К?ні/айы
П?ні: ?дебиеттік о?у
Саба? №1
Саба?ты? та?ырыбы
?арыш ?ыраны. Т.Молда?алиев.
Жалпы ма?саты
?ле?ді м?нерлеп о?у?а, мазм?нын ж?йелі айта білуге, ?ле?ні? негізгі ойын табу?а жетелеу.
Саба? т?рі
Жа?а саба?
О?ыту ?дісі
Топты? ж?мыс,критериалды ба?алау,диалогтік о?ыту, сын т?р?ысынан ойлау ж?не топта ынтыма?тасты? атмосфера ??ру
К?тілетін н?тижелер
?ле?дегі негізгі ойды ашады.
Орындалатын ж?мыстар
1.О?ушыларды топ?а б?лу
2.Топпен топ ережесін шы?ару
3.Саба?ты? ма?сатын т?сіндіру
4.Саба?ты? та?ырыбын ашу
5.Та?ырып бойынша негізгі тапсырмаларды орындату
6.Рефлексия
Ресурстар
Т.Молда?алиев портреті; ?арыш кемесі, ?арыш айла?ы, ?арышкерлер суреттері, «Бай?о?ыр» ?шу ала?ы.
Саба? кезе?дері
М??алім ?рекеті
О?ушы ?рекеті
?йымдастыру кезе?і
1.Саба?ты? ма?сатын т?сіндіру
2.Психологиялы? тренинг
3. Ба?алау критерийлерін жасау
Саба?ты? ма?сатын хабарлау.
1) Амандасу
2) Топ?а б?лу
ІІ. Тірек білім, білік ж?не да?дыларын белсендіру.
?тілген материалмен ж?мыс.
Жат?а айту, с?ра?-жауап,асы? ойынын к?рсету.
2.С?ра?тар?а жауап алу.
1.Саба??а назар аудару
2.Саба??а психологиялы? жа?ынан дайындалады.Бір-біріне деген жа?сы ?арым-?атынас орнатады
О?ушылар м?тін мазм?нын зейін ?ойып ты?дайды.
?р топ ?зіні? та?да?ан атына ?ыс?аша т?сініктеме беріп ?теді
Негізгі б?лім
?ызы?ушылы?ты ояту.
Бір-бірімізге, жанымыз?а жа?ын адамдарымыз?а жа?сы, ізгі тілектер тілейік.
Осы ізгі тілектерді? б?ріне ?араса?, кім-кімге болса да тілегімізде – ?рлеу, сам?ау, биіктен к?ріну, шы??а шы?а бер, талабы? биіктей берсін, т.с.с. ?сыныс білдіріп жатамыз. Осыны? себебі неде екен?
?ркім ?р?ашан биіктен к?рінуге ??штар.
Т?рге шы?у дегенні? ?зі ?адірлі, ?астерлі, сыйлы деген ма?ынаны білдіреді.
?р маманды?ты?, ?р о?уды?, ?р істі? т?рінен к?ріну деген – сол істі? шебері, на?ыз майталманы болу.
О?ушыларды? ?здері та?дап геометриялы? фигураларды? т?стеріне ж?не атауларына ?арай топтар?а б?ліну.
Ой ша?ыру: «Адам неліктен ?арыш?а, аспан?а ?шуды а?са?ан?» с?ра?ы бойынша «Топтастыру» ?дісін пайдаланып, білгендерін ?а?аз бетіне т?сіру.
(Жеке, ж?пта, топта ж?мыс т?рі ж?реді.)
Топтарды? ж?мыстарын ты?дау. Топтар?а суреттер таратылып беріледі. О?ушылар оларда?ы ?арыш?а, ?арыш ?леміне ?атысы бар заттарды, ??былыстарды аны?тайды. ?р топтан бір о?ушы шы?ып, сынып?а ?з пікірлерін айтып береді.
