Кештің мақсаты:
Мұқағали Мақатаевтың өмірі мен шығармашылығына шолу жасау, әндері мен поэмаларымен танысу. Ақынның өлеңдері мен поэмалары арқылы жасөспірімдерді әсемдікке, елжандылыққа, елін-жерін сүюге талпындыру.
«Бүгін менің туған күнім, ой пәлі-ай»
Видео көрсетіледі. «Бүгін менің туған күнім ой пәлі-ай!»
1-жүргізуші:Батар күн,келер күн,атар таң,шығар күн,
Бәріңе,бәріңе,бәріңе құмармын.
Осы мен осылай мәңгілік тұрармын,
Осы мен сірәде өлмейтін шығармын.
2-жүргізуші: Өмірім сірә де,әріден басталған,
Әріден басталып,мәңгіге тасталған.
Осы мен өлмейтін,өлмейтін шығармын,
Сәл ғана мызғып ап қайтадан тұрармын.
1-жүргізуші: Бүгінгі 9 «ә» және 10-шы сынып оқушыларының ұйымдастыруымен өткізгелі отырған «Бүгін менің туған күнім ой пәлі-ай» атты М.Мақатаевтың туған күніне арналған әдеби-композициялы кешімізге қош келдіңіздер!
2-жүргізуші:Бүгін менің туған күнім,
Ой,пәлі-ай!
Мына адамдарнеге жатыр тойламай?!
Банкет жасап берер едім өзім-ақ,
Тәңірдің бір жарытпай-ақ қойғаны-ай!»,-деп мұңдаған ақынның өмірден өткеннен кейінгі туған күндері халық болып тойланатын болды. Бүгінде біз бен сіз болып ақынымыздың туған күніне жиналып отырмыз. Артына өшпес із қалдырған ақиық ақынымызды 1 минут үнсіздікпен еске алайық.
1-жүргізуші: М.Мақатаев-ғажайып, ақиық,гуманист ақын. Ол бізге көрінбейтін сиқыр бояулардан, бізге естілмейтін құпия дауыстардан шабыт алатын ақын.
2-жүргізуші:Иә, дұрыс айтасың. Ақын өлеңдерін оқыған сайын ақиқат бейнелі рух, сезім мен сананың бірлігі көңілге ұялайды. Аламан бәйгеге оза шауып, өлең-жырда шамасына шаң жұқтырмаған ерен жүйрік, талантты тұлға Мұқағали ақынның өмір жолы әр алуан. Оны біріміз білсек, біріміз білмейміз. Олай болса қыран тағдырлы ақынның өмірбаянымен таныстыратын 10-шы сынып оқушылары: Бисенбаева Дина, Олжабаева Жұпар, Каржауова Мөлдір.
1-жүргізуші: Ақын өзінің аз ғана ғұмырында өшпес із, жалынды жырларын қалдырды. Оқырманды тәнті еткен «Аққулар ұйықтағанда», «Райымбек», «Моцарт» атты дастандары бар. Қазіргі таңда ақынның сөзіне жазылған әндер эстрада төрінде шырқалып жүр.
2-жүргізуші: Құлақтан кіріп бойды алар,
Әсем әнмен тәтті күй
Көңілге түрлі ой салар,
Әсем ән мен тәтті күй,-деп Абай атамыз айтқандай әнге кезек берейік. Абильбаева Айнұрдың орындауында «Жас қайың» әні.
1-жүргізуші: Түзу-түзу жыртылған аңыздайын,
Аңызыма неге нәр тамызбайын?
Қара өлеңі қазақтың қаза болса,
Қара көзден неге қан тамызбаймын?!
10-шы сынып оқушысы Абдижамилова Динара «Жоқ,дәрігер!»өлеңі.
2-жүргізуші: Отан!
Отан!
Сен болмасаң не етер ем?
Мәңгілікке бақытсыз боп өтер ем,
Өмірден бұл өксуменен өтер ем.
Жалғыз мекен-Отаным!,-деп тайға таңба басқандай жазып кеткен ойлары, бүгінгі, болашақ ұрпақтың бәріне айтылған ақыл-өсиет. Бұл сөздерді әрбір қазақ жүрегіне үкі етіп тақса артық етпейді. Ендеще ақынның Отанына, туған жеріне, қазақ еліне арнаған өлнңдеріне кезек берелік.
