Сабақтың көрнекіліктері: оқулық, Қазақстанның темір, қағаз ақшалары, шетел валюталары, интерактивтік тақта .
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылармен сәлемдесу.
Сабаққа даярлығын тексеру.
Сабақтың мақсатымен таныстыру.
Үй тапсырмасын тексеру.
Өткен тақырыптарды пысықтау.
Салалас құрмалас сөйлем деген не?
Сабақтас құрмалас сөйлем деген не?
Екеуінің айырмашылығы неде?
Салалас құрмалас сөйлемдер қандай жалғаулық шылаулар арқылы жасалады?
Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлерін атаңдар.
Тыныс белгілерін атаңдар.
Шәкәрім деген кім? Әкесінің аты кім?
Шәкәрімнің неше жасында әкесі қайтыс болды?
Шәкәрімді кім өз қамқорлығына алды?
Шәкәрім неше тілді жетік білді? Қандай шығармалары бар?
Қай жылы қайғылы қазаға ұшырады?
Сөзжұмбақ шешу.
Қазақстан Республикасының астанасы.
Қазақстан Республикасының рәміздерінің бірі.
Киіз үйдің сүйегінің бірі.
Қазақстан Республикасы қандай мемлекет?
«Семь палат» қай қала?
Т
А
А
А
Н
С
Л
Т
А
Ң
Б
А
Е
Р
А
Ы
Қ
А
Ш
Ң
Г
Е
Е
М
Е
Н
Д
І
Е
С
М
Е
Й
Қазақстан қандай мерекесін атап өтті?
Биыл Тәуелсіздікке шеше жыл толды?
Сонымен, біз қандай мемлекет азаматымыз?
Ал, әр тәуелсіз, егеменді елдің өз нелері болу керек?
Жаңа тақырыпты баяндау.
Тәуелсіздігіміздің бір белгісі – теңге. Теңге – Қазақстанның Ұлттық ақшасы. Өзіміздің Елтаңбамыз, Әнұранымыз, көк туымыз бар. Оған өзіміздің ұлылардың суреті салынған, көзге ыстық, көңілге жақын
Теңге келіп қосылды.
«Теңге» сөзі – түрік тіліндегі «танға» немесе «данға» деген сөзден шыққан. «Данға» сөзі «даңғыр» деген етістік тұлғасынан шыққан. Жібек жолы заманында темір және мыстан жасаған ақшалар болған, оларды шелекпен тасып жүрген. Олардың даңғырынан «даңғыр» деп атап, «даңға» сөзі шыққан.
Сонымен, әрбір дербес мемлекеттің өз ұлттық ақшасы бар. Мысалы, Ресей - рубль, Германия – марка, ... т.б. Ал, Қазақстанда – теңге.
Тапсырма: Әр елдің өз ұлттық ақшасын тауып жазыңдар.
Қазақстанда – фунт стерлинг
Ресейде – доллар
Ұлыбританияда – сом
АҚШ пен Канадада – форинт
Германияда – рубль
Венгрияда – франк
Түрікменстанда – марка
Франция, Бельгия, Швейцарияда – крона
Швеция, Норвегия, данияда – манат
Жаңа сөздермен танысу.
Дербес – самостоятельный
Арнайы тапсырыс – специальный заказ
Белгі – знак
Айналым – оборот
Ұлы тұлғалар – великие личности
Кесене – мавзолей
Елтаңба – герб
Мәтінмен жұмыс:
оқып, түсіну.
Кітаппен жұмыс:
Ақша атауларымен танысу.
Банк – қарыз беруші және қарыз алушының арасында делдалдық жасайтын ақша капиталымен сауда жүргізетін мекеме.
Бизнес – жеке бастың пайдасын арттыруға бағытталған іс-кәсіпкерлік коммерция саудасы.
Валюта – бір мемлекетте қабылданған ақша жүйесі және ақша бірлігі (доллар, франк, теңге)
Вексель – заң бойынша белгіленген үлгіде толтырылатын құжат.
Нетто – заттың ыдыссыз таза салмағы.
Динар – Ирактағы ақша өлшемі, ол мың фильге тең.
Драхма – Ежелдегі Грецияның күміс және алтын теңгесі.
Лицензия – шетелден тауар әкелуге немесе шетелге тауар шығаруға мемлекет органдары беретін арнаулы рұқсат қағаз.
Иена – Жапонияның 100 иенге тең ақша өлшемі.
Диалог құрастыру.
1-топ. Тақырыбы – Ұлттық валюта.
2-топ. Тақырыбы – Валюта айырбастау пунктінде.
«Ұлттық валюта» тақырыбына – екі салалас құрмалас сөйлем құрастыру.
«Теңге» тақырыбына – екі сабақтас құрмалас сөйлем құрастыру.
Халық ақша құнын, оның толығу жолдарын жақсы білген. Соған орай мынадай мақалдар қалыптасқан:
Теңге тиыннан өсер.
Жылқы құлыннан өсер.
Еңбексіз табылған
Есепсіз жұмсалады.
Бір уыс алтының болғанша,
Бір уыс топырағың болсын.
Алтын алма, алғыс ал.
Алтын көрсе, періште жолдан таяр.
Екі топқа тапсырма:
Қалай ойлайсыңдар?
1-топ. Ақшаның қандай пайдасы бар?
2-топ. Ақшаның қандай зияны бар?
1-топ. «Теңге» сөзін септеу.
«Ұлттық» сөзіне фонетикалық талдау жасау.
1-топ. Ақша сөзін тәуелдеу.
Сабақты бекіту. Қазақстан Республикасының Ұлттық ақшасы қалай аталады? Ұлттық ақша ненің белгісі? Ол айналымға қашан енді?
Халқымыз: «Бірінші байлық – денсаулық» дейді. Ал, неге ақша бірінші байлық емес? Қалай ойлайсыңдар?
Оқушыларды бағалау.
Үйге тапсырма. Жаңа сөздерді жаттау. «Банк, бизнес, валюта» деген сөздермен құрмалас сөйлем құрастыру.