Батыс Қазақстан облысы
Қаратөбе ауданы
Мұхит атындағы жалпы орта білім беретін мектебі
Бейнелеу өнері және сызу пәні мұғалімі: Рахметова Жазира Ниязқызы
Сыныбы: 6
Сабақтың тақырыбы: Мүсін өнері
Сабақтың мақсаты:
а) Білімділік: Мүсін өнерінің түрлерімен таныстыру;Қазақстан мүсіншілері мен олардың көркем шығармаларымен таныстыру; Мүсін жасайтын материалдарының технологиялық тәсілдеріне түсінік беру.
ә) Дамытушылық: Адам анатомиясын білуге үйрету.Ермексазбен жұмыс істеу әдіс-тәсілін дамыту арқылы танымдық қабілеттерін арттыру, Мүсін жасау арқылы балалардың қолын, білек пен саусақтардың бұлшық еттерін дамыту.
б) Тәрбиелілік : Эстетикалық талғамын арттыру арқылы мүсін туындыларын бағалауға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, әр түрлі мүсіндер, мүсін бейнеленген суреттер, иллюстрациялар.
Сабақ түрі: аралас сабақ, білік, дағды қалыптастыру сабағы.
Сабақ әдісі: Қызығушылықты ояту, топпен жұмыс, сұрақ-жауап, түсіндіру, топтастыру.
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру кезеңі. Кезекші оқушыны анықтап, оқушыларды түгелдеу. Сынып журналын толтыру.
Жаңа тақырып түсіндіру. Бейнелеу өнеріне арналған электронды оқулық арқылы жаңа сабақты түсіндіру.
БҚО ескерткіштер туралы буклетті таныстырып өту.
Топтастыру. «Мүсін» деген сөзді интерактивті тақта арқылы түсіндіремін.
Мүсін өнері ежелден келе жатқан өнер болып табылады. Ежелгі Египет, Греция, Рим, Қытай, Үнді, Жапон өнерлерінің ең көрнекті, көзге түсер көркемдік ықпалы мол өнер мүсін өнері.
Мүсінді “скульптура” деп те атайды. Ол латын тілінен аударғанда “қашап жазу” деген ұғымды білдіреді. Мүсіндегі ең басты құрал аумақты форма болып табылады. Мүсіндік шығарма кеңістікте көруге, жан-жағын толық қарауға әбден мүмкіндік береді.
Қазақстан Республикасының мүсіншілері мүсін өнерінің түрлерін терең меңгеріп, үлкен шығармашылық табысқа жетті. Қазақтың тұңғыш мүсіншісі Х.Наурызбаев.
Мүсінші үшін саз балшықтың аса құнды қасиеті – оның ырыққа көнгіштігі. Оқушылар үшін мүсін жасауға ермексаз ыңғайлы болып табылады.
Мүсін тек ермексаз бен балшықтан ғана жасалып қоймайды. Сонымен қатар ол ағаш, темір, мәрмәр, қола, мыс, сүйек, гипс, тастан да жасалады.
Мүсін өнері – ғасырлар бойы дамып келе жатқан өнер ежелден келе жатқан өнер болып табылады.Ежелгі Египет, Греция, Рим, Қытай,Үнді, Жапон өнерлерінің ішіндегі ең көрнекті, көзге түсер көркемдік ықпалы мол өнер осы мүсін өнері болды. Атап айтқанда,Египеттегі « Аменемхеттің статуясы »,Греция мүсіншілері Миронның « Дискоболы », Поликлеттің, « Дорифоры » т.б.Француз мүсіншісі Этьенн Морис Фальконе Ресей елінің Санкт – Петербург қаласында Нева өзенінің жағалауында І Петрге арнап монументтік мүсін жасаған.
Сонымен қатар қазақтың кәсіпқой мүсіншісі Хакімжан Наурызбаев« Абай »,
« Шоқан » т.б. арнаған ескерткіштері бар. Мүсін өнерінде өзіндік мектебі бар Х.Наурызбаев өз еліміз көлемінде ғана емес, шетелдерге танымал мүсінші.Х.Наурызбаевтан басқада қазақтың көптеген мүсіншілері бар.Олар :Е.Мергенов, Е.Сергебаев,Т.Досмағанбетов,Н.Журавлев және Б. Төлегенов.