Қайырмұхамедов Берекет «Апырмай, туған жер-ай»
Огайбаева Мадина «Қазақ жері»
Абдықұл Аяжан «Қазақстан»
Назабаева Динара «Отаным»
Шоғаева Фариза «Елім барда»
1-жүргізуші:Поэзия- адам жанын тебіренткен, айтылмай, бейнеленбей тынбайтын өктем рухтың бейнесі. Мұқағали ақынның өзі де поэзияға арнап қаламынан жыр төккен.
2-жүргізуші: Берекетова Айгерім «Поэзия»
Демегенова Бибі «Ей,өмір»
Абильбаева Айнұр «Дос болам десең»
Күй: «Еркесылқым». Орындайтын 9 «ә» сынып оқушысы Исатай Айнұр
1-жүргізуші: Махаббат, сүйіспеншілік тақырыбына соқпай кететін ақын жоқ. Өйткені махаббат мәселесі-бұл мәңгілік тақырып.
2-жүргізуші: Иә, махаббат әлемін Мұқағалидай жырлаған адам жоқ шығар.
Мұқағали ақынымыздың «Махаббат диалогі» біздің нұсқамызда. Онгайбаева Мадинаны қарсы алыңыздар.
1-жүргізуші: Ақын махаббатқа бас иді, оның кеудесі сарқылмас сағынышқа толы, ал сағына білген адам сүйе біледі, сағына білген адам өзге жанды түсіне алады, жұбата да алады. Олай болса махаббат лирикасына арнаған туындысы «Жүректесің». Қаржауова Көркем.
Сондай махаббат тақырыбындағы ең тамаша туындысы «Ғашықпын». Дүйсенбаева Гүлдана.
Исатай Айнұрдың орындауында «Есіңе мені алғайсың»
Ақын шығармаларының үлкен бір саласы поэмалары. «Ильич» 1964 жылы, «Мавр» 1970 жылы, ең асылы, ең биігі «Аққулар ұйықтағанда». Бұл поэма 1973 жылы «Жалын» жинағында жарияланған.
2-жүргізуші:Олай болса «Аққудың қанатынан жазылған сыр» Аққулар ұйықтағанда поэмасынан үзінді.(көрініс:Аққулар ұйықтағанда)
1-жүргізуші: Гүлдана, кеш басталғалы бері ақынымыздың өлеңдері оқылып жатыр. Осында отырған көрермендер ақынымыздың өлеңдерін жатқа білеме екен?
2-жүргізуші: Білмеу мүмкін емес. Ендеше ойын ойнайық. Осы отырғандардың қайсысы болсын Мұқағали ақынымыздың өлеңін жатқа оқыса сыйлық берейік.
(ойын ойнатылады)
1-жүргізуші: 10-шы сынып оқушысы Сайынова Айгерім «Сәби болғым келеді»
2-жүргізуші: Ақиық ақын Мұқағали Мақатаевқа еліктемейтін ақын жоқ. Мұқағали жайлы қаламынан төкпеген ақын,жазушылар кем де кем.
Сырбай Мәуленовтің Мұқағалиға жазған естелік сөзі.Сабурова Венера
1-жүргізуші:Ақынымыздың жолын қуып жүрген жас ақындар бізде жоқ емес. Олай болса ақынға арнаған арнауларымен мектебіміздің ақындары өз жырларын жырлайды.
Есназаров Заманбек
Қазиева Теңге
Алламбергенов Әділбек
Нұрбергенова Айнура
2-жүргізуші:Міне, бүгінгі кешке қатысқан тыңдарман қауым, Мұқағалидың сырлы, әуенді, мұңды жырларына қанық болдыңыздар деп ойлаймыз.
1-жүргізуші: Жылдар тізіліп өткен сайын Мұқағали ақынның бейнесі тұлғалана, биіктей түседі. Оның рухани қазынасын ұлт игілігіне асыратын 21-ші ғасырдың жастары-сендерсіңдер!
2-жүргізуші: «Ғасыр ақыны» атанған Мұқағали жырлары жылдан-жылға, ғасырдан ғасырға жалғаса бермек! Мұқағали мәңгілік өмір.
1-жүргізуші:сонымен ақиық ақынға арнаған «Бүгін менің туған күнім,ой пәлі-ай» атты әдеби-композициялы кешіміз аяқталды. Ендігі кездескенше аман-сау болыңздар.
2-жүргізуші: Еліміз аман, жұртымыз тыныш болғай.
