Просмотр содержимого документа
«"?аздар ?айтып барады" ??гімесі.»
Күні: пәні: қазақ әдебиеті сыныбы: 8 «а»
Сабақтың тақырыбы: «Қаздар қайтып барады»
Сабақтың мақсаты: білімділік – жазушының өмірі мен шығармашылығына шолу жасау,оқушыларға жаңа білімді өздігінен игерту арқылы шығарманың мазмұны,тақырыбы мен идеясын ашу; дамытушылық - шығармашылық қабілеттерін дамыту,ойларын нақты,дәл жеткізе білуге,позициясын қорғай білуге дағдыландыру,сөйлеу тіліне,сөйлеу мәдениетіне көңіл бөлу,дүниетанымын кеңейту,пәнаралық байланыс арқылы пәнге қызығушылығы мен белсенділігін арттыру; тәрбиелік – туған жеріне,атамекеніне деген сүйіспеншілігін ояту,патриоттық сезімдерін қалыптастыру.
Сабақтың типі: жаңа білімді өз беттерімен меңгерту сабағы.
Сабақтың түрі: дәстүрден тыс интерактивті, кіріктірілген сабақ.
Сабақтың әдісі: әңгімелеу,топтық жұмыс,сұрақ-жауап,проблемалық сұрақтар,сын тұрғысынан ойлау.
Сабақтың көрнекілігі: портрет,плакаттар,түрлі-түсті қалам,әдеби көркем шығармалар жинағы,таратпалы карточкалар.
Пәнаралық байланыс: тарих,музыка,география.
Сабақтың барысы. 1-сабақ. 1.Ұйымдастыру кезеңі.сыныпты бес топқа бөлу 2.Үй тапсырмасын пысықтау
Жаңа сабаққа көшу. Менің кіріспе сөзім.
-Балалар,біз бүгін әдебиетімізде өзіндік қолтаңбасы бар жазушы,тарихи шығармалардың шебері Қабдеш Жұмаділовтің «Қаздар қайтып барады» әңгімесімен танысамыз.
Қабдеш Жұмаділов 1936 жылы Шығыс Түркістанда (Қытай Халық республикасы) дүниеге келген.1965 жылы Қазақ ұлттық университетінің филология бөлімін тәмамдаған. «Қаздар қайтып барады» әңгімесімен-ақ қазақ әдебиетіне талантты қаламгер келгенін дәлелдеді.Бірнеше әңгіме,хикаяттары, «Атамекен», «Соңғы көш» романдары жарық көрді. «Тағдыр» атты романы үшін жазушы мемлекеттік сыйлыққа ие болды. « ... Қабдеш-тілге аса бай және әр сөздің сиқырлы бояуын жан-тәнімен нәзік сезінетін жазушы».2006 жылы жазушының 70 жасқа толған мерейтойы атап өтілді. Балалар,сендердің ойларыңша қаздар қайда қайтуы мүмкін.(Интерактивті тақтаға балалар өз ойларын ассоцация әдісімен жазып шығады..)
І.Ассоциация мекеніне
Көлге ұясына
Жылы жаққа суық жаққа
Туған жеріне балапанына
- Дұрыс,олай болса біз шығарманың өзімен танысып көрейік.
ІІ. Әңгіменің мазмұнымен танысу. (Бес топ оқушылар белгілі уақыт аралығында оқулықтағы әңгіменің мазмұнымен өздері оқып танысады.)
ІІІ. Оқығандары жөнінде топта отырып бір-бірімен ой бөліседі.
IV. Әр топ оқыған оқиғалары бойынша суретін салады. (Ол үшін оқушыларға плакаттар таратылады да,әңгіменің мазмұны бойынша суреті салынады және уақыт беріледі.)
V. Әңгімені салған суреттері бойынша баяндап береді. (Салған суреттерін ретімен тақтаға іледі де,әр топтан бір оқушы сурет бойынша әңгіменің мазмұнын айтып шығады.Қалған топтағы балалар әңгіменің ең маңызды деген жерлерін дәптерлеріне жазып алып отырады.)
VI. Проблемалық сұрақ қою. Мен қоятын сұрақ мына үлгіде. 1. Байтас қарт қайда сапар шегіп келеді? 2.Оның бөтен елге баруының себебі неде,не үшін барған деп ойлайсыңдар? (Оқушылар өз ойларын айтып шығады.) 3. Жазушының өмірі мен әңгімесінің арасында қандай байланыс бар? (Әңгіменің идеясын ашу) 4. Байтас қарт неге шекараны бұзып өтті? 5. Қабдеш аға тарихи Отанына қай жылы оралған еді? 6. Жазушы,Байтас қарт,қаздың арасында қандай ұқсастық бар?
2-сабақ. Топпен жұмыс. І топ. Әңгімені оқығанда немесе тыңдағанда ойларыңа не сақталып қалды? сақталған жерлерін мәтіннен тауып оқыңдар. (Кітаппен жұмыс.) ІІ топ. Жазушы осы әңгімесі арқылы не айтқысы келді?Әңгіменің маңыздылығы неде?Туған жер топырағын аттаған қарттың сезімі,сағынышы,қуанышы қалай суреттелген? (Әңгіменің тақырыбын ашу.Туған жер жайында ой толғау.) ІІІ. Топ. Байтас қартқа мінездеме беріңдер.Оның мінезінен қандай ерекшеліктерді байқадыңдар?
Шығарманың
аты
Авторы
Кейіпкері
Іс-әрекеті
Адами қасиеті
«Қаздар қайтып
барады»
Қабдеш
Жұмаділов
Байтас қарт
Жолға шықты,қасқырмен
алысты,
туған жерге асықты,
шаршады,
қажыды,отбасынан
айырылды,
немересін бақты,шекарадан
асты,
туған жеріне жетті.
Қайсар,қажырлы,төзімді,
туған еліне деген сағынышы
басым,рухы биік,адал жан.
IV топ. Әңгіменің басты кейіпкері Байтас қарт арманына жетті деп ойлайсыңдар ма? Дәлелдеңдер.(Оқушылардың пікірі былайша өрбиді)
Жетті
Жеткен жоқ
Байтас қарт қырық жыл бойы күткен арманына
жетті.
Ата-бабасы қалған,кіндік қаны тамған туған жеріне, өз үйіне келіп шамалы болса да ұйықтап,
демін алды.
«Енді өліп кетсем де арманым жоқ» деді.
Байтас қарт арманына жеткен жоқ.Себебі жат
жерде оның жақын адамдары қалды.Өзі туған
еліне келгенімен,бір өзі қалай өмір сүрмекші?
Оның үстіне артынан ит жетек-
теген шекарашылар түскен жоқ па?
V топ. Шығарманы құрылысына қарай талдаңдар.Әңгімеде кездесетін жер-су,тау аттарын теріп жазыңдар. (Оқушылардың жауабы былайша түзілді)
Тұмардың ішінен термен байланып қалған бір уыс қиыршық топырақ түсті жерге.Бұл осыдан қырық жыл бұрын жат өлкеге аттанарда туған жерден түйіп алған топырақ еді.
Қырық жыл бойы көкірек түкпірінде жатқан ұзақ сапар
Жалғыз жортқан жолаушы және жолда көрген қиыншылықтар
Ойға оралған өткен күн немесе жалғыз немере – Төлеутай