Миргалиева Адеми Маратовна
Бейнелеу өнері және технология пәні мұғалімі
Зеленов ауданы, Январцев ауылы
«Январцев ЖОББМ» КММ
Сабақтың тақырыбы: Ұлттық киімдер.
Сабақтың мақсаты:
- Қазақтың ұлттық киімдерінің түрлерін білу.
- Жас ұрпақты қазақтың ұлттық киім түрлерін оқып үйренуге баулу,олардың бейнелеу өнеріне деген қызығушылығын ояту.
- Әдемілілікке, сұлулыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
Пәнаралық байланыс: еңбек, тарих, әдебиет
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: шығармашылық топпен жұмыс
Көрнекілігі: ұлттық киімдер түрлері салынған плакат, сөзжұмбақ, үлестірмелі парақтар, жұмбақтар, шекпен, тымақ, етік.
Қажетті құрал - жабдықтар: қарындаш, формат, субояқ, қылқалам, акварель бояуы.
Сабақтың барысы.
1.Ұйымдастыру.
2.Үй жұмысын тексеру, бағалау.
3.Жаңа сабақты түсіндіру.
Жұмбақ шешу.
1.Әжеме өң берген,
Жиегін көмкерген.
Етегі желкендей,
Киім еді ол нендей? \кимешек\
2.Әшекейлі күбіні,
Үюлі тұрған шөмеле,
Кигіздім биік төбеге. \сәукеле\
3.Судан ғайып,
Әжемде бар қос қайық. \кебіс\
4.Іші егіс, сырты тегіс. \тон\
5.Дорбаға тығып бас бағын,
Байлай салдым қос жағын. \тымақ\
- Дұрыс. Енді, осы киімдер қай киімдер түрлеріне жатады?
- Ұлттық киімдер.
- Өте жақсы. Енді тақтаға назар аударамыз.
Қазақтың ұлттық киімдарі сызбасымен жұмыс жасау.
4. Оқулықпен жұмыс.
Қазақтың ұлттық киімдері өзінің сипатымен, сырымен, сұлулығымен, сәнімен сан ғасырлық тарихтың иісін сақтап, бедерін жеткізген. Түрлі замандағы киім-кешек үлгілеріне қарап, қазақтардың қандай болғанын айтқызбай немесе өзін көрмей білуге болады дер едім.
Ерте заманнан күні бүгінге дейін өзінің қадір-қасиетін жоймай, қол өнерінің озық үлгісі ретінде ғана емес, әрі әсем, әрі ыңғайлылығымен де пайдаланудан қалмай келе жатқан қазақтың ұлттық киімдері әлі де аз емес. Олардың кейбіреулерін ескінің көзі қарттар күнделікті киіп жүрсе, енді біреулерін қыз ұзату, келін түсіру тойларында ойын-сауыққа пайдаланады.
\қалыңдыққа сәукеле кигізу, сондай-ақ кқпшілігі театрлардың арнаулы заказы бойынша тігіліп жүр.
ҰЛТТЫҚ КИІМДЕР
Іштік Сыртқы Сулық Ерлердің бас Әйелдердің бас Аяқ
киімдер киімдер киімдер киімдері киімдер киімдері
Бешпент, Жадағай Аба, Башлық, Бергек, Кебіс,
Дамбал, шапан, кебенек, бөрік, бөрік, көк етік
Жейде, жарғақ, кенеп, далбай, жаулық, мәсі,
Көйлек, күпі,сы сырттық, жалбағай, желек, мық шима
Камзол, малы шекпен. Күлапара, кимешек, саптама етік
Күртке шапан, қалпақ, күндік, шоңқайма.
Шалбар. Тайжақы, құлақшын орамал,
Тон, малақай, қарқара,
Шапан, мұрақ, сәукеле,
Шидем, тақия, тақия,
Ішік. Тымақ, шәлі. Оқушыларға ережені айтқызу, естеріне түсіру.
- Әуелі дұрыс отыр.
- Қарындашты қатты баспа.
- Бояуды ұқыпты пайдалан.
- Бояуды қылқаламның ұшымен ғана жаға біл.
- Сабақ аяқталған соң материалды ұқыпты жинап қой.
5. Сергіту сәті.
Бала бала балақан
Кәне қайсын алақан
Саусақтарың әйбат
Былай – былай ойнат
6.Альбоммен жұмыс.
Ұл балаларға ұл баланың, қыз балаларға қыз баланың киім үлгілерін салғызу.
Жәй музыка әуенімен жұмыс жасаймыз.
7. Сабақты бекіту. Сөзжұмбақ шешу.
Сұрақтары:
1) әйелдер де, ерлерде киетін бас киім
2) Ерлердің қыстық бас киімі
3) қалыңдық бас киімі
4) жас келін балалы болған соң киетін бас киім
5) орамал тәрізді тоқылған бас киім
6) Елбасы, ел ағалары киетін қалпақ түрі
б
ө
р
і
к
т
ы
м
а
қ
с
ә
у
к
е
л
е
к
и
м
е
ш
е
к
ш
ә
л
і
м
ұ
р
а
қ
8. Сабақты қорытындылау.
Ең әдемі киім ұлтыңның киімі деген екен ұлы адамдар. Қазақ халқының ұлттық киімдерінің түрі де, үлгісі де еш халықтан кем болған жоқ. Оның көркем үлгілеріәлемнің этнографиялық музейлері мен көрмелерінен орын алған. Ұлт мәдениетінде бағалы киімдер сый –сияпат, дипломатиялық қатынастарға ескерткіш, белгі ретінде жүрген. Сондықтан, өзіміздің ұлтық кімдерімізді қадірлеп, қастерлеп жүрейік.
9. Оқушыларды бағалау.
Үйге тасырма беру
