Просмотр содержимого документа
«"Қазақстанда ғылым мен өнердің дамуы" ашық сабақ»
Тақырыбы:
Пән мұғалімі: Тәжиев Көпжасар Әбдікерімұлы
Сабақтың мақсаты:Білімділік: Оқушыларға көрнекті ғалымдар жайлы кеңінен мағлұмат бере келіп, олардың еңбектерінің тарихи маңызын ашып көрсету. Дамытушылық: Ғылыми еңбектерді, көркем шығармаларды түсініп оқуға, ізденіске дағдыландыру, топпен жұмыс жасауға үйрету. Тәрбиелік: Адамгершілікке, кішіпейілдікке , имандылыққа тәрбиелеу. Сабақтың түрі: Жаңа сабақты меңгеру, топпен жұмыс. Сабақтың әдісі: Сұрақ – жауап, мақал – мәтелдердің жалғасын табу, тірек – сызба, тест, семантикалық карта. Көрнекілік: Қазақстан Республикасының картасы, Әл-Фараби, М. Қашқари, Ж, Баласағұни, Қожа Ахмет Иассауидің портреттері, электрондық оқулық.
Ұйымдастыру бөлімі.- Сынып оқушыларын топқа бөлу.
І топ “Ғылым”
ІІ топ “Өнер”
2. Үй тапсырмасын тексеру.
1. Тың және тыңайған жерлерді игеру идеясы қашан қабылданды, неліктен?2. Тың игерушілерге қандай жағдайлар жасалды?3. Тың игеру қазақ халқының рухани өміріне қалай әсер етті?4. Қазақстанның қай облыстарында тың игерілді.5. Тың және тыңайған жерлерді игерудің қандай теріс жақтары болды?6. Қазақстанда қанша гектар жерге егін егілді?7. Алғашқы тың игеруші механизатор, еңбек ері кім?8. Камшат Байғазықызы Дөненбаева қай жылы, қай жерде дүниеге келді?9. «Тың және тыңайған жерлерді игеру» жоспары қай жылы қабылданды? 1954ж10. Тың игерудің алғашқы жылы Қазақстанда қанша гектар жер жыртылды? 6, 5 млн11. Мемлекет тұрғын үй салуға қанша сом несие берді? 10 сом12. Молдавиядан қанша жұмысшы көшіп келді? 650 мың13. Қазақстанға тың игеру жылдары қанша ұлт өкілдері келіп қоныстанды? 2млн14. Топырақтың құнарлы бөлігі қалай аталады? гумус
«Ғылым»тобына:
«ХХІ ғасыр мұғалімі»
«Өнер»тобына:
«Мінсіз оқушы »
3. Жаңа сабақ
ҚАЗАҚСТАНДА ҒЫЛЫМ МЕН ӨНЕРДІҢ ДАМУЫ
Жоспар.
1. Қаныш Сәтбаев – ғұлама ғалым, академик.2. Қазақстан ғылымы.3. Қазақстан мәдениеті мен өнері.
1946 жылы маусымда КСРО ғылым Академиясының қазақ филиалының негізінде Қазақ КСР Ғылым академиясы құрылды. Қазақстанда жаңа ғылым ордасын құруға көмектескендер: С.И.Вавилов, И.П.Бардин, А.М.Панкратова және тағы да басқалар болды.Академияның тұңғыш президенті болып Қаныш Сәтбаев тағайындалды.
Ұлы Отан соғысынан кейін ашылған жоғарғы оқу орындары:• 1950 жылы ҚазМУ-де философия факультеті ашылды;• 1958 жылы Қазақ КСР ҒА-ның Философия және құқық институты құрылды;• 1961 жылы Тіл білімі, әдебиет және өнер институттары ашылды.• “Партия тарихы” барлық жоғарғы оқу орындарында өтілетін ең негізгі пәнге айналды.
Көркем әдебиетті дамытушылар:М. Әуезов, Ғ. Мұстафин, Ғ. Мүсірепов, Ә. Тәжібаев суреттері мен шығармаларының атаулары көрсетіледі.
