Пән: Қазақ тілі
Мектеп: «Ы.Алтынсарин атындағы орта мектебі» КММ
Күні: 30.01.17ж
Мұғалімнің аты-жөні: Ережепова А.Т
Сынып: 8 «Г»
Қатысқандар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақ тақырыбы
Сабақтас құрмалас сөйлем
Осысабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
Сабақтас құрмалас жайлы мәлімет беру. Сабақтас құрмалас сөйлемдегі бағыныңқы мен басыңқысын ажырата білу және жаттығулардан таба алу. Сабақтас құрмаластың жасалу жолдарының ерекшелігін анықтау.
Сабақ мақсаттары
Барлық оқушылар құрмалас сөйлемнің неше түрі барын біледі.
Оқушылардың басым бөлігі салалас пен сабақтасты ажырата алады.
Кейбір білім алушылар бағыныңқы мен басыңқына ажыратып, сабақтастың жасалу жолын ұғынып алады.
Жетістік критерийлері
Сабақтас құрмаластың ережесін біледі.
Сабақтас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдарымен танысады.
Жаттығу орындау барысында сабақтас құрмаласты тауып, талдай алады.
Тілдік мақсаттар
Құндылықтарды дарыту
Өнер туралы ой бөлісу
Пәнаралық байланыстар
Музыка
АКТ қолдану дағдылары
Бастапқы білім
Саластан өткенді қайталау
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтың басы
Басталуы
І. Ұйымдастыру
Үй тапсырмасын сұрау.
5 минут
Қызығушылығын ояту.
Болжау. Ой шақыру.
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет
- Оқушылармен амандасу.
- Шаттық шеңберін құрып, ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру
Семантикалық карта Сәйкестендіру
Мысалдар
Мен үндемедім, бірақ өз пікірімде қалдым.
Еңбек адамды көрікті етеді және ойды тазартады.
Мен ол күні келмедім, себебі көлік жоқ еді.
Кейде қар жауады, кейде боран тұрады
Күндіз олар өзіне жем іздейді, не өзінің басқаға жем болмауын көздейді
Жұрттың бәрі соған қарай дүрлікті: біреу қолын бұлғады, біреулері оның атын атап айғайлады.
Құнанбай Ұлжан қасына отырды да, Мәкеш пен Абайдың жүзіне қарады.
Шалабай ұзақ жүре алмас, үкімет құрығы ұзын.
Мені жұмсаған жоқ, өзім келдім.
Қорыққаны сонша – орнынан тұра алмай қалды.
Ресурстар
Сабақтың ортасы
Міне, білімге құштар оқушылар, біз құрмаластың тағы бір түрімен танысқалы отырмыз. Күнделікті қолданып жүрген сөйлемдердің құрылымына зерделей қарап, құрамындағы жай сөйлемдердің байланысына мән беру, құпиясын ашу өздеріңе де ашу қызық болар. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қызықты әлеміне қош келдіңіздер!
Бүгінгі сабағымыздың мақсаты салалас құрмалас сөйлемді сабақтас құрмалас сөйлемнен ажыра білу және сабақтас құрмалас сөйлемнің жасалу жолын меңгеру болып табылады.
Құрамындағы жай сөйлемдерінің алғашқысы тиянақсыз болып, соңғысына бағына байланысқан құрмалас сөйлемнің түрін сабақтас құрмалас сөйлем дейміз
Сабақтас құрмаластың құрамындағы бірінші сөйлемнің баяндауышы тиянаақсыз тұлғада келетіндіктен, ол өз бетімен жеке сөйлем бола алмай, келесі жай сөйлемге бағына байланысады.
Мысалы: Таңертеңгі тұнық ауа енді мұнартып, кең даланы сұлу сағым басты.
Машина жолда бөгелмесе, тура үш сағатта барып қаламыз.
Хамиттер ерте тұрып аттанатын болғандықтан, жаңағы жай – күй айтысудан өзге әңгіме қозғалмады.
Таңертеңгі тұнық ауа енді мұнартып,.