Ма?ынаны тану. Неліктен саба?тасты? та?ырыбы ?арыш ?лемімен сай келгенін т?сіндіріп ?ту.
Автор туралы м?лімет беру.
Т.Молда?алиев 1935 жылы Алматы облысы Е?бекші?аза? ауданында ту?ан. 1956 жылы ?аза? мемлекеттік университетін бітірген. Балалар?а арнап «Етекбай атам ?йінде», «??ралай», «Арман мен Бота», т.б. кітаптарын шы?ар?ан. Талай жыл «Балдыр?ан» газетіні? бас редакторы ?ызметін ат?ар?ан.
М?тінмен ж?мыс
?ле?ді т?сініп, дауыс ыр?а?ын келтіре м?нерлеп о?у.
Алдын ала таратылып берілген ?а?аздар?а «-», «+», «v», «?» белгілерін со?ып, не білетіндерін, ?зі ?шін ?андай а?паратты? жа?а екенін аны?тайды. Топтарда толтырыл?ан кестелер бойынша пікір алысады.
С?здік ж?мысын ж?ргізу, т?сініксіз ??ымдарды, м?ліметтерді бірлесе талдау.
-?арыш ?леміне ?шу неліктен ?ол жетпес арман бол?ан деп есептейсі??
-Адам баласы биікке неге сонша ??мартты?
-?арыш ?леміне ал?аш?ы сапар туралы не білесі??
Ба?алау критерийлері
(М?нерлеп о?у)
1. Шы?арма авторын атау-1б.
2. Шы?арма атауы-1б.
3. Дауыс ыр?а?ыны? ?атты болуы-3б.
4. М?нерлеп, на?ышына келтіре о?у-4б.
5. Тыныс белгілеріні? са?талуы-1б.
10 б. - «5»
8 б. - 9 б. - «4»
6 б. - 7 б. - «3»
6 б. т?мен - «2»
?ажет дерек
?арыш ерте заманнан бері адамдарды? ?ызы?ушылы?ын ту?ызып келеді.Ерте кезде адамдар ж?лдыздарды ба?ылап,оларды? орнын ауыстыратынын бай?а?ан.Адамдар ж?лдыздар?а ?арап,егін егетін ж?не онфы жинайтын уа?ытты аны?тап отыр?ан.?азір де ?алымдар бізге жа?ын ?арышты зерттеумен айналысуда.
Бай?о?ыр – ?аламды? ма?ызы бар ?арыш айла?ы, ?ылыми-техникалы? орталы?. Ол ?ызылорда облысында?ы Т?ретам стансасынан 20 ша?ырым жерде орналас?ан. ?лы Отан со?ысынан кейін елді? ?ор?аныс ?абілетін жетілдіру ма?сатымен 1951 жылы ?ауырт бастал?ан алып кешен ??рылысы неб?рі 2 жылдай уа?ытта ая?талды. Бай?о?ырда 200-ге тарта ?скери ала?дар, ??растыру-сына? ж?йелері, ?скери б?лімдер бар. Кешенні? асты – бірнеше ша?ырым?а созылып жат?ан, тере?дігі т?рт ?абатты ?ймен те? ?алашы?. 1957 жылды? 4 ?азанында Бай?о?ырдан т???ыш рет жерді? жасанды серігі ?шырыл?ан. ?арыш?а жол ашылып, Ай, Марс, Шолпанды зерттеу басталды. 1961 жылды? 12 с?уірі ?лемдік тарихта м??гіге жазылып ?алды. Адамзатты? ас?а? арманы орындалып, ?аза? жерінен ?ш?ан ал?аш?ы ?арышкер Ю.Гагарин есімі д?ниені д?р сілкіндірді. Ол «Восток» ?арыш кемесімен Жерді айналды ж?не ?арыштан Жерді 108 минутбойы ба?ылады.
