Ш. Айтматов. «Найман-ана»
Саба?ты? ма?саты: білімдік-Ш. Айтматовты? романынан алын?ан ?зіндіні? мазм?нымен тере?ірек таныстыру, ??гімені? та?ырыбы мен жазушыны? идеялы? м?ратын о?ушы?а жан-жа?ты ме?герту;
Дамытушылы?- танымды? ?ызы?ушылы?ын, шы?армашылы?, ой-талдау?а бейімділігін, ?зіндік сын, к?з?арасын дамыту, о?ушыны? жеке ?абілеті мен ?леуметтік белсенділігіні? дамуына жол ашу, шы?армашылы?пен айналыса білетін т?л?а ?алыптастыру;
Т?рбиелік- ел тарихын, ?дебиетін білуге, оны ??рметтеуге ?лыларды? даналы? с?здерінен ?неге алу?а, адамгершілікке, ізгілікке т?рбиелеу.
?дісі: іздену, с?ра?-жауап, топты? ж?мыс, топтастыру.
Т?рі: аралас саба?.
К?рнекілігі:о?улы?, шы?армалар жина?ы,тірек-сызбалар, ?нтаспа.
Саба?ты? барысы:
І.?йымдастыру.
1. Амандасу.
2.Саба?ты? та?ырыбын, ж?рісін таныстыру
3. ?й тапсырмасын тексеру
ІІ. Ой ша?ыру б?лімі: Білімі?ді зерделе.
1.Ш.Айтматов ?ай елді? жазушы?
2. Ш.Айтматовты? ?андай шы?армаларын білесі?дер?
ІІІ. Жа?а саба?
А) Ш. Айтматовты? шын маманды?ы – таби?ат сыйла?ан жазушы. Б?л к?нде а?ынны? есімі д?ние ж?зіне ?йгілі. А?ынны? шы?армалары –?р елді? тіліне аударылып, о?ырманын к?бейтуде. Жазушы бейнелеген кейіпкерлер –тек ?ыр?ыз хал?ыны? перзенттері емес, ?лем халы?тарына т?н мінезімен, азаматты? болмыспен бірігіп жат?ан бейнелер. Сонды?тан да оны ешбір халы? жатсынбайды. Ш. Айтматовты? ?стазы - М. ?уезов. ?деби шы?армалары да, досты?ы да т?тас д?ние бола білген М?хтар мен Шы??ысты б?кіл ел біледі.Осындай досты?та ту?ан шы?армалары м??гілік болма?.
?) «Найман-Ана» ?зіндісін к?рсетіп, т?сіндіру. Ана басында?ы а? жаулы? неге а? ??с?а айналды?
Б) Жазушы шы?армасыны? та?ырыбын, идеясын о?ушылар?а жете ме?герту.
Та?ырыбы: Ана ерлігін насихаттау.
Идеясы: Адамзатты жауызды?тан ?ор?ау.
І?. Ой-тол?аныс б?лімі: «Адамды?ты? ?асиеті – елдігінен к?рінер»
(О?улы?пен ж?мыс)
1) К?рініс к?рсету.
?атысушылар: Найман Ана, М??г?рт, Мо??олдар. Музыка жаймен ойнап т?рады.
Ана : -Отыр, с?йлесейік. Сені? аты? кім?
М??г?рт : - М??г?рт.
Ана: -М??г?рт деп сені ?азір атайды. Ал б?рын?ы аты? есі?де ме? Есі?е т?сірші б?рын?ы аты?ды.
- ?ке?ні? атын білесі? бе? ?ке?ні? аты кім? ?зі?ні? елі? ?айда, руы? кім ? Тым к?рыса, ту?ан жері?ді білесі? бе?
- ??дай-ау, ?андай к?йге душар ?ыл?ан сені !
- Ау! жерді, суды тартып алса да, мейлі,байлы?ы?ды тартып алса, мейлі тірі жаны?ды алса да, мейлі.
- Адамны? а?ыл-ойын тартып алуды ?андай ?ара ж?рек ойлап тапты, ??дай-ау?! О, ??дай, бар екені? шын болса, м?ндай с?мды?ты ж?рт?а ?алай дарытты?? Жер бетінде бас?а с?мды? аз ба еді ?
- Сені? аты? Жоламан. Естимісі? сен? Сен – Жоламансы?. ?ке?ні? аты –Д?ненбай. ?ке?ді ?мытып ?алды? ба, ??лыным? Ол са?ан титтейі?нен сада? атуды ?йретіп еді ?ой. Мен – сені? ана?мын. Сен - мені? баламсы?. Сен найман руынан боласы?, ??ты? ба? Наймансы? сен.
Ана: - Сен м?нда келгенге дейін не болды, білесі? бе?
М??г?рт: - Еште?е де бол?ан жо?.
Ана : - М?нда келгені?де к?ндіз бе еді, т?н бе еді?
М??г?рт: -Еште?е де.
Ана: - Кіммен с?йлескі? келеді?
М??г?рт: - Аймен. Біра? біз бір-бірімізді естімейміз. Айда біреу отыр.
Ана: -Та?ы не ?алар еді? ?
М??г?рт: - Басымда ?ожаны? басында?ыдай б?рым болса.
Ана: - Келші бері, басы?а олар не істеді екен, к?рейін.
-Анау кім?
М??г?рт: - Ма?ан ау?ат алып келе жатыр.
Ана: -Сен еште?е айтпа. Мен кешікпей келемін.
Мо??ол: - Келген кім?
М??г?рт: - Ол ма?ан шеше?мін дейді.
Мо??ол : - ?айда?ы шеше? ол сені?! Шеше? жо? сені?! Тері?ді сыпырып тастама?шы! Енді келгенде мына сада?пен ат!
Ана : -Жоламан! ?айдасы?, ??лыным?
Анасын М??г?рт ?лы атып ??латады.
С?ра?тар беру.
1.Осы к?ріністен нені бай?ады??
2.Жауызды? адамзат?а т?н бе?
3.Бейітті халы? неге соншама ?адір т?тады?
4.Найман-Ана ерлігін ?алай ?абылдады??
5.Найман-Ана баласын не ?шін жау ?олынан алып ?ашпа? бол?ан? (М?тіннен тауып о?у)
6.Сары?зек та?дырына пікірі? ?андай?
?. ?ылыми ізденіс б?лімі: «Ерте?ін ойла?ан ?рпа? азбас!»
1. М??г?рттік дегеніміз не?
2. Зомбилы? деген не?
О?ушылар ?з пікірін талда?аннан кейін кесте ??ру.
А) Ерікті м??г?рт та?ырыбына о?ушылар шы?армашылы?ын ты?дау.
?) ?азіргі кезде ерікті м??г?рт деп кімді атаймыз? (Жа?даятты? с?ра?)
?І. Ой-тол?ау жазу: «М??г?рттіктен са?тан, ?рпа?!»
?ІІ. Топтастыру б?лімі : «?лы т?л?а – ?рпа? ма?танышы».
Шы??ыс
Найман Ана
?ІІІ. ?орытынды : «Мен адаммын, адамды? м??гі м?ратым!»
- ?асиетті халы?ты? адал перзенті болуы? ?шін сен ?андай болуы? керек?(Тірек –сызба ??растыру).
М??алімні? ?орытынды с?зі.
