Кенесары хан

1837 - 1847 жылдарда?ы Кенесары ?асым?лы баста?ан к?теріліс

Жарияланды 4-03-2013, 00:00 Категориясы: Тарих

Саба?ты? та?ырыбы: 1837 - 1847 жылдарда?ы Кенесары ?асым?лы баста?ан к?теріліс
Саба? ма?саты: 1. К. ?асым?лы баста?ан к?терілісті зерттеу н?тижесінде - ?ыр?ыз манаптарымен ж?не ?о?анмен шай?ас?ан к?терілісшілерді? ?скери ?имылдарына ба?а беру.
- К?терілісті? с?тсіздікке ?шырау себептері мен ма?ызын ашып к?рсету.
- ?здігінен ж?мыс істеу ж?не салыстырмалы талдау да?дыларымен дамыту.
- XVIII - XIX ??. ?лт - азатты? ?оз?алыстарды о?ытуда, ?осымша ?дебиет - терді тарихи шы?армаларды пайдалана отырып, ?лтжандылы??а т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: конференция.
Саба?ты? ?дісі: ізденіс, зерттеу, пікір - талас, с?ра? - жауап, ??гімелесу, м?тінмен ж?мыс, топтармен ж?мыс.
Саба?ты? к?рнекілігі:
1. Кенесарыны? суреті.
2. 1836 - 1837 жж. К. ?асым?лы баста?ан к?теріліс карта.
3. ??жаттар, кітапшалар, мерзімді баспас?з материалдары, на?ыл с?здер.
4. К?терілісті зерттеу жоспарыны? планшеті.
К?терілісті? ал?ышарттары мен себептері.
К?терілісті? ма?саты, сипаты, ?оз?аушы к?штері.

К?терілісті? же?ілуі мен тарихи ма?ызы.
??сас белгілері……….
Ерекше белгілері..