Ал 1991 жылды? 2 ?азанында Бай?о?ырдан ?аза?ты? т???ыш ?арышкері То?тар ?уб?кіров ?арыш?а к?терілді.Б?л о?и?а ?лемді та??алдырды.
Ол 7 к?н,22 са?ат,3 минут бойы «Мир»орбиталды кешенінде ж?мыс істеді.О?ан Ке?ес Ода?ыны? Батыры ата?ы берілді.Кейін ?аза?стан ?кіметі Халы? ?а?арманы ата?ын берді. Екінші ?аза?станды? ?арышкер Тал?ат М?сабаев ?арыш?а 3 рет ?шты.Оны? ал?аш?ы ?шуы 126 к?нге созылды.
Тал?ат М?сабаев?а ?Р Халы? ?а?арманы ж?не Ресей Федерациясыны? Батыры ата?тары берілді.
1991 жылды? 31 тамызында Бай?о?ыр ?аза?станны? меншігі болып жарияланды. 1994 жылды? наурызында кешен Ресейге 20 жыл?а жал?а беріліп, 2005 жылды? ?а?тарында Бай?о?ырды? Ресейге жал?а берілу мерзімі 2050 жыл?а дейін ?зартылды.
Бай?о?ыр туралы мынадай а?ыз бар:
«?йгілі Б?йдібек биді? Сары б?йбішеден 8 ?лы, ?о?ыр атты жал?ыз ?ызы бол?ан. ?о?ырды? еншісіне берілген жыл?ы мы??ыра ?сіп, ?ыр?а шы?ып жайылады екен. ?йір-?йір жыл?ыны? иесін с?ра?ан адам?а «?о?ырды? жыл?ысы» деп, а?ыры сол ??ір ?о?ыр ананы? ??рметіне «Бай?о?ыр» аталып кеткен» деген а?ыз бар. «Айг?лек» журналынан.
М?тін со?ында?ы с?ра?-тапсырмалармен ж?мыс.(4 топ?а б?ліп беру)
-?ле?дегі: «Тек ?шу ?шін жарал?ан
Адамдар ?андай ба?ытты!» деген жолдар адамны? ?ыз?анышынан ту?ан ?сер ме, ?лде бас?а к??іл к?йін білдіріп т?р ма? (Ойы?ды еркін білдір).
-?арыш?а ?ш?ан ?арышкер а?алары? ?шін сені ?андай сезім билейді?
-?з Отаны?ды не ?шін ма?тан т?тасы??
-А?ынны? ?ле?дегі «?ажап» деп отыр?аны не н?рсе? Неге оны ?ажап?а те?ейді?
Сергіту с?ті
Бейнек?рініс «?арыш ?лемі»
Топпен ж?мыс
І топ Сурет салу «Сені? ?иялында?ы ?арыш кемесі»
ІІ топ ?арыш?а ?шуды? пайдасы мен зияны
Ой тол?ау.
?ызы?ушылы?ты ояту сатысында орында?ан «Топтастыру» ж?мысымыз?а ?айта оралу.
-?алай ойлайсы?дар, жаса?ан ж?мысымызда ескерілмей ?алып ?ой?ан м?ліметтер бар ма екен? (?алып ?ойса, толы?тырайы?).
Бекіту, ?орыту
-А?ын ?арышкерді неге ?ыран?а те?ейді?
-?арыш?а ?шу неге «??дірет» дейміз?
-?арыш?а ?ш?ан адаммен а?ынны? ж?регі неге бірге ?шып ж?ргендей?
?ткен саба? бойынша барлы? о?ушылар рефлексия ?а?азын толтырады.
Не білемін?
Не білдім?
Не білгім келеді?
Ба?алау
- ?зара ба?алау
- спикер ба?алау ?а?азын толтыруды ая?тайды;
- м??алімні? ба?алауы.
?йге тапсырма
122-бет м?нерлеп о?у, ?арыш туралы ?осымша м?лімет ?келу.
