Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулерді шешудің ........3............. тәсілі бар.

(Әр бір дұрыс жауапқа 1 ұпайдан)

«Миға шабул» әдісі арқылы оқушыларды сын тұрғысынан ойлатамын.

Мен екі сан ойладым. Ойлаған сандарымды қосқанымда 16 шықты,

азайтқанымда 2 шықты.Бұл қандай сандар болуы мүмкін?

1-ші санымды х , 2-ші санымды у деп аламын себебі екі санымызда белгісіз болып тұр.Осы айнымалылар арқылы теңдеулер жүйесін құрамыз.

х-у2

9 – у 2

2х18 у9 - 2

х18/2 у 7

х9

Ж: (9;7)

Осы тапсырма арқылы біз жаңа сабақтың тақырыбын ашып аламыз.

Суреттер, қималар, т.б.

«Мағынаны тану»

30 минут

Біліміңе білім қос.(Жаңа тақырыпты түсіндіру)

Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешу .

Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешудің үш жағдайы.

1-жағдай.

Теңдеулер жүйесіндегі айнымалылардың біреуінің коэффициенттері-қарама-қарсы сандар болса.

9х=36 6•4+2у = 30

х=36:9 2у = 30 - 24

х =4 у = 6 : 2

у = 3 Ж: (4;3)

2-жағдай.

Теңдеулер жүйесіндегі айнымалылардың біреуінің коэффициенттері тең болса. Онда теңдеудің біреуін -1-ге көбейтеміз.

2х+5•2 = 16

2х = 16 - 10

- 2у = - 4 х = 6: 2

у = - 4:(-2) х = 3

у = 2 Ж: (3;2)

3-жағдай.

Теңдеулер жүйесіндегі айнымалылардың ешқайсысының коэффициенттері өзара тең емес және қарама-қарсы сандар да емес болса.Онда теңдеулердің айнымалылары қарама-қарсы болатындай етіп сандарға көбейтеміз.

7х - 5•2 = 25

7х = 25 +10

х = 35 : 7

-11у=-22 х = 5

у =-22:(-11)

у = 2 Ж: (3;2)

Сергіту кезеңі.

Кітап білім бұлағы

(ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУ)

№1534 (1,2)

7х=21 2*3-у=1 6х=36 4*6+3у=27

х =21:7 -у=1-6 х =36:6 3у=27-24

х =3 -у=-5 х =6 у=3:3

у=5 у=1

Ж:(3;5) Ж:(6;1)

№1535 (1,2)

5*(-1)+2у=11 -3-2у=7

-2х=2 2у=11+5 8х=-24 -2у=7+3

х =2:(-2) у=16:2 х = -24:8 у =10: (-2)

х = -1 у=8 х = -3 у= -5

Ж:(-1;8) Ж:(-3;-5)

№1536 (1,2)

2х+3*5=9 4*9+у=34

2х=9-15 у = 34-36

-у = -5 х = -6: 2 37х= 333 у = -2

у =5 х = -3 х =333:37

х = 9

Ж:(5;-3) Ж:(9;-2)

Ойлан, тап, есепте

(оқушылар тақырыпқа байланысты есептер құрастырады)

Бағалау критерийлері:

1. Есептің шартының дұрыс жазылуы (1 ұпай)

2. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін құрастыру (1 ұпай)

3. Математикалық есептеулердің дұрыс жүргізілуі (1 ұпай)

4. Есептің жауабын дұрыс таба білу (1 ұпай)

Суреттер, сызбалар.

«Ой толғаныс»

5 минут

1. «Еркін жазу» әдісі.

2. Бағалау.

3. Үйге тапсырма. №1537,1543

Сызбалар.

Қосымша ақпарат. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүсін шешудің 3 тәсілі бар

1) қосу тәсілі

2)орын алмастыру тәсілі

3)графиктік тәсілі

Саралау –Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау - Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыс
Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері
АКТ-мен байланыс
Құндылықтардағы байланыс

• Оқушылардың деңгейлеріне қарай есептер шығартамын.С тобындағы есептері шығартып шығармашы-

лыққа баулимын.

• Өзін-өзі бағалау арқылы тексеремін.

• Құндылықтармен байланыс жасап,қауіпсіздік ережелерін сақтадым

Рефлексия

Сабақ /оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?

Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Сабақтың мақсаты шынайы болды.

Оқушылар екі айнымалысы бар теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешудің бірінші жағдайын толық меңгерді.

Сабақтың басында жоғары,ортасында баяу,аяғында төмен болды.

Тиімді болды.

Берілген уақыт ішінде үлгермедім кері байланысқа,бағалауға.

Келесі сабақтарымда уақытты шектеу қажет.

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:Сыныптың ахуалын қалыптастыру.

2: «Миға шабул» әдісі

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1: «Реставрация» әдісі

2:кері байланыс

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?

1:қосымша ақпарат жинайды.