Тақырыбы: Құқық бұзушылық түрлері.
Мақсаты: оқушылардың құқықтық сауаттылығын арттырып, құқық бұзушылық және қылмыс белгілерімен, түрлерімен таныстыру, жасөспірімдердің құқықтары мен міндеттерімен таныстыру. Қоғамның заңдары мен нормаларын орындауға, құқықтары біліп оны құрметтеуге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: қанатты сөздер, техникалық құралдар
Кіріспе сөзді мұғалім жүргізеді.
Презентация көрсетілімі:
«Жасөспірімдер арасындағы құқық бұзушылық түрлері» жайында бейнефильм.
Мұғалім: Құрметті қонақтар,ата-аналар және оқушылар! Мемлекетіміздің ата Заңының 1 – бабында Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырылды. «Оның басты қазынасы – адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары» деген қастерлі сөзді кіргізген. Бүгінгі құқықтық мемлекет құрамыз деген заманда әрбір адам өз құқықтарын жете біліп, жалпы заң білімі саласынан мағлұмат алғаны дұрыс. Осы мақсатта жүргізілетін тәрбие сағатын ашық деп жариялаймыз.
- 1-топ
- Бала құқықтары
- 2-топ
- Оқушылардың міндеттері
- 3-топ
- Құқық бұзушылық турлері
Жүргізуші: Біздің елімізде адам құқықтары Ата Заңымыз – Қазақстан Республикасының Конституциясында көрініс тапқан. Ол 9 бөлім, 98 баптан тұрады. Оның екінші бөлімінің 30 бабы құқыққа арналған. Келесі кезеңде әр топ мүшелері Ата заңымыздағы баптарды айтудан сайысқа түседі.
14-бап
1. Заң мен сот алдында жұрттың бәрі тең.
2. Тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүлiктiк жағдайына, жынысына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дінге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне байланысты немесе кез келген өзге жағдаяттар бойынша ешкiмдi ешқандай кемсітуге болмайды.
15-бап
1. Әркiмнiң өмір сүруге құқығы бар.
2. Ешкімнің өз бетінше адам өмірін қиюға хақысы жоқ. Өлім жазасы адамдардың қаза болуымен байланысты террористік қылмыстар жасағаны үшін, сондай-ақ соғыс уақытында ерекше ауыр қылмыстар жасағаны үшін ең ауыр жаза ретінде заңмен белгіленеді, ондай жазаға кесілген адамның кешірім жасау туралы өтініш ету хақы бар.
16-бап
1. Әркім өзiнiң жеке басының бостандығына құқығы бар.
2. Заңда көзделген реттерде ғана және тек қана соттың санкциясымен тұтқындауға және қамауда ұстауға болады, тұтқындалған адамға шағымдану құқығы берiледi. Соттың санкциясынсыз адамды жетпіс екі сағаттан аспайтын мерзімге ұстауға болады.
3. Ұсталған, тұтқындалған, қылмыс жасады деп айып тағылған әрбір адам сол ұсталған, тұтқындалған немесе айып тағылған кезден бастап адвокаттың (қорғаушының) көмегін пайдалануға құқылы.
17-бап
1. Адамның қадір-қасиетіне қол сұғылмайды.
2. Ешкiмдi азаптауға, оған зорлық-зомбылық жасауға, басқадай қатыгездік немесе адамдық қадiр-қасиетiн қорлайтындай жәбір көрсетуге не жазалауға болмайды.
19-бап
1. Әркім өзiнiң қай ұлтқа, қай партияға және қай дінге жататынын өзі анықтауға және оны көрсету - көрсетпеуге хақылы.
2. Әркiмнiң ана тiлi мен төл мәдениетін пайдалануға, қарым - қатынас, тәрбие, оқу және шығармашылық тiлiн еркін таңдап алуға құқығы бар.
22-бап
1. Әркiмнiң ар - ождан бостандығына құқығы бар.
2. Ар-ождан бостандығы құқығын жүзеге асыру жалпы адамдық және азаматтық құқықтар мен мемлекет алдындағы міндеттерге байланысты болмауға немесе оларды шектемеуге тиіс.
25-бап
1. Тұрғын үйге қол сұғылмайды. Соттың шешiмiнсiз тұрғын үйден айыруға жол берiлмейдi. Тұрғын үйге басып кіруге, оны тексеруге және тінтуге заңмен белгіленген реттер мен тәртіп бойынша ғана жол берiледi.
2. Қазақстан Республикасында азаматтарды тұрғын үймен қамтамасыз ету үшін жағдайлар жасалады. Заңда көрсетілген санаттағы мұқтаж азаматтарға тұрғын үй заңмен белгiленген нормаларға сәйкес мемлекеттік тұрғын үй қорларынан олардың шама-шарқы көтеретін ақыға берiледi.
Презентация: 1-бап. Қазақтан Республикасының әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы заңдары
Жүргізуші: Ендеше, жас ұрпақты тәрбиелеп, білім беріп, қоғам мүддесіне жарату ата - аналар мен ұстаздар қауымы үшін кезек күттірмейтін мәселе.Бала тәрбиесі - бір отбасының ғана емес, бүкіл қоғамның мемлекеттік абройлы міндеті.Кезінде Әл - Фараби бабамыз: «. Адамға ең бірінші білім емес, рухани тәрбие берілуі керек, тәрбиесіз берілген білім - адамзаттың қас жауы, ол келешекте оның барлық өміріне апат әкеледі.» демеп пе еді.Бүгінгі заманда әрбір адамның өз құқықтарын жете біліп, жалпы заң білімі саласы бойынша мағлұмат алғаны дұрыс. Енді, топ мүшелеріне төмендегідей тапсырма беріледі. Ойды аяқта (мақал - мәтелдің жалғасын табу, түсінік беру)
1. Біреуге ор қазба.(өзің түсесің)
2. Заңның құрығы.(бәрінен ұзын)
3. Ұрлық түбі.(қорлық)
4. Өтірікшінің құрығы.(бір – ақ тұтам)
5. Тура биде.(туған жоқ)
6. Туғанды биде.(иман жоқ)
7. Қолыңмен істегенді.(мойныңмен көтер)
8. Тек жүрсең.(тоқ жүресің)
Жүргізуші:Құқық дегеніміз - мемлекет тарапынан заңдастырылған және қорғалатын, жалпыға бірдей міндетті нормалар жүйесі. Ал, міндет – адамдар бұлжытпай орындауға тиіс тәртіп пен қарым - қатынасқа қойылатын талап.
Олай болса бекіту мақсатында мынадай тапсырмалар берілді.
VІІ Қорытынды.Сабақ соңында әр топ бүгінгі топ жұмыстарын,алған құқық тық білім деңгейлерін смайликтер арқылы бағалады.