Саба?ты? барысы:
?йымдастыру кезе?і: К?й «Махамбет»- орында?ан 10 - шы сынып о?ушысы Арын Абай.
Кіріспе:
О?ушылар, сіздер Махамбет ?теміс?лыны? «Махамбет» к?йін ты?да?ыздар. Т?уелсіздік жолында к?рескен батырлар Кенесары, Махамбет, Исатай батырларды? ерліктері еш?ашан ?мытылмайды, жауж?рек батыр, жерім, ж?ртым деп, зар е?іреп, боздап ?ткен бозда? - К. ?асым?лы. К. ?асым?лы жайлы оны? ?мірін, батырлы?ын біз болаша? ?рпа??а дарытуымыз керек.
О?ушылар та?ырып?а шолу жасайды/топ?а б?лінеді: тарихшылар, ?дебиетшілер, зерттеушілер, талапкерлер/.
М??алім:
1. Тарихшылар тобы: та?ырыпты? м?н - жайын т?сіндіреді.
2. Зерттеушілер тобы: картадан к?теріліс бол?ан аума?ты к?рсетіп, шартты белгімен белгілейді.
3. ?дебиетшілер тобы: Кенесары жайлы ма?л?мат береді. «Кенесары - Наурызбай» дастанын орындайды.
4. О?ушылармен ж?мыс: «?лт санасын оят?ан ?лы т?л?а» деп Кенесары ?асым?лы жайлы сіздер ?андай ма?л?маттар бере аласыздар?
О?ушылар:
1 о?ушы: К. ?асым?лы 1802 жылы ?азіргі К?кшетау облысында д?ниеге келген. ?аза? хал?ыны? е? к?рнекті ханы. Абылайды? немересі бол?ан, ол атасына еліктеген ж?не соны? жолын ?уушымын деп есептеген. «Абылай атам ?оныс еткен жерлер ?шін к?ресемін»- деп ашы? айт?ан еді.
2 о?ушы: Кенесары жауж?рек батыр, к?рнекті ?олбасшы, адамшылы?ы мол адам, халы?ты ?йымдастырушы, ?айраткер, халы? бостанды?ы ?шін к?рескер деген ата??а ие бол?ан. Сонды?тан К. ?асым?лын «Хан Кене» деп ата?ан. Ол бала к?нінде - а? ?ор?уды білмейтін батыл бол?ан. Атпен ж?ріп, а? аула?анды ?нататын.
3 о?ушы: Б?л ?лке ол кезде ?о?ан ханды?ыны? билігінде еді. Кенесары м?нда да т?ра?тап ?ала алмады.
4 о?ушы: Кенесары – азатты? ?оз?алысыны? ?олбасшысы, оны? ішінде ?аза?ты? ?лы ж?зіні? де ?йгілі батырлары болды. Мысалы: А?ынай, Иман Дулатов, Жолман Тіленшиев ж?не Б??ыбай. Б??ан оны? А?мола бекінісін ?алай ал?аны д?лел.
5 о?ушы: Кенесары ?зіні? д?шпандарына ?те ?атал болатын, ол ?зіне зияны тимеген ?арапайым адамдар?а ?олдан келгенше мейірімділік жаса?анды жа?сы к?ретін еді.
6 о?ушы: Б?л ?лке ол кезде ?о?ан ханды?ыны? билігінде еді, Кенесары м?нда да т?ра?тап ?ала алмады.
О?ушы:
К. ?асым?лыны? патша ?кіметімен келісу ?рекетінен еш н?тиже шы? - па?аннан кейін, ол ?ару алып, к?ресуге бел байлады. Ол ?зіні? со??ы хатында 1825 жылдан 1840 жыл?а дейін патша ?кіметіні? ?скерлері бізді? ауылды 15 рет шауып кетті. Сонды?тан біздер м?ндай ?ысым?а, талан - тараж?а шыдай алмай басымызды? ау?ан жа?ына к?шіп ж?рдік. Біра? олар с?йтсе де тынышты? бермеді. Сол себепті мен К. ?асым?лы ?аруланып алып, к?ресті бастау?а аттандым депті.
Негізгі б?лім:
М??алім: І. Есенберлинні? «Хан Кене» е?бегін басшылы??а ала отырып, о?ушыларды? шы?армашылы?пен ж?мыс істеу да?дысын ?алыптастырамыз. Ілияс Есенберлин «Хан Кене» /тарихи тол?амдар мен пьеса дастандар/, Алматы, «Жалын» баспасы, 1993 жыл. 266 бет.
1. Баяндама: Ерм??ан Бекмахановты? е?бегі «?аза? хал?ыны? Кенесары бсата?ан азатты? ?оз?алысы» /тарихи монографиядан ?зінді/. «Хан Кене» Алматы, «Жалын» баспасы, 1993 жыл.
2. Баяндама: Жан?за? ?асымбаев. «Митриат Киргизской степи» Правда и вымысел о восстании Кенесары Касымова.
3. Баяндама та?ырыбы: «Кенесары - Наурызбай» дастан, І. Есенберлин. «Хан Кене» Алматы, «Жалын», 1993 жыл.
4. Баяндама: Доскей ?лімбаев. «Кенесары» поэмасы.
5. Баяндама: «Жамбыл Жабаев» есте ?ал?ан ??гімелерден ?зінді.
6. Баяндама: ?білм?жін Ж?мабаев. «Жол айры?ында».
7. Баяндама: «Кенесары ?асым?лы ерліктері».
8. ?ле?: Естай Мырзахметов. «Сардаланы? сардары».
М??алім:
«?лді деуге бола ма айты?даршы
?лмейт??ын артында с?з ?алдыр?ан»
О?ушыларды? ?з шы?армашылы?ынан ой - тол?аулар орындалады.
1 о?ушы:
Кенесары са?ындыр?ан Сайын бабам,
Ежелден б?рі есте жайы? ма?ан.
Ерлігі? бар, жігері? бар,
Та?дырды? тал?ысынан тайынба?ан.
2 о?ушы:
А?аларым, бабаларым,
Ма?танышым айбыным.
Жарал?ан ма?дайымны? ба?ысы?,
Тарал?ан ер хал?ыма ерлігімен.
Бас иіп т?р?андай ?ой са?ан далам.
Пед. ?. д. профессор Т. Т. Т?рлы??л а?амыз?а арнау.
3 о?ушы:
Аналарым, даналарым
Батырлы?ы? тамсан?андай
Жалыны? бар ?айсар жандай
Алыстан ??ла?ыма ?н келеді
Елім деп еміреніп ?н сал?анда
Бекмаханова Халима Адам?ызына арнау
?она?тар?а осы шума?тар арналады.
М??алім: Талапкерлер тобы б?гінгі конференция саба?ын ?орытындылайды.
Та?та?а саба? жоспары жазыл?ан планшет бойынша о?ушыны? ал?ан білімдері тексеріледі, с?ра? ?ойылады.