Машина жолда бөгелмесе,.
Хамиттер ерте тұрып аттанатын болғандықтан,.
Кең даланы сұлу сағым басты.
Тура үш сағатта барып қаламыз.
Жаңағы жай – күй айтысудан өзге әңгіме қозғалмады.
Сабақтас құрмалас сөйлемдегі баяндауышы тиянақсыз болып келген бірінші сөйлемді бағыныңқы сөйлем дейді. Ал баяндауышы тиянақты болып келген екінші сөйлемді басыңқы сөйлем дейді.
Бағыныңқы сөйлем - құрмалас сөйлемнің бірінші жай сөйлемі тиянақсыз, сондықтан өз алдына бөлек айтуға келмейді.
Басыңқы сөйлем - құрмалас сөйлемнің екінші жай сөйлемі тиянақты, өздігінен дербес айтыла береді.
Ондай үйге кіріп, дастарханынан дәм татып, ыдысынан тамақ, сусын ішіп, жинақы отбасымен әңгіме жүргізудің өзі ғанибет.
Ол отқа жақындап келгенде, Кемелбай құлағын түріп, алыстағы кісінеген жылқының даусын тыңдады
Тал басына бүркітті алып Тұрғанбай жеткенше, Баймағамбет қорым тасты қағуға кіріспей, Қарашолақтың тамағасы тартылғанын тосып тұр екен.
Қысқы үкідей аппақ болып, ұзақ күндер ұзақ жортып, көбінесе өнсіз жортып, Омбы қаласына бүгін іңір қараңғысында келіп кірді.
Сабақтың соңы
Оқулықпен жұмыс
Кері байланыс: «Ойланып көрейік, жазып берейік»
Сабақтас құрмалас сөйлем______________________
Сабақтас құрмаластың жасалу жолын түсіндір___________________________
Сабақтас құрмаластың басыңқы сөйлемнің байланысуыне қарай нешеге бөлінеді?
Үйге тапсырма: 122- жаттығу
Саралау –оқушыларғақалайкөбірекқолдаукөрсетудіжоспарлайсыз? Қабілетіжоғарыоқушыларғақандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?
Бағалау – оқушылардыңматериалдымеңгерудеңгейінқалайтексерудіжоспарлайсыз?
Денсаулықжәнеқауіпсіздіктехникасыныңсақталуы
Саралауіріктелгентапсырмалар, нақтыбіроқушыданкүтілетіннәтижелер, оқушығадербесқолдаукөрсету, оқуматериалдарыменресурстарыноқушылардыңжекеқабілеттерінесепкеалаотырыпіріктеу (Гарднердіңжиындықзияттеориясы) түріндеболуымүмкін.
Саралаууақыттыұтымдыпайдаланудыесепкеалаотырып, сабақтыңкез-келгенкезеңіндеқолданылаалады
Бұлбөлімдеоқушылардыңсабақбарысындаүйренгенінбағалауүшінқолданатынәдіс-тәсілдеріңіздіжазасыз
Денсаулықсақтаутехнологиялары.
Сергітусәттеріменбелсендііс-әрекеттүрлері.
ОсысабақтақолданылатынҚауіпсіздіктехникасыережелерініңтармақтары
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақмақсаттары/оқумақсаттарыдұрысқойылғанба? ОқушылардыңбарлығыОМқолжеткіздіме?
Жеткізбесе, неліктен?
Сабақтасаралаудұрысжүргізілдіме?
Сабақтыңуақыттықкезеңдерісақталдыма?
Сабақжоспарынанқандайауытқуларболды, неліктен?
Бұлбөлімдісабақтуралыөзпікіріңіздібілдіруүшінпайдаланыңыз. Өзсабағыңызтуралысолжақбағандаберілгенсұрақтарғажауапберіңіз.
Жалпыбаға
Сабақтыңжақсыөткенекіаспектісі (оқытутуралыда, оқутуралыдаойланыңыз)?
1:
2:
Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?
1:
2:
Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?