Соғыстан кейінгі онжылдықта дамыған өнер салалары:• Театр;• Музыка мәдениеті;• Опера және балет өнері;• Көркемсурет.
Театр саласындағы жаңа қойылымдар:• М. Әуезовтің “Абай” драмасы;• Ә. Әбішевтің “Достық пен махаббат” пьесасы;• Ш. Хұсайыновтың “Кеше мен бүгін” пьесасы;• Ә. Тәжібаевтің “Жалғыз ағаш орман емес” пьесасы.
Актерлар: Қ. Бадыров, Қ. Қуанышбаев,Р. Қойшыбаева, Е. Өмірзақов,С. Қожамқұлов, Х. Бөкеева.
Жаңадан құрылған музыка ұйымдары:• Қазақ мемлекеттік хор капелласы;• Қазақ КСР Мемлекеттік ән және би ансамблі;• Құрманғазы атындағы ұлт аспаптар оркестрі;• Қазақ Мемлекеттік филармониясы.
Көркемсурет жаңалықтары:• Қ. Телжанов: “Жамал”, “Атамекен”.• С. Мәмбеев: “Тауда”, “Киіз үй арасында”.• М. Кенбаев: “Шопан әні”, “Сұхбат”.• Ә. Қастеев: “Амангелді”, “Жаз”.
ҚАЗАҚСТАНДА ҒЫЛЫМ МЕН ӨНЕРДІҢ ДАМУЫ
Қызығушылықты ояту.
Мақал – мәтелдердің жалғасын тап:
Ғылым - теңіз, …
Ақыл азбайды, …
Оқу – білім азығы, …
Көп оқыған білмейді, …
Ілім – бұлақ, …
Байлықтың кілті - …
білім - қайық.
білім тозбайды.
білім – ырыс қазығы.
көп тоқыған біледі.
білім шырақ.
ғылым.
«Ғылым»тобы
«Өнер»тобы
«Келісемін, келіспеймін» ойыны.1. Қазақ КСР Ғылым академиясы қашын құрылды? (1946 жылы).2. Қазақ Ғылым академиясының тұңғыш президенті кім болды?(Қ. Сәтбаев).3. «Абай жолы» романының авторы кім? (М. Әуезов).4. Ғ. Мүсіреповтың романын ата? (Оянған өлке).5. 1961 жылы қай институт ашылды? (Тіл білімі, әдебиет және өнер институттары ашылды).6. Ә. Қастеев шығармаларын ата? (“Амангелді”, “Жаз”)
Мағынаны тану.
«Ғылым» тобы:
Мәдениет пен өнерге үлесін қосқан ғұламалары туралы мағлұмат беру.
«Өнер» тобы:
Қазақ киносы мен әдебиет саласының кемеңгерлері туралы баяндау.
Сәйкесін тап
А) 1. Мұхаммед Хайдар Дулати -----«Манас» жыры2. Қыдырғали Жалаири ------------«Жаһаннаме»3. Қожа Ахмет Йассауи ------------«Түрік тілдерінің сөздігі»4. Әл- фараби -----------------------«Шежірелер жинағы»5. Махмуд Қашқари ---------------«Даналық кітабы»6. Шоқан Уәлиханов --------«Данышпандық інжу-маржаны»
Б) 1. Махмуд Қашқари ------------------ Семей облысы2. Қожа Ахмет Иассауи --------------Отырар3. Әл-Фараби ----------------------------Қашқари4. Әлихан Бөкейханов ----------------Сайрам5. Ахмет Байтұрсынов ----------------Құсмұрын бекінісінде6. Шоқан Уәлиханов ------------------Қостанай облысы
Тірек – сызба.
«Ғылым» тобы
Тіл білімінің дамуына үлес қосқан ғалымдар.
«Өнер» тобы
Әдебиеттің көрнекті өкілдері.
Бекіту:1. Ғылыми жетістік деп нені айтады?2. Қазақстанда ғылымның дамуы қандай дәрежеде болды?3. Мәдениет пен өнердің дамуына баға бер.