?йге тапсырма:
«Б?гін конференция саба?ында ал?ан ?серім», «Мені ойландыратын жа?дайлар», «Кенесары мені? идеалым», «Ер т?л?алы Кенесары» деген та?ырыптарда тарихи шы?армалар жазып келу.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Кенесары хан»

1837 - 1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс Жарияланды 4-03-2013, 00:00 Категориясы: Тарих Сабақтың тақырыбы: 1837 - 1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс
Сабақ мақсаты: 1. К. Қасымұлы бастаған көтерілісті зерттеу нәтижесінде - Қырғыз манаптарымен және Қоқанмен шайқасқан көтерілісшілердің әскери қимылдарына баға беру.
- Көтерілістің сәтсіздікке ұшырау себептері мен маңызын ашып көрсету.
- Өздігінен жұмыс істеу және салыстырмалы талдау дағдыларымен дамыту.
- XVIII - XIX ғғ. ұлт - азаттық қозғалыстарды оқытуда, қосымша әдебиет - терді тарихи шығармаларды пайдалана отырып, ұлтжандылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: конференция.
Сабақтың әдісі: ізденіс, зерттеу, пікір - талас, сұрақ - жауап, әңгімелесу, мәтінмен жұмыс, топтармен жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі:
1. Кенесарының суреті.
2. 1836 - 1837 жж. К. Қасымұлы бастаған көтеріліс карта.
3. Құжаттар, кітапшалар, мерзімді баспасөз материалдары, нақыл сөздер.
4. Көтерілісті зерттеу жоспарының планшеті.
Көтерілістің алғышарттары мен себептері.
Көтерілістің мақсаты, сипаты, қозғаушы күштері.

Көтерілістің жеңілуі мен тарихи маңызы.
Ұқсас белгілері………..
Ерекше белгілері............

Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі: Күй «Махамбет»- орындаған 10 - шы сынып оқушысы Арын Абай.
Кіріспе:
Оқушылар, сіздер Махамбет Өтемісұлының «Махамбет» күйін тыңдаңыздар. Тәуелсіздік жолында күрескен батырлар Кенесары, Махамбет, Исатай батырлардың ерліктері ешқашан ұмытылмайды, жаужүрек батыр, жерім, жұртым деп, зар еңіреп, боздап өткен боздақ - К. Қасымұлы. К. Қасымұлы жайлы оның өмірін, батырлығын біз болашақ ұрпаққа дарытуымыз керек.
Оқушылар тақырыпқа шолу жасайды/топқа бөлінеді: тарихшылар, әдебиетшілер, зерттеушілер, талапкерлер/.
Мұғалім:
1. Тарихшылар тобы: тақырыптың мән - жайын түсіндіреді.
2. Зерттеушілер тобы: картадан көтеріліс болған аумақты көрсетіп, шартты белгімен белгілейді.
3. Әдебиетшілер тобы: Кенесары жайлы мағлұмат береді. «Кенесары - Наурызбай» дастанын орындайды.
4. Оқушылармен жұмыс: «Ұлт санасын оятқан ұлы тұлға» деп Кенесары Қасымұлы жайлы сіздер қандай мағлұматтар бере аласыздар?
Оқушылар:
1 оқушы: К. Қасымұлы 1802 жылы қазіргі Көкшетау облысында дүниеге келген. Қазақ халқының ең көрнекті ханы. Абылайдың немересі болған, ол атасына еліктеген және соның жолын қуушымын деп есептеген. «Абылай атам қоныс еткен жерлер үшін күресемін»- деп ашық айтқан еді.
2 оқушы: Кенесары жаужүрек батыр, көрнекті қолбасшы, адамшылығы мол адам, халықты ұйымдастырушы, қайраткер, халық бостандығы үшін күрескер деген атаққа ие болған. Сондықтан К. Қасымұлын «Хан Кене» деп атаған. Ол бала күнінде - ақ қорқуды білмейтін батыл болған. Атпен жүріп, аң аулағанды ұнататын.
3 оқушы: Бұл өлке ол кезде Қоқан хандығының билігінде еді. Кенесары мұнда да тұрақтап қала алмады.
4 оқушы: Кенесары – азаттық қозғалысының қолбасшысы, оның ішінде қазақтың Ұлы жүзінің де әйгілі батырлары болды. Мысалы: Ағынай, Иман Дулатов, Жолман Тіленшиев және Бұғыбай. Бұған оның Ақмола бекінісін қалай алғаны дәлел.
5 оқушы: Кенесары өзінің дұшпандарына өте қатал болатын, ол қзіне зияны тимеген қарапайым адамдарға қолдан келгенше мейірімділік жасағанды жақсы көретін еді.
6 оқушы: Бұл өлке ол кезде Қоқан хандығының билігінде еді, Кенесары мұнда да тұрақтап қала алмады.
Оқушы:
К. Қасымұлының патша үкіметімен келісу әрекетінен еш нәтиже шық - пағаннан кейін, ол қару алып, күресуге бел байлады. Ол өзінің соңғы хатында 1825 жылдан 1840 жылға дейін патша үкіметінің әскерлері біздің ауылды 15 рет шауып кетті. Сондықтан біздер мұндай қысымға, талан - таражға шыдай алмай басымыздың ауған жағына көшіп жүрдік. Бірақ олар сөйтсе де тыныштық бермеді. Сол себепті мен К. Қасымұлы қаруланып алып, күресті бастауға аттандым депті.
Негізгі бөлім:
Мұғалім: І. Есенберлиннің «Хан Кене» еңбегін басшылыққа ала отырып, оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеу дағдысын қалыптастырамыз. Ілияс Есенберлин «Хан Кене» /тарихи толғамдар мен пьеса дастандар/, Алматы, «Жалын» баспасы, 1993 жыл. 266 бет.
1. Баяндама: Ермұқан Бекмахановтың еңбегі «Қазақ халқының Кенесары бсатаған азаттық қозғалысы» /тарихи монографиядан үзінді/. «Хан Кене» Алматы, «Жалын» баспасы, 1993 жыл.
2. Баяндама: Жанұзақ Қасымбаев. «Митриат Киргизской степи» Правда и вымысел о восстании Кенесары Касымова.
3. Баяндама тақырыбы: «Кенесары - Наурызбай» дастан, І. Есенберлин. «Хан Кене» Алматы, «Жалын», 1993 жыл.
4. Баяндама: Доскей Әлімбаев. «Кенесары» поэмасы.
5. Баяндама: «Жамбыл Жабаев» есте қалған әңгімелерден үзінді.
6. Баяндама: Әбілмәжін Жұмабаев. «Жол айрығында».
7. Баяндама: «Кенесары Қасымұлы ерліктері».
8. Өлең: Естай Мырзахметов. «Сардаланың сардары».
Мұғалім:
«Өлді деуге бола ма айтыңдаршы
Өлмейтұғын артында сөз қалдырған»
Оқушылардың өз шығармашылығынан ой - толғаулар орындалады.
1 оқушы:
Кенесары сағындырған Сайын бабам,
Ежелден бәрі есте жайың маған.
Ерлігің бар, жігерің бар,
Тағдырдың талқысынан тайынбаған.
2 оқушы:
Ағаларым, бабаларым,
Мақтанышым айбыным.
Жаралған маңдайымның бағысың,
Таралған ер халқыма ерлігімен.
Бас иіп тұрғандай ғой саған далам.
Пед. ғ. д. профессор Т. Т. Тұрлығұл ағамызға арнау.
3 оқушы:
Аналарым, даналарым
Батырлығың тамсанғандай
Жалының бар қайсар жандай
Алыстан құлағыма үн келеді
Елім деп еміреніп ән салғанда
Бекмаханова Халима Адамқызына арнау
Қонақтарға осы шумақтар арналады.
Мұғалім: Талапкерлер тобы бүгінгі конференция сабағын қорытындылайды.
Тақтаға сабақ жоспары жазылған планшет бойынша оқушының алған білімдері тексеріледі, сұрақ қойылады.

Үйге тапсырма:
«Бүгін конференция сабағында алған әсерім», «Мені ойландыратын жағдайлар», «Кенесары менің идеалым», «Ер тұлғалы Кенесары» деген тақырыптарда тарихи шығармалар жазып келу.