Саба?ты? ?тілетін к?ні
п?ні
сыныбы
?ткізетін м??алім
9. 0І. 2015 жыл
?аза? тілі
5 «А»
Ж.К.Тулегенова
Саба?ты? та?ырыбы
Диалект с?здер
Саба?ты? ма?саты
Саба?ты? т?рі:
Саба?ты? типі:
1.Диалект с?здер туралы т?сінігін ?алыптастыру.Жергілікті айма?та ?олданылып ж?рген с?здерді? ма?ынасын с?здіктер к?мегімен білу.Практикалы? тапсырмалар ар?ылы теориялы? білімді шы?дау.
2. Тіл тазалы?ын са?тай отырып, с?зді? ?олдану аясын тере? ??ынып, орынды ж?мсай білуге ?йрету. Ана тіліні? ?адірлі де ?астерлі екенін ?арым - ?атынас ??ралы ретінде ?тымды ой, шешен с?з ар?ылы жеткізуге т?рбиелеу.
3.О?ушыны? ойлау, с?йлеу да?дыларын,с?здік ?ор мен тіл байлы?ын дамыту.?з ойын ?ор?ай білуге да?дыландыру.
Д?ст?рлі емес
аралас
О?ыту н?тижесі
О?ушы берілген тапсырманы ?з бетінше о?ып, ?зектендіре алады; ?ажетті ?осымшаларды орынды ?олдана отырып, ?з ойын ашы? айта алады; сыныптасыны? ойымен санаса алады; ?мірмен байланыстыра суреттей алады; ?зін- ?зі ба?алай алады;
Т?йінді идеялар
С?з ?нері дертпен те?
?діс-т?сілдер
Кері байланыс, баяндау, талдау, тал?ылау, ж?пты?, топты? ж?мыстар, жоба ?ор?ау
Саба?ты? мазм?ны
Уа?ыты
(минут)
Ресурстар
?ріптер ж?йесі
?уенді ?обдиша
?аза?
д?ст?рлі м?дениеті ні? энцикло педиялы? с?здігі,118 бет.
Г.?осымова,Ж.Д?улетбе кова «?аза? тілі», 80- 83 беттер
Т?сіндірме лі ж?не сино нимдер с?з дігі
М??алімні? іс-?рекеті
І. ?йымдастыру кезе?і
Амандасу тренингі
Топ?а б?лу
ІІ. «Ми?а шабуыл»:
1.Лексика нені зерттейді?
2.С?з бен ма?ына дегеніміз не? Оларды ?алай ажыратамыз?
3.С?зді? тура ж?не ауыспалы ма?ынасы жайында не білеміз?
4.К?п ма?ыналы с?здерді? омоним нен ?андай айырмашылы?ы бар?
5.Синоним, антоним с?здерге мысал каелтір.
6.Табу с?зіні? ма?ынасын т?сіндір.
7.К?нделікті с?йлеу м?дениетінде сен ?ай (эвфемизм, дисфемизм) с?здерді к?п ?олданасы??
8.Фразеологиялы? тіркесті ма?ал – м?телмен байланыстырып к?р.
9.С?здік ?ор мен с?здік ??рамны? ?андай айырмашылы?ы бар?
10.К?нерген с?здер мен жа?а с?здерге тізбекті мысал келтір.
11.Жалпылама лексика деген не?
12.Кірме с?здер жайында не біле міз?
Актуальдау:
К?нделікті т?рмыста ?олданылып ж?рген с?здерді ?зге айма? т?р?ындары ?алай ?олданады?
ІІІ. ?ызы?ушылы?ын ояту
Шалы – ?оршау; то?ана? – буыл?ан ауыр ж?к,те?; жона – то?ым; к?ртік – етке салатын нан; к?лдемеш – к?меш;лары – асты?,?н са?тайтын ж?шік; шабала – кепсер т.б.
Ма?ынаны тану
Диалект с?здер деген іміз не?
Ма?ынаны ажырату
О?ы.Та?да.Ойлан.Жаз.
(д?птер,о?улы?пен ж?мыс)
І топ - 183 - жатты?у
ІІ топ - 184 - жатты?у
ІІІ топ - 185 - жатты?у
ІV топ - 186 - жатты?у
V топ- 188 - жатты?у
Сергіту с?ті:
«К??ілді к?н» ?ні
Тойтарыс
?деби тіл дегеніміз не?
Жалпыхалаы?ты? тіл деген ??ымды ?алай т?сінеміз?
Шы?армашылы? ж?мыс:
Лирикалы? ?ле? жолдарында кездесетін диалект с?здерді есі?е т?сіріп к?р
Рефлексия: ББ?
Не білдім? Не ?йрендім? Не білгім
келеді?
?й тапсырмасы: Диалект с?здер. 5 мысал ?лгісін жазу.
Ба?алау: «?ш шапала?»,
«Екі ж?лдыз, бір тілек»
О?ушыны? іс- ?рекеті
Та?дап алын?ан ?ріптен баста латын 4 жол ?ле? жолдау
Тілдегі с?здерді зерттейді
зат, ??былыс атаулары мен ?олдану аясы.
Ауыспалы келтірінді ма?ына болып табылады.
2 не 3 ма?ына берсе, к?п ма?ыналы. Ал біркелкі дыбыс талып айтылса, омоним. Ма?ыналары жа?ын- ?арама- ?арсы с?здер
Атын тура айту?а болмайды.
Эвфемизм с?здер.
Т?бесі к?кке жету- ?уану. ?уанышы ?ойнына сыймады.
Жалпы?а орта? тіл.с?здер жиынты?ы.
Космос – ?арыш, пенсия – зейнета?ы т.б.
Орта? с?здер жиынты?ы
Бас?а тілден енген с?здер
?р елді? салт – д?ст?рі,тілі мен дініне байланысты ж?мсалады.
О?ушыны? ойын ке?ейту
Ой, пікірлер ты?далады (белгілі бір айма? т?р?ындарыны? ?з ортасында ?олданылатын с?здер жиынты?ы)
С?йлем о?ып, ма?ынасын т?сіндіру.
С?здікпен ж?мыс(пешене -ма?дайына жаз?аны.)
?деби тілдегі баламаларын жазу(с?гірет – сурет.)
Айтылуы мен дыбысталуында
Синонимін табу
Баламалары бар с?здер
Барша халы??а орта? тіл
?ызыл алма пішкен екен,пішкен екен ( піскен – пішкен)
Стикерлер ар?ылы о?ушы ойын білу
Ізденіс ж?мыстары
О?ушы білімін.