Шығармашылық кезең: Ер балалар ермексаздан адамның тұлғалық жұмыр мүсінін, қыз балалар ермексаздан жапырақтың рельефті мүсінін сомдайды.
Кезеңдері, қыз балаларға:
1.Ермексазды илеп, жұмсарту
2.Оны еппен тақтайшаға біркелкі
етіп жаю(қалыңдығы 2-3см)
3.оған суретін түсіру
4.Сурет бойынша оны қалақшамен ою.(Қалың алынатын жерінен бастап,жұқасына дейін)
Кезеңдері, ұл балаларға:
1.Ермексазды илеп, жұмсарту
2.Ермексазды бөлшектерге бөлу
3. Формасын келтіріп қалаған кейіпкерді мүсіндеу
Ермексазбен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік ережелері:
Ермексазды ауызға салма!
Жұмыс кезінде столды немесе партаны ластама!
Жұмыстан соң қолды сабындап жу!
Шығармашылық жұмыста қажетті құрал-жабдықтар:
-ермексаз,
-тақтайша(10-20см)
-жылы су
-қажетті формаға келтіретін қалақшалар
Топтық жұмыс. Үш топқа мәтін беріледі.
Тақырып
Оқушылар пікірі
І – топ
Монументтік мүсін, станоктік мүсін.
Тақырып
Оқушылар пікірі
ІІ – топ
БҚО ескерткіштер,
Бюст, статуя
Тақырып
Оқушылар пікірі
ІІІ– топ
Әлемдік, қазақ мүсіншілері
Сергіту сәті. «Адасқан әріптер»
Орындары ауыстырылған сөздерден мақал-мәтелдер құрау.
Шешеннің сөзі мерген, ісіңе сен, күшіңе сенбе,жеті рет өлшеп, шебердің көзі мерген,бір рет кес.
Шешуі: 1. Шешеннің сөзі мерген, шебердің көзі мерген.
2. Күшіңе сенбе, ісіңе сен.
3. Жеті рет өлшеп, бір рет кес
Сабақты бекіту. Семантикалық карта арқылы өтілген жаңа тақырып бойынша оқушылардың білімдерін тексеру.
Кестедегі мүсіндердің атауын тауып, тиісті дұрыс жауапқа + белгісін қою.
7 дұрыс жауапқа 7 балл қойылады.
Атаулары
Статуя
Сәндік
Рельеф
Бюст
Барельеф
Горельеф
Монументтік
Денелер жазықтығынан өз көлемінің жартысынан аз шығып тұрады
Адам денесінің тұтастай толық сомдалуы.
Жазықтықтың бетінен көбірек шығып тұрады
тек бір жағынан қарағанда жақсы көрінетін,жазықтықтың бетіндегі мүсіндік бейне
Кеуделік мүсін
Ірі көлемдегі ауқымды ескерткіш
Кіші көлемдегі жұмыстар
.Сабақты қорытындылау
- оқушылар, бүгінгі сабақта мүсін өнерінің түрлері және өзіміздің ауданымыздағы ескерткіштер туралы мәлімет алдыңыздар. Біздер елімізді көркейтер жас бүлдіршіндер елімізде орналасқан тарихи ескерткіштерді қорғап, оларды күтіп ұстауымыз керек, себебі, ол – тарихи мұра. Сондықтан, оқушылар, дүние жүзі бойынша 28 сәуір – халықаралық ескерткіштерді қорғау күні қабылданған.
Бағалау
5 балл
Барлық мүсіндік талаптарды сақтап жасаған.
4 балл
Ермексазды жақсы қолданғанмен, құрылысында қателіктер кеткен.
3 балл
Ынталы, бірақ кем-кетіктер жетерлік
Оқушылар өздерін бағалау парағымен бағалайды.
Өзін – өзі бағалау парағы
Оқушының аты - жөні
Шығармашылық кезең
1 – 3 балл
Топтық жұмыс
1 - балл
Семантикалық карта
Тест жұмысы 10 балл
Баға
1
2
3
Үйге тапсырма: «Көп тұлғалы мүсін» жасап келу, аяқталмаған жұмыстарын үйден аяқтау.